Як вядома, пасля падзей у сакавіку 2014 года ў сувязі з Крымам украінскі бок заявіў аб тым, што разглядае пытанне аб выхадзе з СНД. Натуральна, што ў такой сітуацыі Кіеў не зможа эфектыўна ажыццяўляць запланаванае на 2014 год старшынства ў гэтай арганізацыі. У выніку пазачарговае старшынства ў СНД прыняла на сябе Беларусь. Трэба адзначыць, што ў 2013 годзе таксама меркавалася старшынства Украіны ў СНД, але па просьбе прэзідэнта Януковіча яно было перанесена на 2014 год.
Для прыняцця на сябе такіх адказных функцый у Беларусі ёсць сур'ёзныя падставы. Перш за ўсё адзначым, што сваю ролю адыграла паспяховае ажыццяўленне Беларуссю функцый старшыні арганізацыі ў 2013 годзе. Усе запланаваныя мерапрыемствы (больш як 70 летась) былі праведзены зладжана і на высокім узроўні.
Старшынства ажыццяўлялася пад дэвізам «Інтэграцыя на карысць чалавека: умацаванне добрасуседства, развіццё экалагічнага супрацоўніцтва, садзейнічанне павышэнню даступнасці экалагічных «зялёных» тэхналогій, пашырэнне дыялогу культур». Беларускае старшынства спрыяла паэтапнай рэалізацыі дагавора аб зоне свабоднага гандлю, інавацыйнае супрацоўніцтва краін СНД было напоўнена канкрэтнымі праектамі. Па ініцыятыве нашай краіны было падпісана пагадненне аб супрацоўніцтве ў галіне аховы навакольнага асяроддзя.
2014 год адказны для СНД і з прычыны праблем, якія чакаюцца з‑за вываду амерыканскіх войскаў з тэрыторыі Афганістана. Падчас пасяджэння Савета міністраў замежных спраў СНД 4 красавіка 2014 года міністры дамовіліся аказаць сістэмную дапамогу Таджыкістану ў справе ўзмацнення памежнай бяспекі на таджыкска-афганскай мяжы. Патэнцыяльныя праблемы ў Афганістане пагражаюць стабільнасці і ў іншых краінах Цэнтральнай Азіі, што выклікае неабходнасць у граматнай каардынацыі работы СНД у гэтым кірунку. Мінск, як месца сканцэнтравання цэнтральных органаў СНД, зможа гэтым займацца.
На жаль, нельга не адзначыць і абвастрэнне праблем ва Украіне. Беларускае старшынства зручнае тым, што Беларусь як суседка гэтай краіны здольная прыняць больш кампетэнтныя рашэнні па наладжванні расійска-ўкраінскіх адносін і ўтрыманні Украіны ў СНД. Будзем спадзявацца, што ў выніку беларускіх намаганняў пры падтрымцы іншых членаў арганізацыі Кіеву ўдасца прыняць узважаныя рашэнні для ліквідацыі гэтых праблем і захаваць сваё членства ў СНД.
Добра ўпісваецца беларускае старшынства сёлета і ў кантэксце аб'яўлення гэтага года Годам гасціннасці. Як вядома, у Беларусі ў красавіку адкрываецца шмат новых атэляў, а ў маі наша краіна прыме чэмпіянат свету па хакеі.
Несумненна, будуць рэалізоўвацца і іншыя задачы. Як адзначыў 4 красавіка 2014 года кіраўнік МЗС Беларусі Уладзімір Макей, Беларусь працягне рэалізоўваць канцэпцыю свайго мінулагодняга старшынства, а таксама будзе выкарыстоўваць прапановы, якія змяшчаліся ва ўкраінскай канцэпцыі старшынства ў СНД.
Адзначым, што ва ўкраінскай канцэпцыі прадугледжвалася рэалізацыя прыярытэтных задач па шасці кірунках. Амаль усе яны актуальныя і для Беларусі. Ва ўмовах павышаных геапалітычных рызык, безумоўна, будуць актуальны намечаныя Украінай задачы па садзейнічанні рэалізацыі міждзяржаўных праграм па супрацьдзеянні тэрарызму і іншым гвалтоўным праявам экстрэмізму (на 2014–2016 гг.), барацьбе з гандлем людзьмі (на 2014–2018 гг.), барацьбе са злачыннасцю (на 2014–2018 гг.), барацьбе з незаконным абаротам наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў і іх прэкурсораў і супрацьдзеянні наркаманіі (на 2014–2018 гг.), а таксама актывізацыя дзейнасці адпаведных галіновых органаў.
Значэнне могуць мець і мерапрыемствы па актывізацыі шматбаковага дыялогу з партнёрамі па Садружнасці па пытаннях транспарціроўкі энергарэсурсаў, забеспячэння бяспекі і надзейнасці іх паставак, выпрацоўкі зразумелых і дакладных прынцыпаў дзейнасці дзяржаў-удзельніц на міжнародным рынку энерганосьбітаў.
Можна таксама смела разлічваць і на тое, што Беларусь будзе старанна каардынаваць выкананне плана асноўных мерапрыемстваў па падрыхтоўцы да святкавання 70‑й гадавіны Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941–1945 гадоў.
Апроч гэтага, кіраўнік МЗС Беларусі адзначыў 4 красавіка, што Беларусь будзе садзейнічаць умацаванню добрасуседскіх адносін на прасторы Садружнасці, надаваць вялікую ўвагу эканамічнаму вымярэнню ў рамках інтэграцыйных працэсаў на прасторы СНД, выкананню адпаведнага дагавора аб зоне свабоднага гандлю.
Будуць таксама праводзіцца значныя мерапрыемствы ў культурнай сферы. Дарэчы, у арганізацыі аднаго з іх — форуму творчай і навуковай інтэлігенцыі — Беларусі вызваўся дапамагчы Казахстан, прапанаваўшы правесці яго на сваёй тэрыторыі.
Сяргей КІЗІМА,
доктар палітычных навук.
Зазірнём у заўтра Беларусі.
Карэкціроўкі па аплаце жыллёва-камунальных паслуг закрануць чатыры катэгорыі жыхароў.