Разбуральныя войны, якая пракатваліся па тэрыторыі нашай краіны, пакінулі пасля сябе безліч вельмі небяспечных артэфактаў. Лічбы проста ашалямляльныя – за мінулы год нашы сапёры абясшкодзілі больш за 24 тысячы выбухованебяспечных прадметаў. Сёлета за 10 месяцаў іх колькасць пераваліла ўжо за 30 тысяч. І ў асноўным гэтая “спадчына” дасталася нам ад абедзвюх сусветных войнаў. Зусім малая частка прыходзіцца на долю боепрыпасаў, якія не выбухнулі падчас вучэбных стрэльбаў на палігонах.
Але як бы там ні было, а ліквідоўваць небяспеку ў любым разе трэба. У нашай краіне дзейнічаюць 29 перасоўных груп размініравання Узброеных Сіл і 16 сапёрна-піратэхнічных груп унутраных войскаў Міністэрства ўнутраных спраў. А ў лістападзе на базе проціміннай службы 2-й інжынернай брыгады быў створаны процімінны цэнтр Узброеных Сіл.
- У сучасных ваенных канфліктах колькасць ужываемых боепрыпасаў істотна вырасла, - зазначыў начальнік інжынерных войскаў Узброеных Сіл - начальнік упраўлення інжынерных войскаў Генеральнага штаба Узброеных Сіл Андрэй Куракоў. - Стала больш і выпадкаў ужывання самаробных выбуховых прылад. Натуральна, мы павінны былі знайсці на гэтыя выклікі адэкватны адказ. Мы павінны падняць на новы ўзровень падрыхтоўку сапёраў, павялічыць колькасць такіх спецыялістаў… І разлічваем, што стварэнне гэтага цэнтра дазволіць эфектыўна ўкараняць перадавы досвед.
Начальнікам проціміннага цэнтра быў прызначаны Сяргей Дзямчышын. Ён крыху распавёў пра яго задачы.
- Цэнтр прызначаны для падрыхтоўкі і павышэння кваліфікацыі ваенных спецыялістаў да выканання задач па размініраванні. Акрамя таго, тут будуць збіраць, абагульняць і аналізаваць інфармацыю аб развіцці інжынерных боепрыпасаў і выкарыстанні самаробных выбуховых прылад. З’явіцца таксама база дадзеных пра мінанебяспечныя ўчасткі мясцовасці на тэрыторыі краіны, месцах знаходжання і знішчэння выбухованебяспечных прадметаў. Таксама тут будзе адбывацца ўзаемадзеянне па пытаннях размініравання з прадстаўнікамі іншых войскаў і воінскіх фарміраванняў нашай краіны. І, канешне ж, нашы спецыялісты зоймуцца размініраваннем, правядзеннем выбуховых работ, пошукам і абясшкоджваннем боепрыпасаў. Мы будзем прымаць удзел у ліквідацыі надзвычайных сітуацый, у тым ліку і затораў на водных акваторыях падчас веснавых паводак. Гэта толькі частка шырокага кола нашых задач…
Цэнтр ад самага пачатку скамплектаваны вельмі дасведчаным камандным і выкладчыцкім складам. Ваеннаслужачыя пачынаюць працу не з нуля – яны ўжо навучаліся ў міжнародных цэнтрах іншых дзяржаў. Тэорыя падмацоўваецца і практыкай – у вайскоўцаў ужо назапашаны велізарны досвед у размініраванні тэрыторыі Беларусі. На вельмі высокім узроўні і тэхнічнае аснашчэнне – яно прызначана для пошуку, абясшкоджвання і знішчэння небяспечных прадметаў.
І ўсё гэта можна было пабачыць на свае вочы.
- Падрыхтоўка спецыялістаў у галіне размініравання праходзіць паэтапна – ад простага да складанага, - працягвае Сяргей Дзямчышын. - На першым этапе яны праходзяць тэарэтычную падрыхтоўку, карыстаючыся нашай вучэбна-матэрыяльнай базай. Для гэтага ў нас створаны тры адмысловыя навучальныя класы. А вось і наша экіпіроўка – сучасныя проціасколкавыя абарончыя касцюмы. Адзін з іх распрацаваны і зроблены ў Беларусі. Вага яго вялікая – 65 кілаграмаў. Але ён абсталяваны сістэмай унутранага ахалоджання, каб сапёр не пераграваўся. У падобных касцюмах расійскія сапёры працавалі ў Сірыі, і гэтая экіпіроўка даказала сваю эфектыўнасць у баявых умовах.
Супрацоўнікі Цэнтра таксама паказалі, як працуюць сапёры. Для гэтага створаны адмысловыя трэнажорныя класы, якія імітуюць дзіцячы пакой, кухню, групу ў дзіцячым садку... Там на практыцы адпрацоўваюцца ўсе сакрэты размініравання. Сапёр, як вядома, права на памылку не мае. І небяспека пачынаецца з дзвярэй – хто ведае, можа з таго боку закладзена “расцяжка”… Каб псіхалагічна падрыхтаваць вайскоўцаў, у вучэбных расцяжках прадугледжаны гукавыя эфекты. Скажам, адкрыў ён шафу, не праверыўшы загадзя – і прагучаў умоўны “выбух”. Але насамрэч “выбухоўка” можа знаходзіцца дзе заўгодна – у газавай пліце, пад цацачным танкам і нават пад дываном на падлозе.
Паказалі сапёры і тое, як яны шукаюць снарады ў зямлі.
- Па выніках разведкі арганізоўваецца суцэльнае размініраванне, - расказвае Андрэй Куракоў. - Тэрыторыя разбіваецца на сектары. Калі прадмет будзе знойдзены, камандзір вызначае ступень яго небяспекі і ставіць задачу або перамясціць, або знішчыць на месцы. Перавезці можна не ўсё, на жаль... Напрыклад, калі снарад мае ўзрывальнік і ўжо прайшоў праз канал ствала, але па якойсьці прычыне не выбухнуў. Але пераважная большасць боепрыпасаў Вялікай Айчыннай транспартабельная.
Валяр’ян ШКЛЕННІК
Фота прадастаўлена Міністэрствам абароны
Васілеўскія такія: на Зямлі і ў космасе ліхія!
Ідэнтычнасць праз спадчыну.
Беларусь — у тройцы лідараў па захваральнасці.
