Цяпер поўным ходам у нас вядзецца падрыхтоўка да святочнай імпрэзы. У сувязі з гэтым хочацца мне трохі расказаць пра Маргарыту Астраумаву — яна стаяла, як кажуць, ля вытокаў, на пачатку гісторыі стварэння нашай суполкі. Яна была адной з тых трох мясцовых беларусаў, якія вырашылі: беларусам трэба яднацца, бо разам зручней зберагаць і развіваць родную культуру ў шматнацыянальным рэгіёне Эстоніі. Спадарыня Маргарыта ўзяла на сябе нялёгкую ношку: каля 18 гадоў яна ўзначальвала суполку “БЭЗ”. І шмат было зроблена пад яе кіраўніцтвам, каб аўтарытэт беларускай культуры ў Эстоніі падняўся на сапраўды высокі ўзровень. У тым, што наш “БЭЗ” ацалеў праз гады, паспяхова развіваецца, ёсць вялікая заслуга Маргарыты.
21 верасня мы рыхтуемся правесці ІV Фэст беларускай песні “Родныя напевы”. Сёлета ён будзе прысвечаны 30‑годдзю згуртавання. Паўдзельнічаць у свяце запрошаны беларускія суполкі з усёй Эстоніі, а таксама гурты з Беларусі: ансамбль “Паазер’е” з Пастаў ды самабытныя “Хмелеўскія валацугі” з вёскі Хмелева Жабінкаўскага раёна Брэстчыны. Гэта, мы так плануем, будзе свята песні, беларускай песеннай культуры. Да таго ж скажам добрыя словы тым рупліўцам, хто паспрыяў суполцы ў часе яе жыцця-развіцця. Вядома ж, першай мы згадаем Маргарыту Астраумаву.
Яна — дачка вайскоўца, і нарадзілася ў Літве, у савецкім яшчэ Каўнасе. Але, расказвае, дзяцінства і юнацкія гады прайшлі ў прыгожых гарадах Віцебшчыны: у Вушачах ды Лепелі, на гістарычнай Бацькаўшчыне. І вучылася дзяўчына ў Беларусі: на мастацка-графічным аддзяленні тагачаснага Віцебскага педінстытута. Калі яго закончыла, то, казала, лёс яе закінуў у Эстонію. У 1962‑м маладая настаўніца прыехала ў горад Кохтла-Ярве, дзе пачала выкладаць маляванне й чарчэнне ў звычайнай школе. Праз 9 гадоў беларуска стала выкладчыцай мастацкай школы ў Йыхві, а яшчэ праз 16 — яе дырэктаркай. І на той дырэктарскай пасадзе працавала яшчэ 15 гадоў, шмат зрабіўшы для таго, каб школа мела сучасны выгляд, была камфортнай і педагогам, і вучням. Нават калі Маргарыта канчаткова пайшла на пенсію, то не адразу пакінула любімую працу: толькі вясной 2015‑га дазволіла сабе адпачынак.
У Эстоніі ды за яе межамі прыхільнікі мастацтва добра ведаюць Маргарыту Астраумаву як мастачку. Ладзіліся шматлікія выставы яе ўласных карцін, да таго ж былі праекты-прэзентацыі ў Эстоніі пад яе куратарствам прац сяброў з Аб’яднання беларускіх мастакоў Балтыі “Маю гонар”. Дарэчы, у творчай суполцы яна доўгі час была намесніцай старшыні (Вячкі Целеша з Рыгі), паўдзельнічала ў шэрагу выстаў мастакоў аб’яднання і ў Літве, Латвіі, Беларусі. Яе працы ёсць у калекцыях аматараў жывапісу як у краінах блізкага замежжа, так і ў Нямеччыне, Фінляндыі.
Прафесійнае майстэрства, арганізатарскія здольнасці нашай супляменніцы Маргарыты Астраумавай былі неаднойчы адзначаны гарадскімі, дзяржаўнымі ўладамі. Жыхары Йыхві (наш горад — на паўночным усходзе Эстоніі, гэта сталіца павета Іда-Вірумаа) пяць разоў (1992, 1993, 1996, 1999 і 2002 гады) абіралі яе гарадскім дэпутатам. Яна — ганаровая грамадзянка Йыхві, лаўрэат Прэміі культуры Іда-Вірумаа (1999 і 2010), у 2002‑м ушанавана знакам “За асаблівыя заслугі”.
Маргарыта Астраумава — з тых людзей, якія смела ідуць наперад, не баяцца рызыкаваць, быць першымі, праяўляюць ініцыятыву, могуць паставіць перад сабой высокую мэту і настойліва да яе рухацца. І наш “БЭЗ” таму сведка! Шмат якія традыцыі калектыўнага беларускага быцця ў Эстоніі нарадзіліся пад яе кіраўніцтвам ды застаюцца жыццяздольнымі, хоць яна сама ўжо, маючы праблемы са здароўем, адышла ад актыўных грамадскіх спраў. Аднак наша Маргарыта Іванаўна застаецца ў шэрагах калегаў, сябраў, і ў час юбілейных святаў побач з намі. Я ж лічу за гонар нагадаць усім у пярэдадзень свята пра гэтага выдатнага, годнага чалавека. Для нас усіх добры прыклад: многія гады ўдалечыні ад роднай зямлі продкаў яна не толькі ведае, што беларуска. Шмат светлай энергіі, таленту, душэўных і фізічных сіл аддае дзеля таго, каб пра сваю беларускасць не забываліся многія эстоназямельцы.
Добрага здароўя мы зычым нашай шаноўнай спадарыні Маргарыце!
Зінаіда Клыга, старшыня Беларуска-Эстонскага Згуртавання Іда-Вірумаа “БЭЗ”, г. Йыхві, Эстонія.
Ад рэдакцыі. Паважаная Зінаіда Клыга ў пісьме ў рэдакцыю ўдакладніла: свята пройдзе 21–22 верасня, у ім паўдзельнічаюць беларусы з Нарвы, Тарту, Таліна, Пярну, Йыхві. Па нашай просьбе ўдакладніла, што дачка Маргарыты Астраумавай, Ірына Лю — дырэктар школы Ваналінна ў Сіламяэ (за 20 км ад Йыхве). Спадзяемся з часам больш даведацца пра радаводныя беларускія карані мастачкі.
Шлем наша прывітанне, пажаданне здароўя Маргарыце Іванаўне! Нашы віншаванні актывістам, іншым ветэранам суполкі “БЭЗ”, усім удзельнікам святочнай імпрэзы!
Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».
Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.
Актрыса НАДТ імя М. Горкага — пра шлях да сцэны і натхненне.
Тата і мама — два самыя важныя чалавекі ў жыцці кожнага дзіцяці.