Адно з доўгачаканых святаў вось-вось надыдзе. Ніяк не хочацца псаваць чароўны настрой, але... Нам здаецца дарэчным ўспомніць таленавітых беларусаў, якія пайшлі з жыцця ў гэтым годзе. Іх дасягненнямі і творчасцю можна ганарыцца яшчэ доўга. Мы прыгадалі, з кім мы развітваліся на працягу сыходзячага года.
Адзін з найбольш вядомых навукоўцаў, народжаных у Беларусі.
Жарэс Іванавіч нарадзіўся 15 сакавіка 1930 года ў Віцебску. У 1952 годзе скончыў факультэт электроннай тэхнікі Ленінградскага электратэхнічнага інстытута імя У.І. Ульянава (цяпер — Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны электратэхнічны ўніверсітэт «ЛЭТІ» імя У.І. Ульянава (Леніна)).
Спецыяліст у галіне фізікі паўправаднікоў, паўправадніковай і квантавай электронікі. Даследаваннямі Жарэса Алфёрава фактычна быў створаны новы напрамак — гетэрапераходы ў паўправадніках.
У 2000 г. сумесна з Гербертам Крэмерам атрымаў Нобелеўскую прэмію па фізіцы за фундаментальныя працы, якія заклалі асновы сучасных інфармацыйных тэхналогій пры дапамозе стварэння паўправадніковых гетэраструктур, якія выкарыстоўваюцца ў звышвысокачастотнай і аптычнай электроніцы.
Андрэй Міхайлавіч нарадзіўся ў 1924 годзе ў Мазоўцы (Польшча).
Заспіцкі — аўтар шматлікіх знакамітых беларускіх скульптур. Ён прымаў удзел у стварэнні кампазіцыі, якая ўпрыгожвае вежы Прывакзальнай плошчы Мінска (скульптура «Інжынер»), аўтар скульптур на будынку Сувораўскага вучылішча, аўтар помнікаў Горкаму і Цыялкоўскаму ў сталічным парку імя Горкага, надмагільнага помніка Янку Купалу на Вайсковых могілках і кампазіцыі «Вянок» у Купалаўскім скверы, манумента ў гонар савецкай маці-патрыёткі ў Жодзіне, помнікаў Францыску Скарыну ў Полацку, Адаму Міцкевічу на Гарадскім вале ў Мінску і іншых.
На жаль, пайшоў з жыцця і добравядомы ў аграрнай галіне шматгадовы кіраўнік гаспадаркі «Зара» Магілёўскага раёна, Заслужаны работнік сельскай гаспадаркі Рэспублікі Беларусь Леанід Сяргеевіч Маісееў.
Усю сваю працоўную дзейнасць ён прысвяціў роднаму Прыдняпроўскаму краю. Дзякуючы намаганням і таленту Леаніда Сяргеевіча сёння агракамбінат па праву знаходзіцца сярод лідараў сельскагаспадарчых прадпрыемстваў Рэспублікі Беларусь.
Пры любых абставінах, у любой сітуацыі Леанід Сяргеевіч заўсёды заставаўся прыкладам высокага прафесіяналізму і адказнасці.
У чэрвені беларускі палітычны бамонд выказваў спачуванні родным і блізкім беларускай жанчыны-палітыка Ніны Мазай.
Ніна Мазай была дэпутатам Вярхоўнага Савета БССР, у 1985–1991 гадах займала пасаду намесніка старшыні Савета Міністраў БССР. Была адным з першых паслоў незалежнай Беларусі. Яна ўзначальвала беларускія дыпмісіі ў Францыі і Канадзе, была пастаянным прадстаўніком Беларусі пры ЮНЕСКА.
У 1997–1999 год працавала намеснікам міністра замежных спраў Беларусі. Потым уваходзіла ў склад дэпутатаў Савета Рэспублікі. Была старшынёй Фонду па падтрымцы таленавітай моладзі пры прэзідэнце Беларусі.
Былы намеснік кіраўніка Адміністрацыі Прэзідэнта, адказны за ідэалогію, бачны палітычны дзеяч постсавецкай Беларусі Уладзімір Замяталін пайшоў з жыцця ва ўзросце 71 год.
З снежня 2006 па снежань 2010 узначальваў кінастудыю «Беларусьфільм».
Вялікі філосаф, пясняр «сельскай» тэмы Віктар Грамыка нарадзіўся ў 1923 годзе ў вёсцы Сянькова Магілёўскай вобласці.
Віктар Грамыка — вядомы аўтар тэматычных карцін, партрэтаў, пейзажаў. У сваіх творах мастак паэтызаваў рамантыку працоўных будняў, светлую гармонію яднання людзей з навакольным асяроддзем, а таксама нагадваў пра суровыя выпрабаванні ў гады вайны.
Яго творы знаходзяцца ў Траццякоўскай галерэі ў Маскве, Музеі Маскоўскага Крамля, Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, Музеі сучаснага выяўленчага мастацтва ў Мінску.
У яго гонар названа Аршанская гарадская мастацкая галерэя.
Акцёр нарадзіўся ў 1937 годзе ў Сталінградзе. У 1961-м скончыў акцёрскі факультэт Тэатральна-мастацкага інстытута па спецыяльнасці «Акцёр драматычнага тэатра і кіно». Аўгуст Лазаравіч стаў адным з вядучых артыстаў у Нацыянальным акадэмічным тэатры імя Янкі Купалы.
Артыст стварыў незабыўныя вобразы ў пастаноўках айчынных і замежных драматургаў. Сярод іх — Цяўе-малочнік ў «Памінальнай малітве» Рыгора Горына, Восіп у гогалеўскім «Рэвізоры», Гаспадар у «Святой прастаце» Андрэя Макаёнка і многія іншыя. Гэтыя сцэнічныя героі ў выкананні Аўгуста Мілаванава ўжо сталі хрэстаматыйнымі, яркай старонкай у гісторыі Купалаўскага тэатра. На творчым рахунку ў артыста некалькі дзясяткаў выдатных роляў, у тым ліку ў аншлагавых і вельмі папулярных пастаноўках з рэпертуару тэатра «Памiнальная малiтва», «Ромул Вялікі».
Акрамя працы ў тэатры, Аўгуст Мілаванаў шмат здымаўся ў кіно, на тэлебачанні, займаўся рэжысёрскай практыкай у аматарскіх тэатрах.
Першы рэктар Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта.
Эрнст Бабенка нарадзіўся 21 кастрычніка 1937 года ў Плешчаніцах. Скончыў школу ў Маладзечне, затым Маскоўскі хіміка-тэхналагічны інстытут.
Дзякуючы намаганням Бабенкі ў 2003 годзе Полацкаму дзяржаўнаму ўніверсітэту быў перададзены комплекс будынкаў Полацкага езуіцкага калегіума. У 2003–2016 — прафесар кафедры хіміі і тэхналогіі перапрацоўкі нафты і газу ПДУ.
Вывучаў вадкія і цвёрдыя прадукты каменнавугальнага паходжання. Браў удзел у распрацоўцы эфектыўных спосабаў атрымання каменнавугальных пекаў, вугляродных валокнаў і цэлага шэрагу кампазіцыйных матэрыялаў, якія знайшлі сваё прымяненне ў абароннай прамысловасці, у прыватнасці, касмічнай і авіяцыйнай.
«Гаворыць Мінск» — калісьці па гэтай фразе Ілью Кургана ведалі ўсе беларусы.
Заслужаны артыст Беларусі, літаратурны кансультант у Купалаўскім тэатры і Тэатры беларускай драматургіі, прафесар кафедры сцэнічнай мовы ў Беларускай акадэміі мастацтваў і Беларускім універсітэце культуры і мастацтваў. Працаваў дыктарам на Беларускім радыё і тэлебачанні з 1949 па 1990 год.
Ён нарадзіўся ў 1926 годзе ў Барысаве. Пасля заканчэння Мінскага тэатральнага інстытута ў 1949 годзе быў прыняты на працу дыктарам Беларускага радыё (конкурс 100 чалавек на месца). Тады яму і прапанавалі памяняць прозвішча. Сапраўднае прозвішча Кургана — Эйдальман. Ён узяў дзявоцкае прозвішча маці, і менавіта пад ім стаў вядомым у нашай краіне. Праз школу Ільі Кургана прайшлі многія з тых, чыя праца звязана з выкарыстаннем голаса.
Страціла многае ў гэтым годзе і беларуская літаратура...
Леанід Дайнека нарадзіўся ў 1940 годзе ў Клічаўскім раёне Магілёўскай вобласці. У 1967 годзе скончыў БДУ. Працаваў на тэлебачанні, у часопісе «Маладосць», у выдавецтве «Мастацкая літаратура». Аўтар паэтычных зборнікаў «Галасы», «Бераг чакання», «Вечнае імгненне», зборніка апавяданняў «Бацькава крыніца», раманаў «Людзі і маланкі», «Запомнім сябе маладымі», «Меч князя Вячкі», «След Ваўкалака» і іншых. Некаторыя вершы пакладзены на музыку. Лаўрэат Літаратурнай прэміі імя Івана Мележа (1987) і Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1990).
... і беларускае літаратуразнаўства.
Пятро Васючэнка нарадзіўся ў 1959 годзе ў Полацку. Скончыў факультэт журналістыкі БДУ, абараніў кандыдацкую дысертацыю па філалогіі. Працаваў у Інстытуце літаратуры Акадэміі навук Беларусі (1984–1997), з 1997-га з’яўляўся загадчыкам кафедры беларускай мовы і літаратуры Мінскага дзяржаўнага лінгвістычнага ўніверсітэта. З’яўляецца аўтарам шматлікіх літаратуразнаўчых даследаванняў, п’ес, якія ставіліся ў беларускіх тэатрах, іранічных дзіцячых вершаў пра жывёл і экалагічных казак.
Пакінуў наш свет і адзін з заснавальнікаў беларускай навуковай школы міжнароднага права.
Праводзіў даследаванні ў галіне міжнароднага публічнага права, канстытуцыйнага права Беларускай ССР і гісторыі дзяржавы і права Беларусі.
У якасці члена дэлегацыі БССР прымаў удзел у працы Канферэнцыі ААН па правапераемстве дзяржаў у дачыненні дагавораў (Вена, 1977) і Канферэнцыі ААН па марскім праве (Жэнева — Нью-Ёрк, 1979). Быў адным з распрацоўшчыкаў Канстытуцыі незалежнай Беларусі.
Міжнароднае прызнанне беларускі кампазітар здабыў у перыяд супрацоўніцтва з ансамблем «Песняры» і яго мастацкім кіраўніком, народным артыстам Беларусі Уладзімірам Мулявіным, які высока цаніў талент кампазітара і адмыслова для яго ўвёў пасаду музычнага кіраўніка ансамбля.
Для «Песняроў» Алег Молчан напісаў песенныя цыклы «Вянок», «Ave Solе, Або Словы Скарыны» і мноства папулярных песень: «Стася», «Маргарыта», «Мілая жанчына», «Падмані мяне», «Кума», «Юнацтва » і іншыя.
Сапраўдным духоўным гімнам Беларусі стала песня Алега Моўчана на вершы Янкі Купалы «Малітва», якая ўпершыню прагучала ў выкананні Уладзіміра Мулявіна, а затым неаднаразова выконвалася на самых ўрачыстых і важных дзяржаўных мерапрыемствах, у тым ліку падчас акцыі «Малітва за Беларусь» у 2015 годзе з удзелам Прэзідэнта Беларусі.
Анатоль Дзялендзік нарадзіўся 4 сакавіка 1934 года. Атрымаў медыцынскую адукацыю і 11 гадоў працаваў урачом псіхіятрычнай клінікі. Скончыў таксама Літаратурны інстытут імя А.М.Горкага ў Маскве. У тэатрах было пастаўлена каля 30 яго п'ес. Працаваў над гістарычным фільмам "Анастасія Слуцкая", які атрымаў 17 прызоў на міжнародных кінафестывалях, у тым ліку ў ЗША і Кітаі.
Той выпадак, калі спартсмен быў вядомы далёка па-за межамі гэтай сферы. Тройчы найлепшы хакеіст Беларусі.
Цыплакоў правёў 331 матч у НХЛ за «Бафала Сэйрбз» і «Лос-Анджэлес Кінгз», таксама выступаў за мінскія «Дынама» і «Юнацтва», яраслаўскае «Тарпеда», казанскі «Ак Барс» і маскоўскі ЦСКА. У складзе маладзёжнай зборнай СССР Уладзімір выйграў чэмпіянат свету-1989 г., у форме зборнай Беларусі ўдзельнічаў у двух Алімпіядах і шасці чэмпіянатах свету.
Кудзін, якому было 33 гады, з'яўляўся прадстаўніком маладога пакалення сучаснага беларускага мастацтва. Ён аўтар маштабных работ, выкананых у экспрэсіўнай манеры.
Захар правёў пяць персанальных выстаў. Акрамя Беларусі, выстаўляў свае работы ў ЗША, Польшчы, Германіі, Кітаі.
Работы Кудзіна знаходзяцца ў прыватных калекцыях Еўропы, Азіі і Амерыкі.
Ён быў наймаладзейшым мастаком, чыя праца захоўваецца ў калекцыі Нацыянальнага мастацкага музея Беларусі.
Цяпер, каб аформіць дачу, не трэба ехаць туды, дзе яна знаходзіцца.
Узмацненне адраснасці дзяржпадтрымкі і садзейнічання занятасці
Карэкціроўкі па аплаце жыллёва-камунальных паслуг закрануць чатыры катэгорыі жыхароў.
