Паказ фрагментаў з народных абрадаў і дэфіле ў бабуліных строях, а таксама сучасных, стылізаваных пад мінулае, адбыліся ў Брэсцкім абласным грамадска-культурным цэнтры. Свае скарбы прывезлі іх збіральнікі — работнікі культурных устаноў з усіх раёнаў вобласці. І паказалі ўзоры адзення бабуль, вельмі прыгожыя, яркія, з арнаментам і вышыўкай, часам нечаканыя, з мудрагелістымі галаўнымі ўборамі. Бездзежскія фартушкі з Драгічыншчыны, маларыцкія спадніцы-буркі, убранне дывінскай свацці, несумненна, можна лічыць унікальнымі ўзорамі народнага касцюма. А на Брэстчыне гэтых узораў, на шчасце, захавалася нямала.
Сучасным гледачам цікава было ўбачыць, як апраналіся продкі ў канцы пазамінулага стагоддзя альбо на пачатку ХХ. На мерапрыемстве касцюмы дэманстравалі не толькі на манекенах, іх галоўным чынам паказвалі ўжывую з дапамогай мадэляў. Напрыклад, народны фальклорны гурт з вёскі Раздзялавічы Ганцавіцкага раёна «Завіца» паказаў фрагмент вясковага вяселля. Атрымаўся невялікі спектакль з апрананнем нявесты, блаславеннем бацькоў, абрадавымі песнямі. Гледачы падтрымалі самадзейных артыстаў шчырымі апладысментамі. Дырэктар Ганцавіцкага дома рамёстваў Маргарыта Саланевіч звярнула ўвагу на тое, што ў раёне праглядаюцца два кірункі фасонаў і ўзораў народнага строю. І яны вельмі адрозніваюцца. Дык вось імправізаванае вяселле было паказана ў касцюмах з рэгіёна ў кірунку вёсак Люсіна, Малькавічы, Раздзялавічы. Жаніх апрануўся ў строй з Люсіна — вёскі, вядомай нам з коласаўскага «На ростанях».
А бярозаўскія ручнікі і фартушкі асаблівыя сваімі вясёлымі жыццярадаснымі ўзорамі. Любому наведвальніку краязнаўчага музея ў Бярозе, дзе яны захоўваюцца, скажуць: «Такія ружы на арнаменце, такіх коннікаў на ручніках вы не сустрэнеце нідзе». І нават на кашулі з танюсенькага лёну, якой сто гадоў, здзіўляе роўная, нібы машынай зробленая, вышыўка. Рэч кожнай майстрыхі эксклюзіўная, хоць і выкананы яны ў адным стылі — так, што ўзорамі абавязкова выдаюць рэгіён альбо месца дыслакацыі майстра.
Вось, скажам, маларыцкі строй не пераблытаеш з іншым. Тут яшчэ ў 70—80 гадах вясковых бабулек хавалі ў сукенках, якія дасталіся ім ад сваіх бабуль і маці. Адна з іх наказвала дзецям хоць бы пакласці такое адзенне ёй у дамавіну: «Бо як мяне на тым свеце пазнаюць, чыя я і адкуль?» Пра гэта расказалі супрацоўнікі Маларыцкага цэнтра творчасці. А на свята ў Брэст прыехала знакамітасць гэтага Цэнтра — майстар па ткацтве, жывая энцыклапедыя народнага жыцця 82-гадовая Сцепаніда Аляксееўна Сцепанюк. Маларыцкі плат завязаць сёння не кожны здолее, а Сцепаніда Аляксееўна многа можа не толькі расказаць пра гэтую дэталь гардэроба, а таксама правесці майстар-клас па завязванні плата.
Строй з названага раёна з яго непаўторнымі ўзорамі і адмысловым галаўным уборам — платам — даўно набыў вядомасць у нашай краіне. Пра адзенне напісаны манаграфіі, без узораў гэтых спадніц, фартушкоў, кашуль не абыходзіцца ніводная выстаўка. Але сапраўдных касцюмаў з бабуліных куфэркаў застаецца ўсё менш. Таму ў Цэнтры творчасці паставілі задачу — паўтарыць строй з характэрным узорам на сучаснай тканіне і тым самым не даць памерці векавой традыцыі. Займаюцца вырабам і рэканструкцыяй касцюма не толькі ў Маларыце, але і Ганцавічах, іншых раёнах. Таму канцэрт-паказ, што атрымаў назву «Модны стыль — народны тэкстыль» не абышоўся без калекцый сучасных майстроў і іх інтэрпрэтацый народнай тэматыкі. Такім чынам, на адной сцэне можна было ўбачыць больш за 200 аўтэнтычных і рэканструяваных касцюмаў з усіх куткоў Брэсцкай вобласці. Падчас мерапрыемства таксама прайшла прэзентацыя фотакаталога «Рэгіянальныя асаблівасці традыцыйнага касцюма Брэстчыны», у якім сабраны ілюстрацыі больш як сотні арыгінальных строяў.
Святлана ЯСКЕВІЧ
Фота Валерыя КАРАЛЯ
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».
