Вы тут

Чор­нае, зноў чор­нае і ўвесь час чор­нае


У асо­бе за­гад­ка­вай не­зна­ём­кі мож­на не ад­ра­зу па­знаць Смерць.

Да­ма скід­вае ву­аль — і пе­ра­тва­ра­ец­ца ў іс­то­ту без по­лу і тва­ру (толь­кі блед­ныя кос­ці аба­зна­ча­юць га­ла­ву). «Ну як мо­жна бы­ло за­ка­хац­ца ў та­кую?» — шчы­ра здзіў­ля­юц­ца жан­чы­ны ў жа­ло­бе. За­ка­хац­ца, стра­ціць га­ла­ву і ў вы­ні­ку — жыц­цё... Але гэ­тая іс­то­та ве­дае, што ра­біць з ама­та­ра­мі лёг­кіх пры­год. Яе та­нец за­ча­роў­вае. За­цяг­вае. Ад та­кіх, ві­даць, і губ­ля­юць га­ла­ву, а по­тым і жыц­цё.

Чор­ны ко­лер, чор­ныя ўдо­вы, чор­ны гу­мар. Гэ­та чор­ная ка­ме­дыя ў Но­вым тэ­ат­ры, што ў Мін­ску. Ко­лер жан­чын, што за­ста­лі­ся без му­жоў і тут жа вы­ра­шы­лі ад­свят­ка­ваць гэ­ты мо­мант з ке­лі­хам шам­пан­ска­га і ка­ва­лач­кам тор­та. А вось ча­му і як яны за­ста­лі­ся ад­ны, рас­па­вя­да­ец­ца ў спек­так­лі «Дам­скае тан­га», які па­ста­віў рэ­жы­сёр Ве­ня­дзікт Рас­стры­жэн­каў па­вод­ле п'е­сы Сла­ва­мі­ра Мро­жа­ка «Удо­вы».

Ге­ра­і­ні так і аба­зна­ча­юц­ца: Пер­шая ўда­ва (Н. Ка­пі­то­на­ва,), Дру­гая ўда­ва (К. Ер­ма­ло­віч), Трэ­цяя ўда­ва (А.  Пін­чук). По­бач з дзвю­ма пер­шы­мі яшчэ кру­цяц­ца Пер­шы муж­чы­на (А. Ве­ра­шча­ка) і Дру­гі муж­чы­на (П.  Чар­ноў). За іх ста­сун­ка­мі на­зі­рае афі­цы­янт (В. Ага­ян). Ад­но­сі­ны вы­свят­ля­юц­ца праз сло­вы — іх трэ­ба ла­віць уваж­лі­ва, каб не згу­біць сэнс. Бо гэ­та не той спек­такль, дзе акрэс­ле­ны і па­сту­по­ва раз­ві­ва­ец­ца сю­жэт, хоць ён на­са­мрэч ёсць. Муж­чы­ны вы­ра­шы­лі гуль­нуць ад жо­нак. Але здра­да ка­ха­най — як смерць. Вось іх яна і на­пат­ка­ла. Не важ­на, якім чы­нам: ён атру­ціў­ся стра­ва­мі (жон­кі-блан­дзін­кі?) ці ска­наў ад пра­сту­ды — ві­даць, ру­да­ва­ло­сая пры­га­жу­ня не над­та кла­па­ці­ла­ся пра до­гляд (ра­ні­цой за­хва­рэў, у абед па­мёр, уве­ча­ры па­ха­ва­лі), ці са­праў­ды за­гі­нуў на ду­э­лі (вось толь­кі з кім і з-за ка­го?). Але ж тое, што зда­ра­ец­ца ў жыц­ці, бы­вае не прос­та так. Усе па­дзеі пры­цяг­ва­юц­ца ўчын­ка­мі: ка­лі Смерць доб­ра па­клі­каць, то яна пры­хо­дзіць. Вось на­ват у ка­вяр­ні, дзе ся­дзяць дзве ўда­вы і раз­ва­жа­юць пра сва­іх ка­ха­ных, яна не прос­та ся­дзіць. Яна вя­дзе сваё па­ля­ван­не. І ро­біць гэ­та пе­ра­ка­наў­ча. З га­ра­чым па­чуц­цём ра­ман­тыч­най за­ка­ха­нас­ці і ўсё­аб­дым­най страс­ці.

Але не быў бы то Мро­жак, ка­лі б не пе­ра­ку­ліў усё з ног на га­ла­ву: чор­нае для не­ка­га мо­жа стаць свет­лым, яр­кім і на­ват ап­ты­міс­тыч­ным. Кум­кі-жан­чы­ны не над­та су­му­юць па сва­іх БЛА­ГА­вер­ных. Апра­віў­шы­ся ад шо­ку, яны зноў­ку вяр­та­юц­ца да сва­ёй не­та­роп­кай свец­кай гу­тар­кі. Усё пра іх, пра муж­чын, якія сы­хо­дзяць у чор­нае, ка­лі ду­ма­юць, што сва­і­мі дзе­ян­ня­мі ўся­го толь­кі імк­нуц­ца зра­біць са­бе жыц­цё больш яр­кім.

Аб­сурд, з якім да­во­дзіц­ца су­ты­кац­ца ў жыц­ці, прый­шоў на тэ­ат­раль­ныя пад­мост­кі ў дру­гой па­ло­ве мі­ну­ла­га ста­год­дзя, у тым лі­ку і дзя­ку­ю­чы твор­час­ці поль­ска­га дра­ма­тур­га Сла­ва­мі­ра Мро­жа­ка, які ле­тась па­кі­нуў свет. Аб­сурд у тэ­атр прый­шоў зу­сім не бес­пад­стаў­на: дра­ма­тур­гі пад­гле­дзе­лі яго ў не­дас­ка­на­лас­цях жыц­ця, у гра­мад­скіх з'я­вах, а так­са­ма ня­шчы­рых і штуч­ных па­во­дзі­нах звы­чай­ных лю­дзей у да­чы­нен­ні да ін­шых. І, ві­даць, гэ­та па-за ме­жа­мі па­лі­тыч­ных ці са­цы­яль­на-эка­на­міч­ных сіс­тэм: тво­ры аў­та­раў з За­ход­няй Еў­ро­пы (у тым лі­ку Мро­жа­ка) за­ва­я­ва­лі тэ­ат­раль­ныя сцэ­ны За­ход­няй Еў­ро­пы. Раз­гад­ка — у са­міх п'е­сах, якія па-фі­ла­соф­ску дра­ма­тыч­ныя, але ў той жа час на­поў­не­ны тон­кім гу­ма­рам.

Та­му, ка­лі Мро­жа­ка па­ста­віць з па­чуц­цём і ра­зу­мен­нем, то мож­на і ства­рыць свое­асаб­лі­вы мас­тац­кі свет, і гле­да­чу да­га­дзіць, пад­ка­му сён­ня на ка­ме­дыі. Та­му спек­такль В. Рас­стры­жэн­ка­ва атры­маў­ся гля­дац­кім. Пры­тым ад­чу­ва­ец­ца жа­дан­не зра­біць па­ста­ноў­ку кан­цэп­ту­аль­на-сты­лё­вай. Дзе­ля гэ­та­га пра­ца­ва­ла мас­так-па­ста­ноў­шчык Да­р'я Вол­ка­ва. Яна ад­чу­ла га­лоў­нае: чор­ны — га­лоў­ны ко­лер гэ­та­га спек­так­лю, але па­ста­ра­ла­ся яго раз­ба­віць драб­ні­ца­мі ру­жо­ва­га, лі­ло­ва­га і чыр­во­на­га. Ін­шая спра­ва, што гэ­тыя ко­ле­ры ў асноў­ным у лег­ка­дум­ных жа­бо і дэ­ка­ра­тыў­ных кве­тач­ках і ін­шых прад­ме­тах, што пе­ра­тва­рае ге­ра­інь (у боль­шай сту­пе­ні іх) у ка­ры­ка­тур­ных пер­са­на­жаў. Гле­да­чу гэ­та па­да­ба­ец­ца: аб­сурд ні­бы­та пад­крэс­ле­ны, яго мар­кі­ру­юць: маў­ляў, не па­мы­лі­ся! Ку­ды больш сты­лё­ва вы­гля­дае тэ­ма смер­ці, дзе ўсё стро­га і ня­ма ні­чо­га ліш­ня­га: доў­гая стры­ма­ная су­кен­ка, якая пры гэ­тым не пе­ра­шка­джае ства­рыць воб­раз з да­па­мо­гай ха­рэа­гра­фіі (ба­лет­май­стар-па­ста­ноў­шчык М. Ба­ра­на­ва) і чыр­во­ны аб­рус, які ста­но­віц­ца раз­драж­няль­ні­кам, ні­бы­та ў ру­ках та­рэ­а­до­ра. Стро­гія лі­ніі. Дак­лад­ныя ру­хі. Ро­ля, у якой ня­ма ні­вод­на­га сло­ва, ста­но­віц­ца га­лоў­най. Але ж у маў­чан­ні ёсць свой сэнс.

Гэ­та ўсё да та­го, што аб­сурд у тэ­ат­ры за­кла­дзе­ны най­перш тэкс­там, праз які да­но­сіц­ца сэнс. Та­му ўсё ас­тат­няе на сцэ­не па­він­на не ад­цяг­ваць ува­гі, а на­ад­ва­рот, пад­крэс­лі­ваць сло­вы. «Дам­скае тан­га» — спек­такль мі­ні­ма­ліс­тыч­ны. І ў ім са­праў­ды ня­ма па­трэ­бы ў ней­кіх асаб­лі­вых дэ­ка­ра­цы­ях. Та­му што га­лоў­нае тут — су­праць­ста­ян­не двух па­чат­каў: жа­но­ча­га і муж­чын­ска­га. І та­го, што па­між імі: шчы­рае ка­хан­не аль­бо смерць ду­шы.

Ла­ры­са ЦІ­МО­ШЫК.

Выбар рэдакцыі

Жыллё

Што змянілася ў парадку рэгістрацыіі жыллёвай нерухомасці?

Што змянілася ў парадку рэгістрацыіі жыллёвай нерухомасці?

Цяпер, каб аформіць дачу, не трэба ехаць туды, дзе яна знаходзіцца.  

Грамадства

Старт акцыі «Нашы дзеці» будзе дадзены 16 снежня

Старт акцыі «Нашы дзеці» будзе дадзены 16 снежня

Мерапрыемства пачнецца на Віцебшчыне.

Грамадства

Навацыі сацыяльнай сферы ў 2025 годзе

Навацыі сацыяльнай сферы ў 2025 годзе

Узмацненне адраснасці дзяржпадтрымкі і садзейнічання занятасці 

Грамадства

Плацяжы за «камуналку»: ёсць нюансы

Плацяжы за «камуналку»: ёсць нюансы

Карэкціроўкі па аплаце жыллёва-камунальных паслуг закрануць чатыры катэгорыі жыхароў.