Летась трактары і камбайны, якія туды-сюды ганяюць па вёсцы, мяне, мякка кажучы, раздражнялі. Не паспее малы на вуліцы заснуць, як такі гул стаіць, што хочаш не хочаш расплюшчыш вочкі. А тым больш калі такі далікатны (нават цяпер варта паправіць коўдрачку і накрыць ножкі-басячкі, якія вылезлі з-пад яе, Арцёмка ўжо пачынае варушыцца).
Гэтым летам сельскагаспадарчую тэхніку, якая працягвае ездзіць па вясковых дарогах, я нават люблю. За тое, што хоць некалькі хвілін магу пастаяць спакойна, бо мой маленькі сынок адразу перастае сваволіць і кудысьці ісці — быццам заварожаны глядзіць на трактар ці іншую гуллівую махіну, якая паказалася на гарызонце.
У горадзе так не расслабішся. Варта было пасля трохмесячнай «ссылкі» ў вёску прыехаць у Ліду, дзе мы таксама часова жывём, як Цёмікавы вочкі разбягаліся ад такой колькасці аўтатранспарту. Мала што яму трэба было дакрануцца (а то і панаціскаць на ручкі, паляпаць па фарах) да кожнай машыны на паркоўцы, дык яшчэ і па дарозе пабегаць захацелася. Абмежаванне свабоды малому, канешне, не спадабалася. Ён прызвычаіўся хадзіць, дзе яму ўздумаецца, а тут то адно нельга, то другое. На нашай вясковай дзіцячай пляцоўцы ўзяў суседчын самакат ды пацягнуў, пакуль тая не кінецца ў плач (а ён яшчэ падумае, аддаваць ці не). У гарадской краме такая хітрасць не пракаціла — сігналізацыя патрабавала вярнуць цацкі на месца.
А на дні горада, куды мы нядаўна выбраліся з сям'ёй, Цёмік нават разгубіўся ад такой колькасці людзей. На дзіва спакойна сядзеў у калясцы, што звычайна для яго выпрабаванне. Праўда, пакатаўся і на машынцы на пульце кіравання, паслухаў з бабуляй, як граюць саксафаністы, відаць, пазайздросціў дзецям, якія асядлалі поні і аслоў. Але пра што ён расказваў сваімі «а» і «ў» дома, паказваючы пальчыкам на столь, дык гэта пра верталёт, які за невялікія грошы дэманстраваў жыхарам і гасцям свята Ліду з вышыні птушынага палёту. Мы, вядома, не лёталі, але ўся ўвага была сканцэнтравана на вінтакрылай машыне.
Цёміку пашанцавала ўбачыць верталёт зусім зблізку і на наступны дзень, калі мы паехалі ў той раён, дзе акурат знаходзілася ўзлётная пляцоўка, у цырульню. Нажніцы шчоўкалі над маленькай галоўкай упершыню (валасы ў Арцёмкі растуць слабавата), а ён спакойна сядзеў. Мае бацькі дзівіліся, як удалося засунуць малога непаседу ў крэсла да цырульніка. Аказалася вельмі проста, калі гэтае крэсла — машына. Цёмік круціў цацачны руль і краем вока пазіраў на мульцікі, якія цёця Наташа спецыяльна ўключыла для яго (сэрвіс!) — і хутка маленькі пучок светленькіх валасоў ляжаў у мяне ў пакеціку — на памяць аб першым паходзе ў цырульню.
Чаго толькі няма ў сучасных дзяцей! Яшчэ нядаўна я вазіла (добра, што машына ёсць) з кватэры ў кватэру ванначку, каляску, фітбол (вялікі мячык для гімнастыкі), шэзлонг, крэсла для кармлення, каб Цёміку было камфортна на новым месцы. Я ўжо не кажу пра сумкі адзення і іншыя рэчы. Прыкладна з такім багажом прыехала на днях да свекрыві і другая нявестка, у якой, між іншым, двое дзяцей. Сабраліся мы разам, заставілі сваімі рэчамі трохпакаёвую кватэру і адчулі, што цеснавата неяк стала. А як жа ў маленькай хатцы некалі па дзве-тры сям'і тулілася!
Затое весела было. Не ўпэўнена наконт нашых продкаў, але нам дакладна. Па вечарах нашы хлопцы ўвогуле на галовах хадзілі. Машыны пад нагамі былі паўсюль, шапкі іх прадзядулі-ветэрана і прымяраліся, і падкідаліся (хай не прачытае гэта дзядуля Саша). І смяяліся, і плакалі — мой шкоднік забіраў у пяцімесячнай сястрычкі ўсе цацкі, аднойчы не згледзелі, як увогуле трактарам у галоўку патрапіў. Прабачэння, канешне, прасіў. Толькі невядома, што лепш: для немаўляткі Цёмікавы абдымкі і пацалункі былі залішняй праявай любові.
І Вадзіку, якому праз некалькі месяцаў споўніцца сем, дасталося ад малога шкодніка. Таму не дзіва напрыканцы нашай сустрэчы было ад яго пачуць, што ён не хоча, каб Арцёмка прыязджаў да яго ў госці. Дарэмна спалохаліся. Аказалася, ён турбуецца, каб малодшаму брату, як яму, не стала дрэнна ў дарозе (яны жывуць далёка). Такім чынам, злапамятных у нас няма. Спадзяюся, маленькая Ева некалі не прыпомніць Цёміку трактар, які пакінуў на яе маленькім лобіку невялічкую драпіну.
Вераніка КАНЮТА
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
Васілеўскія такія: на Зямлі і ў космасе ліхія!
