Пра хакей і «бронзавых» фінаў

Ка­го-ка­го, а фі­наў дак­лад­на мож­на на­зваць па-са­праўд­на­му спар­тыў­най на­цы­яй. Спорт у гэ­тай кра­і­не лі­чыц­ца ад­ным з га­лоў­ных ві­даў баў­лен­ня ча­су, што аб­умоў­ле­на і геа­гра­фіч­ным ста­но­ві­шчам (асаб­лі­ва раз­ві­ты зі­мо­выя ві­ды спор­ту) і мен­та­лі­тэ­там га­ра­чых фі­наў. На­цы­я­наль­ны від спор­ту ў Фін­лян­дыі — бей­сбол, хоць са­мы­мі па­пу­ляр­ны­мі з пунк­ту гле­джан­ня тэ­ле­гле­да­чоў і асвят­лен­ня ў СМІ з'яў­ля­юц­ца ха­кей і Фор­му­ла-1. У Фін­лян­дыі за­рэ­гіст­ра­ва­на больш за 52 ты­ся­чы ха­ке­іс­таў, што скла­дае пры­бліз­на 1% ад на­сель­ніц­тва кра­і­ны.

Ха­ке­іс­ты ў Фін­лян­дыі — гэ­та ге­роі, які­мі га­на­рац­ца і за жыц­цём якіх піль­на со­чаць. І гэ­та не дзіў­на, бо мно­гія фін­скія ім­ёны вя­до­мыя ва ўсім све­це. Гэ­та «зор­кі» НХЛ Це­е­му Се­ля­не, Са­ку Кой­ву, Еры Лех­ці­нен і фін­ская ле­ген­да Яры Ку­ры, які за­ва­я­ваў аж­но 5 куб­каў Стэн­лі.

Акра­мя та­го, фі­ны ма­юць вы­дат­ных ха­кей­ных спе­цы­я­ліс­таў: скаў­таў, аген­таў, трэ­не­раў. Ал­по Су­ха­нен у 2000 го­дзе стаў пер­шым еў­ра­пей­скім трэ­не­рам, які ўзна­ча­ліў клуб НХЛ («Чы­ка­га»). Доб­ра вя­до­мы бе­ла­рус­кім заў­зя­та­рам Ка­ры Хей­кі­ля ўз­на­чаль­ваў яра­слаў­скі «Ла­ка­ма­тыў», мін­скае «Ды­на­ма», маг­ні­та­гор­скі «Ме­та­лург» і збор­ную Бе­ла­ру­сі. Пад яго кі­раў­ніц­твам «Ла­ка­ма­тыў» за­ва­я­ваў брон­за­выя і ся­рэб­ра­ныя ме­да­лі чэм­пі­я­на­ту Ра­сіі.

«Веч­на дру­гія»

Збор­ная Фін­лян­дыі па ха­кеі ўпер­шы­ню бы­ла са­бра­на ў 1928 го­дзе.

Свой пер­шы ме­даль на чэм­пі­я­на­тах све­ту ха­ке­іс­ты Су­омі за­ва­я­ва­лі толь­кі ў 1992-м, гэ­та бы­ло «се­раб­ро». Праз два га­ды ў Іта­ліі фі­ны зноў бы­лі дру­гі­мі, а з чэм­пі­я­на­ту све­ту 1998-га па 2007 год ха­ке­іс­ты збор­най яшчэ ча­ты­ры ра­зы ста­на­ві­лі­ся ся­рэб­ра­ны­мі пры­зё­ра­мі, што і пры­вя­ло іх да ста­ту­су «веч­на дру­гіх».

За­ла­ты пос­пех да Фін­лян­дыі ўпер­шы­ню прый­шоў у 1995 го­дзе, а ў 2011-м яны змаг­лі яго паў­та­рыць. Су­омі на­рэш­це ста­лі чэм­пі­ё­на­мі све­ту, раз­гра­міў­шы ў фі­наль­ным мат­чы сва­іх веч­ных са­пер­ні­каў — швед­скую збор­ную — з лі­кам 6:1.

На апош­ніх трох алім­пі­я­дах (2006—2014 гг.) збор­ная Фін­лян­дыі рэ­гу­ляр­на бра­ла ме­да­лі — ад­но «се­раб­ро» і дзве «брон­зы».

Сён­ня ка­ман­да зай­мае дру­гі ра­док у рэй­тын­гу ІІХФ.

Боль­шасць прад­стаў­ні­коў збор­най гу­ляе ў На­цы­я­наль­най ха­кей­най лі­зе. У апош­нія га­ды мно­гія са зна­ка­мі­тых фі­наў пе­ра­бі­ра­юц­ца на ўсход у КХЛ. Унут­ра­ны чэм­пі­я­нат кра­і­ны скла­да­ец­ца з 14 ка­манд. Най­мац­ней­шыя з іх — «Кяр­пят», «Блюз», «Та­па­ра», «Ёке­рыт», «Іль­вес», «ТПС». Ма­ла­дыя ха­ке­іс­ты час­цей за ўсё на­бі­ра­юц­ца на­вы­каў і во­пы­ту ў на­цы­я­наль­ным пер­шын­стве, і толь­кі пас­ля 20 га­доў леп­шыя з іх пе­ра­хо­дзяць у больш моц­ныя лі­гі.

У на­ступ­ным го­дзе пла­ну­ец­ца ўдзел фін­ска­га клу­ба «Ёке­рыт» у Кан­ты­нен­таль­най ха­кей­най лі­зе.

Леа Ка­ма­роў: «Большасць — сціп­лень­кія гуль­цы»

Ме­на­ві­та так Леа Ка­ма­роў апі­саў сваю збор­ную. Скла­да­на спра­чац­ца, га­лоў­ны ко­зыр фі­наў — гэ­та ка­манд­ная гуль­ня. Збор­ная скла­ла­ся з моц­ных «се­рад­няч­коў» — гэ­та юныя ха­ке­іс­ты і «ак­са­ка­лы» спор­ту.

А вось што ты­чыц­ца ва­ра­та­роў, тут у фі­наў усё прос­та бліс­ку­ча. Мно­гія сы­хо­дзяц­ца ў мер­ка­ван­нях, што ў Фін­лян­дыі са­мая моц­ная ва­ра­тар­ская лі­нія. На апош­няй мя­жы — Лех­та­нен, Ні­е­мі, Раск. Ан­ты Ні­е­мі і Ка­ры Лех­та­нен — ад­ны з леп­шых ва­ра­та­роў у НХЛ. Ан­ты Ні­е­мі — пер­шы ну­мар «Сан-Ха­сэ», пра­вёў у гэ­тым се­зо­не 48 мат­чаў, гэ­та дру­гі вы­нік у НХЛ. Ка­ры Лех­та­нен ад­ста­яў за «Да­лас» так­са­ма 48 па­ядын­каў. Ва­ра­тар «Бо­ста­на» Туў­ка Раск пра­вёў на лё­дзе кры­ху менш ча­су, але на Алім­пій­скіх гуль­нях ён ра­біў сваю пра­цу прос­та бліс­ку­ча і стаў пер­шым ну­ма­рам фі­наў.

На мін­скім чэм­пі­я­на­це, хут­чэй за ўсё, мы ўба­чым ін­шых гуль­цоў, та­му што ва­ра­та­ры НХЛ яшчэ бу­дуць за­дзей­ні­ча­ны ў плэй-оф.

Вель­мі сур'­ёз­най стра­тай для фі­наў ста­лі траў­мі­ра­ва­ныя Мі­ка Кой­ву і Вал­це­ры Філ­пу­ла. На Алім­пі­я­дзе іх за­мя­ні­лі Яр­ка Іма­нен і Са­ка­ры Са­лмі­нен.

Збор­ную прад­стаў­ля­юць гуль­цы трох ліг — НХЛ, КХЛ і фін­скай СМ-лі­гі.

На мін­скі чэм­пі­я­нат, хут­чэй за ўсё, пры­е­дзе збор­ная, укам­плек­та­ва­ная гуль­ца­мі, якія прад­стаў­ля­юць мяс­цо­вую СМ-лі­гу і КХЛ. Гэ­та Осі Вя­я­ня­нен («Ёке­рыт»), Ла­сэ Ку­ка­нен («Кяр­пят»), Юса Хі­е­та­нен («Тар­пе­да»), Ёры Лех­це­ра («Сі­бір»), Пет­ры Кан­ты­ё­ла («Трак­тар»), Ан­ці Піль­стрэм («Са­ла­ват Юла­еў»), Юха-Ма­ці Аал­та­нен («Кяр­пят»), Леа Ка­ма­роў («Ды­на­ма», Маск­ва), Мі­ка Кос­кі­нен («Сі­бір»).

Маг­чы­ма і пад­ма­ца­ван­не з НХЛ, з ка­манд, якія ма­юць не­вя­лі­кія шан­цы на плэй-оф. Гэ­та Олі Ёкі­нен («Ві­ні­пег»), Аляк­сандр Бар­коў («Фла­ры­да»), Ту­о­ма Руў­ту («Ка­ра­лі­на»).

Трэ­нер збор­най Фін­лян­дыі — Эр­ка Вес­тэр­лунд.

У гэ­тым се­зо­не збор­ная Фін­лян­дыі, па тра­ды­цыі, пры­ня­ла ўдзел у Еў­ра­ту­ры. І атры­ма­ла ў ім пе­ра­мо­гу, апя­рэ­дзіў­шы ка­ман­ды Ра­сіі, Чэ­хіі і Шве­цыі. На Гуль­нях у Со­чы фі­ны з лёг­кас­цю абы­гра­лі ра­сі­ян у чвэрць­фі­на­ле (3:1), у паў­фі­на­ле са­сту­пі­лі збор­най Шве­цыі (1:2) і за­ня­лі 3-е мес­ца, абы­граў­шы ха­ке­іс­таў з ЗША (5:0). Ад­зна­чым, што ў мат­чы за «брон­зу» дзве шай­бы за­кі­нуў Це­е­му Се­ля­не і на та­кой фе­е­рыч­най но­це ва ўзрос­це 43 га­доў скон­чыў свае вы­ступ­лен­ні за збор­ную Фін­лян­дыі.

Фіны — сапернікі нялёгкія

На чэм­пі­я­на­тах све­ту гэ­тыя ка­ман­ды су­стра­ка­лі­ся рэд­ка. У 2006 го­дзе бе­ла­ру­сы прай­гра­лі з лі­кам 0:3, у 2009 атры­ма­лі пе­ра­мо­гу па бу­лі­тах 2:1, а ў 2012-м са­сту­пі­лі з мі­ні­маль­ным лі­кам 0:1.

У Мін­ску Бе­ла­русь згу­ляе са збор­най Фін­лян­дыі 15 мая.

Да­р'я Ла­ба­жэ­віч