Чаму адны людзі павінны рызыкаваць жыццём з-за дурасці і безадказнасці другіх?
Лёс звёў гэтых двух маладых мужчын у нуль гадзін сорак хвілін 21 чысла месяца мая на ўездзе ў Мінск з боку Уручча. Старшы лейтэнант ДАІ Павел Груздзеў нёс службу на давераным яму ўчастку. Яго забойца, імя якога ў афіцыйных зводках няма (калі разабрацца, то, можа, яно і правільна, нават не з інтарэсаў следства, а проста па-чалавечы: шмат гонару), нёсся ў горад на п'яным куражы. У крыві — 2,75 праміле (больш, за бутэльку гарэлкі) алкаголю, машына не свая, правоў на кіраванне няма, дый не было ніколі... Ён збіў Паўла на першай паласе праезнай часткі, калі той спыніў для праверкі іншы аўтамабіль. Удар быў такой сілы, што шанцаў выжыць у старшага лейтэнанта не было. Убачыўшы (і, напэўна ж, п'янымі мазгамі ўсё ж зразумеўшы, што нарабіў), безыменны забойца кінуўся ўцякаць. Яго спынілі хутка, не даўшы разагнацца па праспекце Незалежнасці. Ужо ў следчым ізалятары высветлілі, што ён ужо неаднаразова прыцягваўся да адказнасці за крадзяжы, махлярствы і ваджэнне ў нецвярозым стане. Пакаранне, відаць, было кожны раз недастатковае, інакш з такім «наборам» ён у 28 гадоў не піў бы на волі гарэлку і не гойсаў бы на чужой машыне. Цяпер такая магчымасць у яго з'явіцца не хутка.
Наўрад ці ад гэтага ведання стане лягчэй родным Паўла Груздзева, яго саслужыўцам, проста любому нармальнаму чалавеку, які прачытае ці пачуе гэтую гісторыю. Жыццё маладога хлопца абарвалася з-за бяздумных учынкаў іншага чалавека. Лёс? Так склаліся абставіны? Ці ўсё-ткі нешта іншае, больш афіцыйна-простае, але і зразумелае адначасова: старшы лейтэнант Груздзеў загінуў на пасту, выконваючы свой абавязак.
Наогул, вы ніколі не задумваліся пра тое, што ёсць людзі, якія нават у мірны час у спакойнай еўрапейскай краіне рызыкуюць сваім жыццём штодня? Выратавальнікі, міліцыянеры, нават урачы хуткай дапамогі і супрацоўнікі службы газу — усе тыя, хто «дзяжурыць» на трывожных нумарах, якія мы ведаем на памяць: калі што, менавіта туды можна крычаць «Ратуйце!» з упэўненасцю, што пачуюць і дапамогуць. «У іх такая работа — ратаваць і рызыкаваць самім», — скажаце вы і, безумоўна, будзеце мець рацыю. Але вось якое пытанне не дае спакою: чаму яны вымушаны рызыкаваць сваім жыццём нярэдка не дзеля нашага (а гэта ім сапраўды па службе паложана), а з-за нашай дурасці, злачыннай неахайнасці, жадання пакуражыцца?
Чаму павінен пажарны падстаўляць сваю галаву пад палаючы дах у хаце, якую падпаліла п'яная кампанія, бо нехта з іх у алкагольным чадзе заснуў з цыгарэтай? Чаму выратавальнікі павінны лезці напрадвесні ў ледзяную ваду выцягваць гора-рыбакоў, якія боўтаюцца ў палонцы, толькі таму, што тыя, нягледзячы на ўсе папярэджанні, пруцца на падталы лёд дзеля некалькіх рыбін? Чаму супрацоўнікі ДАІ павінны кожны раз рызыкаваць жыццём, спыняючы неадэкватнага вадзіцеля, толькі таму, што некаму пасля не адной выпітай чаркі вельмі захацелася паганяць на машыне?
Пару гадоў таму адбылося здарэнне, якое можна было б занесці ў анталогію недарэчнасцяў, калі б усё не скончылася трагічна. Позна ўвечары на трасе пад Стоўбцамі здарылася ДТЗ — сутыкнуліся дзве машыны. Мясцовыя жыхары, што на кані вярталіся дадому і сталі яго сведкамі, тут жа выклікалі міліцыю, «хуткую» і спынілі на ўзбочыне падводу, каб, калі што, і самім дапамагчы... У гэты ж час у гэтым жа месцы мясцовы «яздок» ехаў у суседнюю вёску «за дагонкай»: вясёлай кампаніі аказалася мала спіртнога. Нецвярозым вокам ды яшчэ з адной фарай, спяшаючыся прывезці такі ну проста жыццёва неабходны прадукт, ён не ўбачыў, што адбываецца на дарозе, і проста пратараніў усё і ўсіх. У выніку загінула ўрач «хуткай», якая аказвала дапамогу пацярпеламу, сам пацярпелы, жыццё якога дагэтуль не выклікала апасенняў, жанчына, якая спыніла сваю падводу, каб дапамагчы. Пры гэтым доктар паспела адпіхнуць ад вар'яцкіх колаў яшчэ аднаго параненага... Пра траіх апошніх — загінулых і выжыўшага — можна сказаць: лёс у іх такі. Пра ўрача дадаць: яна выконвала свой абавязак... А вось што сказаць пра таго недавярка, з-за якога яны загінулі?..
Атрымліваецца, людзі, якія па сваім абавязку рызыкуюць жыццём, штодня (і здараецца, цаной гэтага самага жыцця) абараняюць нас ад нас жа саміх. Падстаўляючы свае плечы, каб засланіць ад недарэчнай смерці ці калецтва іншых людзей. Штодня ідучы на подзвіг (і паспрабуйце сказаць, што гэта не так).
І не трэба лічыць, што смерць старшага лейтэнанта Груздзева была недарэчнай і дарэмнай, як пішуць зараз на форумах некаторыя скептыкі. П'яны забойца на «жалезнай смерці» ехаў у сталіцу. Якая тым познім вечарам была напоўнена людзьмі: толькі скончыўся хакейны матч паміж зборнымі Беларусі і Расіі, балельшчыкі не спяшаліся класціся спаць. Яны гулялі па начным горадзе, упэўненыя ў тым, што іх спакой і бяспека пад надзейнай аховай. Павел Груздзеў, магчыма, выратаваў камусьці з іх жыццё. Зрэшты, ён проста выканаў свой абавязак.
Алена ЛЯЎКОВІЧ
Цырымонія адкрыцця XXX Мінскага міжнароднага кінафестывалю «Лістапад» прайшла 1 лістапада ў Палацы Рэспублікі.
Для Блізнятаў падзеі на гэтым тыдні складуцца на іх карысць.
Эксперты адказалі на распаўсюджаныя пытанні аб зменах у пенсіённым забеспячэнні.