Беларусь — краіна кніжная. У гэтым можна было пераканацца на ўрачыстым узнагароджанні пераможцаў 54‑га нацыянальнага конкурсу «Мастацтва кнігі», якое стала фактычна кульмінацыяй ХХІІ Мінскай міжнароднай кніжнай выставы-кірмашу. Шматлікія намінацыі, розныя выдавецтвы сярод дыпламантаў і лаўрэатаў, багатая палітра профіляў выданняў — цырымонія яскрава адлюстравала плённую працу айчынных кнігавыдаўцоў.
[caption id="attachment_71820" align="alignnone" width="600"] Гран-пры за кнігу «Беларусь замкавая» з рук міністра інфармацыі
атрымалі Таццяна Бялова і Ігар Маланяк.[/caption]
Гран-пры прэстыжнага конкурсу ў намінацыі «Трыумф» атрымала кніга пад назвай «Беларусь замкавая» — і яна сапраўды ўражвае сваёй маштабнасцю і прыгажосцю. Выданне стала вынікам сумеснай творчай працы паліграфкамбіната імя Якуба Коласа і выдавецтва «Бяловагруп».
Стваральнікі кнігі ўпершыню паспрабавалі сістэматызаваць звесткі пра замкі Беларусі згодна з іх сённяшняй захаванасцю. У аснове выдання — спіс помнікаў, уключаных у дзяржаўную праграму «Замкі Беларусі», прынятую на 2012–2018 гады. Аўтары праекта прадставілі замкавую спадчыну ў выглядзе «залатога», «сярэбранага» і «крынічнага» паясоў — адпаведна з маршрутамі для вывучэння культурнай спадчыны нашай краіны. «Залаты пояс» дэманструе помнікі, што дайшлі да нас у найбольш прадстаўнічым выглядзе, як рэальныя сведкі былой велічы краіны. «Сярэбраны пояс» — гэта разбураныя замкі, руіны якіх даюць магчымасць рэальна ўявіць, якімі яны былі раней. «Крынічны пояс» аб'ядноўвае замкі, што былі знойдзены падчас археалагічных і гістарычных даследаванняў — яны засталіся ў асаблівым, змененым рэльефе зямлі.
[caption id="attachment_71821" align="alignnone" width="600"] Фотаальбом «Беларусь замкавая».[/caption]
Над выданнем-трыумфатарам працаваў вялікі творчы калектыў — 18 аўтараў-гісторыкаў, якія складалі хронікі замкаў, і больш за 20 фатографаў. У фотаальбоме ўпершыню друкуюцца 32 рэдкія архіўныя здымкі беларускіх замкаў XІX і пачатку XX стагоддзяў з рукапіснага аддзела бібліятэкі Вільнюскага ўніверсітэта. Можна ўбачыць таксама маляўнічыя панарамныя развароты з выявамі Нясвіжскага, Мірскага, Гродзенскага і Крэўскага замкаў.
Дырэктар выдавецтва «Бяловагруп» Таццяна Бялова адзначыла:
—Каб любіць Беларусь нашу родную… трэба ведаць яе гісторыю. Каб разумець характар беларусаў і не з гумарам, а цёпла ставіцца да нашай памяркоўнасці, трэба ведаць даўняе мінулае. Гэты праект — наша любоў да Радзімы. Навукоўцы, што рыхтавалі спіс замкаў Беларусі, у працэсе падрыхтоўкі выдання папоўнілі яго яшчэ на 170 аб'ектаў. Не толькі фатографы і гісторыкі, але і супрацоўнікі раённых газет далучыліся да гэтай працы. Бо не ўсе замкі сёння такія, як Мірскі і Нясвіжскі. Некаторыя з іх захаваліся толькі як археалагічныя помнікі. Аднак акурат іх, дарэчы, добра відаць з космасу. І калі гэтыя замкі ўсё яшчэ жывыя, калі яны па-ранейшаму каранямі трымаюцца за сваю зямлю, то наша, выдаўцоў, справа — напісаць гэтую гісторыю ў выглядзе годнага паслання нашчадкам.
[caption id="attachment_71816" align="alignnone" width="600"] Сярод лаўрэатаў — выдавецтвы «Беларусь», «Паліграфіка» і «Чатыры чвэрці»,
якімі кіруюць Ганна ТРУСЕВІЧ, Наталля РАЕЎСКАЯ і Лілія АНЦУХ.[/caption]
Міністр інфармацыі Лілія Ананіч, якая ўручала «Залаты фаліянт» пераможцам, дала кнізе сваю ацэнку:
—Я суправаджала па кніжнай выставе высокіх гасцей, і «Беларусь замкавая» была заўважана і станоўча адзначана імі. Думаю, яе варта ўбачыць усім, каго вабіць мастацтва кнігі, хто цікавіцца багатым мінулым нашай краіны. Выданне будзе запатрабаванае тымі, хто хоча бачыць прыгожую, старадаўнюю, але і скіраваную ў будучыню Беларусь.
Варта дадаць, што сярод лаўрэатаў конкурсу «Мастацтва кнігі» сёлета таксама Выдавецкі дом «Звязда», выдавецтвы «Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі», «Беларусь», «Мастацкая літаратура», «Чатыры чвэрці», «Калекшн», «Кніжны дом», «Паліграфіка» і іншыя.
Адразу пасля завяршэння нацыянальнай кніжнай прэміі на стэндзе Выдавецкага дома «Звязда» разгарнулася свая гісторыя… Тут пісьменніца Наталля Ігнаценка з дапамогай цацак, «чароўных скрыначак» прэзентавала свае дзіцячыя кніжкі. А на іх мінулы год для пісьменніцы быў, дарэчы, надзвычай багаты. «Казачныя вандроўкі з прыгодамі», «Размова пад зорным небам», «Як два браты спартсменамі сталі» — так называюцца яе кніжкі для дзяцей, што выйшлі летась. А яшчэ і зборнік вершаў «Аквамарын» — пагадзіцеся, надзвычай плённа! Казачныя прыгоды, інсцэніраваныя аўтаркай, дзеці слухалі, як зачараваныя. Відаць, у думках яны вандравалі па дзівосных гісторыях разам з персанажамі. Можа, менавіта так і пачынаецца любоў да літаратуры, якая з часам расце і выліваецца ў стварэнне ўласных, вартых высокай ацэнкі кніг?..
Ніна ШЧАРБАЧЭВІЧ
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».