Топ-10 фактаў пра надвор'е, якое змяніла ход гісторыі

Сёння сіноптыкі зноў абяцаюць нам спякотнае надвор'е, экстрэмальны тэмпературны рэжым. Кажуць, ён адпавядае аранжаваму ўзроўню небяспекі. Няпроста даводзіцца ўсім. Але, трэба адзначыць, надвор'е заўсёды было адной з асноўных тэм для размоў. І нават пры гэтым мала хто задумваўся пра тое, што надвор'е — гэта не толькі падстава завязаць гутарку, але і адзін з фактараў, якія адыгралі немалаважную ролю ў гісторыі краін і цывілізацый.

10. Марскі брыз ратуе заходнюю культуру

У часы грэка-персідскіх войнаў грэчаская культура (а, такім чынам, і сучасная заходняя культура) увесь час балансавала на мяжы знікнення. Персідская імперыя на піку сваёй магутнасці рыхтавалася да захопу асноўных тэрыторый Грэцыі. У вырашальнай марской бітве пры Саламіне (480 г. да н.э.) перамогу ўсё ж атрымаў камандуючы грэчаскім флотам Фемістокл — і ўсё дзякуючы яго веданню мясцовасці і напрамку вятроў.

9. Першыя камікадзэ

У ХІІІ стагоддзі кіраўнік Мангольскай імперыі хан Хубілай збіраўся захапіць Японію, але два тайфуны перашкодзілі яго планам ажыццявіцца. Сінтаісцкія жрацы палічылі гэтыя вятры, які выратавалі Японію, вынікамі малітваў і назвалі іх "камікадзэ" (чароўны вецер).

8. Вецер супраць "Непераможнай армады"

Паражэнне іспанскай армады (таксама вядомай як "Непераможная армада") ў 1588 годзе стала адной з найвялікшых бітваў заходняй цывілізацыі. Падчас спробы заваявання Англіі армада панесла вялікія страты — у прыватнасці, з-за надвор'я. Са 130 суднаў у Іспанію тады вярнулася толькі 65 (па іншых даных — 67). 24 судны былі выкінуты штормам на берагі Ірландыі.

7. Нападзенне Карла ХІІ на Расію

У 1709 годзе шведскі кароль Карл ХІІ стаў першым еўрапейскім манархам, які павёў свае войскі супраць Расіі і рускай зімы. Доўгі шлях і суровыя маразы адыгралі істотную ролю ў паражэнні шведскіх войскаў. Зрэшты, як паказала гісторыя, гэты ўрок быў засвоены не ўсімі.

6. Другі шанц Джорджа Вашынгтона

Амерыканская армія на чале з Джорджам Вашынгтонам ўяўляла сабой не вымуштраваную ваеннымі навучальнымі ўстановамі і загартаваную ў баях сілу, а атрады добраахвотнікаў з даволі слабым узбраеннем. Англічане, наадварот, былі ўзорнымі салдатамі для свайго часу. І хто ведае, як бы павярнулася гісторыя, калі б не густы туман, які выратаваў войска Вашынгтона 22 жніўня 1776 года ў бітве пры Лонг-Айлендзе.

5. Надвор'е і Вялікая французская рэвалюцыя

Францыя, якая ў 1792 годзе і так пакутавала ад эканамічнага крызісу з прычыны падтрымкі Амерыкі ў вайне супраць Англіі, атрымала яшчэ адзін удар ад прыроды — вясновую паводку. Цэны на прадукты харчавання ўзляцелі да нябёсаў. Але і гэта было не самым горшым. Страшны град знішчыў мноства пасеваў і нанёс непапраўную шкоду фермерскім гаспадаркам. Галодны народ прагнуў змен, і рэвалюцыя не прымусіла сябе доўга чакаць.

4. Дождж супраць бунту

Дзень 30 жніўня 1800 года мог увайсці ў гісторыю як дата аднаго з найбуйнейшых паўстанняў рабоў у Амерыцы. Тысячы рабоў у Рычмандзе (штат Вірджынія) збіраліся рушыць па закліку свайго лідара Габрыэл, як кажуць, на апошні і самы рашучы бой. У планах быў захоп арсенала і пазбаўленне ад рабства, але моцны шторм не даваў магчымасці рабам сабрацца і пачаць дзейнічаць. Праз дзень змова была раскрыта.

3. Паход Напалеона на Расію

Мабыць, гэты прыклад уплыву надвор'я на гісторыю вядомы вам лепш за ўсё. У 1812 годзе Напалеон Банапарт на чале самай вялікай арміі ў Еўропе збіраўся захапіць Расію. Яго ўпэўненасць у поспеху была такой вялікай, што нават набліжэнне зімы не спыніла паход. Паспяховы захоп Масквы дадаў французам аптымізму, але неўзабаве прыйшлі знакамітыя рускія маразы. Толькі за адны суткі пры марозе амаль -40 градусаў Цэльсія загінула каля 50 000 коней арміі. Ад холаду не ратавалі нават футры, захопленыя ў якасці трафеяў. Суровыя маразы сталі пачаткам канца для імперыі Напалеона.

2. Напад Гітлера на СССР

Адольф Гітлер, мабыць, вырашыў не лічыцца з урокамі гісторыі і паўтарыць спробу заваявання Расіі (тады ўжо СССР). У верасні 1941 года войскі Германіі ўжо даволі далёка прасунуліся па тэрыторыі СССР на ўсход. Упэўненасць у хуткай перамозе была такая вялікая, што многія салдаты везлі з сабой парадную форму для маршу перамогі на Краснай Плошчы. Але вось чаго яны з сабой не везлі, дык гэта зімовай формы. Зіма і рашучыя дзеянні Чырвонай Арміі пераламалі ход вайны.

1. Над Хірасімай — яснае надвор'е

6 жніўня 1945 года ў Хірасіме быў цудоўны летні дзень. У 7 гадзін 9 хвілін раніцы над горадам праляцеў самалёт, экіпаж якога адрапартаваў на базу: "Воблачнасць менш за 30%". Гэта былі практычна ідэальныя ўмовы для скідвання першай ядзернай бомбы. Нізкая воблачнасць у той дзень стала прыгаворам для Хірасімы і адначасова паратункам для запасной цэлі. Не меншую ролю воблачнасць адыграла і ў лёсе іншага японскага горада — Какуры. 8 жніўня другая ядзерная бомба была загружана ў самалёт B-29, але занадта вялікая воблачнасць над горадам Какура не дазваляла правесці яго бамбаванне, і бомба адправілася да запасной цэлі — Нагасакі.