Вы тут

Ры­бу на ра­ды­я­цыю пра­ве­раць у шко­ле


Усе жы­ха­ры Роў­ка­ві­чаў і су­сед­ніх вё­сак доб­ра ве­да­юць, што пра­дук­цыю, вы­ра­шча­ную на пад­вор­ках ці са­бра­ную ў ле­се, аба­вяз­ко­ва трэ­ба пра­ве­рыць — «на ра­ды­я­цыю». І ехаць у рай­цэнтр — Ча­чэрск — для гэ­та­га зу­сім не аба­вяз­ко­ва. Трэ­ба прос­та прый­сці ў мяс­цо­вую ся­рэд­нюю шко­лу. Больш за тое, дак­лад­ную ін­фар­ма­цыю ім прад­ста­вяць вуч­ні, якія пад кі­раў­ніц­твам да­рос­лых апра­цу­юць ма­тэ­ры­ял, пра­вя­дуць на­гляд­нае да­сле­да­ван­не на ад­па­вед­ным пры­бо­ры і вы­да­дуць да­звол або за­ба­ро­ну на ўжы­ван­не пра­дук­ту.

Вось і ця­пер ву­ча­ні­ца вось­ма­га кла­са Ла­на Мел­ка­зё­ра­ва пры­нес­ла ў шко­лу ры­бу, якую на­пя­рэ­дад­ні вы­ла­віў яе баць­ка ў ра­цэ Ча­чо­ры. Пра­вер­ку дзяў­чы­на ро­біць ра­зам з сяб­роў­кай Ак­са­най Даў­га­це­лес і вы­клад­чы­кам хі­міі і бія­ло­гіі Сяр­ге­ем Кас­цю­ко­вым. Ён, да­рэ­чы, адзін з кі­раў­ні­коў аб'­яд­нан­ня па ін­та­рэ­сах «Аз­бу­ка ра­ды­я­цый­най бяс­пе­кі» — ра­зам з на­стаў­ні­кам ін­фар­ма­ты­кі Ва­сі­лём Ру­да­бель­цам. Уво­гу­ле ж та­кія ка­рыс­ныя во­пы­ты ста­ла маг­чы­мым пра­во­дзіць дзя­ку­ю­чы ад­крыц­цю ле­тась у гэ­тай уста­но­ве аду­ка­цыі цэнт­ра прак­тыч­най ра­дые­ла­гіч­най куль­ту­ры, ство­ра­на­му ў ме­жах пра­ек­та між­на­род­най тэх­ніч­най да­па­мо­гі «Women's Federatіon for World Peace, Іnternatіonal». Пра­ект рэа­лі­зу­ец­ца Ін­сты­ту­там ра­ды­я­цый­най бяс­пе­кі «Бел­рад».

Тэ­ма ра­ды­я­цый­най бяс­пе­кі за­ста­ец­ца для Ча­чэр­шчы­ны вель­мі ак­ту­аль­най — гэ­ты рэ­гі­ён зна­хо­дзіц­ца на за­бру­джа­най у вы­ні­ку ава­рыі на Чар­но­быль­скай АЭС тэ­ры­то­рыі.

Тут з пер­ша­га кла­са вуч­ням рас­каз­ва­юць пра асаб­лі­вас­ці жыц­ця на зям­лі, за­бру­джа­най ра­дые­нук­лі­да­мі. І ўжо ў па­чат­ко­вай шко­ле дзет­кі ве­да­юць пра ўплыў ня­бач­най во­кам ра­ды­я­цыі на ар­га­нізм ча­ла­ве­ка. Але ін­фар­ма­цыя па­да­ец­ца не для та­го, каб за­пу­жаць — каб на­ву­чыць жыць пра­віль­на і ўжы­ваць толь­кі чыс­тыя пра­дук­ты хар­ча­ван­ня. Школь­ні­кі доб­ра ары­ен­ту­юц­ца, якія ра­дые­нук­лі­ды ўяў­ля­юць са­мую вя­лі­кую не­бяс­пе­ку, да якіх на­ступ­стваў для пры­ро­ды Бе­ла­ру­сі пры­вя­ло за­брудж­ван­не на­ва­коль­на­га ася­род­дзя пра­дук­та­мі чар­но­быль­ска­га вы­кі­ду, зна­ё­мяц­ца са спо­са­ба­мі зні­жэн­ня ра­ды­я­цый­на­га ўздзе­ян­ня на ар­га­нізм ча­ла­ве­ка... На­мес­нік ды­рэк­та­ра па на­ву­чаль­на-вы­ха­ваў­чай ра­бо­це УА «Роў­ка­віц­кі яс­лі-сад—ся­рэд­няя шко­ла» Тац­ця­на Ант­ро­па­ва рас­каз­вае, што ўсе жы­ха­ры на­ва­кол­ля доб­ра ве­да­юць шлях у шко­лу — ме­на­ві­та з мэ­тай пра­вер­кі сю­ды ня­суць да­ры ля­соў і па­лёў — у за­леж­нас­ці ад се­зо­на:

— Пры­но­сяць ма­ла­ко, мя­са, мёд, бя­ро­за­вік, гры­бы, яга­ды, на­ват се­на, якое да­юць свой­скай жы­вё­ле. Да­во­лі час­та вы­свят­ля­ец­ца пас­ля та­кой пра­вер­кі, што коль­касць ра­дые­нук­лі­даў у пра­дук­це ў не­каль­кі дзя­сят­каў ра­зоў пе­ра­вы­шае да­пу­шчаль­ную нор­му. Час­цей за ўсё гэ­та — яга­ды і гры­бы. Ле­тась адзін наш ву­чань пры­нёс для пра­вер­кі буль­бу са свай­го ага­ро­да, які зна­хо­дзіц­ца ў су­сед­няй вёс­цы Кру­тое — гэ­та 5 км ад Роў­ка­ві­чаў. Вы­свет­лі­ла­ся: ага­род­ні­на вель­мі за­бру­джа­ная. Мы звя­за­лі­ся з баць­ка­мі і рас­тлу­ма­чы­лі, што нель­га са­джаць буль­бу на тым по­лі. Мно­гія сем'і пры­слу­хоў­ва­юц­ца да на­шых па­рад і зні­шча­юць за­бру­джа­ныя пра­дук­ты хар­ча­ван­ня.

Стар­ша­клас­ні­кі і на­стаў­ні­кі па спе­цы­яль­ных таб­лі­цах да­пу­шчаль­ных нор­маў да­па­мо­гуць ад­на­вяс­коў­цам пра­ве­рыць ін­фар­ма­цыю. На­прык­лад, за­ўва­жа­на, што ма­ла­ко ад вяс­ко­вых ка­роў ка­лі і змя­шчае ра­дые­нук­лі­ды, дык у ме­жах да­пу­шчаль­ных нор­маў. А вось на чар­ні­цы лепш не мар­на­ваць час — да­вя­дзец­ца вы­кі­нуць, бо вель­мі час­та яны за­бру­джа­ныя.

У ме­жах ра­бо­ты цэнт­ра прак­тыч­най ра­дые­ла­гіч­най куль­ту­ры на­ла­джа­на су­пра­цоў­ніц­тва з за­меж­ны­мі парт­нё­ра­мі. Уста­но­ву аду­ка­цыі на­вед­ва­лі фран­цуз­ская і япон­ская дэ­ле­га­цыі. Яе ўдзель­ні­каў ці­ка­ві­лі праб­ле­мы пра­жы­ван­ня лю­дзей на за­бру­джа­ных ра­дые­нук­лі­да­мі тэ­ры­то­ры­ях. Вы­ні­кам су­пра­цоў­ніц­тва стаў аб­мен до­све­дам ра­бо­ты ў гэ­тым кі­рун­ку.

Іры­на АСТАШ­КЕ­ВІЧ.

Выбар рэдакцыі

Жыллёвы «квадрат» ва ўласнасць

Жыллёвы «квадрат» ва ўласнасць

У апошнія гады колькасць чаргавікоў істотна памяншаецца

Калейдаскоп

Усходні гараскоп на наступны тыдзень

Усходні гараскоп на наступны тыдзень

Для Блізнятаў падзеі на гэтым тыдні складуцца на іх карысць.