Амаль 940 тысяч выпадкаў захворванняў косна-мышачнай сістэмы зарэгістравана ў нашай краіне. У апошнія дзесяцігоддзі значна вырасла такая захваральнасць сярод дзяцей і падлеткаў. Расце яна і сярод дарослых. Наогул, косна-мышачныя захворванні ўваходзяць у тройку найбольш распаўсюджаных груп захворванняў сярод дарослага насельніцтва Беларусі, Расіі, некаторых краін Еўропы (пасля хвароб сістэмы кровазвароту і органаў дыхання). На гэтую тэму падчас анлайн-канферэнцыі ў БЕЛТА размаўлялі старшы навуковы супрацоўнік лабараторыі паталогіі суставаў і спартыўнай траўмы Рэспубліканскага навукова-практычнага цэнтра траўматалогіі і артапедыі, кандыдат медыцынскіх навук Аляксандр МУРЗІЧ і загадчык лабараторыі траўматычных пашкоджванняў пазваночніка і спіннога мозга РНПЦ траўматалогіі і артапедыі, кандыдат медыцынскіх навук Андрэй МАЗУРЭНКА.
Паводле іх слоў, кожны трэці ва ўзросце 50-60 гадоў мае тыя ці іншыя праявы астэаартрозу. Праблемы з суставамі ёсць у кожнага другога 70-гадовага. Сярод прычын «амаладжэння» гэтых праблем называюць прыроджанае змяненне суставаў і пазваночніка (дысплазія, недаразвіццё сегментаў канечнасцяў), лішняя вага, цукровы дыябет, парушэнні эндакрыннай сістэмы. Акрамя таго, траўмы суставаў і канечнасцяў, празмерная нагрузка на суставы.
Кожная паталогія патрабуе сваёй прафілактыкі і лячэння. Вядома, што ў цэлым лад жыцця і харчаванне аказваюць прамы ўплыў на развіццё і функцыю суставаў. У большай часткі пацыентаў, якія лечацца ў аддзяленнях цэнтра траўматалогіі і артапедыі, — лішняя вага. Як правіла, такія пацыенты не толькі маюць лішак вугляводаў і тлушчаў у рацыёне, але і недастаткова рухаюцца. Лячэбная фізкультура, збалансаванае харчаванне з дастатковай колькасцю фруктаў і гародніны служыць не толькі прафілактыкай, але і з'яўляецца адным з момантаў лячэння.
— Гіпадынамія можа ўзмацняць праблемы з суставамі, — тлумачыць Андрэй Мазурэнка. — Падтрымліваць функцыі суставаў, у тым ліку пазваночніка, дапамагаюць размешчаныя вакол мышцы. Механізм не статычны. Мы добра ведаем па касманаўтах, як цяжка чалавеку вярнуцца з нерухомасці да звычайнага жыцця...
Праблема астэапарозу была і застаецца актуальнай для жанчын ва ўзросце пасля 50 гадоў. Астэапароз прыводзіць да дэфармацыі пазванкоў, суставаў, болевых адчуванняў. У гэтай катэгорыі хворых амаль немагчыма дабіцца атрымання сутачнай патрэбы кальцыю і вітаміну Д3 з дапамогай збалансаванага харчавання. Асабліва ў зімовы час. У Беларусі мала сонечных дзён на працягу года, у рацыёне вельмі мала малочных прадуктаў. Таму патрабуецца карэкцыя вітамінамі.
— У нашым цэнтры выкарыстоўваюцца самыя сучасныя тэхналогіі, — кажа Аляксандр Мурзіч. — За апошнія 5-7 гадоў цэнтр укараніў тэхналогіі астэасінтэзу для прымянення ў траўматалогіі. З'явілася магчымасць выкарыстання сучасных фіксатараў, з дапамогай якіх можна праводзіць аперацыі на ўсіх сегментах канечнасцяў. Наяўнасць гэтых фіксатараў паслужыла асновай для распрацоўкі новых методык для малаінвазіўнага астэасінтэзу ўсіх сегментаў канечнасцяў.
Асноўная тэндэнцыя ў артапедыі — аднаўленне страчанага або пашкоджанага храстка. Сёння замена храстка — самы эфектыўны метад лячэння. Вялікая ўвага надаецца распрацоўцы сучасных тэхналогій па трансплантацыі аўталагічных храстковых клетак — донарскіх клетак, якія перасаджваюцца замест пашкоджанага храстка. Распрацоўваецца і методыка трансплантацыі мезенхімальных ствалавых клетак і іх далейшая дыферэнцыроўка ў хандрацыты. Чакаецца, што ў бліжэйшыя гады з'явяцца клінічныя вынікі, якія дазволяць больш шырокае выкарыстанне такіх тэхналогій.
Цэнтр аказвае і ўсе віды хірургічнай дапамогі пры лячэнні паталогій пазваночніка. У аперацыях прымяняюцца імплантаты беларускай вытворчасці. Цэнтр таксама праводзіць хірургічнае лячэнне пухлін пазваночніка, хоць гэтым жа займаецца РНПЦ анкалогіі і медыцынскай радыялогіі.
У Беларусі дастаткова добры ўзровень хірургіі пазваночніка. Таму беларусы не маюць патрэбы ў замежных аперацыях для лячэння скаліёзаў, кіфатычнай дэфармацыі пазваночніка. Складанае тэхналагічнае хірургічнае ўмяшанне праводзіцца толькі пры дэфармацыі пазваночніка. Пры лячэнні болевых сіндромаў паяснічнага астэахандрозу прымяняюцца малаінвазіўныя тэхналогіі — айчынныя лазерныя ўстаноўкі.
Святлана БАРЫСЕНКА
Амаль тысяча дзвесце чалавек сабраліся, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны.
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
