Вакол эксплуатацыі будаўнічых кранаў у гарадскіх умовах узнікаюць непаразуменні
Цішыню старога прасторнага двара або квартала прыватнай забудовы раптам парушае грукат будаўнічай тэхнікі. Частка тэрыторыі абносіцца будаўнічым плотам. За некалькі дзясяткаў метраў ад дома праз некаторы час вырастае вежавы кран. Страла крана вісіць над праезнай часткай… Такая сітуацыя ўжо стала звыклай для жыхароў буйных гарадоў у цэлым і Мінска ў прыватнасці — забудова цяпер даволі часта вядзецца метадам ушчыльнення тэрыторыі.
— Да нас паступае вялікая колькасць зваротаў грамадзян, якія просяць растлумачыць некаторыя моманты эксплуатацыі вежавых кранаў на аб'ектах будаўніцтва. І гэта цалкам зразумела: страла крана знаходзіцца над месцамі перамяшчэння людзей, выклікаючы ў іх пачуцці трывогі. Яны дакументальна фіксуюць магчымыя парушэнні і патрабуюць разабрацца. Нават даводзіцца сустракаць у некаторых лістах рэмаркі, што з кранаў рэгулярна падаюць грузы і гэта прыводзіць да чалавечых ахвяр, — гаворыць начальнік упраўлення нагляду бяспекі пад'ёмных збудаванняў і атракцыёнаў Дзяржпрамнагляду Пётр Клімко.
Як павінен працаваць кран?
— Работу крана на любой будоўлі рэгламентуюць тры дакументы. Гэта «Правілы ўстройства і бяспечнай эксплуатацыі грузапад'ёмных кранаў», а таксама праект арганізацыі будаўніцтва і праект вытворчасці работ. Акрамя таго, існуе агульны тэхнічны кодэкс устойлівай практыкі «Бяспека працы ў будаўніцтве». Менавіта ў ім і разгледжаны пытанні ўстанаўлення зоны бяспекі ад сетак і паветраных ліній электраперадач, месцаў руху гарадскога транспарту і пешаходаў пры перамяшчэнні грузаў з дапамогай крана. Тут жа зазначу, што нейкай адзінай універсальнай лічбы на ўсе выпадкі не існуе — яна змяняецца ў залежнасці ад вышыні крана, — тлумачыць Пётр Клімко.
Перад тым, як кран пачне працаваць, ён у абавязковым парадку праходзіць поўны тэхнічны агляд, які праводзіцца з трыма мэтамі. Трэба ўпэўніцца аб тым, што сам кран і яго мантаж адпавядае вышэйзгаданым правілам. Кран павінен знаходзіцца ў стане, які забяспечвае яго бяспечную працу. Прычым, гэты стан неабходна падтрымліваць уладальніку. У прыватнасці, у правілах ёсць пункт аб абавязковым перыядычным аглядзе машыністам крана ўсіх вузлоў ды механізмаў. Арганізацыя нагляду і абслугоўвання грузапад'ёмнага крана таксама павінна адпавядаць нарматывам. Інспектар Дзяржпрамнагляду выдасць дазвол на працу крана толькі тады, калі яна будзе адпавядаць усім патрабаванням бяспекі для людзей.
Траўмы з‑за падзення грузу адзначаліся толькі на будоўлях
Некаторыя кіраўнікі будаўнічых арганізацый ці ўладальнікі кранаў разважаюць па схеме: калі дазвол на працу крана выдадзены — задача па выкананні правілаў тэхнікі бяспекі на гэтым выканана. Непасрэдна на будоўлях на нарматыўныя дакументы пачынаюць звяртаць увагу ўсё менш, і ў рэшце рэшт такая палітыка заканчваецца цяжкімі наступствамі.
— Летась адбылося сутыкненне двух маставых кранаў пры адначасовай рабоце на адным пуці, — згадвае Пётр Клімко. — У выніку цяжка быў траўміраваны стропальшчык. Ён выконваў устаноўку і расстрапоўку жалезабетонных блокаў у паўпрыцэп аўтамаблія. Загрузка блокаў адбывалася пры дапамозе аднаго з кранаў. Стропальшчык знаходзіўся побач з бортам, калі адбылося сутыкненне кранаў, і блокі, якія знаходзіліся на вышыні 20–30 сантыметраў, хіснуліся і ўдарылі яго па нагах. З пераломамі рабочы дастаўлены ў бальніцу.
На іншым аб'екце пры перамяшчэнні маставым кранам траверсы для пад'ёму і перамяшчэння металічных формаў, якія выкарыстоўваюцца ў вытворчасці жалезабетонных апор, быў цяжка паранены фармоўшчык вырабаў і канструкцый. Стропальшчык, які рабіў зачэпку крука за палец траверсы, не ўпэўніўся ў тым, ці надзейна яна замацавана, і не праверыў закрыццё ахоўнага замка. У выніку траверса ўпала…
Але неабходна падкрэсліць: такія падзеі адбываюцца выключна на аб'ектах. Выпадкаў траўміравання людзей за межамі будаўнічых пляцовак з‑за падзення грузаў у краіне зарэгістравана не было…
Кран як флюгер
Пры моцных парывах ветру можна заўважыць, як страла крана варочаецца ва ўсе бакі, нібы флюгер. Гэта таксама выклікае ў людзей лагічнае пытанне: а што будзе, калі яна абваліцца?
— Пры рабоце крана абавязкова ўлічваецца ветравая нагрузка, — сцвярджае Пётр Клімко. — І яна часам дасягае такой сілы, што можа зламаць ці перавярнуць кран. Але гэта адбудзецца толькі тады, калі страла рухацца не будзе. Менавіта таму, калі кран спынены, тормаз павароту стралы здымаецца, і яна працуе па ветры. І сапраўды, яна мае шанцы часткова выйсці за межы будаўнічай пляцоўкі. Але гэта зусім не парушэнне, а, наадварот, забеспячэнне тэхнікі бяспекі.
Аднак гэта датычыцца выключна парожняй стралы. Груз жа можа праносіцца выключна да дазволенай зоны. Калі кран размяшчаецца паблізу жылых і адміністрацыйных будынкаў на дапушчальнай адлегласці, то ў праектах абавязкова запісана, што праносіць грузы ў іх бок забаронена. І калі груз неабходна кудысьці пакласці ў небяспечнай зоне, яго трэба апусціць на невялікую вышыню і падвесці знізу, каб ён не зваліўся і не нарабіў бяды.
Безумоўна, усіх рознагалоссяў паміж забудоўшчыкамі і жыхарамі можна было б пазбегнуць, проста забараніўшы знаходжанне стралы без грузу над праезнай часткай. Але будзем рэалістамі: тады наўрад ці можна будзе пабудаваць у гарадскіх умовах хоць адзін будынак. А на будаўніцтва шматпавярховікаў на месцы старых хатак прыватнага сектара можна будзе забыцца назаўсёды. Хіба гэта лепш?
Валяр'ян ШКЛЕННІК.
Што змяняецца для аматараў сродкаў персанальнай мабільнасці?
Пенсіі працоўным — без абмежаванняў, дадатковая падтрымка — сем’ям.
Традыцыя Дня Кастрычніцкай рэвалюцыі.