Мас­кар­по­нэ... з ту­раў­скай «пра­піс­кай»

Каб па­каш­та­ваць тра­ды­цый­ны італь­ян­скі сыр сён­ня не­аба­вяз­ко­ва ехаць у Іта­лію. У Ту­ра­ве, які сла­віц­ца сва­і­мі цу­да­дзей­ны­мі ка­мен­ны­мі кры­жа­мі, з'я­віў­ся но­вы цуд — Ту­раў­скі ма­лоч­ны кам­бі­нат, дзе з бе­ла­рус­ка­га ма­ла­ка вы­раб­ля­юць ма­ца­рэ­лу, мас­кар­по­нэ, ры­ко­ту...

Італь­ян­скія па­ды­хо­ды да бе­ла­рус­кіх гус­таў

Бе­ла­рус­кі брэнд Bonfesto ство­ра­ны шля­хам зліц­ця дзвюх доб­ра вя­до­мых за­па­зы­ча­ных асноў «bon» (доб­ры, вы­дат­ны) і «festo» (свя­та, фес­ты­валь). Але гэ­та зу­сім не зна­чыць, што ба­ла­ваць ся­бе ту­раў­скі­мі сы­ра­мі мож­на вы­ключ­на ў свя­точ­ныя дні, падкрэсліла дырэктар ААТ «Тураўскі малочны камбінат» Вольга ЛУЦКО. Хут­чэй на­ад­ва­рот, ма­лоч­ны гі­гант уз­вя­лі ў ме­жах дзярж­пра­гра­мы раз­віц­ця Пры­пяц­ка­га Па­лес­ся як­раз для та­го, каб раз­ве­яць стэ­рэа­тып бе­ла­рус­кіх спа­жыў­цоў на­конт та­го, што італь­ян­скае — зна­чыць за­воб­лач­на да­ра­гое. І зра­бі­лі яго да­ступ­ным для што­дзён­на­га спа­жы­ван­ня.

Пер­шае, што кі­ну­ла­ся ў во­чы на вы­твор­час­ці, гэ­та вя­лі­кія ме­та­ліч­ныя тру­бы, па якіх і ця­куць ма­лоч­ныя рэ­кі да сва­іх сыр­ных бе­ра­гоў. Усе сы­ры вы­раб­ля­юц­ца на італь­ян­скім аб­ста­ля­ван­ні, па італь­ян­скай тэх­на­ло­гіі і рэ­цэп­ту­ры. З бе­ла­рус­ка­га тут толь­кі ма­ла­ко і спе­цы­я­ліс­ты. Да­рэ­чы, апош­нія, па­вод­ле слоў на­мес­ні­ка ды­рэк­та­ра ААТ «Ту­раў­скі ма­лоч­ны кам­бі­нат» Сяр­гея ЛА­ЗА­РЭ­ВІ­ЧА,які суправаджаў нас па прадпрыемстве, сён­ня ні­коль­кі не са­сту­па­юць італь­ян­скім.

— У Ту­ра­ве па­спе­лі па­пра­ца­ваць больш за сот­ню італь­ян­цаў, — рас­па­вя­дае Сяр­гей Ула­дзі­мі­ра­віч. — Па­тры­яр­хі су­свет­на­га сы­ра­роб­ства не толь­кі ўдзель­ні­ча­лі ў рас­пра­цоў­цы пра­ек­та бу­даў­ніц­тва за­во­да, але і да­па­маг­лі асво­іць італь­ян­скае аб­ста­ля­ван­не. А італь­ян­скі тэх­но­лаг Ра­бер­та П'я­ца на­огул больш як год жыў у Ту­ра­ве і ву­чыў бе­ла­рус­кіх сы­ра­ро­баў тон­ка­сцям вы­твор­час­ці мяк­кіх і паў­цвёр­дых сы­роў.

Сяр­гей Ла­за­рэ­віч лі­чыць з'яў­лен­не ў Ту­ра­ве су­пер­су­час­на­га за­во­да са­праўд­ным дзі­вам.

— Тут бы­лі і італь­ян­цы, і лі­тоў­цы, і нем­цы — і ўсе яны ў адзін го­лас ка­жуць, што та­кіх вы­твор­час­цяў на­ват у Еў­ро­пе адзін­кі. Ту­раў, Жыт­ка­ві­чы — не­вя­лі­кія га­ра­ды, але, як ні дзіў­на, зор­кі сыш­лі­ся, і тут знай­шлі­ся ўні­каль­ныя спе­цы­я­ліс­ты-тэх­на­ры, якія ве­да­юць не толь­кі анг­лій­скую, але і італь­ян­скую мо­ву. Яны мо­гуць вес­ці дыя­лог з па­стаў­шчы­ка­мі аб­ста­ля­ван­ня. У ад­сут­нас­ці моў­на­га бар'­е­ра — сак­рэт пос­пе­ху. Вы не ўяў­ля­е­це, якія ка­зус­ныя сі­ту­а­цыі ўзні­ка­юць, ка­лі вя­дзеш пе­ра­мо­вы праз пе­ра­клад­чы­ка. Тэх­ніч­ная мо­ва вель­мі скла­да­ная. Пе­ра­клад­чы­ку зда­ец­ца, што ён зра­зу­меў, ён па­чы­нае да­дум­ваць... І з-за гэ­та­га, як пра­ві­ла, ад­бы­ва­ец­ца вель­мі шмат не­па­ра­зу­мен­няў, на­пе­ра­кос ідуць пра­ек­ты.

Не сак­рэт, што ў Іта­ліі сы­ры ро­бяць вы­ключ­на муж­чы­ны. У Ту­ра­ве, як вы­свет­лі­ла­ся, га­лоў­ны сы­ра­роб — так­са­ма муж­чы­на.

— Пра­фе­сія сы­ра­ро­ба ў Іта­ліі лі­чыц­ца вель­мі прэ­стыж­най, — ка­жа на­чаль­нік вы­твор­час­ці Ту­раў­ска­га ма­лоч­на­га кам­бі­на­та Ва­дзім КА­ЛЯ­ДЗІЧ. — Лі­чыц­ца, што муж­чы­на лепш ад­чу­вае сы­ра­ві­ну. Ня­гле­дзя­чы на тое, што на­ша вы­твор­часць цал­кам аў­та­ма­ты­за­ва­ная, ад пры­бо­раў за­ле­жыць да­лё­ка не ўсё. Вя­лі­кі пра­цэнт пос­пе­ху — унут­ра­ныя ад­чу­ван­ні, ін­ту­і­цыя сы­ра­ро­ба, за­сна­ва­ныя на во­пы­це і ве­дах.

Ту­раў­скі ма­лоч­ны кам­бі­нат — най­буй­ней­шы вы­твор­ца мяк­кіх і паў­цвёр­дых сы­роў у на­шай кра­і­не — дэ­ман­струе па­зі­тыў­ны прык­лад ідэа­льна­га пры­ват­на-дзяр­жаў­на­га парт­нёр­ства. Уся­го за год ней­кім не­ве­ра­год­ным чы­нам ка­лек­тыў за­во­да здо­леў іс­тот­на па­вя­лі­чыць аб'­ёмы спа­жы­ван­ня не­тра­ды­цый­на­га для бе­ла­ру­саў пра­дук­ту.

— Ка­лі мы толь­кі па­чы­на­лі, ры­нач­ны па­тэн­цы­ял Бе­ла­ру­сі на­ліч­ваў 20 тон мяк­кіх сы­роў, ад­зна­чае Сяр­гей Ла­за­рэ­віч. — Роў­на праз год, у маі, толь­кі мы пра­да­ва­лі 150 тон пра­дук­цыі. Гэ­та пры­тым, што ўсе ас­тат­нія вы­твор­цы ні­ку­ды не знік­лі. Сён­ня бе­ла­рус­кі ры­нак мае па­рад­ку 200 тон сы­роў. Без ліш­няй сціп­лас­ці ска­жу, што ў пер­шую чар­гу гэ­та на­ша за­слу­га.

З Bonfesto свя­та кож­ны дзень

У па­мяш­кан­ні для вэн­джан­ня на лат­ках сы­ры ў фор­ме вя­лі­кай і ма­лень­кай гру­шы. Гэ­та провала, тлу­ма­чыць спе­цы­я­ліст. У та­ко­га сы­ру пры­ем­ны кіслама­лоч­ны смак, яго звы­чай­на ядуць све­жым ці вэн­дзяць. Вэн­джа­ная провала лі­чыц­ца са­праўд­ным да­лі­ка­тэ­сам.

— Пра­цэ­ду­ра на­ту­раль­на­га вэн­джан­ня зай­мае ад 40 хві­лін да 2 га­дзін. Мы вы­ка­рыс­тоў­ва­ем для гэ­та­га вы­ключ­на ім­парт­ны поль­скі бук. Ме­на­ві­та бу­ка­вае пі­ла­він­не на­дае сы­ру да­лі­кат­ны смак, мяк­касць і пры­ем­ны во­дар.

Пас­ля эк­скур­сіі па прад­пры­ем­стве і смач­ных апо­ве­даў нас за­пра­сі­лі на дэ­гус­та­цыю, якая ла­дзіц­ца на за­вод­зе што­дзень у 11.00. Ра­зам са спе­цы­я­ліс­та­мі дэ­гус­та­ва­лі не толь­кі све­жую пар­тыю пра­дук­цыі, але і пра­тэр­мі­на­ва­ныя сы­ры.

— Ба­чым, што на­ша пра­дук­цыя вель­мі доб­ра ся­бе па­во­дзіць на­ват пас­ля за­кан­чэн­ня тэр­мі­наў пры­дат­нас­ці, — ка­жа на­чаль­нік вы­твор­чай ла­ба­ра­то­рыі ту­раў­ска­га ма­лоч­на­га кам­бі­на­та Юлія КАР­БА­НО­ВІЧ. — Та­му ак­тыў­на пра­цу­ем над тым, каб афі­цый­на па­доў­жыць тэр­мі­ны ўжы­ван­ня на­шых сы­роў, за­явіц­ца на пад­аў­жэн­не тэр­мі­наў пры­дат­нас­ці.

— А вы аса­біс­та як ста­ві­це­ся да мяк­кіх сы­роў? — ці­каў­лю­ся ў Ва­дзі­ма Ана­то­ле­ві­ча.

— Я толь­кі ту­раў­скія сы­ры і ем, — ад­каз­вае, не за­дум­ва­ю­чы­ся. — Боль­шасць бе­ла­ру­саў па­куль па звыч­цы ад­да­юць пе­ра­ва­гу цвёр­дым сы­рам. А ўсё та­му, што, на жаль, у Бе­ла­ру­сі не так шмат лю­дзей ве­да­юць, што мож­на пры­га­та­ваць з мяк­кіх і паў­цвёр­дых сы­роў.

— Пра­па­ную не­ад­клад­на вы­пра­віць гэ­ту сі­ту­а­цыю. Па­рай­це, ка­лі лас­ка, чым мож­на здзі­віць гас­цей пры да­па­мо­зе Bonfesto?

— Я б рэ­ка­мен­да­ваў сыр «Ма­ца­рэ­ла Пі­ца» узяць для за­пя­кан­ня мя­са, ры­бы. Вя­до­ма, гэ­та ідэа­льны ва­ры­янт для пры­га­та­ван­ня пі­цы.

Аба­вяз­ко­ва ўзяў бы для гас­цей тра­ды­цый­ную ма­ца­рэ­лу ў за­ліў­цы. З яе зра­біў бы са­ла­ту «Кап­рэ­зэ». Для яе, акра­мя ма­ца­рэ­лы, спат­рэ­бяц­ца па­мі­до­ры, ба­зі­лік, соль, мо­ла­ты пе­рац і аліў­ка­вы алей. Гэ­та са­ла­та вы­пра­ба­ва­на на ўсіх ма­іх гас­цях.

Ма­ца­рэ­ла не толь­кі смач­ны, але і вель­мі ка­рыс­ны сыр. У ім прак­тыч­на ня­ма тлу­шчу, вуг­ля­во­даў і со­лі. З ма­ца­рэ­лай га­ту­юць роз­ныя бу­тэрб­ро­ды, ла­зан­ню, за­пя­кан­кі, на­чын­кі для пель­ме­няў і пі­ра­гоў. Ма­ца­рэ­лу ў ша­ры­ках на­кол­ва­юць на шпаж­кі ра­зам з ма­лень­кім па­мі­дор­чы­кам чэ­ры ці з крэ­вет­кай.

Аба­вяз­ко­ва па­каш­туй­це ма­ца­рэ­лу з да­баў­ка­мі. «Ма­ца­рэ­ла Па­ні­ні» больш шчыль­ная па струк­ту­ры, чым звы­чай­ная ма­ца­рэ­ла ў за­ліў­цы. У італь­ян­скай кух­ні па­ні­ні — адзін з ві­даў га­ра­ча­га за­кры­та­га бу­тэрб­ро­да з бе­ла­га пша­ніч­на­га хле­ба, вянд­лі­ны, ма­ца­рэ­лы, па­мі­до­раў і со­у­са пес­та. Як толь­кі па­ні­ні на­чы­не­ны, яго за­пя­ка­юць пры да­па­мо­зе бу­тэрб­род­ні­цы або на гры­лі, мож­на для гэ­та­га вы­ка­рыс­таць так­са­ма па­тэль­ню. На Ту­раў­скім ма­лоч­ным кам­бі­на­це «Ма­ца­рэ­ла Па­ні­ні» вы­пус­ка­ец­ца з дву­ма ві­да­мі на­ту­раль­ных да­ба­вак — ба­зі­лі­кам і па­пры­кай. У пла­нах асво­іць ма­ца­рэ­лу з кме­нам і кро­пам. Акра­мя бу­тэрб­ро­даў, гэ­ты від ма­ца­рэ­лы мож­на вы­ка­рыс­тоў­ваць як для пры­га­та­ван­ня са­ла­ты, за­пя­кан­ня мя­са, так і ў якас­ці са­ма­стой­най за­кус­кі.

Ка­лі вы ідзя­це на пры­ро­ду з сяб­ра­мі, я б узяў сыр паў­цвёр­ды вэн­джа­ны пра­ва­ле­та ці пра­во­ла. Ма­лень­кія ша­ры­кі зруч­на на­ніз­ваць на шпаж­кі: яны цу­доў­на спа­лу­ча­юц­ца з гру­шай і вя­ле­ны­мі па­мі­до­ра­мі. Пры на­гра­ван­ні сыр пла­віц­ца, та­му ён вы­дат­на па­ды­хо­дзіць для пры­га­та­ван­ня страў з сыр­най на­чын­кай.

Ду­маю, ма­ла хто з ва­шых гас­цей каш­та­ваў стра­ву з ры­ко­ты. Ры­ко­та — тра­ды­цый­ны мяк­кі італь­ян­скі сыр, з яко­га га­ту­юць не­ве­ра­год­ную коль­касць страў ад прос­тых (мікс з мё­дам або са­да­ві­ной) да скла­да­ных га­ра­чых (пель­ме­ні, ла­зан­ня, па­ста). Італь­ян­цы, на­прык­лад, лю­бяць ры­бу з ры­ко­тай, але гэ­та на ама­та­ра. Для тых, хто кла­по­ціц­ца пра фі­гу­ру, рэ­ка­мен­дую Rіcotta Lіght — гэ­та ўсё тая ж да­лі­кат­ная ры­ко­та, ба­га­тая на каль­цый і лёг­ка­за­сва­яль­ны бя­лок, але з па­ні­жа­най коль­кас­цю тлу­шчу ў су­хім рэ­чы­ве. З ры­ко­ты вы мо­жа­це зра­біць гас­цям дэ­серт. На­прык­лад, са­ка­ві­тая гру­ша, за­пе­ча­ная з ніз­ка­ка­ла­рый­най ры­ко­тай і кро­пель­кай мё­ду, — над­звы­чай дух­мя­на, ка­рыс­на і прос­та!

З мас­кар­по­нэ мож­на пры­га­та­ваць кла­січ­ны торт ці­ра­мі­су. Так­са­ма гэ­ты сыр вы­дат­на спа­лу­ча­ец­ца з чыр­во­най ры­бай. Ка­лі вы ро­бі­це бу­тэрб­ро­ды, мо­жа­це вы­ка­рыс­тоў­ваць мас­кар­по­нэ за­мест сме­тан­ко­ва­га мас­ла. Не­ўза­ба­ве мы пла­ну­ем пра­па­на­ваць спа­жыў­цам но­вы ды­е­тыч­ны мас­кар­по­нэ больш ніз­кай тлус­тас­ці — 40% у аб­са­лют­ным рэ­чы­ве. Роз­ні­ца з тым, што вы­раб­ля­ем ця­пер (48% у аб­са­лют­ным рэ­чы­ве) бу­дзе ў сма­ку, тлу­шчы і кан­сіс­тэн­цыі. Спа­дзя­ём­ся, што гур­ма­нам прый­дзец­ца да­спа­до­бы і яшчэ ад­на на­він­ка — крэм­чыз. Гэ­ты сыр мы ўжо ад­пра­ві­лі ў ганд­лё­вую сет­ку для вы­ву­чэн­ня мер­ка­ван­ня спа­жыў­ца. З яго ро­бяць су­шы, чыз­кей­кі, со­у­сы. Мы яго пла­ну­ем па­стаў­ляць у сушы-ба­ры, рэ­ста­ра­ны.

Ма­лоч­ная праў­да ту­раў­скіх сы­роў

— За­ўва­жы­ла, што на эмб­ле­ме за­во­да на­пі­са­на — «Ма­лоч­ная праў­да». Гэ­та свед­чыць пра тое, што ў ту­раў­скіх сы­рах ня­ма мес­ца пад­ма­ну?

— Так, у гэ­тым пра­дук­це, які мы вы­раб­ля­ем з ма­ла­ка, усё сум­лен­на, — па­цвяр­джае маю зда­гад­ку Сяр­гей Ла­за­рэ­віч. — Мы кла­по­цім­ся пра зда­роўе сва­іх па­куп­ні­коў. Пры бу­даў­ніц­тве за­во­да бы­ло пры­ня­та ра­шэн­не вы­раб­ляць вы­ключ­на на­ту­раль­ную пра­дук­цыю. І, вя­до­ма, мы су­тык­ну­лі­ся з праб­ле­май: мно­гія еў­ра­пей­скія прад­пры­ем­ствы-кан­ку­рэн­ты, каб па­вя­лі­чыць тэр­мі­ны пры­дат­нас­ці сва­іх сы­роў, вы­ка­рыс­тоў­ва­юць кан­сер­ван­ты, не грэ­бу­юць за­мя­няль­ні­ка­мі тлу­шчу. Кан­ку­ры­ра­ваць па кош­це нам з імі, вя­до­ма, скла­да­на. Але мы не го­нім­ся за хут­кі­мі гра­шы­ма, ары­ен­ту­ем­ся на больш вы­со­кія стан­дар­ты і не збі­ра­ем­ся ады­хо­дзіць ад той прын­цы­по­вай па­зі­цыі, якую зай­мае ўлас­нік прад­пры­ем­ства, з якім нам, шчы­ра пры­знац­ца, вель­мі па­шан­ца­ва­ла. Гэ­та вель­мі пра­грэ­сіў­ны ча­ла­век, які не жы­ве сён­няш­нім днём, а ба­чыць раз­віц­цё прад­пры­ем­ства ў перс­пек­ты­ве. Заў­сё­ды бу­дуць спа­жыў­цы, якія ад­да­дуць пе­ра­ва­гу менш якас­на­му, але тан­на­му. Ра­зам з тым шмат і тых, якія вы­бі­ра­юць на­ту­раль­ную пра­дук­цыю. Мы так­са­ма ўпэў­не­ны, што за на­ту­раль­нас­цю бу­ду­чы­ня. Куль­ту­ра спа­жы­ван­ня бу­дзе мя­няц­ца з рос­там уз­роў­ню жыц­ця. Лю­дзі зра­зу­ме­юць, што лепш есці менш, але больш якас­нае.

— У ганд­лё­вую сет­ку на­ша пра­дук­цыя па­ча­ла па­сту­паць з 13 мая мі­ну­ла­га го­да, — рас­па­вя­дае ме­не­джар па якас­ці Ту­раў­ска­га ма­лоч­на­га кам­бі­на­та На­стас­ся БА­ЗА­РЭЎ­СКАЯ, — а ўжо ў чэр­ве­ні прад­пры­ем­ства атры­ма­ла сер­ты­фі­ка­ты ад­па­вед­нас­ці па­тра­ба­ван­ням ІSO 9001 і FSSC 22000. Апош­ні сер­ты­фі­кат у нас у Бе­ла­ру­сі ма­юць толь­кі 5 прад­пры­ем­стваў. Сіс­тэ­ма FSSC 22000 ад­крые для прад­пры­ем­ства шы­ро­кія га­ры­зон­ты. Па­стаў­ля­ем све­жыя італь­ян­скія сы­ры не толь­кі ў су­пер- і гі­пер­мар­ке­ты, ка­вяр­ні і рэ­ста­ра­ны Бе­ла­ру­сі, але і на ра­сій­скі ры­нак, у Маск­ву, Санкт-Пе­цяр­бург, Ка­лі­нінг­рад. І на гэ­тым спы­няц­ца не збі­ра­ем­ся.

На су­пер­су­час­ным прад­пры­ем­стве на еў­ра­пей­скім уз­роў­ні не толь­кі вы­твор­часць, але і ад­но­сі­ны да эка­ло­гіі.

— Для вы­ка­нан­ня эка­ла­гіч­на­га за­ка­на­даў­ства мы па­бу­да­ва­лі на прад­пры­ем­стве ачы­шчаль­ныя збу­да­ван­ні — гэ­та свое­асаб­лі­вы мік­ра­за­во­дзік па ўты­лі­за­цыі шкод­ных рэ­чы­ваў, якія змя­шча­юц­ца ў сы­ро­ват­цы, — тлу­ма­чыць Сяр­гей Ла­за­рэ­віч.

У пра­цэ­се вы­твор­час­ці ма­ца­рэ­лы за­ста­ец­ца сы­ро­ват­ка — па­боч­ны пра­дукт, праб­ле­ма ўты­лі­за­цыі яко­га вель­мі сур'­ёз­ная для ўсіх прад­пры­ем­стваў га­лі­ны. На Ту­раў­скім ма­лоч­ным за­вод­зе з сы­ро­ват­кі вы­раб­ля­юць ры­ко­ту.

— Пе­ра­пра­цоў­ва­ем сы­ро­ват­ку і па­ра­лель­на з ад­хо­даў, сцё­каў вы­раб­ля­ем бія­газ, які вы­ка­рыс­тоў­ва­ем у сваё ка­цель­ні для вы­пра­цоў­кі цеп­лы­ні і па­ру, — пра­цяг­вае Сяр­гей Ула­дзі­мі­ра­віч. — Та­кім чы­нам мы і на­ва­коль­нае ася­род­дзе не за­брудж­ва­ем, і атрым­лі­ва­ем эка­на­міч­ную ва­ду.

Ка­лі ства­раў­ся за­вод, уліч­ва­ла­ся і тое, што праз рэ­гі­ён пра­хо­дзяць ту­рыс­тыч­ныя марш­ру­ты. Для та­го, каб ту­рыс­ты маг­лі смач­на і ва ўтуль­най ат­мас­фе­ры па­ес­ці, ля за­во­да па­бу­да­ва­лі ка­вяр­ню. Хар­чу­юц­ца тут не толь­кі гос­ці з роз­ных кра­ін, але і, вя­до­ма, су­пра­цоў­ні­кі за­во­да і на­ват мяс­цо­выя жы­ха­ры: дзе яшчэ ў па­лес­кай глы­бін­цы знай­сці ла­тэ ма­кі­я­та і ка­пу­чы­на з пра­віль­най пен­кай!

— За­пра­сі­лі да ся­бе шэф-ку­ха­ра з Мін­ска, — рас­па­вя­дае Сяр­гей Ла­за­рэ­віч. — Ён на­ву­чае на­шых мяс­цо­вых ку­ха­раў. Ста­ра­ем­ся, каб на­ша кух­ня бы­ла раз­на­стай­ная, смач­ная, і да­ступ­ная. У ме­ню стра­вы як з вы­ка­ры­стан­нем на­шых сы­роў, так і без сы­ру. Ка­лі мы ад­кры­ва­лі­ся, у Ту­раў пры­яз­джаў італь­ян­скі шэф-ку­хар, які здзіў­ляў усіх той коль­кас­цю страў, якія мож­на пры­га­та­ваць з мяк­ка­га і паў­цвёр­да­га сы­ру.

По­бач з ка­вяр­няй фір­ма­вая кра­ма. У се­зон тут да­стат­ко­ва вя­лі­кі па­ток спа­жыў­цоў. Тыя ту­рыс­ты, якія сю­ды за­хо­дзяць, вы­хо­дзяць з поў­ны­мі сум­ка­мі.

— Гэ­та, без­умоў­на, ра­дуе, — усмі­ха­ец­ца Сяр­гей Ула­дзі­мі­ра­віч. — Вы­руч­ка ў нас да­стат­ко­ва доб­рая для сель­скай кра­мы. Тут заў­сё­ды са­мыя све­жыя пра­дук­ты і мак­сі­маль­ны асар­ты­мент. Той жа, хто не да­ехаў да Ту­ра­ва, на­шы сы­ры мо­жа знай­сці ў гі­пер- і су­пер­мар­ке­тах, яны прад­стаў­ле­ны ва ўсіх рэ­гі­ё­нах кра­і­ны.

Пра­дук­цыя, пе­ра­ка­на­лі­ся, на скла­дзе не за­леж­ва­ец­ца.

— Вы­твор­чыя ма­гут­нас­ці сён­ня да­зва­ля­юць пе­ра­пра­цоў­ваць 250 тон ма­ла­ка за су­ткі, — тлу­ма­чыць Сяр­гей Ла­за­рэ­віч. — Сён­ня за­груз­ка — 37% (Ту­раў­скія сы­ра­ро­бы ад­чу­ва­юць тыя ж цяж­кас­ці, што і ас­тат­нія буй­ныя ма­лоч­ныя вы­твор­час­ці Бе­ла­ру­сі: дэ­фі­цыт сы­ра­ві­ны — ма­ла­ка. — Аўт.). Па­тэн­цы­ял за­во­да — 600 тон ма­ла­ка за су­ткі. На бу­ду­чы год мы пла­ну­ем увес­ці дру­гую лі­нію за­во­да. Па­этап­на: спа­чат­ку на 400 тон, пас­ля на 600.

— Ад­нак 400 і тым больш за 600 тон ма­ла­ка ў су­ткі — ліч­ба сур'­ёз­ная.

— Да не­да­хо­пу сы­ра­ві­ны мы ста­вім­ся не як да праб­ле­мы, а як да за­да­чы. Ра­зу­ме­ем, што сы­ра­він­ную зо­ну трэ­ба раз­ві­ваць. Та­му і вы­ку­пі­лі ак­цыі двух сель­гас­прад­пры­ем­стваў Жыт­ка­віц­ка­га ра­ё­на: ААТ «Дзя­ка­ві­чы» і ААТ «Пры­азёр­скае-Аг­ра», дзе раз­ві­ва­ем ма­лоч­ную вы­твор­часць. Пла­ну­ем ін­вес­та­ваць срод­кі і ў ін­шыя блі­жэй­шыя гас­па­дар­кі, бу­да­ваць там ма­лоч­на-та­вар­ныя комп­лек­сы.

На Ту­раў­скім ма­лоч­ным кам­бі­на­це пра­цуе ма­ла­ды і друж­ны ка­лек­тыў, які лю­біць УНП 490871155

Ці­ка­ва

- У све­це іс­нуе больш за 2 000 га­тун­каў і больш за 500 ві­даў сы­ру

- Сля­ды сы­ру бы­лі зной­дзе­ны ў егі­пец­кіх пі­ра­мі­дах ча­соў пер­шай ды­нас­тыі (3000 — 2800 да н.э.)

- Бры­тан­скай ка­ра­ле­ве Вік­то­рыі на вя­сел­ле прэ­зен­та­ва­лі ко­ла сы­ру чэ­дэр ва­гой кры­ху больш за 500 кг

- Цвёр­ды сыр пры­ма­ец­ца ў якас­ці крэ­дыт­на­га за­бес­пя­чэн­ня ў 4-х бан­ках Эмі­ліі-Ра­маньі. Так, банк Credіto Emіlіano пры­няў на за­хоў­ван­не ад сва­іх клі­ен­таў 400 ты­сяч га­ло­вак па­рме­за­ну. Па экс­перт­най ацэн­цы кошт 40-кі­ла­гра­мо­ва­га сыр­на­га кру­га скла­дае ка­ля 300 еў­ра

- Ста­ра­жыт­ныя рым­ля­не вы­ра­тоў­ва­лі­ся сы­рам у вы­пад­ку атруч­ван­ня

- Сыр аба­ра­няе зу­бы ад ка­ры­е­су. Для пра­фі­лак­ты­кі да­стат­ко­ва з'я­даць ка­ва­ла­чак сы­ру пас­ля яды.

- У 100 г сы­ру пра­тэ­і­наў, тлу­шчаў, ві­та­мі­наў і мік­ра­эле­мен­таў столь­кі, коль­кі ў 1 л ма­ла­ка

- 200 г сы­ру цал­кам за­да­валь­няе су­тач­ную па­трэб­насць ар­га­ніз­ма ў жы­вёль­ных бял­ках. Да­рэ­чы, ме­на­ві­та ве­ге­та­ры­ян­цы і ма­на­хі ства­ры­лі рэ­цэп­ты са­мых не­звы­чай­ных да­лі­ка­тэс­ных сы­роў (бры, ка­ма­м­­бер, рак­фор).

Га­ту­ем ра­зам з Bonfesto

Гру­шы, за­пе­ча­ныя з мё­дам і ры­ко­тай

Ін­грэ­ды­ен­ты:

4 спе­лыя гру­шы,

150 г ры­ко­ты,

пя­чэн­не (4 шт.),

2 ч. л. вад­ка­га мё­ду,

1 ч. л. мас­ла,

1 ч.л. ка­рыч­не­ва­га цук­ру,

1 ч.л. ка­ры­цы.

1. Па­пя­рэд­не ра­за­грэй­це ду­хоў­ку да 200°C.

2. Змаж­це фор­му для за­пя­кан­ня мас­лам, пры­сып­це цук­рам.

3. Раз­рэ­жце гру­шы на 2 част­кі, вы­ньце ася­род­кі і на­чы­ні­це вы­ем­кі ры­ко­тай з гор­кай.

4. Па­кла­дзі­це гру­шы ў фор­му, па­лі­це кож­ную мё­дам і па­сып­це ка­ры­цай.

5. Вы­пя­кай­це 15 хві­лін.

6. Здраб­ні­це пя­чэн­не (буй­ная крош­ка).

7. Да­стань­це га­то­выя гру­шы з ду­хоў­кі, па­сып­це крош­кай  і за­пя­кай­це пад гры­лем яшчэ 5 хві­лін.

Больш рэ­цэп­таў на www.bonfesto.com