Спецыяльны карэспандэнт «Звязды» Анатоль Сланеўскі — з Сочы
Факел ХХІІ зімовай Алімпіяды нарэшце завяршыў свой шлях — прыбыў у Сочы, непасрэдна на саму цырымонію адкрыцця Гульняў. На апошнім этапе несці агонь было даверана двухразовай алімпійскай чэмпіёнцы па скачках з шастом Алене Ісінбаевай, лёгкаатлету Сяргею Бубку, музыканту Юрыю Башмету, тэлевядучаму Уладзіміру Познеру і не менш вядомым у пэўных колах прадзюсару Яне Рудкоўскай і мадэлі Наталлі Вадзянавай.
Маршрут эстафеты быў самым працяглым і маштабным у гісторыі зімовых Алімпійскіх гульняў. На працягу 123 дзён факел Гульняў у руках спартсменаў пераадолеў больш за 65 тысяч кіламетраў на аўтамабілях, цягніках, самалётах, а таксама на рускай тройцы і аленевых запрэжках. Акрамя таго, алімпійскі агонь пабываў на Паўночным полюсе, на дне возера Байкал, на вяршыні Эльбруса. Адзін алімпійскі факел (але не агонь) пабываў у космасе на МКС — менавіта гэтым факелам будзе запалена чаша агню на цырымоніі адкрыцця.
Расказваючы пра сёлетнюю Алімпіяду, нельга не ўзгадаць дзве падзеі. Роўна 90 гадоў таму, у 1924 годзе, у Шамані (Францыя) пад патранажам МАК быў праведзены «Міжнародны спартыўны тыдзень з нагоды VІІІ Алімпіяды». Папулярнасць праведзенага мерапрыемства (а ў ім удзельнічалі ажно 258 спартсменаў з 16 краін) прывяла да таго, што «тыдзень» пасля стаў называцца І зімовымі Алімпійскімі гульнямі. А 20 гадоў таму, у 1994-м, у нарвежскім Лілехамеры ўпершыню былыя савецкія рэспублікі, у тым ліку і Беларусь, удзельнічалі ў зімовай Алімпіядзе ў якасці асобных каманд.
Сочынская Алімпіяда — другая для Расіі падзея такога маштабу. Першую — Алімпіяду-80 — памятаюць нават тыя, хто падчас яе правядзення ў Маскве быў зусім дзіцем. Але там была летняя, а гэтая — зімовая, усё зусім па-іншаму. Ізноў хвалюецца вялікая краіна, як у першы раз. Тое, што месцам для правядзення спаборніцтваў па зімовых відах спорту быў абраны Сочы, горад-курорт і «летняя сталіца» Расіі, спачатку бянтэжыць. Аднак, калі падумаць, становіцца ясна, што гэта ўсяго толькі яшчэ адзін выклік, дадатковая падстава для гонару: Сочы стане першым горадам з субтрапічным кліматам, дзе пройдуць зімовыя Алімпійскія гульні, — прычым на дзвюх пляцоўках.
Лыжны курорт «Чырвоная паляна» (знаходзіцца за 40 км ад горада) прыме спартыўныя спаборніцтвы пад адкрытым небам: бабслей, лыжныя гонкі, хуткасны спуск і г. д. У ліку іншых алімпійскіх аб'ектаў тут пабудавана санна-бабслейная траса «Жытняя Паляна», гарналыжны комплекс «Ружа Хутар» і горная алімпійская вёска.
А ў самім горадзе створаны грандыёзны Алімпійскі парк для правядзення спаборніцтваў па фігурным катанні, хакеі, бегу на каньках, кёрлінгу — увогуле, па тых відах спорту, якія патрабуюць закрытых памяшканняў.
Талісманамі маючай адбыцца Алімпіяды выбраны тры жывёліны — белы мядзведзь, леапард і заяц.
ХХІІ зімовая Алімпіяда будзе доўжыцца 17 дзён. Спартыўная праграма гульняў у Сочы ўжо паставіла «алімпійскі рэкорд» як па агульнай колькасці відаў спаборніцтваў, так і па колькасці новых відаў, уключаных у праграму. Усяго ў спартыўную праграму Гульняў-2014 дабаўлена 12 відаў спаборніцтваў. У выніку іх агульная колькасць (як і колькасць камплектаў медалёў) дасягнула 98. Гэта на 12 больш, чым на Гульнях у Ванкуверы ў 2010 годзе, і на 14 больш, чым у Турыне ў 2006-м.
Такім чынам, што нас чакае ў Сочы? 88 краін-удзельніц, каля 2800 спартсменаў. У тым ліку з такіх «незімовых» краін, як Гана, Ганконг, Алжыр, Эфіопія, Перу, Індыя. Сусветна вядомая скрыпачка Ванэса Мэй будзе ўдзельнічаць у сочынскай Алімпіядзе ў складзе каманды Тайланда ў спаборніцтвах па горным слаламе. Пра гэта паведаміла газета The Guardіan.
Мэй будзе змагацца за медаль пад прозвішчам свайго бацькі — Ванаркон. Два тыдні таму Ванэса заняла сёмае месца на спаборніцтвах у Славеніі, што дало ёй магчымасць адабрацца на Гульні. Мэй захапляецца горнымі лыжамі з чатырохгадовага ўзросту. Апошнім часам яна трэніравалася ў швейцарскім Цермаце, а раней праходзіла падрыхтоўку са зборнай Расіі. Сама скрыпачка прызнавалася, што многія дзівяцца, калі бачаць яе на лыжах. «Але я марыла стаць гарналыжніцай з 14 гадоў. Я была поўная рашучасці гэтага дамагчыся, каб выступаць за Тайланд», — казала Ванэса, адзначаючы, што ў яе няма ніякіх ілюзій і таму яна не разлічвае на перамогу.
Беларускія спартсмены выступяць у Сочы ў пяці дысцыплінах праграмы (біятлон, фрыстайл, лыжныя гонкі, горныя лыжы і шорт-трэк). Дзяржаўны сцяг нашай краіны на парадзе адкрыцця панясе алімпійскі чэмпіён Ванкувера-2010 па фрыстайле ў лыжнай акрабатыцы Аляксей Грышын. Цікава, што зборная Расіі да апошняга моманту не назвала ўласнага сцяганосца, аднак міністр спорту Віталь Мутко ўжо заявіў, што гэтая роля наўрад ці дастанецца чэмпіёну Алімпійскіх гульняў мінулага. Не назвалі пакуль свайго сцяганосца і ўкраінцы. Яны сказалі, што таго, хто панясе сцяг Украіны на цырымоніі адкрыцця Гульняў, выберуць непасрэдна ў Сочы, незадоўга да самой цырымоніі. У асяродку спартсменаў існуе прыкмета, што сцяганосцы Гульняў не выйграюць медалёў Алімпіяды, нават калі з'яўляюцца яе відавочнымі фаварытамі. Праўда, сам Аляксей настроены аптымістычна.
— Да таго, каб паказаць максімальны вынік, абавязвае званне алімпійскага чэмпіёна. Я адчуваю сябе ў добрай фізічнай форме. Упэўненасці надало трэцяе месца на заключным этапе Кубка свету ў Лэйк-Плэсідзе, дзе ў суперфінале суддзі па-сапраўднаму ацанілі маё трайное сальта з трыма піруэтамі. І гэта, зразумела, не мяжа, — сказаў ён, калі стала вядома, што менавіта яму давядзецца ўзначальваць калону беларускіх алімпійцаў.
А цяпер пра тое, хто будзе прадстаўляць нашу краіну на спаборніцтвах.
Зборная па біятлоне:
Жанчыны — Дар'я Домрачава, Надзея Скардзіна, Людміла Калінчык, Настасся Дубарэзава, Надзея Пісарава.
Жаночую алімпійскую зборную ўзначальвае бронзавы прызёр Алімпіяды-2010 у Ванкуверы Дар'я Домрачава, якая заняла другое месца ў агульным заліку Кубка свету-2013/2014.
Мужчыны — сярэбраны прызёр Алімпіяды-2010 у Ванкуверы Сяргей Новікаў, Яўген Абраменка, Юрый Лядаў, Уладзімір Чапелін, Аляксандр Дарожка.
Галоўны трэнер — Андрыян Цыбульскі.
Зборная па фрыстайле (лыжная акрабатыка):
Мужчыны — алімпійскі чэмпіён Ванкувера-2010 і ўладальнік «бронзы» Солт-Лэйк-Сіці-2002 Аляксей Грышын, сярэбраны медаліст Нагана-1998 і бронзавы прызёр Турына-2006 Дзмітрый Дашчынскі, уладальнік «Хрустальнага глобуса» 2010 года Антон Кушнір, Дзяніс Осіпаў.
Жанчыны — Ала Цупер, Ганна Гуськова, Вольга Капусціна.
Галоўны трэнер — Мікалай Казека.
Зборная па лыжных гонках:
Мужчыны — Сяргей Далідовіч, Аляксандр Лазуткін, Міхаіл Сямёнаў, Аляксей Іваноў.
Жанчыны — Алена Саннікава, Валянціна Камінская (рэзервовы склад — Кацярына Рудакова).
Галоўны трэнер — Віктар Камоцкі.
Зборная па гарналыжным спорце:
Мужчыны — Юрый Данілачкін (19-е месца на чэмпіянаце свету 2013 года).
Жанчыны — Марыя Шканава (увайшла ў трыццатку найлепшых у суперкамбінацыі на чэмпіянаце свету-2013).
Галоўны трэнер — Ёжэ Малуш.
Зборная па шорт-трэку:
Упершыню ў гісторыі шорт-трэка ў Беларусі па выніках Кубка свету 2013/14 нашы спартсмены заваявалі дзве алімпійскія ліцэнзіі (мужчынскую і жаночую). Прадстаўляць краіну будуць Максім Сяргееў і Вольга Талаева.
Першыя старты новай Алімпіяды адбыліся ўжо ўчора — у барацьбу ўступілі фігурысты. Працяг — заўтра. Чакаем з нецярпеннем.
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».