Спрут на Апенiнах. Навошта iтальянская мафiя знiтавалася з каранавiрусам?

У Iталii надзвычайная сiтуацыя складваецца не толькi ў бальнiцах. Улады асцерагаюцца, што на поўднi краiны могуць паўстаць маштабныя хваляваннi, якiя справакуе мафiя. Пра гэта пiша iспанская газета ABC. Рымскi карэспандэнт выдання спасылаецца на канфiдэнцыяльную, падрыхтаваную спецыяльна для прэм'ер-мiнiстра Iталii Джузепе Контэ i мiнiстра ўнутраных спраў краiны Лучаны Ламарджэзе справаздачу, у якой адзначаецца, што на поўднi Iталii «iснуе патэнцыйная небяспека стыхiйных i арганiзаваных паўстанняў». Як iтальянская мафiя знiтавалася з каранавiрусам?

Пануе хаос

З-за эпiдэмii каранавiруса ў сакавiку ўжо адбывалiся бунты ў iтальянскiх турмах: у мiланскай «Сан Вiторыа» i рымскай «Рэбiбii», а таксама ў месцах зняволення ў Салерна, Неапалi, Бьеле, Алесандрыi, Фоджэ, Павii i iншых iтальянскiх гарадах. У некаторых турмах зняволеныя ў знак пратэсту спрабавалi захапiць мясцовыя медыцынскiя ўстановы. Пра небяспечную сiтуацыю паведамляюць газеты поўдня Iталii. «Джарнале дзi Сiчылiя» пiша, што ў горадзе Трапанi пануе хаос, урачы мясцовага шпiталя Паола Барселiна дзi Марсала паскардзiлiся ў пракуратуру, што ў iх не хапае масак, а хворыя на каранавiрус медыкi вымушаныя хадзiць на работу.

Не вытрымлiваюць напружання ў гэтай абстаноўцы нават вядучыя iтальянскiя палiтыкi. Так, былы вiцэ-прэм'ер i лiдар самай папулярнай цяпер у краiне партыi «Лiга» Матэа Сальвiнi прыгразiў выхадам з ЕС. Выступаючы па тэлебачаннi i каментуючы бяздзейнасць Еўрасаюза, ён у гневе ўсклiкнуў: «Еўропа? Гэта зусiм не «саюз», гэта гняздо змей i шакалаў. Спачатку мы пераможам вiрус, а потым падумаем пра Еўропу. I, калi трэба, развiтаемся».

Гэтыя беспрэцэдэнтна рэзкiя заявы лiдар «Лiгi», якая, па ўсiх прагнозах, цяпер у топе апытанняў грамадскай думкi па папулярнасцi, зрабiў пасля правалу нарады 27 кiраўнiкоў краiн ЕС у фармаце вiдэаканферэнцыi. На гэтай нарадзе Джузепе Контэ адхiлiў праект вынiковага дакумента адносна мер па пераадоленнi наступстваў эпiдэмii. Iтальянскi прэм'ер запатрабаваў знайсцi «адэкватнае рашэнне, якое адпавядае вастрынi надзвычайнай сiтуацыi».

«Няма грошай, а трэба есцi»

Людзям элементарна не хапае грошай на ежу, яны апасаюцца голаду цi ўжо галадаюць, адзначае газета ABC. Сiтуацыя ўскладняецца тым, што, паводле звестак прафсаюзаў, у Сiцылii кожны трэцi нелегальна працаўладкаваны — па «чорных схемах». Паводле ацэнак, усяго ў ценявой эканомiцы паўднёвай Iталii занята амаль чатыры мiльёны чалавек. Такiя работнiкi асаблiва ўразлiвыя ў цяперашняй сiтуацыi, каранцiн пазбаўляе iх сродкаў да iснавання.

У Палерма група з 20 чалавек у супермаркеце набiла каляскi прадуктамi i адмовiлася разлiчвацца, выкрыкваючы: «Хопiць сядзець дома, у нас няма грошай, каб заплацiць, нам трэба есцi». У сацыяльных сетках распаўсюджваюцца заклiкi да рабавання крам пад лозунгам «забраць назад тое, што ў нас узята». Вылучаюцца патрабаваннi: «Дзяржава павiнна даваць нам ежу i аплацiць арэндную плату».

«Iснуе патэнцыйная небяспека бунтаў i паўстанняў, стыхiйных i арганiзаваных, асаблiва на поўднi Iталii, дзе ценявая эканомiка i шырокая прысутнасць арганiзаванай злачыннасцi з'яўляюцца аднымi з асноўных фактараў рызыкi», — адзначаецца ў справаздачы службаў бяспекi прэм'ер-мiнiстру i мiнiстру ўнутраных спраў, якую цытуе ABC.

Мiнiстр па справах паўднёвых рэгiёнаў Iталii Пепi Правенцана заявiў у iнтэрв'ю iтальянскай газеце La Repubblica пра неабходнасць звярнуць увагу на поўдзень, бо «ён можа падарвацца». «Трэба дзейнiчаць хутка. Неабходна распаўсюдзiць гарантаваны даход (на большую частку насельнiцтва. — «Зв.»)», — перакананы Правенцана.

Мэры шэрагу гарадоў на поўднi Iталii асцерагаюцца, што рабаваннi i падбухторваннi да гвалту, якiя пакуль што стрымлiваюцца, могуць абярнуцца сацыяльнымi хваляваннямi. У Палерма i iншых гарадах Сiцылii палiцыя ўзяла пад ахову супермаркеты. Не праходзiць амаль нi дня без таго, каб у паўднёвай Iталii не адбыўся напад на аптэку. Мэр Палерма Леалука Арланда з гэтай нагоды заўважыў, што «побач з тымi, хто перажывае крызiс у трывозе, але з годнасцю, ёсць групы шакалаў i прафесiйных бунтаўшчыкоў, якiя падбухторваюць да гвалтоўных дзеянняў, персанажы i групы, што з гонарам заяўляюць пра сваю датычнасць да мафii». Арланда заклiкаў паведамляць пра iх у палiцыю.

Мэр Неапаля Луiджы дэ Маджыстрыс не хавае — цяжкая сiтуацыя на руку мафiёзным структурам: «У iх велiзарныя сумы наяўных. Я не кажу, што iх больш цi столькi ж, колькi ў дзяржавы. Але мафiя вельмi хутка знаходзiць iм прымяненне. Дзяржава людзям усё яшчэ не выплацiла кампенсацыi, прадугледжаныя сакавiцкiм указам. А для мафii i трох гадзiн дастаткова».

Час Гаморы

«Даходы iтальянскай мафii павялiчацца на фоне пандэмii каранавiруса ў краiне, таму што босы-мафiёзi выкарыстоўваюць новыя магчымасцi для бiзнесу i адаптуюць свае сеткi па распаўсюджваннi наркотыкаў», — пiша брытанская газета The Telegraph. «Падчас пандэмii сектары рынку, якiя кантралююць iтальянскiя мафiёзныя арганiзацыi, пашыраюцца, — паведамiў выданню Раберта Савiяна, аўтар бестселера — рамана-рэпартажа «Гамора», у якiм падрабязна апiсваецца дзейнасць неапалiтанскай злачыннай групоўкi «Камора». — Мафiя патроiць свой прыбытак ад усяго гэтага, таму што сектары, у якiя яны iнвеставалi i якiя яны цяпер кантралююць у многiх галiнах, пашыраюцца». «Мяркуецца, што мафiёзныя групы прадаюць у даркнэце медыцынскiя маскi, якiя першапачаткова прызначалiся для бальнiц, а таксама аказваюць уплыў на пастаўку прадуктаў. Iх абарот ацэньваецца ў 120 мiльярдаў еўра ў год, — адзначае выданне. — Да таго як у пачатку сакавiка былi ўведзены меры па блакiраваннi, наркадылеры, звязаныя з мафiяй, маглi прадаваць свае старыя запасы па высокiх цэнах, i мафiя рыхтуецца да какаiнавага буму, калi людзi выйдуць з каранцiну».

«Калi пачаўся крызiс, яны маглi прадаваць усе вiды наркотыкаў, нават свае старыя запасы, па цэнах, якiя перавышаюць сярэднiя, таму што людзi рабiлi запасы, — заўважае Савiяна. — Марыхуана i гераiн з'яўляюцца найбольш спажыванымi наркотыкамi ў часы калектыўнай трывожнасцi. Аднак пасля заканчэння крызiсу больш запатрабаваны стане какаiн. Адсутнасць праверак у партах падчас пандэмii азначае, што какаiн можна будзе завезцi лягчэй. Яго перавозка будзе на самым высокiм узроўнi за ўсю гiсторыю». «Наркагандляры, звязаныя з мафiяй, ужо ўхiляюцца ад жорсткiх абмежаванняў на перамяшчэннi, уведзеных для iтальянцаў, выдаючы сябе за разносчыкаў пiцы, — паведамiў нацыянальны пракурор па барацьбе з мафiяй Нiкола Гратэры. — Рознiчны гандаль какаiнам запаволiўся, таму што гарады знаходзяцца на каранцiне, але цяпер гандляры наркотыкамi ў iтальянскiх гарадах пераадзяваюцца ў дастаўшчыкаў ежы i прывозяць наркотыкi на дом». Таксама прадракаюць хвалю звязаных з мафiяй вымагальнiцтваў з прычыны фiнансавай катастрофы, выклiканай вiрусам. «Закрыццё рэстаранаў, гатэляў i пiцэрый будзе мець разбуральныя наступствы, — адзначае Гратэры. — Калi грошы не паступяць ад дзяржавы ў найблiжэйшы час, многiя пацерпяць крах. I каб не прагарэць, уладальнiкi бiзнесу могуць звярнуцца да крымiнальных арганiзацый, якiя выкарыстоўваюць грошы ад продажу какаiну для выдачы крэдытаў i лiхвярства».

«Пасля фiнансавага крызiсу 2008 года iтальянскiя злачынныя арганiзацыi праявiлi сябе, выкарыстоўваючы свае велiзарныя запасы капiталу для выкупу i «выратавання» кампанiй, якiя iшлi да дна. Многiя прадказваюць, што тое ж самае адбудзецца, калi пандэмiя скончыцца», — адзначае The Telegraph. Нiкола Мора, сенатар i старшыня парламенцкай камiсii па барацьбе з мафiяй, заявiў, што мафiя абавязкова прапануе крэдыт i капiтал прадпрымальнiкам, якiя змагаюцца з пандэмiяй. Так было i падчас фiнансавага крызiсу 2008 года. Iталii давядзецца мець справу са злачыннымi арганiзацыямi, i як урад мы павiнны зрабiць усё магчымае, каб змагацца з гэтым.

Сур'ёзныя сiгналы

Па звестках АBC, заклiкi да паўстання пасля 13 красавiка, калi павiнны скончыцца жорсткiя абмежавальныя меры, гучаць у сацсетках, дзе распаўсюджваюцца ролiкi з патрабаваннямi «вайны». «Меры супраць эпiдэмii каранавiруса, якiя прыняў урад (маецца на ўвазе жорсткi каранцiн. — «Зв.»), падпалiлi кнот бомбы, што можа падарвацца, асаблiва ў тых раёнах, дзе крызiс ужо даўно пусцiў глыбокiя каранi», — канстатуе мiланская іl Giornale i адзначае, што на поўднi краiны з'явiлася «пагроза паўстання i рабаванняў».

Як сведчаць СМI, урад успрыняў гэтыя сiгналы сур'ёзна. Кiраўнiк iтальянскай палiцыi Франка Габрыэла папярэдзiў мiнiстра ўнутраных спраў Лучану Ламаргезе, якая, у сваю чаргу, неадкладна паведамiла пра гэта кiраўнiку кабiнета мiнiстраў. У iнтэрв'ю тэлекампанii Skyg24 Ламаргезе заявiла, што яна «заклапочаная сiтуацыяй, якая складаецца ў краiне». А прэм'ер-мiнiстр Джузепе Контэ заклiкаў забяспечыць «харчовую салiдарнасць». «Пасланне ўрада яснае, — пiша іl Giornale, — даць магчымасць закупак прадуктаў харчавання, каб забяспечыць асноўныя патрэбы». А Ламаргезе без хiтрыкаў прызнала, што ў ахопленых хваляваннямi раёнах узнiкла пагроза голаду. «Калi сканчаецца дзень, трэба мець магчымасць даць паесцi ўласным дзецям, i мы павiнны гэта ўлiчваць», — заўважыла мiнiстр унутраных спраў. Пры гэтым яна дадала, што стаўленне да «незаконных паводзiн» нi ў якiм выпадку не будзе памяркоўным.

На думку экспертаў, асаблiвасць Iталii — тое, што палiтычная карупцыя стала фактычна неаддзельная ад мафii. А тая ператварылася ў адзiн з сiмвалаў Iталii, нягледзячы на ўсе спробы краiны перашкодзiць гэтаму. Найноўшая гiсторыя Апенiн — бескампрамiсная барацьба супраць знiтоўвання крымiналу i палiтыкi. Барацьба, у якой былi не толькi няўдачы, але i сур'ёзныя перамогi. Цяпер чарговы раз настаў час тэста «на спрута».

Захар БУРАК

Фота з адкрытых крыніц