Чаго не хапае Тыдню беларускай кухнi?

Карэспандэнт «Звязды» наведаў тры кавярнi, паснедаў i зрабiў пэўныя высновы.

З 12 па 18 чэрвеня ў Мiнску абвешчаны 14-ы Тыдзень беларускай кухнi. Каля
70 кавярняў, бараў i рэстаранаў прапануюць пяць страў, якiя прыгатаваны па адзiнай рэцэптуры i рэалiзуюцца па адзiным кошце. Наколькi смачныя гатуюцца стравы i якiя падводныя камянi хавае ў сабе абслугоўванне падчас гэтага мерапрыемства?

Першы блiн не камяком

Пад рытмiчны акампанемент дажджу i вакальныя партыi парывiстага ветру заходжу ў кавярню харчовай сеткi, па назве якой можна падумаць, што яна спецыялiзуецца на прыгатаваннi нацыянальных страў. Але вось жа няўдача: на дзвярах няма нiякай рэкламы пра тое, што з 12 па 18 чэрвеня можна пачаставацца аўтэнтычнымi стравамi. Недапрацовачка вiдавочная: як жа пра гэта дазнаецца недасведчаны чалавек?

Зрэшты, гэты мiнус кампенсаваўся тым, што афiцыянт адразу ж прапанаваў меню беларускай кухнi асобна. Адразу вiдаць: тут рыхтавалiся да мерапрыемства старанна. Побач з кожнай стравай ёсць яе выява i складнiкi. Ды i само меню раздрукавана на прыгожа аздобленай паперы. Выбiраю ў гэтай кавярнi дзве стравы: суп з варанай капусты i шчаўя з мясам (па кошце 3,50) i салату з ранняй капусты з радыскай за тры рублi... I пацягнуўся доўгi час чакання i назiрання за падзеямi на ажыўленым гарадскiм скрыжаваннi.

Салату прынеслi хвiлiн праз дваццаць. Порцыя прыемна здзiвiла — не думаў, што 230 грамаў ежы могуць заняць цэлую супавую мiску. Пачынаю арудаваць вiдэльцам i ўсведамляю, што кухар з лiмоннай запраўкай вiдавочна перабраў. Радыска, капуста, морква, зелянiна i нават смажаныя шампiньёны гарманiруюць адно з адным цудоўна. А вось бульбы было мала, як i цыбулi. Зрэшты, да аматараў страў з цыбуляй сябе не адношу, таму гэта пайшло нават на карысць.

Яшчэ праз пяць хвiлiн афiцыянт паставiў талерку з супам. Першае ўражанне аб страве — яна даволi густая. А на смак гэта аказаўся найлепшы з супоў, якiмi я частаваўся за апошнiя гадоў гэтак пяць. Запечаная бужанiна парэзана на дробныя кубiкi, да таго ж кухар ад усёй душы паклаў у суп вялiкi жаўток, рассечаны на дзве часткi, што таксама прыемна здзiвiла.

Задаю дзяжурнае пытанне: а як часта заказваюць беларускiя стравы, прапанаваныя на гэтым тыднi? Афiцыянт адказвае, што менавiта гэты набор — салат i суп — карыстаўся папулярнасцю падчас абедзеннага перапынку, калi сюды прыходзяць супрацоўнiкi размешчаных побач офiсаў i шмат студэнтаў.

Расплачваюся па рахунку i ў думках стаўлю кавярнi цвёрдую «дзявятку». Толькi наступны раз болей, болей вонкавай iнфармацыi — не ўсе ж загадзя дазнаюцца пра Тыдзень беларускай кухнi!

Здагадайся сам?

Атрымаўшы добрае ўражанне, iду ў другую кавярню — прадэгуставаць пячыста. Рэклама абяцала, што гэта страва падаецца ў выглядзе запечанай свiнiны з адварной бульбай, марынаванымi агуркамi, соусам, кменам i зелянiнай. Здавалася б, Лукул бы такому пачастунку пазайздросцiў!

Але першыя арганiзацыйныя расчараваннi сябе чакаць не прымусiлi — зноў нiякай пазнакi на дзвярах аб Тыднi беларускай кухнi няма! А само меню з пяцi страў самотна стаяла ў куточку стала, раздрукаванае на звычайным аркушыку без якiх-небудзь выяў.

Пячыста з'явiлася на стале хвiлiн праз 20. Порцыя вагой 370 грамаў, мяса ў якой менш за палову, каштуе восем з паловай рублёў. Дарагавата. Само мяса вiдавочна ўзята не з фiлейнай часткi — каб яго разрэзаць на кавалкi, давялося прыкласцi фiзiчнае намаганне. Зрэшты, на смак яно аказалася вельмi неблагiм. А нотку вытанчанасцi дадаў марынаваны агурок.

Лiчбы на гадзiннiку паказваюць 21.00. Здавалася б, можна падвесцi вынiкi за дзень — колькi чалавек пачаставалася стравамi да Тыдня беларускай кухнi? Тым больш што кавярня знаходзiцца каля аднаго з самых ажыўленых скрыжаванняў сталiчнага мегаполiса.

— Вы ведаеце, гэта ўсяго толькi трэцяя страва за дзень з гэтага меню, — кажа афiцыянтка. — Да вас тут былi два чалавекi, яны заказалi суп з варанай капусты са шчаўем i салату з радыскай.

Мiжволi прыкмячаю, што ў прэйскуранце гэтыя пазiцыi самыя танныя. Супадзенне?..

«Вы першы, хто за тры днi заказаў такiя стравы...»

А вось ад Тыдня беларускай кухнi ў кавярнi «нумар тры» засталiся пачуццi змяшаныя. Пачыналася ўсё добра. На дзвярах вiсела рэклама пра тое, што кавярня прымае ўдзел у Тыднi беларускай кухнi. I прычым гэта не просты раздрукаваны на прынтары аркушык фармату А4, а добры такi плакат з выявамi страў i iх кампанентамi. Антураж на лесвiцы да кавярнi таксама аўтэнтычны — дзежкi, лiхтары, зробленыя пад ХIХ стагоддзе... Ды i меню адкрывалася менавiта з пералiку страў, прадстаўленых на Тыднi. А вось далей пачалося самае цiкавае. Нягледзячы на тое, што гадзiннiк паказваў 16.00, у кавярнi быў толькi адзiн госць — аўтар гэтых радкоў. Афiцыянтка папярэдзiла адразу: салаты не будзе. Што ж, заказваю сабе галкi рыбныя i дэсерт «Бульба».

Перачытаўшы за паўгадзiны процьму навiн у iнтэрнэце, нарэшце дачакаўся трох галак. Аднак, тут жа сябе супакоiў: значыць, страва дакладна не разагравалася ў мiкрахвалёўцы. Рыбныя галкi падаюцца з гарнiрам у выглядзе смажанай цыбулi, рысу з кавалачкамi агароднiны, лiсцем салаты i сметанковым соусам з хрэнам, а таксама пятрушкай. За 7 рублёў 50 капеек аб'ём пачастунку годны — ён заважыў ледзь не паўкiлаграма. На смак галкi нагадваюць рыбныя катлеты, а па памерах яны — як вялiкiя фрыкадэлькi. Вось толькi крыху збянтэжыў смажаны рыс у гарнiры. Але не па смаку, а па... прысутнасцi. Наколькi лагiчна адносiць яго да беларускай кухнi, калi ўлiчыць, што ён у нас не расце з-за прыродных умоў?

А вось дэсерт «Бульба» за 4 рублi нiчым асаблiва i не здзiвiў. Тры шарыкi, зробленыя з печыва, згушчонкi i какавы, да якiх быў дабаўлены шарык ванiльнага марожанага, клубнiцы i мята.

Разлiчыўшыся па рахунку, даведваюся ў афiцыянткi, што стравы з пералiку Тыдня беларускай кухнi за два з паловай днi яго правядзення я заказаў у гэтай кавярнi... першы. На мой разгублены выраз твару афiцыянтка растлумачыла, што сюды ходзяць пераважна на абеды. Але студэнтаў у гэтай частцы Мiнска амаль няма, а супрацоўнiкi офiсаў, якiя месцяцца на тэрыторыi колiшняга завода, выбiраюць стравы, звыклыя для сябе.

— Было б нядрэнна, калi б iнфармацыя пра тое, што праводзiцца Тыдзень беларускай кухнi, размяшчалася на бiлбордах, — мяркуе афiцыянтка. — Там iх убачыць непараўнальна больш людзей, чым заходзiць да нас у кавярню...

Ва ўсiх трох кавярнях здзiвiла, што меню да Тыдня беларускай кухнi было аформлена... толькi па-руску. Лагiчнае пытанне: чаму б не зрабiць двухмоўны варыянт — рускi i беларускi? Ад гэтага аўтэнтыка нацыянальных страў толькi б выйграла. Тым больш што асноўнае, непараўнальна большае па асартыменце, меню ў дзвюх з трох пунктаў аформлена таксама на дзвюх мовах — рускай i англiйскай...

Валяр'ян ШКЛЕННIК

schklennik@zviazda.by