____________________________________________________________________________
Сёлета наша краіна адзначае 70-годдзе з дня вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Да гэтай даты распрацавана шмат цікавых мерапрыемстваў. Але самае значнае з іх — адкрыццё новага будынка Беларускага дзяржаўнага музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны. Работы тут ужо завяршаюцца, поўным ходам ідзе мантаж унікальнай экспазіцыі, якая размесціцца ў дзесяці залах.
Па ініцыятыве Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі чатыры гады таму пачалося ўзвядзенне новага будынка музея вайны. Месца для яго абралі на праспекце Пераможцаў, за архітэктурна-скульптурным комплексам “Мінск — горад-герой”. Побач будуць плошча Герояў (яе ўпрыгожыць фантан са 170 струменяў, кожны з якіх увасабляе адзін з населеных пунктаў Беларусі, вызваленых Чырвонай Арміяй) і парк Перамогі. Адкрыць новы будынак плануецца ў Дзень святкавання 70-годдзя вызвалення Беларусі.
— Пастаянная экспазіцыя новага музея зойме большую плошчу ў параўнанні са “старой”, — распавёў дырэктар Беларускага дзяржаўнага музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны, генерал-маёр запасу Мікалай Скобелеў. — Колькасць экспазіцыйных матэрыялаў узрасце. Калі ў ранейшай экспазіцыі храналагічныя рамкі абмяжоўваліся 1941 — 1945 гадамі, то ў новай яны значна пашырацца. Сённяшняя канцэпцыя мае на мэце паказаць прычыны пачатку Другой сусветнай вайны, а таксама прадставіць пасляваенны перыяд, калі беларускі народ за кароткі тэрмін падняў краіну з руін.
Пры мастацкім афармленні залаў выкарыстоўваюцца рэканструкцыі, галоўная задача якіх — стварэнне ўмоў для максімальнага пагружэння наведвальніка ў гістарычны перыяд. Напрыклад, экспазіцыйная зона, якая распавядзе пра партызанскі рух, будзе прадстаўлена ў выглядзе рэканструкцыі асяроддзя, у якім жылі і змагаліся з акупантамі народныя мсціўцы. Мантаж новай экспазіцыі праходзіць пад пільным вокам галоўнага мастака Беларускага дзяржаўнага музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны Валерыя Лявуніна, які каардынуе сёння дзейнасць амаль дзясятка сваіх калег.
— Новы музей здзівіць мінчан і гасцей беларускай сталіцы зусім іншай прасторай, нестандартным падыходам да экспазіцыі, шматлікімі інсталяцыямі, — зазначыў галоўны мастак музея вайны. — Уверсе будуць “лятаць” самалёты ў натуральную велічыню, у залах размесціцца рарытэтная тэхніка. Калі ж будзе прадстаўлены макет, то ён максімальна прыбліжаны да арыгінала, як, напрыклад, танк Т-34-85. Нумар 85 гаворыць пра тое, што гэта бронемашына іншай, чым знакамітыя “трыццацьчацвёркі”, мадыфікацыі, умацаваная пушкай. Макет выкананы на вышэйшым узроўні дызайн-студыяй “Collection”. Кіраўнік праекта — айчынны мастак Канстанцін Вашчанка. Танк — сапраўдны твор мастацтва: з усёй экіпіроўкай, “раненнямі” і “траўмамі”. Такую работу не сорамна прадставіць любому гледачу! Знаходзіцца бронемашына ў зале, прысвечанай унікальнай аперацыі “Багратыён”. Падчас яе правядзення цяжкая тэхніка прайшла праз балота і выйшла на нямецкія пазіцыі з тылу, адкуль ворагі зусім не чакалі савецкіх салдат. Камандуючы 1-м Беларускім фронтам Канстанцін Ракасоўскі бліскуча правёў наступленне. Наведвальнікі музея ўбачаць сапраўдную інжынерную рэканструкцыю гаці. Дарэчы, сёння ва ўсім свеце будучыя ваенныя інжынеры вывучаюць гэтую аперацыю ў дэталях.
У залах будзе шмат зменшаных мадэлей баявой тэхнікі і ўнікальных экспанатаў, якія чакалі свайго часу ў запасніках. Ужо цяпер уражваюць відовішчныя інсталяцыі. Мастак і аўтар эскізнага праекта адной з іх пад умоўнаю назваю “Дарога вайны” Аляксандр Бранцаў падкрэсліў, што хацелі паказаць і першыя дні вайны: вось ідуць бежанцы, непадалёк афіцэр з двума салдатамі рыхтуюцца да бою, побач стаіць палутарка-“саракапятка”, а над імі ляціць бусел… Па суседстве — іншая карціна: наш танк тараніць нямецкі Т-3, які вораг у асноўным і выкарыстоўваў. Машыны сапраўдныя. Кансультанты зазначаюць: згодна з тактыкай баявых дзеянняў бронемашыны ішлі на таран толькі пад пэўным вуглом, якраз гэты эпізод і зафіксавалі распрацоўшчыкі інсталяцыі.
— Сучасныя тэхналогіі дапамогуць больш эмацыйна ўспрымаць падзеі вайны, дазволяць аператыўна выкарыстаць эксклюзіўную музейную і архіўную гістарычную інфармацыю, звязаную з Вялікай Айчыннай вайной, — падкрэсліў дырэктар музея Мікалай Скобелеў. — Экспазіцыя будзе абсталявана разнастайнымі аўдыё- і відэасродкамі для дэманстрацыі галасоў, шумоў, музыкі, відэаматэрыялаў, дакументаў і даведачных матэрыялаў. Тэкставая інфармацыя, падрыхтаваная для інфатэрмінала, дапоўніць звесткі пра падзеі і ўдзельнікаў вайны. А паказаць нам ёсць што! Сёння збор музея з’яўляецца адным з буйнейшых па гісторыі Беларусі перыяду Вялікай Айчыннай вайны, складаецца з 28 калекцый, налічвае больш як 142 тысячы прадметаў. Штогод да нас паступае 700 — 800 каштоўных рэчаў.
Як вядома, першымі сустрэлі ворага 22 чэрвеня 1941 года абаронцы Брэсцкай крэпасці. Мужна стрымлівалі захопнікаў і чырвонаармейцы, якія знаходзіліся ў доце пад Гроднам. Уявіць, як яны змагаліся з немцамі, дапамогуць мастацкія рэканструкцыі і інсталяцыі. Вось салдаты пасылаюць у эфір паведамленне: “Крэпасць змагаецца!” Усе дзесяць залаў вельмі розныя: і па планіроўцы, і па змесце. Прынамсі, у экспазіцыі пра ўзяцце Берліна перад гледачамі паўстануць рускі, амерыканскі, французскі і англійскі салдаты ў форме ваенных часоў. Яны прадставяць краіны, якія ў маі 1945-га падпісалі капітуляцыю.
Ахапіць усё, што будзе прадстаўлена ў новым музеі, падчас адной экскурсіі, нават за цэлы дзень, немагчыма.
— Новы будынак музея і яго музейная экспазіцыя — сапраўдныя знакі доблесці, мужнасці і славы беларускага народа, — падкрэсліў Мікалай Скобелеў. — Гэта месца, куды павінен прыходзіць кожны, каб аддаць даніну памяці і павагі нашым суайчыннікам, якія абаранілі гонар, волю і незалежнасць вялікай краіны і Беларусі.
Валерый Лявунін побач з макетам танка Т-34-85.
У зале “Дарога вайны”
Цырымонія адкрыцця XXX Мінскага міжнароднага кінафестывалю «Лістапад» прайшла 1 лістапада ў Палацы Рэспублікі.
Для Блізнятаў падзеі на гэтым тыдні складуцца на іх карысць.
Эксперты адказалі на распаўсюджаныя пытанні аб зменах у пенсіённым забеспячэнні.