Тое, што ў Беларусі развіваецца ІТ-сфера, было відаць няўзброеным вокам і раней. Гэта датычыцца не толькі заробкаў — асобныя айчынныя кампаніі стваралі якасныя прадукты, якія станавіліся паспяховымі па ўсім свеце. Па прыклады далёка хадзіць не трэба — той жа Vіber, Wargamіng і іншыя. Пры гэтым было зразумела, што ў наяўных умовах беларускім фірмам складана займацца распрацоўкай уласных прадуктаў. Для сапраўднага скачка трэба было памяняць правілы гульні.
І ў 2017 годзе ад размоў перайшлі да справы, калі ІТ-супольнасць стала ўжо прадметна абмяркоўваць магчымыя змены і новаўвядзенні. Выступаючы са штогадовым Пасланнем парламенту і беларускаму народу, Прэзідэнт асабіста даручыў распрацаваць дакумент, які дазволіць прыцягнуць у Беларусь найлепшыя ІT-кампаніі з усяго свету.
Над праектам працавала адміністрацыя Парка высокіх тэхналогій сумесна з рэзідэнтамі ПВТ, ІТ-супольнасцю, вядучымі юрыдычнымі і кансалтынгавымі фірмамі Беларусі, а таксама замежнымі экспертамі.
Справа распачалася, у інтэрнэце нават з'явіўся праект дэкрэта, вялося сур'ёзнае абмеркаванне. Аднак каментатары былі даволі скептычныя — маўляў, ідэя выдатная, аднак паглядзім, якім будзе фінальны, падпісаны варыянт.
Дэкрэт № 8 Прэзідэнт падпісаў 21 снежня 2017 года, а 28 сакавіка 2018 года дакумент паўнавартасна запрацаваў. Якія навацыі ён прынёс?
Усе назвалі яго рэвалюцыйным. Ключавыя палажэнні дэкрэта: пашырэнне відаў дзейнасці рэзідэнтаў ПВТ, падтрымка ІТ-адукацыі, падрыхтоўка кадраў для галіны, стварэнне ўмоў для развіцця прадуктовых ІТ-кампаній, комплекснае прававое рэгуляванне бізнесаў на аснове тэхналогіі блокчэйн.
У ім пазначаныя новыя віды дзейнасці рэзідэнтаў Парка — распрацоўка біятэхналогій, медыцынскіх, авіяцыйных і касмічных тэхналогій, кіберспорт.
Найважнейшы момант: дакумент стварыў прававыя ўмовы для правядзення ІCO, выкарыстання крыптавалюты і ўкаранення смарт-кантрактаў. Такім чынам, Беларусь стала першай у свеце юрысдыкцыяй з комплексным прававым рэгуляваннем бізнесаў на аснове тэхналогіі блокчэйн. Па гэтай тэме — ніякіх абмежаванняў і спецыяльных патрабаванняў.
Нарэшце, дэкрэтам створаны ўмовы для развіцця прадуктовых ІТ-кампаній. З'явілася магчымасць заключаць знешнеэканамічныя здзелкі ў электронным выглядзе.
Таксама дакумент увёў асобныя інстытуты англійскага права.
Быў замацаваны комплекс мер для прыцягнення ў краіну высакакласных спецыялістаў у ІТ-сферы. Тлумачым: рэзідэнтам ПВТ не патрабуецца атрымліваць дазвол, звязаны з прыёмам на работу замежнікаў. Ім у спрошчаным парадку выдаецца дазвол на часовае пражыванне ў Беларусі, для замежных работнікаў і заснавальнікаў рэзідэнтаў ПВТ візы былі адмененыя.
І гэта мы яшчэ не кажам пра мноства падатковых ільгот, прадугледжаных для рэзідэнтаў ПВТ.
Пра вынікі лепш за ўсё скажа статыстыка: у 2018 годзе да ПВТ у якасці рэзідэнтаў далучыліся амаль 200 кампаній — больш, чым за ўсю 12-гадовую гісторыю Парка. Прыбытак расце, расце і колькасць занятых у гэтай сферы. Тое, што многім каментатарам, ды і некаторым удзельнікам ІТ-супольнасці здавалася першапачаткова неймаверным, стала рэальнасцю.
Уладзіслаў ЛУКАШЭВІЧ
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».