У левай кiшэнi — спайс, у пра­вай — гро­шы

Ка­рэс­пан­дэн­ты «Звяз­ды» на­зі­ра­лі за­тры­ман­не ня­поў­на­га­до­вых нар­ка­ганд­ля­роў

Амаль што­дня Мі­ніс­тэр­ства ўнут­ра­ных спраў па­ве­дам­ляе аб вы­пад­ках за­тры­ман­ня ма­ла­дых лю­дзей, якія ганд­лю­юць нар­ко­ты­ка­мі. Не па­спя­ва­юць за­трым­лі­ваць і су­дзіць ад­ных, як з'яў­ля­юц­ца ін­шыя. На мес­цы «ад­се­ча­най» га­ла­вы ад­ра­зу вы­рас­та­юць дзве но­выя. Ама­та­ры нар­ка­тыч­ных рэ­чы­ваў сцвяр­джа­юць, што на­быць апош­нія ў Мін­ску мож­на без праб­лем. Га­лоў­ным па­моч­ні­кам у гэ­тай спра­ве з'яў­ля­ец­ца ін­тэр­нэт. Ты­по­вая сі­ту­а­цыя — ка­лі той, хто пра­дае, сам і ўжы­вае. Гэ­та зруч­на: заў­сё­ды ёсць гро­шы на на­быц­цё дур­ма­ну. Узяць та­кіх вось «спа­жыў­цоў-ганд­ля­роў» на мес­цы зла­чын­ства, з нар­ко­ты­ка­мі і гра­ша­мі — па­ло­ва спра­вы. Важ­на вы­свет­ліць, ад­куль гэ­ты «спа­жы­вец-ганд­ляр» узяў зла­чын­ную атру­ту. Хто той ча­ла­век, для яко­га нар­ко­ты­кі — спо­саб ня­бла­га жыць? На­кід­ва­ю­чы не­вад на дроб­ную ры­бу, пра­ва­ахоў­ні­кі на­са­мрэч па­лю­юць на буй­ную. Гэ­тыя амаль бяс­кон­цыя і за­блы­та­ныя лан­цу­гі — асоб­ная тэ­ма. А за­раз ха­це­ла­ся па­ба­чыць як­раз ад­лоў­лі­ван­не «дра­бя­зы», азна­ё­міц­ца з ру­цін­най апе­ра­тыў­най пра­цай, якая на ўзроў­ні ра­ён­ных ад­дзе­лаў унут­ра­ных спраў вя­дзец­ца амаль круг­ла­су­тач­на.

Вар­та за­ўва­жыць, што ў нар­ка­ба­раць­бе ня­ма дзя­лен­ня па тэ­ры­та­ры­яль­ным прын­цы­пе. У які РА­УС па­сту­пі­ла апе­ра­тыў­ная ін­фар­ма­цыя, той яе і рас­пра­цоў­вае. Так што апе­ра­тыў­ні­кі з Пер­ша­май­ска­га РА­УС мо­гуць пра­ца­ваць на тэ­ры­то­рыі Фрун­зен­ска­га…

Не сак­рэт, што лю­дзей, якія да­юць ін­фар­ма­цыю, на­зы­ва­юць «ін­фар­ма­та­ра­мі». Та­кіх важ­ных, каш­тоў­ных, а та­му за­сак­рэ­ча­ных асоб жур­на­ліс­там мо­гуць па­ка­заць хі­ба са спі­ны. Па­вод­ле атры­ма­ных звес­так на­ра­джа­ец­ца план пра­вя­дзен­ня апе­ра­цыі, якая пра­ду­гледж­вае спа­чат­ку вы­хад на па­да­зро­ную асо­бу, а пас­ля — яе за­тры­ман­не на мес­цы зла­чын­ства.

Мы з фо­та­ка­рам да­лу­ча­ем­ся у той мо­мант, ка­лі апра­ну­тыя ў цы­віль­нае лю­дзі раз­мя­шча­юц­ца па ма­шы­нах, каб вы­ехаць на «кроп­ку». У апе­ра­цыі ўдзель­ні­чае не­каль­кі аў­та­ма­бі­ляў — не па­зна­ча­ных, вя­до­ма, сло­вам «мі­лі­цыя» і сі­няй мі­гал­кай. Ві­зу­аль­на зла­чын­ца ні­ко­лі не вы­лі­чыць гэ­тыя аў­то.

Зла­чын­цы вы­дат­на ўсве­дам­ля­юць, што за­хоў­ва­юць і пра­да­юць не па­пкорн, а за­ба­ро­не­ныя за­ко­нам рэ­чы­вы, а та­му і ха­ва­юц­ца, і пе­ра­стра­хоў­ва­юц­ца. Бы­ва­юць апе­ра­цыі, ка­лі апе­ра­тыў­ні­кі га­ня­юц­ца за зла­чын­ца­мі шмат га­дзін — на­зі­ра­юць, як той, ка­го яны «вя­дуць», блы­тае сля­ды і пе­ра­соў­ва­ец­ца з мес­ца на мес­ца, ча­сам на­ват з ад­на­го кан­ца го­ра­да ў дру­гі.

Мы ад­соч­ва­лі апе­ра­цыю — ад па­чат­ку да фі­ні­шу — тры га­дзі­ны. Спа­чат­ку прос­та ся­дзе­лі ў ад­ной з ма­шын і пра­слу­хоў­ва­лі па ра­дыё­су­вя­зі, як ад­соч­ва­ец­ца кож­ны рух нар­ка­ганд­ля­ра, яко­му «се­лі на хвост». Цяж­ка прад­ба­чыць, як пач­нуць раз­горт­вац­ца па­дзеі, а та­му кож­ная фра­за, што пе­рад­аец­ца па ра­цыі, — фак­тыч­на пры­няц­це чар­го­ва­га ра­шэн­ня.

«Кар­тэж» з апе­ра­тыў­ні­ка­мі пе­ра­яз­джае з мес­ца на мес­ца, і вось мы ля ад­на­го са шмат­пад'­езд­ных да­моў на Бя­лін­ска­га. Не­каль­кі ча­ла­век, якія вон­ка­ва ні­чым не ад­роз­ні­ва­юц­ца ад тых, што хо­дзяць у ся­рэ­дзі­не дня па ста­ліч­ных ву­лі­цах, ім­гнен­на скруч­ва­юць ру­кі ма­ла­до­му ча­ла­ве­ку ў ка­пе­лю­шы, ка­рыч­не­вай курт­цы, яр­кіх кра­соў­ках і спар­тыў­ных шта­нах. Чор­ныя на­руч­ні­кі за­мы­ка­юц­ца за яго спі­най. Хлоп­ца вя­дуць у мік­ра­аў­то­бус з на­ша­га «кар­тэ­жу». Нас з фо­та­ка­рам про­сяць па­куль за­стац­ца ў «на­шай» ма­шы­не, па­коль­кі апе­ра­цыя яшчэ не за­вер­ша­на.

У ін­тэр­на­це, ад яко­га толь­кі што ады­шоў за­тры­ма­ны, зна­хо­дзіц­ца яшчэ адзін ганд­ляр — ён і пра­даў «ка­рыч­не­вай курт­цы» нар­ко­тык. Трое лю­дзей у мас­ках «бя­руць» гэ­та­га дру­го­га ў ка­лі­до­ры, ля па­коя пад ну­ма­рам 36.

Тым ча­сам да мік­ра­аў­то­бу­са для скла­дан­ня на­леж­ных да­ку­мен­таў за­пра­ша­юць па­ня­тых — двух пра­хо­жых муж­чын. У іх пры­сут­нас­ці ад­бы­ва­ец­ца во­быск пер­ша­га за­тры­ма­на­га. З усіх кі­шэ­няў опер да­стае ўсё, што там ёсць: мар­кер, клю­чы, жуй­кі, ма­біль­нік, нар­ко­тык — по­лі­эты­ле­на­вы па­ке­цік з зе­ле­на­ва­та-ка­рыч­не­вай тра­вой. Экс­перт пас­ля пры­знае «тра­ву» асаб­лі­ва не­бяс­печ­ным рэ­чы­вам. Гэ­та — ку­рыль­ная су­месь, апра­ца­ва­ная «сін­тэ­ты­кай». Спайс.

Ма­біль­нік за­тры­ма­на­га па­чы­нае раз­ры­вац­ца. На эк­ра­не вы­свеч­ва­ец­ца сло­ва «ма­ма»...

Я пы­та­ю­ся ў хлоп­ца да­зво­лу за­даць яму не­каль­кі пы­тан­няў. Ён па­га­джа­ец­ца.

— Як ця­бе за­вуць і коль­кі та­бе га­доў?

— Са­ша... сям­нац­цаць.

— Твая сям'я?..

— Ма­ма пра­цуе ў тэ­ат­ры, у ад­дзе­ле кад­раў. У та­ты свой біз­нес — пе­ра­га­няе ма­шы­ны, пра­дае. Ёсць сяст­рыч­ка, 2002 го­да на­ра­джэн­ня. Та­та жы­ве асоб­на. Баць­кі раз­вя­лі­ся...

— Дзе ву­чыш­ся?

— Ва ўні­вер­сі­тэ­це фіз­куль­ту­ры, зай­ма­ю­ся грэб­ляй...

— Дзе ты ўзяў спайс?

— У Са­шы...

— Ты даў­но пра­да­еш нар­ко­ты­кі?

— Я ні­чо­га не пра­даю... Мне хло­пец на­пі­саў «Вкон­так­те»... Я ска­заў, што не зай­ма­ю­ся гэ­тым. Зра­зу­меў, што яны хо­чуць вый­сці на пра­даў­ца. Я ад­ра­зу зра­зу­меў, як су­стрэў­ся... Сам ся­бе пад­ста­віў...

— Ты сам ужы­ваў спайс?

— Ужы­ваў... Спайс і на­свай... Ну, на­свай — гэ­та ж не нар­ко­тык...

— Та­бе спа­да­баў­ся эфект ад спай­су?

— Ды мне страш­на ста­ла... Я па­ку­рыў прос­та та­му, што мне бы­ло дрэн­на. У мя­не там з дзяў­чын­кай за­кру­ці­ла­ся... Та­ды мя­не «ўзя­лі» пер­шы раз...

— Мі­лі­цыя ўзя­ла ця­бе, ка­лі ты быў «пад спай­сам»?

— Ну, так... Я ішоў ва ўні­вер­сі­тэт. Мне бы­ло вель­мі дрэн­на... Страш­на... Та­кое не­зра­зу­ме­лае па­чуц­цё... Не ма­гу па­тлу­ма­чыць. Ні­бы­та я не тут... Ну, страш­на...

— Ты ад­ной­чы ку­рыў?

— Ра­зы тры-ча­ты­ры...

— Ка­лі бы­ло страш­на пер­шы раз, на­вош­та ты ку­рыў зноў?

— Не ве­даю... Ды мне бы­ло ўсё роў­на, што са мной бу­дзе... Я на­огул ха­цеў пай­сці з жыц­ця... Дзяў­чын­ку ад­ну ка­хаў, а яна мне хлу­сі­ла, ка­за­ла, што толь­кі мя­не ка­хае, а са­ма яшчэ з дру­гім хлоп­цам су­стра­ка­ла­ся... Не­як ска­за­ла, што бы­ла ця­жар­най... Я па­чаў рас­пыт­ваць, што азна­чае «бы­ла». А яна да­ла зра­зу­мець, што аборт зра­бі­ла... Мне пас­ля гэ­та­га ста­ла так не­вы­нос­на... І па­цяг­ну­ла на пры­го­ды.

— Вы і ця­пер ра­зам?

— У мя­не ўжо дру­гая... Ця­пер ужо і яе, на­пэў­на, ня­ма...

— Ты пе­ра­жы­ва­еш з-за та­го, што баць­кі ў раз­вод­зе?

— Вель­мі моц­на.

— Баць­ка пад­трым­лі­вае ста­сун­кі з та­бой?

— Так, але мне ўсё роў­на яго не ха­пае...

Па пе­ра­пэц­ка­ным зям­лёй тва­ры Са­шы па­бег­лі слё­зы... Мне ха­це­ла­ся яшчэ неш­та ска­заць, але тут з ад­ной Са­ша­вай ру­кі зня­лі на­руч­нік і да­лі рас­пі­сац­ца ў да­ку­мен­це «Тлу­ма­чэн­не». Адзін з апе­ра­тыў­ні­каў за­ўва­жыў: «У та­кой сі­ту­а­цыі яны мо­гуць пла­каць, а мо­гуць і ў твар плю­нуць, ла­яц­ца, аб­ра­жаць... Бы­вае роз­нае. А тое, што ён ве­даў, ні­бы­та за ім «со­чаць» — лух­та. Яны што за­ўгод­на мо­гуць плес­ці, абы толь­кі іх ад­пус­ці­лі...».

У ін­тэр­на­це дэ­парт­амен­та «Бел­аў­та­дар» за­гад­чы­ца спа­чат­ку спра­буе рас­пы­таць апе­ра­тыў­ні­каў, за што і ча­му, а пас­ля па­чы­нае скар­дзіц­ца на тое, як «яны ўжо аб­рыд­лі — і ён, і яго нар­ка­ман­ка»... Мож­на толь­кі зда­гад­вац­ца, што раз­мо­ва ідзе пра дру­го­га Аляк­санд­ра, пра яко­га ска­заў пер­шы за­тры­ма­ны Са­ша, і па ўсім ві­даць, пра ней­кую дзяў­чы­ну, да якой той пры­хо­дзіў у гэ­ты ін­тэр­нат. У па­коі, дзе дру­гі за­тры­ма­ны Са­ша ся­дзіць у на­руч­ні­ках, — не­вя­лі­кі ло­жак, крэс­ла, тэ­ле­ві­зар і шмат ца­цак...

На­чаль­нік ад­дзе­ла па нар­ка­кант­ро­лі і про­ці­дзе­ян­ні ганд­лю людзь­мі Пар­ты­зан­ска­га РА­УС г. Мін­ска пад­пал­коў­нік мі­лі­цыі Дзя­ніс БУ­РЫ звяр­та­ец­ца да чар­го­вых па­ня­тых і за­тры­ма­на­га: «Гра­ма­дзя­нін Аляк­сандр Ш. за­тры­ма­ны па па­да­зрэн­ні ў не­за­кон­ным аба­ра­чэн­ні нар­ко­ты­каў. У пры­сут­нас­ці па­ня­тых пра­па­ну­ем доб­ра­ах­вот­на здаць за­ба­ро­не­ныя прад­ме­ты — зброю, нар­ко­ты­кі, якія ёсць пры са­бе».

— У кі­шэ­ні, — ці­ха, апус­ціў­шы вель­мі ніз­ка га­ла­ву, ка­жа дру­гі Са­ша.

— Што ў кі­шэ­ні?

— Мік­сы...

— Гэ­та што та­кое?

— Ку­рыль­ная су­месь... у па­пе­ры.

— Гро­шы пры са­бе ёсць?

— Ёсць, у пра­вай кі­шэ­ні.

— Коль­кі? Ад­куль?

— Адзін міль­ён бе­ла­рус­кіх руб­лёў. За збыт ку­рыль­най су­ме­сі.

— За­раз бу­дзе пра­ве­дзе­ны аса­біс­ты во­быск, — ка­жа пад­пал­коў­нік Бу­ры. — Звяр­таю ўва­гу: у мя­не ў ру­ках ні­чо­га ня­ма.

На пад­ло­гу з кі­шэ­няў вы­клад­ва­юц­ца ку­рыль­ная су­месь у па­пе­ры — рэ­чы­ва рас­лін­на­га па­хо­джан­ня ка­рыч­не­ва­га ко­ле­ру (дэ­ман­стру­ец­ца па­ня­тым), пяць ку­пюр на­мі­на­лам па 200 ты­сяч руб­лёў. Са­ша ад­каз­вае на пы­тан­ні апе­ра­тыў­ні­каў, якія пры­сту­па­юць да афарм­лен­ня па­пер пад наз­вай «Тлу­ма­чэн­не».

— На­ра­дзіў­ся ў 1996-м. Жы­ву па ад­ра­се... Ра­ней не су­дзі­мы...

У гэ­та­га Са­шы ёсць поў­ная сям'я. Сю­ды ён пры­хо­дзіць «у гос­ці». Раз­маў­ляць са мной ад­мо­віў­ся. Увесь час тры­мае га­ла­ву ніз­ка на­хі­ле­най. Пас­ля пад­пі­сан­ня за­тры­ма­ным і па­ня­ты­мі скла­дзе­ных да­ку­мен­таў Са­шу вы­вод­зяць з ін­тэр­на­та. Апе­ра­тыў­ні­кі вы­ка­на­лі сваю част­ку пра­цы, і Дзя­ніс Бу­ры пад­во­дзіць вы­нік:

— У ад­дзел па нар­ка­кант­ро­лі Пар­ты­зан­ска­га ра­ё­на па­сту­пі­ла апе­ра­тыў­ная ін­фар­ма­цыя аб тым, што Аляк­сандр М. зай­ма­ец­ца за­ха­ван­нем і рас­паў­сюдж­ван­нем псі­ха­троп­на­га рэ­чы­ва — ку­рыль­най су­ме­сі, або «спай­су», або «мік­су». Пад­час пра­ве­дзе­ных апе­ра­тыў­ных ме­ра­пры­ем­стваў апош­ні быў за­тры­ма­ны па ву­лі­цы Бя­лін­ска­га. Аляк­сандр М. па­тлу­ма­чыў, што гэ­тае рэ­чы­ва на­быў у Аляк­санд­ра Ш., які ў мо­мант здзел­кі зна­хо­дзіў­ся ў па­мяш­кан­ні ін­тэр­на­та. Аляк­сандр Ш. так­са­ма за­тры­ма­ны. У пер­ша­га кан­фіс­ка­ва­ны по­лі­эты­ле­на­вы па­ке­цік з асаб­лі­ва не­бяс­печ­ным псі­ха­троп­ным рэ­чы­вам, у дру­го­га — па­пя­ро­вы па­ке­цік з та­кім жа рэ­чы­вам і гра­шо­вая су­ма, якая бы­ла атры­ма­на за до­зу, пе­ра­да­дзе­ную ў вы­ні­ку здзел­кі Аляк­санд­ру М. 1 міль­ён руб­лёў — столь­кі каш­туе ка­ля 5 гра­маў спай­су. Ма­ла­дыя лю­дзі пад­трым­лі­ва­лі су­вязь па тэ­ле­фо­не, яны зна­ё­мыя і дзей­ні­ча­лі па­доб­ным чы­нам не пер­шы раз. Абод­ва і ўжы­ва­лі, і збы­ва­лі. Дзе яны бра­лі нар­ка­тыч­ныя рэ­чы­вы, яшчэ на­ле­жыць вы­свет­ліць. Аляк­санд­ру М. па­гра­жае да 5 га­доў па­збаў­лен­ня во­лі, дру­го­му — ад 8 да 13-і...

Свят­ла­на БА­РЫ­СЕН­КА, фота Надзеі Бужан