Поў­ны двор Дво­ра­вых

Пра дзя­цей, іх вы­ха­валь­ні­каў, доб­рых бан­кі­раў і... «ле­вы» абу­так

Ка­рэс­пан­дэнт «Звяз­ды» па­бы­ваў у адзі­ным у Га­ра­доц­кім ра­ё­не дзі­ця­чым до­ме ся­мей­на­га ты­пу. Тут муж і жон­ка Дво­ра­вы вы­хоў­ва­юць 10 дзя­цей ва ўзрос­це ад 6 да 15 га­доў.

А ў на­шай ха­це гос­ці

У ме­жах ак­цыі «МНС і «Бе­лая Русь» — за бяс­пе­ку дзя­цей» у гэ­ты дзень у дзі­ця­чым до­ме па­бы­ва­лі гос­ці, якія па­ка­за­лі дзе­цям спек­такль і зра­бі­лі ка­рыс­ныя па­да­рун­кі: ма­шын­кі, на­столь­ныя гуль­ні і на­ват вог­не­ту­шы­цель.

— Нас, упэў­не­на, з вя­лі­кім не­цяр­пен­нем ча­ка­юць дзе­ці: Уль­я­на, Ва­дзім, Па­лі­на, Іван, Але­на, Ксе­нія, Але­ся, Та­ня, Па­вел і Ві­ка. Іх вы­хоў­ва­юць Ган­на Пят­роў­на і Яў­ген Ге­на­дзе­віч Дво­ра­вы. Жы­вуць яны ў ка­тэ­джы, па­бу­да­ва­ным за гро­шы Бе­ла­рус­бан­ка. Уся­го па кра­і­не 13 та­кіх шы­коў­ных двух­па­вяр­хо­вых да­моў ся­мей­на­га ты­пу, у тым лі­ку два — у Ві­цеб­скай воб­лас­ці: у Га­рад­ку і Ор­шы. Абод­ва на­вед­ва­ем сён­ня ра­зам з па­жар­ны­мі. А ле­тась мы рэа­лі­зоў­ва­лі ана­ла­гіч­ны пра­ект з ДАІ, — рас­каз­вае па да­ро­зе да до­ма Але­на Асма­лоў­ская, на­чаль­нік ад­дзе­ла ідэа­ло­гіі Бе­ла­рус­бан­ка, аў­та­рка ідэі і ку­ра­тар­ка пра­ек­та.

Па­вод­ле слоў Але­ны Асма­лоў­скай, гра­мад­скі­мі ар­га­ні­за­цы­я­мі бан­ка — праф­са­юз­най, Са­ю­за жан­чын, БРСМ, «Бе­лай Ру­сі» — пад­трым­лі­ва­ец­ца су­вязь з вы­ха­валь­ні­ка­мі і дзець­мі. Апош­няя з пе­ра­лі­ча­ных тры ра­зы на год пра­во­дзіць ак­цыі. Да Дня аба­ро­ны дзя­цей ле­тась ба­ту­ты да­ры­лі; да Дня ве­даў сем'і за­пра­ша­лі ў Мінск для су­стрэ­чы з кі­раў­ніц­твам бан­ка (да­ры­лі план­шэ­ты, элект­рон­ныя кні­гі, зва­дзі­лі ў цырк на аў­стра­лій­скіх ар­тыс­таў); да Но­ва­га го­да — ёл­кі і са­лод­кія па­да­рун­кі...

— У год юбі­лею вы­зва­лен­ня кра­і­ны пла­ну­ем зла­дзіць па­тры­я­тыч­ную ак­цыю для дзят­вы з на­шых да­моў ся­мей­на­га ты­пу. Хо­чам ар­га­ні­за­ваць эк­скур­сіі па зна­ка­вых мес­цах, якія ёсць у кож­най воб­лас­ці. На­прык­лад, у Брэсц­кую крэ­пасць, — дзе­ліц­ца пла­на­мі Але­на Асма­лоў­ская.

Так за­га­ва­ры­лі­ся з ёй, што і не за­ўва­жы­лі, як пры­еха­лі ў Га­ра­док.

Пе­да­гог па пры­зван­ні

Па­куль па­жар­ныя ў гуль­ня­вой фор­ме рас­каз­ва­лі дзе­цям пра тое, як не­аб­ход­на пры­трым­лі­вац­ца пра­ві­лаў, каб не зда­ры­ла­ся бя­ды, на кух­ні па­гу­та­рыў з му­жам і жон­кай Дво­ра­вы­мі. Ад­каз­ва­лі яны на пы­тан­ні шчы­ра. І на­ват пра сум­нае — з гу­ма­рам. Доб­рай энер­ге­ты­кай ад гэ­тых лю­дзей за­ра­дзіў­ся на­доў­га. Ся­род усіх іх вы­ха­ван­цаў толь­кі Ксе­нія — род­ная дач­ка.

— Вя­до­ма, дзе­цям, акра­мя сва­ёй род­най дач­кі, якой ле­тась споў­ні­ла­ся 10 га­доў, юры­дыч­на я чу­жы ча­ла­век, пе­да­гог-вы­ха­валь­нік. За сваю пра­цу «ма­май» атрым­лі­ваю за­ро­бак. Пра­ца­ва­ла ра­ней у дзі­ця­чым до­ме ў Езя­ры­шчы — вы­ха­валь­ні­цай і ін­струк­та­рам па пра­цы. Ма­ёй ста­рэй­шай да­чцэ ўжо 26, за­му­жам. 25-га­до­вы сын так­са­ма хут­ка ажэ­ніц­ца. Дзі­ця­чы дом за­кры­ва­ўся, а трэ­ба ж бы­ло дзесь­ці пра­ца­ваць. Пра­па­на­ва­лі мне па­са­ду ў до­ме ся­мей­на­га ты­пу. Муж пра­цуе ў сіс­тэ­ме ЖКГ. Ра­ней жы­лі ў Езя­ры­шчы — у 4-па­ка­ё­вай ква­тэ­ры, — рас­каз­вае Ган­на Пят­роў­на. Яе сва­я­кі вы­дат­на ўспры­ня­лі на­ві­ну пра тое, што яна бу­дзе «ма­май» для дзе­ся­ці дзя­цей. Пры­яз­джа­юць з па­да­рун­ка­мі. Ган­на са­ма з сям'і, дзе пяць дзя­цей. І муж яе — са шмат­дзет­най...

Ска­за­ла, што ёй бы­ло ці­ка­ва ўзна­ча­ліць дом ся­мей­на­га ты­пу.

— Ужо трэ­ці год пай­шоў, як тут жы­вём. Дак­лад­на па­мя­таю, што 27 жніў­ня пе­ра­еха­лі. А афі­цый­на ад­крыц­цё бы­ло ў Дзень аба­ро­ны дзя­цей. Клю­чы атры­ма­лі, але шмат што яшчэ прый­шло­ся по­тым да­раб­ляць, каб мож­на бы­ло жыць. Пры­ем­на бы­ло ўба­чыць, што ў до­ме ста­я­лі но­вы ха­ла­дзіль­нік і мно­гае ін­шае. Рас­стаў­ля­лі ўсё і ве­ша­лі. Зям­лю на ўчас­так пры­во­зі­лі, — ус­па­мі­нае яна.

— Мы не скар­дзім­ся, дом вель­мі доб­ры, пло­шчай больш як 300 квад­рат­ных мет­раў. Але ёсць шэ­раг не­да­пра­цо­вак. На­прык­лад, па­кла­лі чыр­во­ную цэг­лу там, дзе трэ­ба бы­ло больш стой­кія да віль­га­ці ма­тэ­ры­я­лы пры­мя­ніць. І цэг­ла тая рас­сы­па­ец­ца. Бал­кон зроб­ле­ны так, што пра­ця­кае... Мо­жа, та­му, што пер­шы ў ра­ё­не дом і па­куль адзі­ны? — да­дае муж.

А ці пры­яз­джа­юць бія­ла­гіч­ныя баць­кі да дзя­цей?

— Так! Праў­да, браць на­зад у сям'ю да ся­бе не хо­чуць. Як і сва­я­кі дзя­цей. Пры­едуць з па­да­рун­ка­мі, су­стрэ­нуц­ца і па­едуць да­моў. А па за­ко­не ж мож­на зноў стаць паў­на­праў­ны­мі баць­ка­мі, ка­лі ня­ма пад­стаў ад­мо­віць... Звы­чай­на баць­кі і сва­я­кі дзя­цей тэ­ле­фа­ну­юць па­пя­рэд­не, каб да­мо­віц­ца аб су­стрэ­чы. Мы ж не заў­сё­ды мо­жам пры­няць та­кіх гас­цей. Не­як тэ­ле­фа­на­ва­лі, а мы збі­ра­лі­ся ў кі­но ў Ві­цебск. А ма­ма і ба­бу­ля Ба­ра­на­вых, са­мых мен­шых, ра­ней раз на ме­сяц пры­яз­джа­лі, ця­пер ра­дзей. Дык і дзе­ці не хо­чуць да іх вяр­тац­ца. Ка­жуць, што ім у нас ле­пей. Але ж су­вязь з бія­ла­гіч­ны­мі баць­ка­мі па­він­на за­ста­вац­ца. Да­рэ­чы, не ўсе баць­кі — вы­пі­во­хі і гэ­так да­лей. У нас вы­хоў­ва­юц­ца дзве сяст­ры, ма­ма якіх цяж­ка хво­рая, — га­во­рыць Ган­на.

«У дзя­цей — дзве на­гі»

Пы­таў­ся, як ста­вяц­ца жы­ха­ры рай­цэнт­ра да Дво­ра­вых, дзя­цей. Мо­жа, нех­та і не пад­трым­лі­вае іх іні­цы­я­ты­ву вы­хоў­ваць чу­жых дзя­цей, а ін­шыя, маг­чы­ма, зайз­дрос­цяць та­му, што сям'я жы­ве фак­тыч­на ў па­ла­цы?

— Мно­гія да­па­ма­га­юць, а ра­бот­ні­кі Бе­ла­рус­бан­ка — на­шы са­мыя леп­шыя сяб­ры. Мік­ра­аў­то­бус па­да­ры­лі! Мы ж ха­це­лі яго ў крэ­дыт ку­піць, па маг­чы­мас­ці на льгот­ных умо­вах. Ця­пер, ка­лі ў шко­лу, са­док за­вез­ці трэ­ба, усе змя­шча­юц­ца.

Мно­гія жы­ха­ры рай­цэнт­ра доб­ра ста­вяц­ца да на­шай вя­лі­кай сям'і. Але ёсць і та­кія, якія лі­чаць, што ў Дво­ра­вых гро­шай шмат. Я ім ка­жу: «Мой за­ро­бак «чыс­ты­мі» сён­ня — ка­ля 4 міль­ё­наў руб­лёў за ме­сяц. Да­дай­це 1,5 міль­ё­на руб­лёў дзяр­жаў­най да­па­мо­гі на кож­нае дзі­ця. Пе­ры­я­дыч­на аказ­ва­ец­ца да­па­мо­га на па­куп­ку дро­бя­зяў: бя­ліз­ны і гэ­так да­лей. Бя­ры­це дзя­цей, і вы бу­дзе­це атрым­лі­ваць «шмат»... Доб­рыя лю­дзі час­та да­па­ма­га­юць. Ад­на жан­чы­на са­да­ві­ну пры­во­зіць. Ін­шыя пры­но­сяць рэ­чы... Праў­да, быў вы­па­дак, ка­лі кі­ну­лі ў двор вя­лі­кі мех з бо­та­мі, і ўсе — з ле­вай на­гі. А дзе на пра­вую? Мы ця­пер, ка­лі аб­цас трэ­ба па­дра­ман­та­ваць, на­бой­кі зра­біць, вы­ка­рыс­тоў­ва­ем той абу­так. Мо­жа, гэ­та прад­пры­маль­ні­кі ней­кія па­жар­та­ва­лі? Муж на прын­та­ры раз­дру­ка­ваў аб'­яву, якую на­кле­і­лі на слуп ля цэнт­раль­на­га ўва­хо­ду на ры­нак. Тэкст пры­клад­на та­кі: «Да­ра­гія прад­пры­маль­ні­кі, вя­лі­кі дзя­куй вам за ўсё! Але ў на­шых дзя­цей но­гі роз­ныя, ёсць і пра­выя», — рас­каз­вае гас­па­ды­ня до­ма.

Па­ка­за­лі і дом: спаль­ні, гас­цёў­ню, два ван­ныя па­коі, ча­ты­ры пры­бі­раль­ні... Дво­ра­вы ска­за­лі, што вы­ха­ван­цы да­па­ма­га­юць на­во­дзіць па­ра­дак, з за­да­валь­нен­нем спра­бу­юць ку­ха­рыць. З ін­та­рэ­сам ву­чац­ца бу­ду­ча­му са­ма­стой­на­му да­рос­ла­му жыц­цю. На ага­ро­дзе ра­зам вы­рошч­ва­юць агур­кі, бу­ра­кі, морк­ву, цы­бу­лю, клуб­ні­цы і су­ні­цы... Дзве яб­лы­ні па­са­дзі­лі, гру­шу і віш­ню. І кве­так шмат мож­на бу­дзе ўба­чыць, ка­лі па­цяп­лее. Іх двор не­здар­ма ту­тэй­шыя на­зы­ва­юць «квет­ка­вым».

Аляк­сандр ПУК­ШАН­СКІ.

Фо­та аў­та­ра.