Паміж «яйкам» і «курыцай»

Ад­ной­чы да­вя­ло­ся па­спра­чац­ца з на­шмат ма­ла­дзей­шай ка­ле­гай на­конт вы­ха­ван­ня дзя­цей. Дзяў­чы­на з усім ім­пэ­там і мак­сі­ма­ліз­мам юнац­тва да­во­дзі­ла, што маг­чы­ма вы­ха­ваць «ідэа­льнае дзі­ця» — маў­ляў, пра­фе­сі­я­на­ла­мі на­пі­са­на столь­кі ка­рыс­ных кніг, а ў ін­тэр­нэ­це зме­шча­на столь­кі да­па­мож­ных раз­ві­ва­ю­чых пра­грам і г.д., што трэ­ба быць вель­мі ўжо ля­ні­вым, каб гэ­та ба­гац­це не вы­ка­рыс­тоў­ваць. Я ж тлу­ма­чы­ла, што ідэа­льныя лю­дзі на­огул і дзе­ці ў пры­ват­нас­ці бы­ва­юць толь­кі ў рэ­кла­ме пам­пер­саў, што пры лю­бой коль­кас­ці пра­чы­та­ных пад­руч­ні­каў і да­па­мож­ні­каў жыц­цё зной­дзе, чым ця­бе здзі­віць, бо кож­ны ча­ла­век — ін­ды­ві­ду­аль­насць, і што пры­ве­дзе­ныя ёю ў якас­ці до­ка­заў зна­ё­мыя — не ідэа­льныя баць­кі, бо ўсе мы жы­выя лю­дзі, а су­дзіць ка­гось­ці, не па­быў­шы ў яго­най ску­ры, як мі­ні­мум не­ка­рэкт­на... На той мо­мант, за­ўва­жу, ма­ёй да­чцэ ўжо бы­ло 2 га­ды, ка­ле­га ж дзя­цей у блі­жэй­шай бу­ду­чы­ні не пла­на­ва­ла. «Ска­жы яшчэ, як вы лю­бі­це: «Свай­го на­ро­дзіш, та­ды па­га­во­рым!» — па­кі­ну­ла за са­бой апош­няе сло­ва яна, браз­нуў­шы дзвя­ры­ма.

Я і да­гэ­туль не ма­гу з дак­лад­нас­цю ска­заць, хто з нас меў ра­цыю ў той га­ра­чай спрэч­цы. А пры­га­да­ла яе, су­тык­нуў­шы­ся чар­го­вы раз з не­па­ра­зу­мен­нем «тэ­а­рэ­ты­каў» і «прак­ты­каў» дэ­ма­гра­фіі. Па­га­дзі­це­ся, вы­ха­ван­не дзя­цей — гэ­та не ядзер­ная фі­зі­ка або тэ­о­рыі Эй­нштэй­на. У ім, як у му­зы­цы або фут­бо­ле, ча­мусь­ці раз­бі­ра­юц­ца ўсе без вы­клю­чэн­ня. І вель­мі мно­гія з гэ­тых «усіх» з пал­кас­цю, вар­тай леп­ша­га пры­мя­нен­ня, пры зруч­ным вы­пад­ку рвуц­ца агу­чыць свае дум­кі на за­да­дзе­ную тэ­му.

Па­ду­ма­ла­ся: дзе ж пра­хо­дзіць мя­жа па­між аса­біс­тай па­зі­цы­яй і ня­про­ша­ны­мі па­ра­да­мі, па­між жа­дан­нем да­па­маг­чы і бес­пар­дон­нас­цю? І ці мо­гуць «яй­кі» ад­крыць штось­ці но­вае для «ку­рэй», а «ку­ры» ці ма­юць пра­ва дзяўб­ці «яй­кі» за ня­во­пыт­насць?

«У ця­бе ж дзі­ця пла­ча, дай яму сос­ку!».

«Да трох га­доў да­ваць цыц­ку?! Які жах!»

«А вось я б ні­ко­лі не па­вы­сіў го­лас на дзі­ця!»

«Ды што гэ­та за ма­ці, якая два­іх упіль­на­ваць не мо­жа? У ма­ёй ба­бу­лі дзе­сяць бы­ло, і ўсе людзь­мі вы­рас­лі...»

І г.д., і да т.п. Бліз­кія і да­лё­кія, сяб­ры і пры­яце­лі, ка­ле­гі па пра­цы і на­ват зу­сім не­зна­ё­мыя лю­дзі ў рэ­аль­нас­ці і вір­ту­аль­нас­ці аб­мень­ва­юц­ца рэп­лі­ка­мі, бы апля­ву­ха­мі. Уз­вод­зяць у аб­са­лют улас­ны во­пыт ці яго ад­сут­насць, не са­ро­ме­юц­ца ў вы­ра­зах, не чу­юць ні­ко­га, акра­мя ся­бе, апус­ка­юц­ца да не­пры­кры­та­га хам­ства і не жа­да­юць хоць на хві­лі­ну ўя­віць ся­бе на мес­цы апа­не­нта. Мно­гія з най­леп­шых па­мкнен­няў, ін­шыя — так прос­та, мі­ма­ходзь.

Без­умоў­на (і ў Кан­сты­ту­цыі пра­пі­са­на), кож­ны мае пра­ва на сваё мер­ка­ван­не і сва­бо­ду яго вы­каз­ван­ня. Але, на мой по­гляд, у гэ­тай сва­бо­ды му­сіць быць на­ту­раль­ная мя­жа, якая за­вец­ца кам­пе­тэнт­нас­цю. Па­ле­мі­зуй­це, кры­ты­куй­це, да­вай­це слуш­ныя па­ра­ды — але толь­кі аб тым, у чым вы раз­бі­ра­е­це­ся. Не трэ­ба быць ку­ры­цай, каб раз­ва­жаць пра све­жасць яеч­ні — ад­нак са­мы вы­тан­ча­ны гур­ман, са­мы леп­шы ку­хар на­ўрад ці вы­се­дзіць яй­кі. Так і для вы­ха­ван­ня дзя­цей не­да­стат­ко­ва толь­кі ве­дан­ня раз­ві­ва­ю­чых ме­то­дык і цы­тат з Ма­ка­ран­кі і Ман­тэ­со­ры. Баць­коў­ству мож­на ву­чыц­ца ўсё жыц­цё, і тое не ва ўсіх атрым­лі­ва­ец­ца...

Па­ва­жай­це адзін ад­на­го, ка­лі лас­ка. І ў спрэч­ках так­са­ма. Тым больш пра дзя­цей. І тым больш з дзець­мі. Яны ўсё зра­зу­ме­юць і за­пом­няць.

Вік­то­рыя ЦЕ­ЛЯ­ШУК.