Вы тут

Пра лі­шак цэ­зію...


...і не­да­хоп гро­шай на аб­сле­да­ван­не па яго вы­яў­лен­ні.

Ка­ля 10 ты­сяч ра­сі­ян і бе­ла­ру­саў з гру­пы ра­ды­я­цый­най ры­зы­кі (чар­но­быль­цаў, удзель­ні­каў ка­та­стро­фы на ЧА­ЭС) пла­ну­ец­ца аб­сле­да­ваць да 2016 го­да ва Усе­ра­сій­скім цэнт­ры эк­стран­най і ра­ды­я­цый­най ме­ды­цы­ны імя А.М. Ні­кі­фа­ра­ва Мі­ніс­тэр­ства па над­звы­чай­ных сі­ту­а­цы­ях Ра­сіі, Ме­ды­цын­скім ра­ды­я­ла­гіч­ным на­ву­ко­вым цэнт­ры Мі­ніс­тэр­ства ахо­вы зда­роўя Ра­сіі, Фе­дэ­раль­ным ме­ды­цын­скім бія­фі­зіч­ным цэнт­ры імя А.І. Бур­на­зя­на. Ака­зан­не спе­цы­я­лі­за­ва­най, вы­со­ка­тэх­на­ла­гіч­най ме­ды­цын­скай да­па­мо­гі ста­не маг­чы­мым дзя­ку­ю­чы чар­го­вай Са­юз­най пра­гра­ме па пе­ра­адо­лен­ні на­ступ­стваў чар­но­быль­скай ка­та­стро­фы.

Асноў­ным вы­ка­наў­цам ме­ра­пры­ем­стваў но­вай і трох па­пя­рэд­ніх Са­юз­ных пра­грам з'яў­ля­ец­ца Фе­дэ­раль­ная дзяр­жаў­ная ўста­но­ва ахо­вы зда­роўя «Усе­ра­сій­скі цэнтр эк­стран­най і ра­ды­я­цый­най ме­ды­цы­ны імя А.М. Ні­кі­фа­ра­ва», што ў Санкт-Пе­цяр­бур­гу. Ра­сій­скія і бе­ла­рус­кія жур­на­ліс­ты атры­ма­лі маг­чы­масць азна­ё­міц­ца з ра­бо­тай цэнт­ра, які пе­ра­жыў сур'­ёз­ную рэ­кан­струк­цыю і быў асна­шча­ны су­час­ным ме­ды­цын­скім аб­ста­ля­ван­нем для ака­зан­ня спе­цы­я­лі­за­ва­най вы­со­ка­тэх­на­ла­гіч­най мед­да­па­мо­гі.

У Ні­кі­фа­раў­скім цэнт­ры дзей­ні­ча­юць па­лі­клі­ні­ка, дзён­ны і круг­ла­су­тач­ны ста­цы­я­на­ры, на­ву­ко­вы і аду­ка­цый­ны цэнт­ры. Клі­ні­ка мае ўлас­ную стан­цыю хут­кай мед­да­па­мо­гі са спец­срод­ка­мі да­стаў­кі хво­рых, на­ват два вер­та­лё­ты на круг­ла­су­тач­ным дзя­жур­стве. Гэ­та і зра­зу­ме­ла, па­коль­кі на ба­зе цэнт­ра эк­стран­най ме­ды­цы­ны пра­цуе Ме­ды­цын­скі рэ­гістр Мі­ніс­тэр­ства па над­звы­чай­ных сі­ту­а­цы­ях Ра­сіі — сіс­тэ­ма ацэн­кі ста­ну зда­роўя і пра­фе­сій­най дзей­нас­ці вы­ра­та­валь­ні­каў, а так­са­ма лік­ві­да­та­раў на­ступ­стваў ава­рыі на Чар­но­быль­скай АЭС. На­зі­ран­не ад­бы­ва­ец­ца на пра­ця­гу ўся­го жыц­ця і мо­жа спы­няц­ца ў вы­пад­ку вы­ез­ду за ме­жы кра­і­ны. Акра­мя та­го, экс­пер­ты цэнт­ра да­сле­ду­юць су­вя­зі за­хвор­ван­няў з уз­дзе­ян­нем са­мых роз­ных фак­та­раў ава­рый і ка­та­строф.

Тут рас­пра­ца­ва­ны пра­та­кол ма­ле­ку­ляр­на-ге­не­тыч­на­га аб­сле­да­ван­ня асоб, якія пад­вяр­га­лі­ся ра­ды­я­цый­на­му ўздзе­ян­ню, стан­дар­ты па­глыб­ле­на­га да­сле­да­ван­ня ўдзель­ні­каў лік­ві­да­цыі на­ступ­стваў ава­рыі на ЧА­ЭС і па­цяр­пе­ла­га на­сель­ніц­тва Ра­сіі і Бе­ла­ру­сі, тэх­на­ло­гіі ды­яг­нос­ты­кі і ля­чэн­ня лік­ві­да­та­раў пры са­ма­тыч­ных за­хвор­ван­нях.

Спе­цы­я­ліс­ты ад­зна­ча­юць, што ўзро­вень агуль­на­са­ма­тыч­най за­хва­раль­нас­ці, а так­са­ма хва­роб эн­да­крын­най сіс­тэ­мы, най­перш ра­ку шчы­та­па­доб­най за­ло­зы, дый у цэ­лым ан­ка­ла­гіч­ная па­та­ло­гія ў апош­ніх рас­це. Рас­це ўдзель­ная ва­га сар­дэч­на-са­су­дзіс­тых за­хвор­ван­няў, хва­роб нер­во­вай і кас­ця­вой сіс­тэм, ор­га­наў стра­ва­ван­ня і ды­хан­ня. Больш за тое, у та­кіх па­цы­ен­таў звы­чай­на на­зі­ра­ец­ца не­каль­кі па­та­ло­гій, што па­тра­буе комп­лекс­на­га па­ды­хо­ду ў ды­яг­нос­ты­цы і ля­чэн­ні.

У блі­жэй­шы час гру­пы спе­цы­я­ліс­таў з лі­ку тэ­ра­пеў­таў, не­ўро­ла­гаў, уро­ла­гаў і хі­рур­гаў пра­вя­дуць скры­нінг са­ма­тыч­ных і ан­ка­ла­гіч­ных за­хвор­ван­няў ся­род удзель­ні­каў лік­ві­да­цыі ава­рыі на ЧА­ЭС паў­ноч­на-за­ход­ня­га рэ­гі­ё­на. Пла­ну­ец­ца пра­вес­ці ўльтра­гу­ка­выя да­сле­да­ван­ні, пра­мя­нё­вую і ла­ба­ра­тор­ную ды­яг­нос­ты­ку, вы­зна­чыць уз­ро­вень пух­лін­ных мар­ке­раў.

Пра­ве­дзе­ныя да­сле­да­ван­ні сён­ня па­каз­ва­юць, што як у дзя­цей і пад­лет­каў, так і ў да­рос­лых на­зі­ра­ец­ца праз­мер­ная за­хва­раль­насць на рак шчы­та­па­доб­най за­ло­зы. Так­са­ма мяр­ку­ец­ца, што па­ло­ва вы­пад­каў вал­ля­ка ў тых, хто атры­маў апра­мень­ван­не ў дзя­цін­стве, так­са­ма мо­гуць быць звя­за­ны з апра­мень­ван­нем шчы­та­па­доб­най за­ло­зы. Пе­ра­вы­шэн­не па­каз­чы­каў за­хва­раль­нас­ці на рак ма­лоч­най за­ло­зы ў па­раў­на­нні з ся­рэд­не­ста­тыс­тыч­ны­мі па­каз­чы­ка­мі за­хва­раль­нас­ці на­зі­ра­ец­ца і ў жан­чын, якія атры­ма­лі апра­мень­ван­не ў дзі­ця­чым уз­рос­це і ця­пер ад­но­сяц­ца да гру­пы па­вы­ша­най ра­ды­я­цый­най ры­зы­кі. Вар­та ад­зна­чыць, што гэ­тую тэ­му вы­ву­чае і РНПЦ ра­ды­я­цый­най ме­ды­цы­ны і эка­ло­гіі ча­ла­ве­ка ў Го­ме­лі.

Са­юз­ная пра­гра­ма па пе­ра­адо­лен­ні на­ступ­стваў чар­но­быль­скай ка­та­стро­фы пра­ду­гледж­вае маг­чы­мас­ці аб­сле­да­ван­ня і ля­чэн­ня па­цяр­пе­лых ад ра­ды­я­цый­на­га ўздзе­ян­ня жы­ха­роў паўд­нё­ва-за­ход­ніх ра­ё­наў Бран­скай воб­лас­ці ў го­мель­скім цэнт­ры, а бе­ла­ру­саў — у Ні­кі­фа­раў­скім цэнт­ры.

— І наш, і ваш цэнт­ры да­сле­ду­юць так зва­ныя на­ступ­ствы ра­ды­я­цый­на­га па­ра­жэн­ня, — рас­каз­вае га­лоў­ны хі­рург Усе­ра­сій­ска­га цэнт­ра эк­стран­най і ра­ды­я­цый­най ме­ды­цы­ны імя А.М. Ні­кі­фа­ра­ва МНС Ра­сіі Аляк­сандр КА­ЧАТ­КОЎ. — На­ла­джа­на цес­нае су­пра­цоў­ніц­тва. На­шы спе­цы­я­ліс­ты вы­яз­джа­юць у Го­мель­скую і Ма­гі­лёў­скую воб­лас­ці Бе­ла­ру­сі для кан­суль­та­цый, праг­на­за­ван­ня і на­зі­ран­ня чар­но­быль­цаў, іх на­шчад­каў, па­коль­кі вы­ву­ча­юц­ца і ге­не­тыч­ныя мо­ман­ты...

Сам спа­дар Ка­чат­коў ака­заў­ся ро­дам з Ма­гі­лё­ва. Скон­чыў у Пі­це­ры ва­ен­на-ме­ды­цын­скую ака­дэ­мію, пас­ля ча­го па­дум­ваў вяр­нуц­ца на ра­дзі­му, але не атры­ма­ла­ся. Шмат га­доў вы­кла­даў у пі­цер­скай ака­дэ­міі, а два га­ды та­му яго за­пра­сі­лі ў Ні­кі­фа­раў­скі цэнтр на па­са­ду га­лоў­на­га хі­рур­га.

«Што­дня ў цэнт­ры вы­кон­ва­ец­ца да 30 роз­ных апе­ра­тыў­ных умя­шан­няў, — ка­жа пад­час «эк­скур­сіі» па цэнт­ры Аляк­сандр Ка­чат­коў і ро­біць для бе­ла­рус­кіх жур­на­ліс­таў не­ка­то­рыя ўдак­лад­нен­ні. — У Мін­ску, без­умоў­на, ёсць вы­дат­ныя хі­рур­гі. Май­го бра­та не так даў­но пра­апе­ры­ра­ва­лі ў 6-й ста­ліч­най клі­ні­цы. Апе­ры­ра­ваў звы­чай­ны ма­ла­ды хі­рург — не пра­фе­сар. Шан­цы на вы­жы­ван­не скла­да­лі не больш за 20 пра­цэн­таў... Ка­лі я па­ба­чыў бра­та пас­ля апе­ра­цыі, то ска­заў яму толь­кі ад­но: «Ма­лі­ся на гэ­та­га ўра­ча — ён даў та­бе дру­гое на­ра­джэн­не»...

Адзін з бе­ла­рус­кіх жур­на­ліс­таў (да­рэ­чы, з Ма­гі­лё­ва) аб­сле­да­ваў­ся ў ла­ба­ра­то­рыі спект­ра­мет­рыі ў клі­ні­цы №1 Ні­кі­фа­раў­ска­га цэнт­ра. Раз­ме­шча­ны тут вы­со­ка­ад­чу­валь­ны ніз­ка­фо­на­вы спект­ро­метр вы­пра­мень­ван­няў ча­ла­ве­ка — гэ­та не­вя­лі­кая ка­ме­ра, ку­ды па­цы­ент уклад­ва­ец­ца на спе­цы­яль­ны ло­жак. Сіс­тэ­ма дэ­тэк­та­раў і да­зі­мет­раў без бо­лю і стра­ху вы­зна­чае, якія шкод­ныя хі­міч­ныя рэ­чы­вы і ў якой коль­кас­ці ёсць у ар­га­ніз­ме. Коль­кі хві­лін — і за­клю­чэн­не га­то­ва. Спект­ро­метр «ука­заў» на пе­ра­вы­шэн­не цэ­зію і не­да­хоп ка­лію ў на­ша­га жур­на­ліс­та. Ма­ла­ды ча­ла­век, вя­до­ма, не ўзра­да­ваў­ся, а вя­ду­чы на­ву­ко­вы су­пра­цоў­нік, за­гад­чык ла­ба­ра­то­рыі спект­ра­мет­рыі вы­пра­мень­ван­няў ча­ла­ве­ка клі­ні­кі №1 Ні­кі­фа­раў­ска­га цэнт­ра Валь­дэ­мар ТА­РЫ­ТА па­тлу­ма­чыў:

— Ад­хі­лен­ні ў вас ня­знач­ныя. Трэ­ба ра­зу­мець, што ра­дые­ак­тыў­ныя рэ­чы­вы пас­ля трап­лян­ня ў ар­га­нізм па­сту­по­ва рас­па­да­юц­ца і вы­вод­зяц­ца. Са­мае важ­нае — аса­біс­тая гі­гі­е­на і ўжы­ван­не чыс­тых пра­дук­таў. У нас на аб­сле­да­ван­ні быў лік­ві­да­тар ава­рыі на ЧА­ЭС з Бе­ла­ру­сі. У яго вы­яві­ла­ся пе­ра­вы­шэн­не цэ­зію, ад­нак вы­свет­лі­ла­ся, што гэ­тае пе­ра­вы­шэн­не за­бяс­печ­ва­юць яму пра­дук­ты ле­су — яга­ды, гры­боч­кі, які­мі час­туе це­шча з Го­мель­скай воб­лас­ці... Цэ­зій-137 па-ра­ней­ша­му ў роз­най коль­кас­ці вы­яў­ля­ец­ца ў да­рах ле­су. Ёсць яшчэ ра­ды­я­цый­ны ка­лій-40, але ён пры­сут­ні­чае ва ўсёй пры­ро­дзе, у тым лі­ку ў ар­га­ніз­ме ча­ла­ве­ка. Яго до­ля заў­сё­ды ад­ноль­ка­вая — 0,012 ад уся­го ка­лію, што па­ві­нен быць. Ка­рыс­ны ка­лій удзель­ні­чае ў мно­гіх пра­цэ­сах у ар­га­ніз­ме, і пры яго не­да­хо­пе пры­зна­ча­юць спе­цы­яль­ныя прэ­па­ра­ты для ад­наў­лен­ня гэ­та­га мік­ра­эле­мен­ту, ка­рыс­на з гэ­тай мэ­тай ужы­ваць арэ­хі, су­ха­фрук­ты... Па­за­ле­тась мы аб­сле­да­ва­лі ка­ля 500 вы­ра­та­валь­ні­каў, і прак­тыч­на ва ўсіх на­зі­раў­ся дэ­фі­цыт ка­лію, што цал­кам прад­ка­заль­на з-за вя­лі­кіх стрэ­са­вых на­гру­зак...

Спект­ро­метр рас­пра­ца­ва­лі, між ін­шым, ле­нін­град­скія ву­чо­ныя. Ак­тыў­нае вы­ка­ры­стан­не апа­ра­та па­ча­ло­ся ў 2008-м. З та­го ча­су ўда­ло­ся аб­сле­да­ваць не­каль­кі со­цень вы­ра­та­валь­ні­каў, лік­ві­да­та­раў ава­рыі на ЧА­ЭС, тых, хто па­ста­ян­на пра­цуе з ра­дые­ак­тыў­ны­мі рэ­чы­ва­мі. Га­лоў­ным чы­нам, гэ­та ра­сі­я­не. У перс­пек­ты­ве на пад­ста­ве Са­юз­най пра­гра­мы мяр­ку­ец­ца за­бяс­пе­чыць маг­чы­масць та­ко­га аб­сле­да­ван­ня боль­шай коль­кас­ці бе­ла­ру­саў. На­огул лю­бы ах­вот­ны мо­жа пры­ехаць і аб­сле­да­вац­ца на пра­ця­гу дня. Ад­нак гэ­та ня­тан­на. Вось ча­му і аб­мяр­коў­ва­ец­ца маг­чы­масць па­доб­на­га аб­сле­да­ван­ня для звы­чай­ных гра­ма­дзян, якія пра­жы­ва­юць дзе-не­будзь у глы­бін­цы.

Ка­мі­сія Пар­ла­менц­ка­га схо­ду Бе­ла­ру­сі і Ра­сіі на­мя­чае шля­хі да­лей­ша­га аб'­яд­нан­ня ў га­лі­не ме­ды­цы­ны. І гэ­та ў тым лі­ку за­бес­пя­чэн­не да­ступ­нас­ці вы­со­ка­тэх­на­ла­гіч­ных ме­ды­цын­скіх па­слуг для са­мых роз­ных сла­ёў па­цяр­пе­ла­га на­сель­ніц­тва.

Па­вод­ле слоў ды­рэк­та­ра Усе­ра­сій­ска­га цэнт­ра эк­стран­най і ра­ды­я­цый­най ме­ды­цы­ны імя А.М. Ні­кі­фа­ра­ва МНС Ра­сіі, док­та­ра ме­ды­цын­скіх на­вук, пра­фе­са­ра Сяр­гея АЛЯК­СА­НІ­НА, су­пра­цоў­ніц­тва з бе­ла­рус­кі­мі ка­ле­га­мі па чар­но­быль­скай праб­ле­ме вель­мі важ­нае, і яно бу­дзе пра­цяг­вац­ца. На за­ка­на­даў­чым уз­роў­ні жы­ха­ры Бе­ла­ру­сі і Ра­сіі мо­гуць аб­сле­да­вац­ца ў кра­і­нах-су­сед­ках, ад­нак на прак­ты­цы гэ­тая маг­чы­масць за­ста­ец­ца фі­нан­са­ва не пад­ма­ца­ва­най. Да­стат­ко­ва пры­га­даць хоць бы апла­ту пра­ез­ду для хво­ра­га. Та­му ў блі­жэй­шы час са­юз­ныя пар­ла­мен­та­рыі па­він­ны даць дзейс­нае, ап­ты­маль­нае ра­шэн­не фі­нан­са­ва­га склад­ні­ка.

Свят­ла­на БА­РЫ­СЕН­КА.

Выбар рэдакцыі

Рэгіёны

Чым прывабіць людзей да вёскі?

Чым прывабіць людзей да вёскі?

Месца для працавітых і смелых.

Грамадства

Знізіць аварыйнасць і траўматызм

Знізіць аварыйнасць і траўматызм

Што змяняецца для аматараў сродкаў персанальнай мабільнасці?