Час лёг­ка­га фі­нан­са­ван­ня прайшоў

Бе­ла­рус­кія прад­пры­ем­ствы бу­дуць шу­каць ін­вес­ты­цыі на бір­жах

Прад­пры­ем­ствы па­він­ны зма­гац­ца за гро­шы, а не атрым­лі­ваць бяс­кон­цыя суб­сі­дыі ці крэ­ды­ты, якія вы­пла­ціць пас­ля не мо­гуць. Пра гэ­та ўжо даў­но ідуць га­вор­кі ва ўра­дзе. Але ад­на спра­ва — сло­вы, а ін­шая — прак­ты­ка. Дэ­ві­зы ма­дэр­ні­за­цыі не сы­хо­дзяць з вус­наў мно­гіх кі­раў­ні­коў, ад­нак пас­ля мы ба­чым, як іх змя­ня­юць но­выя. Ча­му? Та­му што пер­шыя не спра­ві­лі­ся. Бо, ві­даць, не зра­зу­ме­лі, што ма­дэр­ні­за­цыя эка­но­мі­кі — гэ­та, у пер­шую чар­гу, «пе­ра­бу­до­ва мыс­лен­ня» і ар­га­ні­за­цыя больш эфек­тыў­най дзей­нас­ці. Змя­нен­не све­ту трэ­ба па­чы­наць з ся­бе: спа­чат­ку стаць леп­шым са­мо­му, а не ча­каць, па­куль зме­ніц­ца неш­та на­во­кал. Для раз­віц­ця на­шай эка­но­мі­кі вель­мі ка­рыс­ным бу­дзе раз­віц­цё рын­ку ка­пі­та­лу. Пра гэ­та іш­ла раз­мо­ва пад­час ІV Між­на­род­на­га фо­ру­му «Ры­нак ка­пі­та­лу-2014. Бу­ду­чы­ня па­чы­на­ец­ца за­раз!», які прай­шоў учо­ра ў Мін­ску.

Крэ­дыт вый­шаў з мо­ды

«Га­лоў­ная за­да­ча дзяр­жаў­ных ор­га­наў на сён­ня — ста­наў­лен­не цэ­лас­на­га, эфек­тыў­на­га і праз­рыс­та­га рын­ку ка­пі­та­лу ў Бе­ла­ру­сі, які бу­дзе ін­тэ­гра­ва­ны ў між­на­род­ны ры­нак, пры­цяг­нен­не срод­каў ін­вес­та­раў у най­больш эфек­тыў­ныя сек­та­ры эка­но­мі­кі», — за­явіў мі­ністр эка­но­мі­кі Бе­ла­ру­сі Мі­ка­лай Снап­коў.

Ён па­тлу­ма­чыў сваю па­зі­цыю: не­аб­ход­на ак­тыў­нае за­сва­ен­не бе­ла­рус­кім кар­па­ра­тыў­ным сек­та­рам не­даў­га­вых фор­маў пры­цяг­нен­ня срод­каў. «Гэ­та азна­чае га­тоў­насць дзя­ліц­ца ін­фар­ма­цы­яй і пры­быт­кам, га­тоў­насць су­тык­нуц­ца з но­вы­мі вы­клі­ка­мі і ры­зы­ка­мі», — ска­заў мі­ністр.

Ад­ной з агуль­на­пры­ня­тых фор­маў пры­цяг­нен­ня ка­пі­та­лу з'яў­ля­ец­ца пуб­ліч­нае раз­мя­шчэн­не ак­цый на фон­да­вых бір­жах унут­ры кра­і­ны і за мя­жой. Мі­ністр эка­но­мі­кі ад­зна­чыў, што ме­на­ві­та гэ­ты ва­ры­янт мо­жа быць ужы­ты і для мно­гіх бе­ла­рус­кіх прад­пры­ем­стваў. Хоць гэ­та бу­дзе вы­ма­гаць вель­мі ўзва­жа­на­га па­ды­хо­ду, дак­лад­ных раз­лі­каў і пра­гно­заў, пры­цяг­нен­ня знеш­ніх спе­цы­я­ліс­таў і кам­па­ній для зні­жэн­ня ры­зык, па­тра­ба­ваць лом­кі свя­до­мас­ці для кі­раў­ні­коў і чы­ноў­ні­каў.

«Прад­пры­ем­ствам да­вя­дзец­ца, ка­лі яны хо­чуць раз­ві­вац­ца, пры­маць пра­ві­лы, якія скла­лі­ся на су­свет­ным рын­ку ка­пі­та­лу, знач­ную ўва­гу трэ­ба бу­дзе на­даць ука­ра­нен­ню стан­дар­таў кар­па­ра­тыў­на­га кі­ра­ван­ня, праз­рыс­тас­ці дзей­нас­ці і фар­мі­ра­ван­ня ста­ноў­чай крэ­дыт­най гіс­то­рыі», — пад­крэс­ліў Мі­ка­лай Снап­коў.

Кан­ку­рэн­цыя рас­це

Ад­нак у ця­пе­раш­няй сі­ту­а­цыі вы­клі­кі ста­яць не толь­кі пе­рад прад­пры­ем­ства­мі, але і пе­рад на­цы­я­наль­най фі­нан­са­вай сіс­тэ­май. Уз­мац­нен­не кан­ку­рэн­цыі на рын­ку Еў­ра­зій­скай эка­на­міч­най пра­сто­ры, лі­бе­ра­лі­за­цыя па­то­каў ка­пі­та­лу і ва­лют­на­га за­ка­на­даў­ства, якая вы­ні­кае з ужо пры­ня­тых Бе­ла­рус­сю аба­вя­за­цель­стваў у ме­жах «трой­кі», прад'­яў­ляе но­выя па­тра­ба­ван­ні да эфек­тыў­нас­ці кі­ра­ван­ня бан­ка­мі і фі­нан­са­вы­мі ін­сты­ту­та­мі, рэ­гу­ля­ван­ня фі­нан­са­ва­га рын­ку. «Пры гэ­тым іс­ну­ю­чы ў кра­і­не ры­нак ка­пі­та­лу ад­стае і ад па­трэб эка­но­мі­кі, і ад па­трэб рэ­аль­на­га сек­та­ра, і ад хут­ка­сці раз­віц­ця бан­каў­ска­га сек­та­ра. Ёсць не­аб­ход­нае за­ка­на­даў­ства, пра­цуе фон­да­вая бір­жа, але бе­ла­рус­кі ры­нак ка­пі­та­лу па­куль яшчэ не ўспры­ма­ец­ца як паў­на­вар­тас­ны ін­стру­мент, які да­зва­ляе ўплы­ваць на сі­ту­а­цыю ў рэ­аль­ным сек­та­ры эка­но­мі­кі», — кан­ста­та­ваў мі­ністр. Пра гэ­та ж га­во­рыць і на­мес­нік стар­шы­ні праў­лен­ня На­цы­я­наль­на­га бан­ка Сяр­гей Ка­ле­чыц: «Сён­ня ў Бе­ла­ру­сі не­да­стат­ко­ва раз­ві­ты ры­нак каш­тоў­ных па­пер, з да­па­мо­гай яко­га фі­нан­са­выя і не­фі­нан­са­выя ар­га­ні­за­цыі ме­лі б маг­чы­масць пры­цяг­ваць не­аб­ход­ныя рэ­сур­сы, мі­ні­мі­за­ваць ры­зы­кі, а так­са­ма ву­чыц­ца вы­пра­цоў­ваць улас­ную стра­тэ­гію апе­ра­цый, якая за­бяс­печ­вае най­леп­шы фі­нан­са­вы вы­нік», — ад­зна­чыў спе­цы­я­ліст.

Эка­но­мі­ка кра­і­ны мае па­трэ­бу ў фі­нан­са­вых рэ­сур­сах. «Унут­ра­ныя маг­чы­мас­ці, перш за ўсё бан­каў­скай сіс­тэ­мы, аб­ме­жа­ва­ны, у тым лі­ку маг­чы­мас­ці пры­мя­нен­ня ін­стру­мен­таў гра­шо­ва-крэ­дыт­най па­лі­ты­кі. Маг­чы­мас­ці бюд­жэ­ту для пад­трым­кі эка­но­мі­кі так­са­ма па­сту­по­ва ска­ра­ча­юц­ца. Знеш­ні доўг кра­і­ны, хоць і зна­хо­дзіц­ца на бяс­печ­ным уз­роў­ні, ужо да­сяг­нуў знач­ных ве­лі­чынь і не змо­жа з'яў­ляц­ца ка­на­лам пры­то­ку ка­пі­та­лу ў блі­жэй­шыя га­ды», — лі­чыць Мі­ка­лай Снап­коў.

Па­ды­хо­ды да кур­саў­тва­рэн­ня не зме­няц­ца

Вы­пуск ак­цый і аб­лі­га­цый ды іх да­лей­шы про­даж на бір­жы — больш на­дзей­ны ін­стру­мент пры­цяг­нен­ня фі­нан­са­вых срод­каў яшчэ і та­му, што пра­цэн­ты па крэ­ды­тах за­ле­жаць ад роз­ных фак­та­раў і мо­гуць змя­няц­ца не на ка­рысць прад­пры­ем­ства. Ня­гле­дзя­чы на гэ­та, сё­ле­та пра­цэнт­ная па­лі­ты­ка На­цы­я­наль­на­га бан­ка бу­дзе на­кі­ра­ва­на на па­сту­по­вае зні­жэн­не пра­цэнт­ных ста­вак у эка­но­мі­цы, «пры­яры­тэ­там пра­цэнт­най па­лі­ты­кі за­ста­нец­ца іх пад­тры­ман­не на ста­ноў­чым у рэ­аль­ным вы­ра­жэн­ні ўзроў­ні», як па­ве­да­міў Сяр­гей Ка­ле­чыц. «Гэ­та не­аб­ход­ная ўмо­ва за­бес­пя­чэн­ня цэ­на­вай ста­біль­нас­ці і ўма­ца­ван­ня да­ве­ру на­сель­ніц­тва да на­цы­я­наль­най ва­лю­ты, — звяр­нуў ува­гу ён. — На кан­крэт­ныя тэм­пы зні­жэн­ня пра­цэнт­ных ста­вак бу­дуць уплы­ваць ін­фля­цый­ныя пра­цэ­сы, эфек­тыў­насць ра­бо­ты рэ­аль­на­га сек­та­ра эка­но­мі­кі, а так­са­ма сі­ту­а­цыя на ўнут­ра­ным ва­лют­ным рын­ку».

Прад­пры­ем­ствы так­са­ма ці­ка­віць і курс на­цы­я­наль­най ва­лю­ты. Па­куль што па­ды­хо­ды да кур­саў­тва­рэн­ня змя­няц­ца не бу­дуць, ня­гле­дзя­чы на знач­нае па­слаб­лен­не на­цы­я­наль­ных ва­лют у кра­і­нах — асноў­ных ганд­лё­вых парт­нё­рах рэс­пуб­лі­кі. «Тая па­лі­ты­ка, якая пра­во­дзіц­ца сён­ня, цал­кам ад­па­вя­дае на­шым фун­да­мен­таль­ным фак­та­рам, за­бяс­печ­вае за­ха­ван­не кан­ку­рэн­та­здоль­нас­ці з пунк­ту гле­джан­ня ўсёй эка­но­мі­кі, уліч­ва­ю­чы ін­та­рэ­сы і экс­пар­цё­раў, і ім­пар­цё­раў, а так­са­ма ін­та­рэ­сы па­зы­чаль­ні­каў, па­коль­кі ў нас знач­ны аб'­ём крэ­ды­таў эка­но­мі­цы вы­да­дзе­ны ў за­меж­най ва­лю­це і ней­кія сур'­ёз­ныя ва­ган­ні кур­су вель­мі не­га­тыў­на ада­б'юц­ца на та­кіх па­зы­чаль­ні­ках», — ска­заў Сяр­гей Ка­ле­чыц.

Ула­дзі­слаў КУ­ЛЕ­ЦКІ.