Хутка, надзейна, даступна...

«Да кан­ца го­да на­шы пен­сі­я­не­ры змо­гуць атры­маць свае пен­сіі ў лю­бым ку­точ­ку кра­і­ны — дзе б яны ні бы­лі»

Да доб­ра­га ча­ла­век пры­вы­кае... ад­ра­зу: сён­ня ў лю­бым ад­дзя­лен­ні су­вя­зі (вяс­ко­вым, га­рад­скім) ён мож­на апла­ціць ка­му­наль­ныя і ін­шыя па­слу­гі, пра­цэн­ты па крэ­ды­тах, «па­клас­ці» гро­шы на тэ­ле­фон... Заўт­ра — гэт­кім жа звыч­ным мо­жа стаць атры­ман­не пен­сій без «пры­вяз­кі» да мес­ца жы­хар­ства. З пы­тан­няў, чым гэ­та вы­клі­ка­на і ці хут­ка вый­дзе за ме­жы ста­лі­цы, па­ча­ла­ся гу­тар­ка ка­рэс­пан­дэн­та «Звяз­ды» з ге­не­раль­ным ды­рэк­та­рам РУП «Бел­пош­та» Іры­най Сак­со­на­вай.

— Не ха­це­ла­ся б паў­та­раць агуль­на­вя­до­мае, але тут, на­пэў­на, прый­дзец­ца, — пры­зна­ла Іры­на Іг­на­таў­на. — Час ця­пер та­кі, што нель­га спы­няц­ца на да­сяг­ну­тым, нель­га не іс­ці на­су­страч па­жа­дан­ням клі­ен­таў. А яны ў нас до­сыць ма­біль­ныя: пры­нам­сі, мно­гія вяс­ко­выя пен­сі­я­не­ры на зі­му з'яз­джа­юць да дзя­цей у га­ра­ды, мно­гія з га­ра­джанн на ле­та пе­ра­ся­ля­юц­ца ў вёс­кі ды на да­чы, пра­цу­юць.

І по­тым ма­юць кло­пат ез­дзіць на пош­ту па мес­цы жы­хар­ства, каб атры­мліваць пен­сіі. Тра­ціц­ца час, гро­шы, нер­вы, бен­зін. А між тым у кра­і­не больш за тры ты­ся­чы ад­дзя­лен­няў паш­то­вай су­вя­зі. Гэ­та зна­чыць, што ней­кае з іх ад пен­сі­я­не­ра не­па­да­лёк — на­ват у сель­скай мяс­цо­вас­ці, не ка­жу­чы пра га­рад­скую. Вось мы і вы­ра­шы­лі зра­біць крок на­су­страч — кло­пат па вы­пла­це пен­сій узяць на ся­бе. Праў­да, па­куль не ў поў­ным аб'­ёме: па­чы­на­ем з 5 са­ка­ві­ка, з Мін­ска. На чар­зе — аб­лас­ныя цэнт­ры, по­тым ра­ён­ныя. А блі­жэй да кан­ца го­да наш пен­сі­я­нер ужо змо­жа атры­маць сваю пен­сію ў лю­бым кут­ку сва­ёй кра­і­ны, дзе б ён ні жыў і дзе б ні зна­хо­дзіў­ся.

— Спра­ва доб­рая, вар­тая ўдзяч­нас­ці!

— Мы спа­дзя­ём­ся... І ро­бім на­ступ­ны крок. Умоў­на: на ва­ша імя прый­шоў гра­шо­вы пе­ра­вод. Ён вам вель­мі па­трэб­ны, але вы не мо­жа­це яго атры­маць — ра­на ідзя­це на пра­цу, поз­на вяр­та­е­це­ся аль­бо вас на­огул ад­пра­ві­лі ў ка­ман­дзі­роў­ку... У хут­кім ча­се гэ­та не бу­дзе пе­ра­шко­дай: вы змо­жа­це атры­маць свае гро­шы ў лю­бым з на­шых ад­дзя­лен­няў су­вя­зі.

— Для мно­гіх клі­ен­таў пош­ты гэ­та, вя­до­ма ж, зруч­на. А як для прад­пры­ем­ства — ці вы­гад­на, бо гро­шы ж ця­пер лі­чаць усе?

— Без гэ­та­га нель­га, але ж, ка­лі раз­мо­ва пра вы­га­ду, пра па­вы­шэн­не рэн­та­бель­нас­ці, то на яе ўплы­ва­юць най­перш ме­ха­ні­за­цыя і аў­та­ма­ты­за­цыя пра­цэ­саў. Ад­ным з са­мым пра­ца­ём­кіх у нас бы­ло сар­та­ван­не ліс­тоў: усе яны на шля­ху да атры­маль­ні­каў 10-12 ра­зоў пе­ра­бі­ра­лі­ся ўруч­ную. Жан­чы­нам, якія гэ­тым зай­ма­лі­ся, трэ­ба бы­ло тры­маць у па­мя­ці без­ліч ін­фар­ма­цыі: на­ват уя­віць гэ­та цяж­ка — ка­ля ся­мі­сот ад­ра­соў і кі­рун­каў!.. Ця­пер, як той ка­заў, га­ра з пля­чэй: ліс­ты ў нас сар­туе ма­шы­на. Пра­дук­цый­насць пра­цы — 45 ты­сяч за ад­ну га­дзі­ну! І сар­ту­юц­ца яны не­па­срэд­на да да­ста­вач­ных участ­каў. Та­му мно­гія з атры­маль­ні­каў ужо, ду­маю, па­спе­лі за­ўва­жыць: пісь­мы ў ме­жах кра­і­ны ста­лі да­хо­дзіць хут­чэй.

Тое ж, спа­дзя­ём­ся, бу­дзе і з па­сыл­ка­мі. Ця­пер ледзь не кож­ная скры­нач­ка і скрын­ка (ча­сам ва­гой у 20-30 кі­ла­гра­маў), кож­ны мя­шок вы­но­сяц­ца па­асоб­ку і ўруч­ную. Уста­ля­ван­не ма­шы­ны па сар­та­ван­ні не­стан­дарт­най паш­то­вай ка­рэс­пан­дэн­цыі да­зво­ліць склад­ваць яе ў спе­цы­яль­ныя кан­тэй­не­ры, якія з Мін­ска (праз яго пра­хо­дзіць 85 пра­цэн­таў усіх аб'­ёмаў пош­ты) мож­на бу­дзе за­вез­ці, на­прык­лад, у Лі­ду, там за лі­ча­ныя хві­лі­ны вы­гру­зіць і па­ехаць да­лей. Гэ­та знач­на аб­лег­чыць пра­цу!

Яе, руч­ной, бу­дзе менш і на па­груз­цы-раз­груз­цы, на да­стаў­цы ка­рэс­пан­дэн­цыі з ма­шын у цэх, на ста­лы мыт­ні. У хут­кім ча­се ў нас з'я­віц­ца аб­ста­ля­ван­не, якое бу­дзе пе­ра­мя­шчаць дэ­пе­шы і па­сыл­кі па­між па­вер­ха­мі. Пра­цяг­нец­ца ме­ха­ні­за­цыя і ў аб­лас­ных цэнт­рах — там боль­шыя аб'­ёмы і боль­шыя за­тра­ты. Асноў­ная за­да­ча — па­вы­сіць эфек­тыў­насць.

— Пра­бач­це маю не­да­свед­ча­насць... З пе­ра­сыл­кай ліс­тоў быц­цам бы зра­зу­ме­ла: ня­гле­дзя­чы на най­ноў­шыя тэх­на­ло­гіі, на­ўрад ці змен­шыў­ся аб'­ём дзе­ла­вой ка­рэс­пан­дэн­цыі, па­вя­ліч­ва­ец­ца — рэ­клам­най, у кра­і­не ўсё больш ама­та­раў пост­кро­сін­гу (аб­ме­ну паш­тоў­ка­мі з цэ­лым све­там)... Што да па­сы­лак, то хі­ба не ў мі­ну­лым за­ста­лі­ся ча­сы, ка­лі іх час­та па­сы­ла­лі і час­та атрым­лі­ва­лі? Ця­пер жа як быц­цам усё і ўсю­ды ёсць... Ка­лі, вя­до­ма, ёсць гро­шы. Та­ды пра якія па­сыл­кі раз­мо­ва?

— Ба­ю­ся, мы з ва­мі тро­хі ад­ста­лі ад жыц­ця, бо па-ра­ней­ша­му, ка­лі трэ­ба неш­та ку­піць да свя­та ці аб­на­віць гар­дэ­роб, ідзём у блі­жэй­шую кра­му аль­бо на ры­нак. А мно­гія сён­ня, не вы­хо­дзя­чы з до­му, гар­та­юць ка­та­ло­гі, за­хо­дзяць на сай­ты за­меж­ных ганд­лё­вых прад­пры­ем­стваў — ба­чаць, што пра­да­юць і но­сяць у Гер­ма­ніі, Аме­ры­цы, Фран­цыі... А да­лей — неш­та з упа­да­ба­ных рэ­чаў мож­на за­мо­віць, праз ін­тэр­нэт аль­бо праз банк апла­ціць. З гэ­тым ні­я­кіх пы­тан­няў ужо ня­ма... Як ня­ма і ін­шых шля­хоў да­стаў­кі: тую ж аб­ноў­ку з Аме­ры­кі ў Бе­ла­русь мо­жа да­ста­віць толь­кі пош­та. За апош­нія тры га­ды ў нас амаль удвая па­вя­лі­чы­лі­ся аб'­ёмы тых жа па­сы­лак і ўво­гу­ле ўва­хо­дзя­чай між­на­род­най ка­рэс­пан­дэн­цыі. На­ша за­да­ча — усю яе апра­ца­ваць, да­вез­ці-да­ста­віць атры­маль­ні­ку, уру­чыць...

— Га­доў коль­кі та­му бы­лі до­сыць бур­ныя спрэч­кі на­конт цэн­ні­ка на гэ­тыя па­слу­гі. Чым яны скон­чы­лі­ся?

— Спрэч­кі іш­лі і бу­дуць іс­ці, пры­чым на ўзроў­ні су­свет­на­га паш­то­ва­га Са­ю­за. Што да «Бел­пош­ты», то прад­пры­ем­ства за вы­ка­на­ны аб'­ём пра­цы атрым­лі­вае ва­лю­ту. Гэ­та наш экс­парт па­слуг. Праў­да, і аказ­ваць іх трэ­ба на ад­па­вед­ным уз­роў­ні. На­шы клі­ен­ты хо­чуць (і ма­юць пра­ва) не ста­яць у чар­зе, атрым­лі­ваць свае па­сыл­кі мак­сі­маль­на апе­ра­тыў­на і ў зруч­ны для ся­бе час. Та­му за­раз мы кар­ды­наль­на мя­ня­ем сіс­тэ­му да­стаў­кі, пры­нам­сі, па Мін­ску: па­шы­ра­ем цэнтр, па­вя­ліч­ва­ем коль­касць аў­та­ма­бі­ляў, пра­цуе сіс­тэ­ма на­ві­га­цыі...

Ёсць, да­рэ­чы, яшчэ ад­на ці­ка­він­ка, якую ў хут­кім ча­се мы прад­ста­вім на­шым клі­ен­там. На­зы­ва­ец­ца яна — па­ста­мат. Мы ўста­лёў­ва­ем яго, на­прык­лад, на ста­ліч­ным паш­там­це і тым са­мым ства­ра­ем маг­чы­масць за пэў­ную пла­ту аран­да­ваць ячэй­ку...

— Гэ­та амаль тая ж аба­не­нтная скры­ня?

— Так... Роз­ні­ца хі­ба ў тым, што но­вая ўжо бу­дзе з пра­грам­ным за­бес­пя­чэн­нем. Для па­чат­ку мы збі­ра­ем­ся за­ку­піць два та­кія па­ста­ма­ты, бо адзін­ства на­конт іх у той жа Еў­ро­пе ня­ма. Ад­ны ка­жуць, што гэ­та пра­цуе прос­та цу­доў­на, ін­шыя — што не акуп­ля­ец­ца, на­ват та­ды, ка­лі ча­ла­век атрым­лі­вае пяць па­сы­лак на ты­дзень... Як гэ­та бу­дзе пра­ца­ваць у нас, пра­лі­чыць не­маг­чы­ма — трэ­ба па­спра­ба­ваць.

З на­ві­нак на гэ­ты год і па­шы­рэн­не на­шых пло­шчаў у аэ­ра­пор­це «Мінск». Там ра­зам з мыт­ны­мі служ­ба­мі (да­моў­ле­насць ужо ёсць) бу­дзе апра­цоў­вац­ца ўся авія­пош­та. І гэ­та зноў жа да­зво­ліць ска­ра­ціць час на яе да­стаў­ку да атры­маль­ні­каў.

— Іры­на Іг­на­таў­на, ра­бо­та ва­ша­га прад­пры­ем­ства заў­сё­ды бы­ла скі­ра­ва­на на ча­ла­ве­ка, на клі­ен­та, на тое, каб да­па­маг­чы яму ў вы­ра­шэн­ні што­дзён­ных і, ска­жам так, бу­дзён­ных праб­лем. Але не толь­кі — ёсць яшчэ адзін важ­ны кі­ру­нак. РУП «Бел­пош­та» па­ста­ян­на вы­пус­кае ад­мыс­ло­выя паш­то­выя бло­кі і кан­вер­ты, він­ша­валь­ныя паш­тоў­кі і тым са­мым пра­па­ган­дуе ў све­це на­шу гіс­то­рыю і куль­ту­ру; вы пры­ма­лі са­мы не­па­срэд­ны ўдзел у пра­вя­дзен­ні кон­кур­су на ве­дан­не бе­ла­рус­кай кла­сі­кі «Дзе­сяць цы­тат», ве­да­е­це на­шу лі­та­ра­ту­ру, мо­ву...

— Па на­чах да­вуч­ваю анг­лій­скую...

— На між­на­род­ных і су­свет­ных вы­ста­вах ці не што­год са­мы­мі вы­со­кі­мі ўзна­га­ро­да­мі ад­зна­ча­юц­ца на­шы ай­чын­ныя мар­кі, леп­шую з якіх вы­бі­рае гра­мад­скасць... Ці ча­ка­юц­ца ней­кія на­він­кі ў гэ­тым кі­рун­ку?

— Ад­ка­жу так. Зу­сім ня­даў­на мы з ды­рэк­та­рам вы­да­вец­ка­га цэнт­ра «Мар­ка» спа­да­ры­няй Шы­пі­ла­вай на­ве­да­лі адзі­ную ў кра­і­не кра­му «Фі­ла­тэ­лія». Там, вя­до­ма ж, ёсць, што ку­піць, ёсць на што па­гля­дзець. І ба­чым: у кра­му за­хо­дзіць хлап­ча­ня — гар­тае ка­та­ло­гі, вы­бі­рае. По­тым да­стае гро­шы, пры­чым та­кія — пяць­сот руб­лёў, ты­ся­ча, пяць ты­сяч... Неш­та, на­пэў­на, дзед з ба­бу­ляю да­лі, неш­та сэ­ка­но­мі­ла са­мо... Ка­ра­цей, на­скрэб­ла. Вы­бра­ла дзве мар­кі, раз­лі­чы­ла­ся і — за­да­во­ле­нае — пай­шло да дзвя­рэй. Трэ­ба ра­зу­мець, па­поў­ні­ла сваю ка­лек­цыю...

Вось там і з'я­ві­ла­ся дум­ка, што доб­ра бы­ло б пра­во­дзіць уро­кі юных фі­ла­тэ­ліс­таў. У нас ёсць «ак­са­ка­лы» ў вы­да­вец­кім цэнт­ры, ёсць вель­мі да­свед­ча­ныя ка­лек­цы­я­не­ры. Так што бу­дзем да­маў­ляц­ца са шко­ла­мі, пры­во­дзіць дзя­цей, рас­каз­ваць, што та­кое мар­кі, як іх гля­дзець, на­вош­та пры гэ­тым лу­па, для ча­го іх лю­дзі збі­ра­юць...

— З да­зво­лу — па­дзя­лю­ся ура­жан­нем. Чы­таю кні­гу «Ка­ра­цель­кі» бы­ло­га (свет­лай па­мя­ці!) звяз­доў­ца Вя­ча­сла­ва Ду­бін­кі. Ён, як пі­ша, у вось­мым кла­се за­ха­піў­ся збі­ран­нем ма­рак. Пі­саў ліс­ты роз­ным, у тым лі­ку до­сыць вы­со­кім асо­бам ва ўсе кут­кі зям­лі, атрым­лі­ваў ад­ка­зы — дзі­вос­ныя кан­вер­ты, аб­леп­ле­ныя мар­ка­мі... А да­лей — бо­лей: каб чы­таць гэ­тыя ад­ка­зы, вяс­ко­вы хлоп­чык са Случ­чы­ны стаў пад­вуч­ваць фран­цуз­скую і ня­мец­кую мо­вы, ці­ка­віц­ца роз­ны­мі дзяр­жа­ва­мі і гіс­та­рыч­ны­мі па­дзея­мі, вы­дат­ны­мі людзь­мі... По­тым ён аб'­ез­дзіў свет, стаў фо­та­ка­рэс­пан­дэн­там, пісь­мен­ні­кам і прос­та цу­доў­ным май­страм па вы­ці­нан­цы... Вось гэ­та, апош­няе, ад­бы­ло­ся дзя­ку­ю­чы... «ду­ры­кам» — за­хап­лен­ню мар­ка­мі.

— Мне так­са­ма да­во­дзіц­ца кан­так­та­ваць з са­мы­мі роз­ны­мі людзь­мі. І, вя­до­ма ж, з ты­мі, хто зай­мае вы­со­кія па­са­ды... Ся­род іх вель­мі шмат фі­ла­тэ­ліс­таў: мар­кі і са­праў­ды здоль­ныя ад­кры­ваць свет, па­шы­раць кру­га­гляд, раз­ві­ваць леп­шыя ча­ла­ве­чыя якас­ці, вы­хоў­ваць асоб... Вось та­му і бу­дзем спа­дзя­вац­ца, што на­шы ўро­кі юных фі­ла­тэ­ліс­таў ста­нуць ці­ка­вы­мі і за­па­тра­ба­ва­ны­мі, што яны пры­жы­вуц­ца. І не толь­кі ў Мін­ску.

— Бліз­кая тэ­ма: у на­шай га­зе­це бы­ло зме­шча­на ін­тэр­в'ю з ды­рэк­та­рам Го­мель­ска­га фі­лі­яла «Бел­пош­ты» спа­да­ры­няй Ця­рэ­шчан­кай. Яна ўзгад­ва­ла на­ва­год­нія свя­ты, шмат­лі­кія ві­зі­ты ў дзі­ця­чыя да­мы і да­мы са­ста­рэ­лых, у шко­лы-ін­тэр­на­ты... Вя­до­ма ж, з па­да­рун­ка­мі — з тэ­ле­ві­за­ра­мі, кам­п'ю­та­ра­мі, пры­сма­ка­мі. Але ж, я ду­маю, у гэ­тых уста­но­вах зу­сім не ліш­ні­мі бы­лі б і но­выя кні­гі, і пад­піс­ка — асаб­лі­ва на бе­ла­рус­ка­моў­ныя вы­дан­ні... На ваш по­гляд, як скі­ра­ваць даб­ра­чын­насць у гэ­тае рэ­чы­шча, як за­ха­ваць ці­ка­ваць да дру­ка­ва­на­га сло­ва? У тым лі­ку — на род­най мо­ве...

— Рас­па­ча­та гэ­тая спра­ва даў­но. Іні­цы­я-
­та­ра­мі ста­лі паш­та­ві­кі на­ша­га Ві­цеб­ска­га фі­лі­яла. По­тым пад­клю­чы­ла­ся Го­мель­шчы­на. Прык­лад доб­ры, і яго трэ­ба бы­ло б не­як да­вес­ці да лю­дзей. То ча­му б не з да­па­мо­гай даб­ра­чын­на­га пра­ек­та, су­мес­на­га — «Бел­пош­ты» і Вы­да­вец­ка­га до­ма «Звяз­да»?

— Спра­ва не ўпрэц­ца ў гро­шы?

— Іх мож­на бу­дзе знай­сці: ёсць даб­ра­чын­ныя фон­ды, ёсць лю­дзі. Да­вай­це па­ду­ма­ем. Рас­пач­нец­ца пад­піс­ка на трэ­ці, чац­вёр­ты квар­тала, а там 70-год­дзе вы­зва­лен­ня Бе­ла­ру­сі, Дзень Не­за­леж­нас­ці... Чым не пад­ста­ва для даб­ра­чын­ных ві­зі­таў, для па­да­рун­каў?

— Раз­мо­ва на­ша на­пя­рэ­дад­ні ін­ша­га свя­та — вяс­но­ва­га... На ва­шым прад­пры­ем­стве без ма­ло­га 30 ты­сяч чалавек, аб­са­лют­ная боль­шасць, 86 пра­цэн­таў, — жан­чы­ны. Кі­ра­ваць, вя­до­ма ж, не прос­та. Асаб­лі­ва — па сён­няш­нім ча­се. Што да­па­ма­гае?

— Най­перш, маг­чы­ма, до­свед і ве­дан­не спра­вы. Я са­ма па­чы­на­ла з паш­таль­ё­наў. Ды і по­тым па пры­ступ­ках кар'­ер­най лес­ві­цы ні­хто мя­не за ру­ку не вёў. Для та­го, каб на­ву­чыц­ца неш­та ра­біць, як ні ба­наль­на гэ­та гу­чыць, трэ­ба... ра­біць — не ба­яц­ца, не зда­вац­ца, пла­на­ваць свой час, не шка­да­ваць ся­бе...

— ...Лю­бі­мую.

—... Дай Бог, каб ча­ла­ве­ка лю­бі­лі ін­шыя: як ма­га даў­жэй — баць­кі, су­жэн­цы, дзе­ці і ўну­кі, каб бы­лі са­праўд­ныя сяб­ры, па­ва­га ў ка­лек­ты­ве. А ка­лі да гэ­та­га яшчэ і зда­роўя, уда­чы ды даб­ра­бы­ту...

— Доб­рыя па­жа­дан­ні. Дзя­куй!

Ва­лян­ці­на Доў­нар.