Вы тут

Чаму Італія зрушылася ўправа?


На сакавіцкіх парламенцкіх выбарах у Італіі кіраўнічая цяпер левацэнтрысцкая кааліцыя пацярпела сакрушальнае паражэнне. Гэта стала вядома, калі міністэрства ўнутраных спраў краіны правяло дакладны падлік галасоў. Такім чынам, кааліцыя левых сіл становіцца толькі трэцяй па велічыні палітычнай сілай у краіне. Вынікі выбараў у парламент Італіі прымусілі краіны Еўрасаюза занепакоіцца аб перспектывах ЕС, заўважае Euronews, паколькі большасць галасоў выбаршчыкі аддалі еўраскептыкам і папулістам. Тэлеканал перадае, што вынікі сталі шокам для Бруселя, дзе асцерагаюцца ўзмацнення і распаўсюджвання папулісцкіх і антымігранцкіх настрояў. Амбіцыі Італіі заняць месца Вялікабрытаніі ў ЕС і стаць трэцяй па значнасці краінай у Еўрасаюзе зноў аказаліся пад пагрозай. Па выніках парламенцкіх выбараў ні адна з палітычных сіл не змагла сабе забяспечыць упэўненую большасць, якая дазволіла б без праблем сфарміраваць новы ўрад. Чым абернецца «правы паварот» на Апенінах?


Трэцяя рэспубліка

Парламенцкія выбары прайшлі па новай сістэме, якую дэпутаты зацвердзілі восенню мінулага года. Паводле новага закона, трэць складу абедзвюх палат абіралася ў аднамандатных акругах, дзве трэці — прапарцыянальна агульнанацыянальнаму выніку той ці іншай партыі. Дагэтуль у краіне дзесяць гадоў дзейнічаў выбарчы закон, які заахвочваў стварэнне кааліцый. Па ім большасць у 54 % аўтаматычна атрымлівала кааліцыя партый, якая набрала большасць. Дзякуючы такой сістэме левацэнтрыстам у 2013 годзе ўдалося сфарміраваць урад, атрымаўшы па факце толькі 29 % галасоў.

Няма ніякага сакрэту ў тым, што, праціскаючы мінулай восенню праз парламент закон пад назвай Rosatellum, які прадугледжвае складаную змешаную выбарчую сістэму, сваю галоўнаю задачу яго аўтары бачылі ў тым, каб не дапусціць да ўлады несістэмную апазіцыю ў асобе «Руху 5 зорак» (Р5З). Дамагчыся гэтага можна было толькі адным спосабам — стварыць такія ўмовы, пры якіх ні адна палітычная сіла краіны не змагла б атрымаць пераканаўчую перамогу на выбарах. «У гэтым сэнсе Rosatellum спрацаваў на 100 %. У цяперашняй сітуацыі няма ніводнай партыі ці кааліцыі, якая магла б у адзіночку сфарміраваць урад», — адзначыў у размове з РІА «Навіны» вядомы палітолаг Джэрмана Даторэ, які працуе на кафедры стратэгічных даследаванняў Рымскага ўніверсітэта LUІSS.

Левацэнтрысцкі блок, куды ўваходзяць пяць агульнанацыянальных партый плюс рэгіянальны спіс з Вале д'Аоста, атрымаў на галасаванні ў ніжнюю палату парламента 22,9 % галасоў. Дэмакратычная партыя — цэнтральная сіла ў блоку, — якая ў 2013 годзе з партнёрамі сфарміравала ўрад, набрала толькі 18,7 % галасоў. Лідар дэмакратаў і экс-прэм'ер Матэа Рэнца ўжо абвясціў аб сваім сыходзе з пасады кіраўніка партыі, перадае агенцтва ANSA. Нашмат больш галасоў сабралі папулісты з «Пяці зорак» — 32,6 % (на выбарах 2013 года рух атрымаў 25,6 %). Сапраўдным трыумфатарам сакавіцкіх выбараў стала правацэнтрысцкая кааліцыя, у якую ўваходзіць чатыры партыі. Яна набрала ў цэлым 37 %: асноўную долю галасоў атрымалі нацыяналісты з «Лігі» Матэа Сальвіні (17,5 %) і партыя экс-прэм'ера Сільвіа Берлусконі «Наперад, Італія» (14 %). На галасаванні 2013 года правацэнтрысты разам атрымалі 29,2 % галасоў, а «Ліга» — толькі 4,1 %.

Падобная сітуацыя склалася і на выбарах у сенат, верхнюю палату парламента, якія прайшлі адначасова з абраннем дэпутатаў. У верхняй палаце правацэнтрысты атрымалі 37,5 % галасоў, «Пяць зорак» набрала 32,2 %, а левацэнтрысты — 23 %.

У канцы 2014 года была створана «сястрынская» партыя «Лігі Поўначы» пад назвай «Мы разам з Сальвіні» адмыслова для паўднёвых рэгіёнаў краіны. На выбарах 2018 года яна ішла па адзіным спісе «Лігі». Але на поўдні «Лізе» так і не ўдалося заручыцца падтрымкай: у кожнай з паўднёвых абласцей яна атрымала па 5-6 % галасоў, а ў Неапалі і ваколіцах — усяго 2,9 %. Лідарам на поўдні стаў рух «Пяць зорак», які набраў у рэгіёнах на поўдзень ад Рыма звыш 40 % галасоў, а ў Неапалі — 54 %. Дэмпартыя прыйшла першай ва ўсіх буйных гарадах Цэнтральнай і Паўночнай Італіі, акрамя Венецыі, Генуі і Рыма, дзе перамог рух «Пяць зорак», і Вероны, дзе большасць галасоў атрымала «Ліга». «Гэта постідэалагічны вынік, які выходзіць за рамкі традыцыйнай схемы «правыя-левыя». Сёння нараджаецца Трэцяя рэспубліка, і яна стане рэспублікай італьянскіх грамадзян», — абвясціў Джэрмана Даторэ.

Удалы рэбрэндынг

Лідар «Лігі» 44-гадовы Матэа Сальвіні выступіў з пераможнай прамовай, назваўшы свой рух «лідарам правацэнтрысцкай кааліцыі», якая «мае поўнае права і абавязак кіраваць краінай». Кажуць, што пасля гэтага ён адправіўся на вілу Берлусконі ў Аркоры, дзе, мяркуючы па ўсім, абяцаў аслабленаму саюзніку выканаць раней узятыя на сябе абавязацельствы. Сальвіні ўзначаліў партыю ў 2013 годзе, пры ім яна прайшла відавочны рэбрэндынг: не толькі змяніла назву з «Лігі Поўначы» на проста «Лігу», але і адышла ад крайніх нацыяналістычных пазіцый. Да нядаўняга часу партыя выступала за аддзяленне эканамічна развітой поўначы Італіі ад астатняй краіны, але ў ходзе цяперашняй кампаніі адмовілася ад заклікаў да сепаратызму, ператварыўшыся ў антыімігранцкую, правапапулісцкую партыю еўраскептыкаў. «Ліга» падчас перадвыбарнай кампаніі абяцала дэпартаваць усіх нелегальных мігрантаў і ўзмацніць памежны кантроль. Партыя таксама выступае за адмову ад выкарыстання еўра і за выхад з ЕС, калі Еўрасаюз не зменіць сваю палітыку ў дачыненні да Італіі. Зараз, на думку Сальвіні, ЕС не ўлічвае інтарэсы краіны.

Згодна з перадвыбарнымі апытаннямі, партыя 81-гадовага Берлусконі «Наперад, Італія» павінна была абысці «Лігу». Але ў выніку яна саступіла ёй амаль 4 %, або больш за 1 млн галасоў. Лідарства «Лігі» ў кааліцыі з партыяй «Наперад, Італія» не было вялікай нечаканасцю, сказала РБК супрацоўнік кафедры інтэграцыйных працэсаў Маскоўскага дзяржаўнага інстытута міжнародных адносін Алена Маслава. З прыходам Сальвіні ў 2013 годзе на пасаду генеральнага сакратара правацэнтрысцкая партыя пачала набіраць папулярнасць. Зараз яе падтрымлівае не толькі традыцыйны электарат з паўночных раёнаў Італіі, але і цэнтр краіны, кажа эксперт.

Мінулыя выбары сталі гістарычнай падзеяй, заявіў на канферэнцыі клуба «Валдай» прафесар Інстытута грамадскіх навук Расійскай акадэміі народнай гаспадаркі і дзяржаўнай службы Джавані Савіна. Дэмпартыя выступіла нечакана няўдала, рух «Пяць зорак» паказаў вынік лепшы, чым абяцаны сацыёлагамі, а «Ліга» хоць і дабілася высокіх лічбаў, не змагла зацвердзіць сябе як агульнанацыянальная партыя, набраўшы на поўдні нязначны працэнт галасоў, растлумачыў Савіна.

Трэнд на кааліцыі

Італія з'яўляецца парламенцкай рэспублікай, і для фарміравання ўрада партыі ці кааліцыі партый патрэбна падтрымка не менш як паловы дэпутатаў парламента. Аднак паколькі ні адна з партый, якія прайшлі ў парламент, не зойме больш за палову месцаў, прыйдзецца дамаўляцца аб стварэнні кааліцыі. Ёсць тры варыянты развіцця падзей, прагназаваў РБК навуковы кіраўнік Еўрапейскага інстытута МДІМА Алег Барабанаў: альбо стварэнне шырокай кааліцыі правага і левага блокаў, альбо «скупка» падтрымкі дэпутатаў ад малых партый, альбо перавыбары, калі кааліцыя не будзе створана. Па словах Сальвіні, ён гатовы да дыялогу з усімі рухамі, але выступае супраць шырокай кааліцыі. У сваёй прамове 5 сакавіка ён заявіў пра сябе як пра патэнцыйнага прэм'ера.

Намер узначаліць урад ёсць і ў «Пяці зорак». Лідар руху 31-гадовы Луіджы Дзі Маё пасля выбараў заявіў, што адкрыты да дыялогу з усімі партыямі аб стварэнні кааліцыі. Паколькі ні адна з дзвюх кааліцый не набірае большасці, «Пяць зорак», па словах Дзі Маё, «сур'ёзна ўспрымае сваю палітычную адказнасць» пры стварэнні кабінета. На мінулых выбарах рух, прыйшоўшы першым з 25,6 % галасоў, адмовіўся ад фарміравання кааліцый з кім бы там ні было і не ўвайшоў ва ўрад.

Зараз магчымым зыходам перамоўнага працэсу, нягледзячы на праграмныя адрозненні, можа стаць пазаблокавая кааліцыя папулістаў з «Лігі» і «Пяці зорак», якія разам набіраюць каля 50 % галасоў, расказала на канферэнцыі клуба «Валдай» дырэктар рымскага Інстытута міжнародных адносін Наталі Точы. Магчымы ўрад папулістаў і нацыяналістаў будзе вельмі непрыемным сюрпрызам для Бруселя, але некіраванай Італія не стане, запэўніваюць эксперты выдання Fіnancіal Tіmes. Галоўны слуп палітычнай стабільнасці ў рэспубліцы — інстытут прэзідэнта. «Апошнія 19 гадоў гэтую пасаду займаюць вопытныя палітыкі з найвышэйшым аўтарытэтам», адзначыла FT. Цяперашні прэзідэнт Серджа Матарэла, сцвярджаюць эксперты выдання, здольны правесці краіну праз паслявыбарную нестабільнасць. Як піша агенцтва Reuters, першае пасяджэнне новага парламента адкрыецца 23 сакавіка. На працягу двух дзён усе дэпутаты і сенатары павінны будуць афіцыйна аб'явіць аб тым, да якой партыйнай групы яны належаць. Першай рэальнай задачай, якую трэба будзе вырашыць парламентарыям новага склікання, будзе абранне кіраўнікоў абедзвюх палат. Гэты інстытуцыянальны акт мае ў Італіі зусім не фармальнае значэнне, паколькі менавіта старшыням Палаты дэпутатаў і Сената Рэспублікі ў адпаведнасці з канстытуцыяй трэба адыграваць вельмі прыкметную ролю ў хітраспляценнях італьянскай палітыкі. А кіраўнік Сената, з'яўляючыся другой асобай у дзяржаўнай іерархіі, і зусім можа выконваць функцыі кіраўніка дзяржавы, калі прэзідэнт не ў стане гэтага рабіць. Абранне старшыняў палат у цяперашняй сітуацыі стане тым больш важным, што яно дасць пэўнае ўяўленне пра тое, якога тыпу большасць маецца на ўвазе стварыць у парламенце. І вось калі кіраўнікі абедзвюх палат будуць абраныя і пачнуць выкананне сваіх абавязкаў, яны будуць запрошаны ў Квірынальскі палац да прэзідэнта, дзе такім чынам пачнуцца фармальныя кансультацыі па фарміраванні новага ўрада. Па выніках сустрэч з усімі лідарамі парламенцкіх фракцый кіраўнік дзяржавы павінен будзе прыняць рашэнне аб тым, каму даручыць стварэнне новага Савета міністраў Італіі.

Трэба прызнаць, што задача прэзідэнта рэспублікі на гэты раз сапраўды няпростая. Як дакладна паказваў напярэдадні выбараў вядомы журналіст экс-сенатар Антоніа Паліта, «італьянцам прыйдзецца звярнуцца да алгебраічных формул, каб расшыфраваць вынік выбараў 4 сакавіка і знайсці рашэнне загадкі аб фарміраванні ўрада». Натуральна, мясцовыя палітыкі ўжо ў дзень абвяшчэння папярэдніх вынікаў выбараў пачалі ламаць галаву над рашэннем гэтай задачы. Пачаліся інтэнсіўныя палітычныя кансультацыі, вынікам якіх павінны стаць прапановы, якія і лягуць на стол прэзідэнта. Менавіта кіраўнік дзяржавы стане апошняй інстанцыяй у вырашэнні італьянскага палітычнага рэбуса.

Захар БУРАК

Дзейны прэзідэнт Егіпта Абдэль Фатах ас-Сісі атрымаў падчас галасавання на выбарах кіраўніка дзяржавы каля 22 мільёнаў галасоў выбаршчыкаў — 97 % ад агульнай колькасці тых, хто прагаласаваў. Аб гэтым заявіў старшыня цэнтральнай выбарчай камісіі Лашын Ібрагім. Такім чынам, ас-Сісі зноў зойме прэзідэнцкае крэсла на наступныя чатыры гады. Новаабраны прэзідэнт Егіпта прынясе прысягу перад Палатай прадстаўнікоў у пачатку чэрвеня, пасля чаго пачнецца адлік яго другога тэрміну. Што адбываецца ў адной з ключавых краін Чорнага кантынента?


Ісламісты і вайскоўцы

Унутраная палітыка Арабскай Рэспублікі Егіпет вызначаецца яе эканамічнымі перавагамі. Зараз найбольшыя паступленні ў казну дзяржавы забяспечваюць плацяжы за права праходу суднаў па Суэцкім канале. На другім месцы — турызм, які атрымаў у апошнія гады асаблівы статус у краіне. На трэцім месцы — здабыча нафты і газу. Такім чынам, унутраная палітыка краіны арыентавана перш за ўсё на падтрыманне і развіццё бюджэтаўтваральных кірункаў. Кампаніі, што ствараюцца ў Егіпце для інвестыцый, напрыклад, у турбізнесе, атрымліваюць важкія падатковыя льготы. У краіну дазволены ўвоз любой валюты ў неабмежаванай колькасці.

Заахвочваюцца інвестыцыі замежных кампаній у нерухомасць. Пры ўсім гэтым Егіпет трыццаць гадоў фактычна быў краінай аднаго кіраўніка. Прэзідэнтам рэспублікі з 1981-га з'яўляўся нязменны Хосні Мубарак. Палітыка, якую ён праводзіў, на працягу дзесяцігоддзяў не выклікала актыўнага пратэсту большасці насельніцтва. Мубарака зрынула хваля народнага гневу ў ходзе «арабскай вясны». Прэзідэнт падаў у адстаўку пасля 18 дзён дэманстрацый і агульнанацыянальнай забастоўкі.

У выніку ў лютым 2011-га ўлада перайшла да вайскоўцаў, традыцыйных захавальнікаў стабільнасці ў дзяржаве. 16 чэрвеня 2012 года ў краіне прайшлі выбары — пераможцам аказаўся стаўленік умеранай ісламісцкай групоўкі «Браты-мусульмане». Ісламісты падтрымалі Мурсі, аднак грамадства ў цэлым аказалася расколатае. Улада новаабранага прэзідэнта аказалася нетрывалай — у лістападзе 2012-га ён выдаў указ, які надзяляе яго практычна неабмежаванай уладай у імя абароны рэвалюцыі. Сам кіраўнік адзначаў, што мае на мэце абарону Устаноўчага сходу, які павінен быў напісаць краіне новую канстытуцыю. У чэрвені 2013-га, у гадавіну прыходу Мурсі да ўлады, шматмільённыя маршы вымусілі ваенных умяшацца. Генерал Абдэль Фатах ас-Сісі прад'явіў Мурсі ўльтыматум і запатрабаваў вырашыць супярэчнасць з пратэстоўцамі на працягу дваіх сутак. Ваенныя дэ-факта ўзялі ўладу ў свае рукі, прэзідэнт-ісламіст быў зрынуты.

Цяжкія рэформы

У студзені 2014-га краіна прыняла новую канстытуцыю — за яе прагаласавалі 98 працэнтаў выбаршчыкаў. Праз паўгода ас-Сісі, фактычна кіруючы краінай на той момант, выйграў прэзідэнцкія выбары. Людзі чакалі ад прыходу ваенных нармалізацыі сітуацыі ў краіне і стабільнасці. Ас-Сісі абвясціў «перыяд цяжкай працы» — ён заклікаў суграмадзян уставаць у пяць раніцы і аддаваць працы ўсе сілы. Ён ахвяраваў у бюджэт палову сваёй маёмасці, многія чыноўнікі і бізнесмены ўзялі з яго прыклад. 140 мільёнаў долараў выдзеліла армія. Краіна пачала балючыя эканамічныя рэформы — інфляцыя падскочыла да 34 працэнтаў, аднак ас-Сісі растлумачыў: кароткі перыяд нягод забяспечыць эканамічны росквіт у будучыні. Прэзідэнт таксама абвясціў рэформу і мадэрнізацыю ісламу. Ён прапанаваў выключыць з падручнікаў рэлігійных школ заклікі да гвалту і ўслаўленне жорсткасці. Прэзідэнт нават прыехаў на калядную імшу ў хрысціянскі храм і пажадаў вернікам шчаслівых Калядаў.

Былы прэзідэнт Мурсі ў гэты час быў прыгавораны да смяротнага пакарання. Прысуд потым адмянілі. Зараз Мурсі сядзіць у турме. Тым не менш дагэтуль Егіпет узрушваюць тэракты. У 2015-м, напрыклад, начыненая выбухоўкай машына ўзарвалася на шляху картэжа пракурора Хішам Бараката. Чыноўнік загінуў. Армія краіны вядзе безвыніковую барацьбу з ісламістамі Сінайскага паўвострава, раз'юшанымі звяржэннем Мурсі. Мясцовыя тэрарысты прысягнулі на вернасць баевікам «Ісламскай дзяржавы» і прынялі назву «Вілаят Сінай». Менавіта яны заклалі бомбу на борт расійскага пасажырскага самалёта A321, з-за выбуху якой загінулі 224 чалавекі. Баевікі не шкадуюць ні хрысціян-коптаў, ні нават братоў па веры. 24 лістапада 2017 года яны напалі на мячэць эр-Роўд у ваколіцах горада Арыш. Тады былі забітыя больш за 300 чалавек. Цяжкая абстаноўка з бяспекай падарвала турыстычную галіну: калі да «арабскай вясны» ў Егіпет прыязджалі да 15 мільёнаў турыстаў штогод, то сёння ад паездак у краіну пірамід перасцерагаюць улады шэрагу дзяржаў.

Два дзіцяці на сям'ю

Егіпет з'яўляецца самай населенай дзяржавай на Блізкім Усходзе і другой па колькасці насельніцтва на афрыканскім кантыненце. Паводле апошніх даных, тут пражывае амаль 95 мільёнаў чалавек. Яшчэ дзевяць мільёнаў егіпцян знаходзяцца за мяжой. Насельніцтва хутка павялічвалася ў перыяд з 1970 па 2010 год у сувязі з дасягненнямі ў медыцыне і павышэннем прадукцыйнасці сельскай гаспадаркі, так званай зялёнай рэвалюцыі. Пры ўварванні Напалеона ў 1798 годзе колькасць жыхароў Егіпта налічвала ўсяго тры мільёны, у 1939-м — 16,5 мільёна. Насельніцтва сканцэнтравана ўздоўж і ў дэльце ракі Ніл (у прыватнасці, у Каіры і Александрыі), а таксама паблізу Суэцкага канала.

Летась міністр аховы здароўя і народанасельніцтва Егіпта Ахмед Імада эд-Дзін і міністр мясцовага развіцця Мухамед Хішам аш-Шэрыф абвясцілі аб запуску стратэгічнага плана па кантролі за нараджальнасцю пад назвай «Развіццё Егіпта: толькі два дзіцяці на сям'ю». Як адзначыў кіраўнік міністэрства аховы здароўя, змагацца з рэзкім прыростам насельніцтва перш за ўсё неабходна з дапамогай павышэння ўзроўню адукаванасці, працаўладкавання жанчын і прадухілення ранніх шлюбаў. Паводле яго слоў, «кантрацэпцыя — апошняе, на што варта спадзявацца пры рэалізацыі гэтай стратэгіі». Рэлігійныя ўстаноўкі, на яго думку, «таксама адыграюць важную ролю ў працэсе павышэння ўзроўню праінфармаванасці насельніцтва».

У 2005 годзе ўзровень нараджальнасці ў Егіпце складаў у сярэднім 2,5 дзіцяці, а цяпер ён вырас да 3,5. «Альбо прырост насельніцтва і далей будзе разбураць Егіпет, альбо мы вырашым гэтую праблему», — заявіў Ахмед Імада эд-Дзін. Насельніцтва Егіпта штогод павялічваецца больш чым на два мільёны чалавек. Як адзначыў міністр мясцовага развіцця, калі прырост працягнецца такімі ж тэмпамі, праз тры гады ўрад Егіпта будзе абавязаны забяспечыць насельніцтва 20 тыс. дзіцячых садоў, праз шэсць гадоў — 100 тыс. школ, а праз 25 гадоў — дадатковымі двума мільёнамі працоўных месцаў. Раней у шэрагу рэгіёнаў Егіпта дзейнічалі праграмы бясплатнага распаўсюджання сродкаў кантрацэпцыі, але, як правіла, па рэлігійных меркаваннях шмат хто адмаўляецца ад удзелу ў іх. Для Каіра нормай лічыцца два — чатыры дзіцяці на сям'ю, для больш бедных сельскіх раёнаў — ад шасці і вышэй.

На першы погляд, дзяржаўная палітыка па скарачэнні нараджальнасці ў мусульманскай краіне (больш за тое — у адным з цэнтраў мусульманскага свету) — нерэальная задача. Аднак варта ўлічваць той факт, што галоўным ініцыятарам гэтай праграмы ў Егіпце сталі не два міністры, а асабіста прэзідэнт Абдэль Фатах ас-Сісі. Гэта ён забіў трывогу, калі атрымаў лічбы штогадовага прыросту насельніцтва краіны на 2,5 мільёна чалавек. Прэзідэнт Егіпта паставіў пагрозу росту насельніцтва ў адзін шэраг з пагрозай тэрарызму. «Дзве галоўныя праблемы, якія стаяць перад нашай дзяржавай, — тэрарызм і рост насельніцтва. Гэтыя праблемы значна абцяжарваюць наш рух наперад», — сказаў ён. Характэрна, што гэтая заява была зроблена менавіта на маладзёжным форуме. Матывацыя ас-Сісі выключна эканамічная. Чыста матэматычныя падлікі егіпецкага ўрада такія: калі скараціць нараджальнасць хоць бы да 2,4 мільёна ў год, то да 2030-га ўдасца сэканоміць да 11 мільярдаў долараў.

Універсітэт аль-Азхар — найбуйнейшая ў суніцкім свеце мусульманская навучальная ўстанова, абсалютны аўтарытэт для ўсіх мусульман не толькі ў Егіпце, нечакана падтрымаў ініцыятыву свецкай улады. Ён апублікаваў фетвы, у якіх сказана, што іслам у прынцыпе не забараняе планаванне сям'і.

Суэц і новая сталіца

За свой першы прэзідэнцкі тэрмін ас-Сісі многае зрабіў: будаваў дарогі, жыллё, электрастанцыі, мацаваў абарону. Сярод маштабных праектаў — пашырэнне Суэцкага канала, стварэнне новай сталіцы. У шэрагу дасягненняў ас-Сісі — дамоўленасці з Саудаўскай Аравіяй і Аб'яднанымі Арабскімі Эміратамі аб істотнай фінансавай падтрымцы, шмат у чым дзякуючы поспехам у барацьбе супраць «Братоў-мусульман». Аднак усё роўна трэба было залазіць у даўгі да МВФ, які выдзеліў Егіпту 21 млрд долараў на даволі жорсткіх умовах. У выніку егіпцянам прыйшлося зноў зацягваць паясы.

Увогуле, ас-Сісі ўступае ў свой другі прэзідэнцкі тэрмін у няпростых для Егіпта ўмовах. «Ён робіць фантастычную працу ў вельмі складанай сітуацыі», — так сказаў пра кіраўніка Егіпта прэзідэнт ЗША Дональд Трамп пасля іх сустрэчы ў мінулым годзе ў Вашынгтоне. Як заявіў «Коммерсанту» афіцыйны прадстаўнік МЗС Егіпта Ахмед Абу Зейд, падчас свайго першага тэрміну прэзідэнту краіны ўдалося актывізаваць адносіны з усімі замежнымі партнёрамі краіны. З тым, што Каір вяртае сабе пазіцыі на Блізкім Усходзе, згодныя і іншыя эксперты. Зрэшты, знешнепалітычных партнёраў Егіпта прэзідэнт цалкам задавальняе як узважаны і моцны палітык, які вядзе непрымірымую барацьбу з тэрарызмам. Аднак для павышэння ўзроўню бяспекі ў краіне яшчэ неабходна прыкласці шмат намаганняў. Дарэчы, наколькі гэта складана, паказвае беспрэцэдэнтная ваенная аперацыя на Сінайскім паўвостраве. Перамагчы тэрарыстаў да выбараў, як меркаваў ас-Сісі, не ўдалося.

Захар БУРАК

Фота з адкрытых крыніц

Загаловак у газеце: Пярэпалах на Апенінах

Выбар рэдакцыі

Памяць

Дакументы звязваюць мінулае і будучыню

Дакументы звязваюць мінулае і будучыню

6 кастрычніка архівісты адзначылі сваё прафесійнае свята.

Навука

Колькі ў Беларусі карысных выкапняў?

Колькі ў Беларусі карысных выкапняў?

У поўным аб’ёме задаволена патрэба краіны ў калійных і каменных солях, торфе, сапрапелі, будаўнічым камені, падземных водах.