А пад накрыўкай — батулізм

Ня­якас­ныя ма­ры­на­ва­ныя гры­бы, агур­кі, мяс­ныя кан­сер­вы, каў­ба­сы, ры­ба, вы­раб­ле­ныя ў хат­ніх умо­вах, здоль­ныя вы­клі­каць ба­ту­лізм — са­мае цяж­кае за­хвор­ван­не ся­род хар­чо­вых атру­чэн­няў. Яно ата­куе цэнт­раль­ную нер­во­вую сіс­тэ­му, вы­клі­кае па­ра­ліч і па­рэз мыш­цаў.

Па­вод­ле слоў ура­ча-гі­гі­е­ніс­та ад­дзя­лен­ня гі­гі­е­ны хар­ча­ван­ня Рэс­пуб­лі­кан­ска­га цэнт­ра гі­гі­е­ны, эпі­дэ­мі­я­ло­гіі і гра­мад­ска­га зда­роўя Юрыя ГА­РА­НЮ­КА,

спо­ры ба­ту­ліз­му шы­ро­ка рас­паў­сю­джа­ныя ў на­ва­коль­ным ася­род­дзі і вель­мі ўстой­лі­выя да роз­ных фі­зіч­ных і хі­міч­ных уз­дзе­ян­няў. Яны не гі­нуць пад­час га­та­ван­ня і пры «хат­няй стэ­ры­лі­за­цыі». Па­ва­ра­ная соль і во­цат здоль­ныя, хі­ба, пры­тар­ма­зіць пра­рас­тан­не спо­раў. Вер­ны спо­саб іх вы­ні­шчэн­ня маг­чы­мы толь­кі ў пра­мыс­ло­вых умо­вах.

Як пра­яў­ля­ец­ца ба­ту­лізм?

Агуль­най сла­бас­цю, га­лаў­ным бо­лем. Мо­гуць быць ва­ні­ты і па­нос. Праз не­каль­кі га­дзін з'яў­ля­юц­ца не­ўра­ла­гіч­ныя пра­явы: рас­строй­ства зро­ку, па­ра­ліч мяк­ка­га пад­ня­бен­ня, язы­ка, глот­кі, гар­та­ні, па­ру­ша­ец­ца глы­тан­не і маў­лен­не.

Іс­нуе толь­кі адзін спо­саб ля­чэн­ня ба­ту­ліз­му — увя­дзен­не су­праць­ба­ту­лі­ніч­най сы­ва­рат­кі. Чым ра­ней яна бу­дзе ўве­дзе­на, тым лепш.

Ра­бі так

* Лепш на­рых­тоў­ваць пра­дук­ты пра за­пас з да­па­мо­гай суш­кі, са­лен­ня, за­моч­ван­ня. Кан­сер­ва­цыя пра­дук­таў у хат­ніх умо­вах у шклян­кі з гер­ме­тыч­ны­мі на­крыў­ка­мі — доб­рыя ўмо­вы для рос­ту і раз­мна­жэн­ня ана­э­ро­ба.

* Стро­га раз­ліч­вай­це да­зі­роў­ку: со­лі — 10%, во­ца­ту — 2%. Па­стэ­ры­за­цыя — не менш за 30-40 хві­лін.

* За­хоў­вай­це кан­сер­ва­цыю пры тэм­пе­ра­ту­ры не вы­шэй за 8 гра­ду­саў.

* На­рых­тоў­ка мяс­ных пра­дук­таў. Ту­ша не па­він­на за­брудж­вац­ца зям­лёй, гно­ем і змес­ці­вам кі­шэч­ні­ка пад­час раз­дзел­кі. Кум­пяк со­ляць у хо­ла­дзе. Пе­рад ежай мяс­ныя пра­дук­ты рэ­ка­мен­ду­ец­ца пад­вяр­гаць цеп­ла­вой апра­цоў­цы.

* На­рых­тоў­ка ры­бы. Вы­па­тра­шыць, пра­мыць пра­точ­най ва­дой. Са­ліць пры тэм­пе­ра­ту­ры 4-5 гра­ду­саў. Ха­лод­ны па­сол не толь­кі пра­ду­хі­ляе раз­мна­жэн­не бак­тэ­рый, але і за­трым­лі­вае так­сі­наў­тва­рэн­не па­лач­кі ба­ту­ліз­му. Пас­ля са­лен­ня, вя­лен­ня, вэн­джан­ня за­хоў­ваць у хо­ла­дзе. Ужы­ваць ры­бу пас­ля са­лен­ня мож­на праз не­каль­кі дзён, каб соль па­спе­ла пра­нік­нуць унутр туш­кі.

* Не на­бы­вай­це кан­сер­вы з рук.

* Бам­баж на­крыў­кі — свед­чан­не не­пры­дат­нас­ці пра­дук­ту.

Сё­ле­та ад ба­ту­ліз­му па­цяр­пе­лі 4 ча­ла­ве­кі (ле­тась — 34). Ёсць і адзін­ка­выя ля­таль­ныя зы­хо­ды.

Свят­ла­на БА­РЫ­СЕН­КА.