Сіндром хранічнай стомленасці вядомы і пад больш складанымі назвамі — сіндром поствіруснай астэніі або імуннай дысфункцыі, міялгічны энцэфаламіеліт. Усё гэта азначае працяглую стомленасць, якая не знікае нават пасля працяглага адпачынку.
— Узнікненне такога сіндрому звязана з развіццём неўрозу цэнтральных рэгуляторных цэнтраў вегетатыўнай нервовай сістэмы, — тлумачыць урач-псіхатэрапеўт Мінскага гарадскога клінічнага псіхіятрычнага дыспансера Ірына РАЗОРВІНА. — Правакуючым фактарам з'яўляецца празмерная эмацыянальна-інтэлектуальная нагрузка ва ўрон фізічнай дзейнасці. А таму ў групе рызыкі — жыхары мегаполісаў, прадпрымальнікі, работнікі з павышанай адказнасцю (авіядыспетчары, аператары чыгуначнага транспарту і інш.). Практыка паказвае, што да сіндрому хранічнай стомленасці больш схільныя 25—45-гадовыя жанчыны...
Спрыяльныя фактары:
* дрэнныя санітарна-экалагічныя ўмовы
* хранічныя захворванні (у тым ліку вірусныя інфекцыі, харчовыя алергіі)
* фізічныя і псіхічныя перагрузкі.
Як праяўляецца захворванне?
Апатыяй, дэпрэсіяй, беспрычыннымі прыступамі гневу, агрэсіяй, мышачнай слабасцю, пастаянным адчуваннем стомленасці, галаўным болем, расстройствам сну, схільнасцю да інфекцыйных захворванняў.
Комплекс прычын:
1. Працяглае перанапружанне — фізічнае і псіхічнае.
2. Інтаксікацыя.
3. Парушэнне кровазвароту, звязанае з атэрасклерозам (у першую чаргу, галаўнога мозга).
4. Працяглыя або частыя стрэсы (пры нізкай стрэсаўстойлівасці).
5. Зніжэнне імунітэту.
6. Дэфіцыт вітамінаў, злоўжыванне вугляводамі;
7. Злоўжыванне алкаголем.
8. Адсутнасць нармальнага сну.
9. Неспрыяльная псіхалагічная атмасфера.
10. Адсутнасць жыццёвай перспектывы.
11. Недахоп сонечнага святла (у зімовы час), што правакуе недахоп гармону сератаніну.
Найбольш пераканаўчай сёння з'яўляецца вірусная тэорыя паходжання сіндрому хранічнай стомленасці. Лічыцца, што прычынай захворвання могуць быць вірус Эпштэйна-Бар, цытамегалавірус, энтэравірус, вірусы герпесу, гепатыту С, рэтравірус і іншыя на фоне зніжанага імунітэту. Першы раз сіндром можа заявіць аб сабе грыпападобным станам. Зніжэнне імунітэту мае вялікае значэнне ў развіцці сіндрому хранічнай стомленасці. Вось чаму лячэнне абавязкова ўключае імунамадэлюючую тэрапію. Акрамя гэтага, неабходна нармалізаваць энергетычны баланс арганізма, аднавіць працэсы нервовай сістэмы (актывізацыі і тармажэння).
Для гэтага прымяняюцца фітапрэпараты, якія паляпшаюць праходжанне нервовых імпульсаў і стан нервовай сістэмы; рэкамендуецца ўздзеянне на біяактыўныя кропкі нервовай сістэмы (акупунктура, кропкавы масаж), агульны або сегментарны масаж сумесна з гідрапрацэдурамі і лячэбнай фізкультурай. Неабходна таксама палепшыць якасць сну, дабіцца ачышчэння арганізма з дапамогай збалансаванай дыеты, нармалізаваць рэжым адпачынку і фізічных нагрузак, заняцца аўтагеннымі трэніроўкамі або звярнуцца да іншых метадаў нармалізацыі псіхаэмацыянальнага стану. У комплекс лячэння ўключаецца псіхатэрапія (для пазбаўлення псіхасаматычных неўрозаў).
У Мінску да спецыяліста можна звярнуцца ў Гарадскі цэнтр памежных станаў (вул. Мендзялеева, 4, тэл. (017) 345 61 74).
Святлана БАРЫСЕНКА
Набор на бюджэтныя месцы павялічыцца.
Колькі ж каштуе гэты важны кампанент здаровага рацыёну зараз?
Не выявіць ні секунды абыякавасці.