Зна­ём­це­ся: на­стаў­ні­кі бу­ду­чы­ні!

Без­умоў­на, на­стаў­нік — пра­фе­сія важ­ная. Але апош­нім ча­сам прэ­стыж гэ­тай пра­фе­сіі па­дае, а мы пра­цяг­ва­ем ра­біць вы­гляд, ні­бы ўсё ідзе так, як трэ­ба.

Мно­гія пе­да­го­гі лю­бяць ву­чыць дзя­цей і ха­це­лі б за­стац­ца ў шко­ле, але не кож­ны хо­ча атрым­лі­ваць за гэ­та тыя гро­шы, якія пры­хо­дзяць на плас­ты­ка­вую карт­ку кож­ны ме­сяц. У прын­цы­пе, пры­чы­на, ча­му боль­шас­ці сту­дэн­таў не па­да­ба­ец­ца перс­пек­ты­ва быць на­стаў­ні­кам, і так для ўсіх ві­да­воч­ная — не вель­мі пры­ем­ная бу­ду­чы­ня ў вы­гля­дзе вя­лі­кіх нер­во­вых за­трат і не­вя­лі­ка­га за­роб­ку...

Ня­даў­на ў мя­не з'я­віў­ся агень­чык над­зеі: ёсць яшчэ тыя, у кім жы­ве жа­дан­не ву­чыць бес­ка­рыс­лі­ва! Спа­чат­ку я па­зна­ё­мі­ла­ся з ад­ной та­кой дзяў­чы­най, а ця­пер су­стра­каю ўсё больш сту­дэн­таў, якія на­са­мрэч ча­ка­юць прак­ты­ку ў шко­лах, а не ха­ва­юц­ца ад яе. Шэ­раг зна­ём­стваў з бу­ду­чы­мі на­стаў­ні­ка­мі па­чаў­ся не­дзе га­ды два та­му: я су­стрэ­ла дзяў­чы­ну, якая мэ­та­на­кі­ра­ва­на пай­шла на алім­пі­я­ду па рус­кай мо­ве, каб па­сту­піць на фі­ла­ла­гіч­ны фа­куль­тэт БДУ і, скон­чыў­шы яго, стаць на­стаў­ні­цай.

Та­ды гэ­тая дзяў­чы­на пе­ра­ка­на­ла мя­не, што ёсць у нас лю­дзі, га­то­выя стаць доб­ры­мі на­стаў­ні­ка­мі — на­су­пе­рак па­пя­ро­вай бю­ра­кра­тыі і не­зайз­дрос­на­му за­роб­ку. У на­ступ­ныя га­ды я так­са­ма су­стра­ка­ла дзяў­чат, якія бы­лі не су­праць пра­ца­ваць на­стаў­ні­ца­мі ў сва­іх на­ву­чаль­ных уста­но­вах. Да­рэ­чы, ве­да­е­це, які прад­мет мо­ладзь ха­це­ла б вес­ці ў ма­лод­шых па­ка­лен­няў най­перш? Бе­ла­рус­кую лі­та­ра­ту­ру! Як лі­чаць сту­дэн­ты, ме­на­ві­та лю­боў да яе трэ­ба пры­ві­ваць у пер­шую чар­гу. А яшчэ мно­гія ця­пе­раш­нія на­стаў­ні­кі, якія пра­цу­юць у шко­ле, на дум­ку мо­ла­дзі, рас­каз­ва­юць ча­сам зу­сім не тое, што мо­жа за­ці­ка­віць юныя ро­зу­мы. Ды і ў на­шай лі­та­ра­ту­ры, асаб­лі­ва су­час­най, ёсць вар­тыя ўва­гі асо­бы і тво­ры, якія за­ста­юц­ца па-за пра­гра­май.

...На ад­дзя­лен­ні рус­кай фі­ла­ло­гіі ў БДУ за­раз ву­чыц­ца На­стас­ся Бу­ра­коў­ская. «На­стаў­ні­цай я за­ха­це­ла стаць толь­кі паў­та­ра го­да та­му, а да гэ­та­га шу­ка­ла та­кую пра­фе­сію, у якой я маг­ла б спа­лу­чаць лю­боў да твор­час­ці і зно­сі­ны з роз­ны­мі людзь­мі», — рас­каз­вае На­сця. І толь­кі пе­рад цэнт­ра­лі­за­ва­ным тэс­ці­ра­ван­нем дзяў­чы­на зра­зу­ме­ла, што пе­да­гог у та­кім вы­пад­ку — вы­дат­ны ва­ры­янт. На На­сці­ну дум­ку, ка­лі ты — на­стаў­нік, то па­ві­нен пра­чы­нац­ца з жа­дан­нем іс­ці на пра­цу, а гэ­та і ёсць га­лоў­нае пры вы­ба­ры пра­фе­сіі. На­сця так­са­ма ад­кры­ла сак­рэт, што бу­дзе імк­нуц­ца да воб­ра­зу сва­ёй на­стаў­ні­цы рус­кай мо­вы і лі­та­ра­ту­ры: яна вель­мі па­да­ба­ла­ся дзяў­чы­не ў шко­ле.

Вя­до­ма, на­стаў­нік — гэ­та не прос­та нянь­ка, якая да­гля­дае дзя­цей 45 хві­лін уро­ка. На­сця гэ­та ра­зу­мее і ка­жа, што га­лоў­ная мэ­та для яе — ад­крыць вуч­ням усё ба­гац­це кні­гі. Як лі­чыць дзяў­чы­на, сён­ня дзя­цей не­маг­чы­ма ўтры­маць за чы­тан­нем, і яны не ра­зу­ме­юць, як шмат губ­ля­юць праз гэ­та.

Кры­ху ін­шую мэ­ту ста­віць для ся­бе бу­ду­чая вы­клад­чы­ца гіс­то­рыі Юлія Аляк­се­ен­ка, якая ў дзя­цін­стве па­гля­дзе­ла доб­рую са­вец­кую стуж­ку «Вя­лі­кі пе­ра­пы­нак». Ме­на­ві­та з яе, ка­жа Юля, і па­ча­ла фар­мі­ра­вац­ца ідэя стаць на­стаў­ні­цай. Вя­лі­кі ўплыў на да­лей­шы вы­бар, на дум­ку дзяў­чы­ны, аказ­ва­юць ме­на­ві­та школь­ныя на­стаў­ні­кі. Юлі па­шан­ца­ва­ла з доб­ры­мі на­стаў­ні­ка­мі, а апош­нім штурш­ком да важ­на­га ра­шэн­ня стаў ка­лек­тыў вы­клад­чы­каў Лі­цэя БДУ. Да­рэ­чы, Юля да­сы­лае пры­ві­тан­не свай­му на­стаў­ні­ку гра­ма­да­знаў­ства, які ады­граў асаб­лі­вую ро­лю ў вы­ба­ры пра­фе­сіі.

...Ёсць і тыя, хто прый­шоў да свай­го пры­зван­ня рап­там, вы­пад­ко­ва. На­прык­лад, Ка­ра­лі­на Ко­мар зра­зу­ме­ла, што хо­ча на­стаў­ні­чаць толь­кі пас­ля та­го, як тра­пі­ла на фа­куль­тэт фі­ла­со­фіі і са­цы­яль­ных на­вук БДУ. Ця­пер дзяў­чы­на ўпэў­не­на: толь­кі ў ро­лі на­стаў­ні­цы яна змо­жа рэа­лі­за­вац­ца на 100 пра­цэн­таў. Да­рэ­чы, Ка­ра­лі­на — адзі­ная, хто пра­ка­мен­та­ваў та­кую не­ад­на­знач­ную рэч, як сён­няш­ні за­ро­бак на­стаў­ні­ка. Яго ве­лі­чы­ня дзяў­чы­ну не хва­люе, бо яна пе­ра­ка­на­на, што ад­да­ча ад пра­цы з дзець­мі, абу­джэн­не ў іх пра­гі дзей­нас­ці — ку­ды больш іс­тот­ныя рэ­чы.

По­шук апан­та­ных ідэ­яй на­стаў­ніц­тва пры­вёў мя­не да Ка­ра­лі­ны Кук­рэш (да­рэ­чы, бу­ду­чай вы­клад­чы­цы геа­гра­фіі), якая за­ха­це­ла стаць на­стаў­ні­цай у шко­ле дзя­ку­ю­чы дню са­ма­кі­ра­ван­ня. Пра­вод­зя­чы за­ня­ткі ў ма­лод­шых кла­сах, дзяў­чы­на ба­чы­ла за­ці­каў­ле­насць у ва­чах дзя­цей. Пра­цэс по­шу­ку ці­ка­вай ін­фар­ма­цыі і ад­ка­зы на пы­тан­ні так за­цяг­ну­лі Ка­ра­лі­ну, што не ад­пус­ці­лі і да гэ­та­га ча­су.

...Па­куль дзяў­ча­ты яшчэ ву­чац­ца ва ўні­вер­сі­тэ­це. Маг­чы­ма, да та­го мо­ман­ту, як яны атры­ма­юць дып­ло­мы і прый­дуць на пра­цу ў на­ву­чаль­ныя ўста­но­вы, гра­мад­ства абу­дзіц­ца і зра­зу­мее, што пра­фе­сія пе­да­го­га — гэ­та не «крыж»? Ка­лі ча­ла­век ве­рыць у сваю ма­ру і імк­нец­ца да яе ўва­саб­лен­ня, то ні­чо­га не па­він­на яго спы­ніць.

Ган­на ПЯ­РО­ВА,

сту­дэнт­ка І кур­са
Ін­сты­ту­та жур­на­ліс­ты­кі БДУ.