Ма­ла­дыя ву­чо­ныя: «Ва­рыц­ца ва ўлас­ным со­ку — не­ці­ка­ва»

«По­гля­ды ма­ла­дых на­ву­коў­цаў на сваю кар'­е­ру і пра­фе­сій­ны рост іс­тот­на ад­роз­ні­ва­юц­ца ад уяў­лен­няў, улас­ці­вых ста­рэй­ша­му па­ка­лен­ню», — та­кую дум­ку агу­чыў стар­шы­ня Са­ве­та ма­ла­дых на­ву­коў­цаў На­цы­я­наль­най ака­дэ­міі на­вук Бе­ла­ру­сі Анд­рэй ІВА­НЕЦ пад­час ін­тэр­нэт-ві­дэа­бры­фін­гу на пар­та­ле Са­юз­най дзяр­жа­вы.

— Без рэ­аль­на­га ба­чан­ня та­го, што ад­бы­ваец­ца ў све­це, раз­ві­вац­ца да­стат­ко­ва скла­да­на. Та­му для та­го, каб вы­ні­кі ра­бо­ты ад­па­вя­да­лі ча­кан­ням мо­ла­дзі, трэ­ба мак­сі­маль­на вы­ка­рыс­тоў­ваць маг­чы­мас­ці, якія пра­да­стаў­ля­юц­ца еў­ра­пей­скай і ўво­гу­ле су­свет­най на­ву­ко­вай су­поль­нас­цю, — пад­крэс­ліў Анд­рэй Іва­нец. — У пер­шую чар­гу, трэ­ба мак­сі­маль­на ак­тыў­на вы­ка­рыс­тоў­ваць гран­ты і пра­гра­мы, якія рэа­лі­зуе Еў­ра­са­юз.

Ма­ла­дым ву­чо­ным трэ­ба вы­яз­джаць за мя­жу і ўдзель­ні­чаць у роз­ных між­на­род­ных пра­ек­тах, прэ­зен­та­ваць вы­ні­кі сва­ёй на­ву­ко­вай дзей­нас­ці на між­на­род­ных кан­фе­рэн­цы­ях і сім­по­зі­у­мах. Тым больш што пры пра­вя­дзен­ні та­кіх ме­ра­пры­ем­стваў прак­тыч­на заў­сё­ды ства­ра­ец­ца фонд, скі­ра­ва­ны на фі­нан­са­вую пад­трым­ку ма­ла­дых на­ву­коў­цаў, якія прад­стаў­ля­юць на кан­фе­рэн­цыі най­больш ці­ка­выя вы­ні­кі.

Стар­шы­ня Са­ве­та ма­ла­дых на­ву­коў­цаў па­ве­да­міў, што ўжо стар­та­ва­ла VІІІ ра­мач­ная пра­гра­ма на­ву­ко­ва-тэх­на­ла­гіч­на­га раз­віц­ця ЕС «Га­ры­зонт—2020», якая пра­ду­гледж­вае маг­чы­масць вы­ез­ду бе­ла­рус­кіх на­ву­коў­цаў на між­на­род­ныя ста­жы­роў­кі і ра­бо­ту ў ін­тэр­на­цы­я­наль­ных на­ву­ко­вых ка­лек­ты­вах прак­тыч­на па ўсіх на­ву­ко­вых кі­рун­ках. Пра­гра­ма скі­ра­ва­на, у пер­шую чар­гу, на маг­чы­масць пра­фе­сій­на­га рос­ту ма­ла­дых ву­чо­ных і іх ува­хо­джан­не ў ін­тэр­на­цы­я­наль­ную на­ву­ко­вую су­поль­насць. Гэ­та цу­доў­ны ін­стру­мент для рэа­лі­за­цыі на­ву­ко­вых ідэй.

Ад­каз­ва­ю­чы на пы­тан­не, ад ча­го за­ле­жыць па­спя­хо­вая бу­ду­чы­ня бе­ла­рус­кай на­ву­кі, Анд­рэй Іва­нец пад­крэс­ліў, што без піль­най ува­гі да пад­рых­тоў­кі на­ву­ко­вых кад­раў вы­шэй­шай ква­лі­фі­ка­цыі, на­ват пры ўмо­ве вя­лі­кіх фі­нан­са­вых укла­дан­няў у на­ву­ку, на­ву­ко­ва­му сек­та­ру скла­да­на бу­дзе раз­ві­вац­ца. Та­му трэ­ба на­ноў пе­ра­гле­дзець лан­цу­жок «шко­ла—уні­вер­сі­тэт—ма­гіст­ра­ту­ра—ас­пі­ран­ту­ра» для та­го, каб за­бяс­пе­чыць пры­ток у на­ву­ку лю­дзей, якія мэ­та­на­кі­ра­ва­на рых­та­ва­лі­ся да да­лей­шай на­ву­ко­вай дзей­нас­ці.

Ра­зам з тым, ка­лі ра­ней мож­на бы­ло зра­біць ад­крыц­цё без за­дзей­ні­чан­ня но­ва­га су­час­на­га вы­со­ка­тэх­на­ла­гіч­на­га аб­ста­ля­ван­ня, умоў­на ка­жу­чы, ад­крыць за­кон су­свет­на­га пры­цяг­нен­ня, се­дзя­чы пад дрэ­вам, то ця­пер зра­біць гран­ды­ёз­нае ад­крыц­цё без спе­цы­я­лі­за­ва­на­га аб­ста­ля­ван­ня не­маг­чы­ма.

— Я мяр­кую, што трэ­ба зра­біць на­ступ­нае. Па-пер­шае, зра­зу­мець, у якіх кі­рун­ках трэ­ба раз­ві­вац­ца бе­ла­рус­кай на­ву­цы, вы­зна­чыць і рас­ста­віць пры­яры­тэ­ты, па­коль­кі аха­піць аб­са­лют­на ўсе кі­рун­кі ў на­шай ад­нос­на не­вя­лі­кай кра­і­не праб­ле­ма­тыч­на, — па­дзя­ліў­ся сва­ім ба­чан­нем сі­ту­а­цыі Анд­рэй Іва­нец. — Па-дру­гое, мы па­він­ны на­даць асаб­лі­вую ўва­гу сіс­тэм­най пад­рых­тоў­цы на­ву­ко­вых кад­раў. і па-трэ­цяе, каб ува­со­біць на­шы ідэі, за­ду­мы і іні­цы­я­ты­вы ў жыц­цё, па­тра­бу­ец­ца фі­нан­са­вая да­па­мо­га...

На­дзея НІ­КА­ЛА­Е­ВА.