"Сонца і кветак свята. Дзень лета ў Рачэні" — гэткую назву атрымала першае свята новага Любанскага раённага фестывалю па захаванні традыцый і абрадаў "Аграфэст". Свята ладзілася ў аграгарадку Рачэнь — вёсцы з захаванымі старадаўнімі традыцыямі. Адной з вясковых захавальніц з'яўляецца старэйшая жыхарка Зоня Рудзько (на фотаздымку), якой выпаў гонар даваць на свяце своеасаблівы майстар-клас — па прыгатаванні напояў з купальскіх кветак. Многія сакрэты збору і выкарыстання лекавых зёлак Зоня Ігнатаўна пераняла ў дзяцінстве (яшчэ да вайны) ад сваёй старэйшай аднавяскоўкі — шаптухі і знахаркі Акуліны Рубін.
— Цяпер настаў час і мне перадаваць маладзейшым багаты досвед, — кажа Зоня Ігнатаўна. — Шкода не выкарыстоўваць тое, што шчодра дае нам матухна-прырода.
Пра самабытны фестывальны праект "Аграфэст", задуманы любанцамі для вывучэння і захавання лепшых мясцовых традыцый, чытайце на ... старонцы.
— Свят на Любаншчыне хапае. У тым ліку і тых, якія дайшлі да нас са старажытнасці, — кажа начальнік аддзела культуры, ідэалогіі і па справах моладзі Любанскага райвыканкама Васіль Каткавец. — Але мы хочам прывіць жыхарам нашых аграгарадкоў цікавасць да сваіх вытокаў, выхоўваць у іх пачуццё гонару за захаваныя старэйшымі пакаленнямі традыцыі, за непаўторную спадчыну ад сваіх бабуль. Фестываль "Аграфэст" ставіць за мэту выяўленне самабытных людзей і самабытных традыцый, звычаяў, абрадаў, надання ім новага дыхання і жыцця ў сучасных умовах — своеасаблівай сацыялізацыі назапашанай продкамі духоўнасці. А гэтым наш край сапраўды багаты.
На працягу года на Любаншчыне пройдзе яшчэ шэсць фестывальна-святочных дзён. Распарацавана і зацверджана цэлая праграма. Напрыклад, 28 ліпеня ў аграгарадку Малыя Гарадзяцічы пройдзе свята "Букетам кветак маніць палісад", а 11 жніўня ў Асаўцы правядуць "Дрэва жыцця". Увосень у Талі, Соснах і Сарачах прашумяць свае святы-конкурсы.
На Дзень лета ў Рэчані завіталі народныя майстры — саломапляцельшчык Уладзімір Ціханоўскі, выдатная ткачыха паясоў Святлана Адзінец, вышывальшчыца ікон Галіна Чарнышова. Ігралі гармонікі. На адным — любанец Васіль Семашкевіч, а на другім... жыхарка Вільні Рыта Шукіене. Прыгатаванымі загадзя напоямі частавалі ўдзельнікаў свята жанчыны-траўніцы з народнага клуба народных традыцый вёскі Сосны-1.
Але сапраўднай цікавінкай рачэньскага аграфэсту сталі зёлкі, сабраныя і прыгатаваныя на вогнішчы 80-гадовай Зоняй Рудзько. Яна кідала ў кіпень кветкі ліпы, святаяннік, чабор... Прызнаецца, што не чакала гэткага ажыятажу. Ахвотных пакаштаваць напой (які, дарэчы, ёй давялося гатаваць некалькі разоў запар) было вельмі шмат..
Анатоль Кляшчук.
Фота аўтара.
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
Васілеўскія такія: на Зямлі і ў космасе ліхія!