Род Эдварда Вайніловіча ні перад кім шапкі не здымаў.
Гарадскі суддзя, прадпрымальнік, стацкі саветнік, дэпутат расійскай Дзяржаўнай Думы, старшыня Мінскага сельскагаспадарчага таварыства Эдвард Вайніловіч дасягнуў усяго сваімі намаганнямі. Ён з залатым медалём скончыў гімназію і паехаў у Германію збіраць лакаматывы, пацвердзіўшы тэзіс: «Тэорыя без практыкі мёртвая».
У сваім завяшчанні Эдвард Вайніловіч напісаў: «Род наш ні перад кім шапкі не здымаў. Калі амаль уся шляхта Навагрудскага ваяводства збірала свае багацці з дробак радзівілаўскага стала і з заложнікаў выйшла ў гаспадары, мы ні адзінай пядзі зямлі ад іх не ўзялі. Ва ўсёй шырокай акрузе Савічы, мабыць, адзіны вольны маёнтак».
Прадпрымальніцтва і патрыятызм
Тэхнолаг па адукацыі, дваццацісямігадовы Вайніловіч пасля смерці бацькі ў 1874 годзе ўступае ў валоданне родавымі маёнткамі Савічы і Пузава. З гэтага часу ён звязаў свой лёс з зямлёй, стаўшы адначасова актыўным удзельнікам грамадскага жыцця ў шматлікіх сферах. Яшчэ пры жыцці бацькі Эдвард удзельнічаў у кампрамісных судах, адначасова дапамагаў асірацелым сем'ям. Усе свае грамадскія абавязкі выконваў добрасумленна, ішоў на кампрамісы, калі гэта дапамагала вырашыць праблему, і хутка набыў давер людзей.
Ажаніўся Эдвард Вайніловіч у трыццаць пяць гадоў, забяспечыўшы да таго часу дабрабыт чатырох сясцёр і цвёрда стаўшы на ногі. Яго абранніцай стала любімая дзяўчына Алімпія Узлоўская. Аднак сямейнае жыццё стала цяжкім выпрабаваннем для мужа і жонкі.
Да пачатку ХХ стагоддзя Эдвард Вайніловіч стаў буйным прадпрымальнікам і валодаў шматлікімі землямі і фабрыкамі ў Мінскай губерні. Да таго часу на 90 тысяч мінчан быў усяго адзін каталіцкі храм. Ён разам са сваёй жонкай Алімпіяй падахвоціўся ўзвесці культавы будынак за ўласны кошт у памяць пра памерлага сына Сімона, які пражыў толькі дванаццаць гадоў. У 1903 годзе ў Мінскую гарадскую думу была накіравана заява прыхаджан Кафедральнага касцёла. Пад лістом, у якім даказвалася неабходнасць будаўніцтва новай святыні, было сабрана больш за 2 тысячы подпісаў.
Пакуль расійскае чынавенства разбіралася з просьбамі вернікаў, Вайніловічаў напаткала яшчэ адна трагедыя. У гэтым жа годзе, не дажыўшы ўсяго адзін дзень да свайго дваццацігоддзя, памерла іх дачка Алена-Бянігна. Яе бацька запісаў у дзённіку: «З некалі моцнага дрэва майго роду ападалі лісток за лістком, і я застаўся як адзінокая галінка, асуджаны на смерць, нібы абпаленае громам дрэва, якое ўжо ніякая вясна не ажывіць».
Эдвард і Алімпія Вайніловічы вырашылі пабудаваць храм у гонар святых Сымона і Алены — як памяць пра сваіх дзяцей (Сына яны назвалі ў гонар апостала Сымона, а дачку — у гонар святой Алены, маці імператара Канстанціна, які зрабіў хрысціянства афіцыйнай рэлігіяй). Кошт храма склаў больш за 300 тысяч рублёў, што раўнялася палове гадавога даходу горада Мінска.
Дзяр
жаўная служба і аграрнае таварыства
З увядзеннем у Расіі канстытуцыйнага ладу, пасля падзей 1905 года, перад мінскім прадпрымальнікам адкрыліся новыя перспектывы. Эдвард Вайніловіч абіраецца прадстаўніком Заходніх губерняў у Дзяржаўнай Думе Расійскай імперыі. У Дзяржсавеце ён займае высокае становішча члена фінансавай камісіі, асабліва важнай у сувязі з вылучэннем на першы план І Дзяржаўнай Думай аграрнага пытання.
У 1876 годзе Вайніловіч быў абраны членам Мінскага зямельнага таварыства (аграрнага таварыства). Дзякуючы яго ўзмоцненай і працяглай працы, Мінскае таварыства, якое павінна было служыць мэтам русіфікацыі, служыла мясцоваму насельніцтву, аб'ядноўваючы ў сваім складзе некалькі сотняў землеўладальнікаў з аднятых губерняў. Месцы ў дзяржаўным апараце расійскія чыноўнікі сталі ўступаць беларускім земляробам з загарэлым тварам.
Доўгі час Мінскае таварыства было лепшым сярод сельскагаспадарчых таварыстваў Расійскай дзяржавы. У 1905 годзе яно аб'ядноўвала ўсе найбольш моцныя асабістыя гаспадаркі ў літоўска-беларускіх губернях.
Сельскагаспадарчая выстава, адкрытая ў 1901 годзе ў сувязі з 25-годдзем зямельнага таварыства, была ўвасабленнем ідэй, трыумфам дзейнасці Вайніловіча, які змог парадавацца вынікамі сваёй працы. Выстава была аглядам сіл і дасягненняў беларускіх і літоўскіх гаспадарак. Шматлікія госці захапляліся жыццяздольнасцю і ўсёй структурай сельскай гаспадаркі ў маёнтках Вайніловіча.
Рэвалюцыя і вайна
Кастрычніцкая рэвалюцыя, сусветная, грамадзянская, польска-савецкая войны спынілі гаспадарчую дзейнасць прадпрыемстваў Эдварда Вайніловіча. Каб аднавіць страты падчас нямецкай акупацыі, Вайніловіч стварыў супольнасць мінскіх сялян. Узначаліўшы яго, ён прад'явіў ваенным уладам патрабаванне абараніць маёмасць вяскоўцаў, якая бессэнсоўна знішчалася рознага роду рэквізіцыя-
мі. Аднак уласны маёнтак Вайніловіча, размешчаны на шляху з Баранавічаў у Бабруйск, пастаянна падвяргаўся разбурэнням.
У 1921 годзе быў падпісаны Рыжскі мірны дагавор, які пазбавіў Вайніловіча сродкаў да існавання. Пакідаючы малую радзіму Пузава і Савічы, Эдвард Вайніловіч не пажадаў скарыстацца дапамогай сваякоў, да якіх лёс паставіўся больш шчасліва. Ён пераехаў у мястэчка Быдгашч, што ў Польшчы, дзе і памёр 16 чэрвеня 1928 года і быў пахаваны на мясцовых могілках.
Іван Гаргун.
У цэнтры аказваюць паслугі па рэабілітацыі і абілітацыі інвалідаў усіх груп.
Пачынаць інвеставаць можна хоць з рубля, хоць з двух: так вы хоць бы зразумееце, як усё гэта працуе.