Алена НАСАЧОВА, тэлевядучая («Беларусь-1»), маці дваіх дзяцей:
— Для мяне гэта вельмі важнае і адкрытае пытанне, бо, зразумела, з ім не раз даводзілася сутыкацца на ўласным вопыце. Лічу, што найперш трэба разабрацца з прычынамі капрызаў і істэрыкі, а потым прымаць рашэнне, як гэта спыніць. Часам трэба проста больш уважліва сачыць за станам дзіцяці — малыя капрызяць, калі стаміліся, пераўзбудзіліся ці проста галодныя. У такім выпадку дастаткова хутка адрэагаваць на патрэбу і знішчыць раздражняльны фактар, каб прадухіліць істэрыку. іншая справа, калі дзіця чагосьці вельмі хоча, напрыклад, патрабуе ў краме яму нешта купіць. У мяне, дзякуй Богу, такога не было, але наогул вельмі распаўсюджаная сітуацыя. Пасля праходжання «курсаў павышэння бацькоўскай кваліфікацыі» ведаю, напрыклад, што спецыялісты раяць звяртацца па дапамогу да персаналу гандлёвага цэнтра, напрыклад, папрасіць адміністратара падысці і зрабіць заўвагу. Гэта будзе куды больш дзейсна, чым калі мама павысіць голас на дзіця і разам з ім закоціць істэрыку... Нарэшце, трэцяя самая распаўсюджаная прычына дзіцячых капрызаў — недахоп увагі. Тады трэба найперш супакоіцца самому і абняць дзіця, прылашчыць яго.
Безумоўна, збоку заўжды здаецца, што ты б вырашыў сітуацыю лёгка і проста, а ў жыцці здараецца ўсякае, і прайсці выпрабаванне на бацькоўскае цярпенне насамрэч вельмі складана. Пачынаеш зусім па-іншаму ацэньваць ролю педагогаў, напрыклад, у дзіцячых садках, якія сутыкаюцца з дзіцячымі «не хачу, не буду» штодня...
Павел КАПАРЫХА, IT-спецыяліст, бацька дваіх дзяцей:
— Ох, якое няпростае пытанне. Бывае, абое завядуцца і жонку ў дадатак «накруцяць», то ціхенька ўздыхнеш, каб супакоіцца, і просіш: «Божа, дай мне вытрымкі і цярпення». І калі з уласнымі эмоцыямі справішся, толькі тады можна вырашаць дзіцячыя канфлікты.
У старэйшага сына (яму 5 гадоў) істэрыка можа пачацца, што называецца, на роўным месцы. Калі бачым, што ён проста стаміўся, мякка спыняем усе гульні і даём адпачыць. А бывае, што не выканалі нейкае яго жаданне — ды хоць бы не далі націснуць на кнопку ў ліфце альбо «не так» зачынілі дзверы ў калідоры — і панеслася... Тады найлепш спрацоўвае ігнараванне. Калі знарок што-небудзь наробіць, пазбаўляем мульцікаў і адпраўляем у кут, каб спакойна пастаяў і асэнсаваў свае паводзіны. З малодшай дачкой, праўда, падобнае не працуе — як толькі пачынаеш з ёй строга гаварыць, адразу слёзы на вачах; таму з ёй трэба весці спакойныя тлумачальныя гаворкі. І ні пры якіх абставінах, што б ні здарылася, мы не выкарыстоўваем фізічнае пакаранне. Калі ўсплёску эмоцый, асабліва агрэсіі, пазбегчы ўсё ж не ўдаецца, часам вельмі эфектыўным аказваецца простае ўмыванне прахалоднай вадой.
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».