Калі раптам пабачыце ў Мінску двух знешне падобных людзей у форме мытнікаў, не спяшайцеся спісваць гэта на падман зроку. Цалкам верагодна, што вам сустрэліся браты Аляхновічы, героі нашага артыкула. Тры гады таму Аляксандр і Сяргей скончылі ўніверсітэт і прыйшлі працаваць на Мінскую рэгіянальную мытню. Нядаўнія маладыя спецыялісты распавялі нашым карэспандэнтам, ці лёгка пераўвасобіцца з юрыста ў мытніка і каму ў першую чаргу шанцуе ў кар'еры...
...Аднаму штодня даводзіцца мець справу з вялізнымі стосамі дакументаў на розную тэхніку, другому — з не менш буйнымі мяхамі паштовых адпраўленняў. Аляксандр займаецца мытным афармленнем тавараў, прымае дэкларацыі ад юрыдычных асоб, калі трэба, праводзіць мытны дагляд. Справа Сяргея — кантроль міжнародных паштовых адпраўленняў. Як можна зразумець, сёння браты, што нарадзіліся з розніцай у некалькі хвілін і большую частку жыцця знаходзіліся разам, працуюць у розных частках сталіцы. Аляксандр — старшым інспектарам аддзела мытнага афармлення і кантролю № 10, што знаходзіцца ў Калядзічах, Сяргей — старшым інспектарам аддзела мытнага афармлення і кантролю № 2 на Мінскай пошце.
— Наш родны горад — Навагрудак. Там мы і жылі да пераезду ў сталіцу, — распавядае Аляксандр.
Студэнтамі юрыдычнага факультэта БДУ хлопцы сталі без асаблівых цяжкасцяў. Але, па словах Аляксандра, сталіца не адразу стала месцам, дзе адчуваеш сябе «ў сваёй талерцы».
Як і большасць беларускіх студэнтаў-бюджэтнікаў, пасля вучобы Аляхновічаў чакала размеркаванне. Але і тут яны аказаліся поруч, ды яшчэ і месца працы знайшлі ў Мінску, «спраўдзіўшы» мару многіх беларускіх выпускнікоў. Праца на Мінскай рэгіянальнай мытні была адным з варыянтаў «размеркавацца» пасля вучобы, і браты не прамінулі скарыстацца такой магчымасцю.
— Насамрэч, калі мы ўладкоўваліся на мытню, давялося прайсці сур'ёзны адбор, — распавядае Сяргей. — Было шмат прычын, чаму выбралі нас. Думаю, дыплом універсітэта з добрымі баламі таксама адыграў сваю ролю.
Па першым часе браты працавалі ў адным аддзеле. Патрабавалася спасцігнуць столькі інфармацыі, што без парад больш дасведчаных калег ніяк нельга было абысціся. На Мінскай рэгіянальнай мытні так заведзена: у кожнага маладога супрацоўніка ёсць куратар, які на працягу года дапамагае яму стаць прафесіяналам. Далей навічка чакае справаздача і экзамен.
«Як так? Падобная знешнасць, адзін універсітэт, дык яшчэ і праца агульная, на якой трэба хадзіць у аднолькавай форме?» — спытаюць некаторыя. А вось браты Аляхновічы ў гэтых пунктах біяграфіі не бачаць нічога дзіўнага:
— Мы нарадзіліся ў адзін дзень (Аляксандр — на некалькі хвілін раней), раслі ў аднолькавых умовах, разам праходзілі пэўныя жыццёвыя вехі, таму погляд на свет у нас падобны. Відаць, па гэтай прычыне мы часам робім аднолькавы выбар, — гаворыць Сяргей.
Хоць яны з братам — двайняты, а не блізняты, старонні чалавек не адразу можа разабраць, хто ёсць хто. Блыталі? Вядома! «Дэжа вю» ў людзей, якія, аформіўшы дакументы ў аднаго інспектара, выпадкова бачылі «яго» ў суседнім акенцы? Калі ласка!
Але, па словах хлопцаў, у сумеснай працы быў несумненны плюс: магчымасць адзін аднаму ўвесь час дапамагаць. Патлумачыць нешта, параіць. Калі аднаму з братоў выпадаў вялікі кавалак працы, другі мог яго «падстрахаваць».
— Не ведаю, як у Сяргея, а ў мяне першы дзень на мытні асацыюецца з кодэксамі і нарматыўнымі актамі. Напачатку іх давялося перачытаць безліч, але для нядаўняга студэнта-юрыста вялікая колькасць інфармацыі і папер — справа не новая. За адзін дзень зразумець, падабаецца праца ці не, немагчыма, таму ніякага расчаравання ці здзіўлення не было, — успамінае Аляксандр.
Хутка браты зразумелі, што, акрамя «папяровых» абавязкаў, на мытні трэба яшчэ і шмат кантактаваць з людзьмі. На жаль, стасункі не заўжды толькі прыемныя, і на іх нявопытнаму супрацоўніку даводзіцца выдаткоўваць нямала эмоцый.
— Канфлікты ўзнікаюць часам з-за таго, што інспектар па аб'ектыўных прычынах карэктуе кошт тавару, а гэта значыць, што чалавеку давядзецца ўносіць большы мытны плацеж, — тлумачыць Аляксандр. — Зразумела, многія з гэтым не згодныя. Яшчэ адно нараканне — быццам бы маруднае афармленне.
Лепшае выйсце тут — ставіць уяўны бар'ер супраць негатыву. І галоўнае — своечасова «прыбраць» свае эмоцыі, каб не адказваць раздражнёнасцю на раздражнёнасць.
У Сяргея з «канфліктнымі» асобамі сітуацыя падобная. Спрэчкі і скаргі ўсё па той жа прычыне — налічаныя пошліны. На шчасце, наконт паштовага адпраўлення асабіста інспектара ніхто не папракне: пасылкі атрымліваюць у паштовых аддзяленнях па месцы жыхарства, куды яны прыходзяць пасля мытнага кантролю. Можна толькі накіраваць на мытню пісьмовы зварот з просьбай перагледзець суму пошліны.
— Вось, напрыклад, возьмем гэты пакунак. Яго адрасат надзвычай часта робіць заказы за мяжой, таму мой абавязак — кантраляваць такія адпраўленні, — распавядае інспектар.
На гэты раз пошліну налічваць не давялося: усярэдзіне аказаліся звычайныя касметычныя сурвэткі, кошт якіх не перавышаў той, што быў пазначаны ў дакументах на адпраўленне. Але, па словах Сяргея, літаральна за некалькі гадзін да нашай размовы ён выявіў амаль трыццаць мабільных тэлефонаў, кошт якіх адпраўшчык з Кітая значна занізіў. У такіх сітуацыях беларускаму атрымальніку, вядома, даводзіцца даплачваць тое, што належыць.
Дарэчы, цяпер значна адрозніваюцца не толькі абавязкі, але і прафесійныя рытмы братоў. Так, на цяперашнім месцы працы ў Аляксандра — тры змены. Супрацоўнікі іх не выбіраюць, усё па графіку. Сяргей на Мінскай пошце зараз працуе па наступнай схеме: два дні праз два з 9 раніцы да 8 вечара. Безумоўна, цяжкавата, але затое ёсць некалькі выхадных, каб аднавіць сілы.
Сярод плюсоў, якія дае праца на мытні, — тут можна дастаткова хутка атрымаць прафесійнае званне, ёсць магчымасць прасунуцца па кар'ернай лесвіцы.
А вось бясспрэчны мінус, асабліва для Аляксандра, які не так даўно ажаніўся, — гэта частая неабходнасць ахвяраваць часам, які мог бы прысвяціць блізкім. Дзяжурствы ж здараюцца і ў суботу-нядзелю.
Яшчэ адно пытанне, якое хвалюе многіх — жыллё.
— Сёння будуюцца тыя, хто стаў на чаргу недзе ў 2004 годзе, таму можна падлічыць, праз колькі часу такая магчымасць выпадзе і мне,— кажа Аляксандр.
Цяпер ён атрымлівае другую вышэйшую адукацыю па спецыяльнасці бізнес-адміністраванне. Сёння браты, на жаль, бачацца рэдка, вечарам пасля працы едуць кожны на сваю здымную кватэру. На пытанне аб тым, што патрэбна для поспеху ў кар'еры, адзін задумваецца, а другі ўпэўнена сцвярджае, што, каб дасягнуць чагосьці, найперш трэба мець добрую працаздольнасць, і толькі пасля — атрымаць ад лёсу трохі шанцавання. Бо ўдача павінна абавязкова ўсміхнуцца таму, хто гатовы шмат працаваць.
Ганна ГАРУСТОВІЧ.
Фота Надзеі БУЖАН.
Набор на бюджэтныя месцы павялічыцца.
Колькі ж каштуе гэты важны кампанент здаровага рацыёну зараз?
Не выявіць ні секунды абыякавасці.