Сёння зразумелае жаданне людзей выходзiць у краму як мага радзей, у тым лiку па прадукты першай неабходнасцi. Многiя ў гэты час вырашаюць, што менавiта цяпер атрымалi выдатны стымул навучыцца пячы хлеб самастойна. Асаблiва папулярныя боханы на заквасцы. Пачаць кармiць сваiх дамачадцаў смачным i карысным хлебам, асвоiць новую для сябе прафесiю, якая ў далейшым зможа прынесцi заробак... Чаму б і не?
Вольга Бахметава, жыхарка пасёлка Чонкi, што пад Гомелем, — куратар мiжнароднай анлайн-школы хлеба на заквасцы, у якой вучыцца больш за дзве тысячы рускамоўных вучняў з 40 краiн свету, — пацвярджае: ёсць усплёск цiкавасцi да хлебнай справы. Яна ўпэўнена, што дамашнi каравай — гэта пра каштоўнасць простых рэчаў i пра вяртанне да «каранёў жыцця».
Дом з бярвення на ўскраiне Чонак сужэнцы Бахметавы называюць «шпаковенкай». Маўляў, сапраўдныя гаспадары — птушкi, што аблюбавалi ўсю верхнюю частку зруба. Птушыны гоман напаўняе дом. Але калi трапляеш унутр абжытай сямейнай прасторы, разумееш, што насамрэч вабiць птушак. Так, незвычайны водар. Хлебным духам запаўняе прастору Вольга Бахметава. Жартуе, што тры гады таму перажыла прафесiйную рэiнкарнацыю: у мiнулым жыццi яна — юрыст з амаль 20-гадовым стажам. Новае жыццё падарыў хлеб.
— Смачны хлеб пачаўся з нясмачнага, куплёнага, якi надта хутка псаваўся, — дзелiцца сваёй матывацыяй Вольга. — Аднойчы знаёмая прынесла мне закваску для хлеба. Прычым нiчога пра выпяканне з яе не расказала. Iнтарэс ахапiў мяне. Пачала шмат чытаць пра хлеб на заквасцы. Зразумела, што я, юрыст, якi нiколi нiчога не пёк, упершыню магу ўзяцца за справу, дзе рэальна ўбачу вынiк цеплынi ўласных далоняў, прыроднай душэўнай чуласцi, пазiтыўнага характару. Праўда, атрымаўся «iнтуiтыўны хлеб», i вынiк быў не заўсёды стабiльны.
Сужэнец Вольгi Вячаслаў глядзеў на «хлебнае шаманства», а сам шукаў у сецiве для жонкi школу хлебапёкаў. Знайшоў мiжнародную анлайн-школу хлеба на заквасцы, заснаваную маскоўскай сямейнай парай. Вольга пачала браць урокi. Зацягнула. Яна кажа: хруст скарынкi першага ўдалага дамашняга бохана, нiбы рубiльнiк, нешта пераключыў у душы. Вольга больш не вярнулася да юрыдычнай практыкi:
— Аказалася, што самае складанае ў прыгатаваннi хлеба — стрымаць сябе чатыры гадзiны i не адламiць кавалачак. Ёсць нават такая французская прымаўка: сапраўдны джэнтльмен пакiдае даме скарыначку. Так, немагчыма ўстаяць перад пахам, перад выглядам скарынкi. Вось такi вынiк проста ад таго, што прыручыў у сваiх руках муку ды ваду.
Хлебапёк расказвае, што працэс атрымання самой закваскi можа займаць да сямi дзён. Потым яе захоўваюць у слоiку i толькi падкормлiваюць:
— Закваска ў нашай сям'i — хатнi гадаванец. Яе падкормка вельмi дысцыплiнуе ўсiх членаў маёй сям'i, бо гэта ж жывы арганiзм! З маленькай кроплi нараджаецца сiла, якая дае хлебу рост i той самы смак. Закваска кормiцца штодзень. Усё па грамах трэба ўзважыць, каб не перакармiць i не пакiнуць яе «галоднай».
У Вольгi жытняя i пшанiчная закваскi. Яна тлумачыць, як пачынаецца працэс:
— На самiх зярнятках ёсць мiкраарганiзмы. Вось з iх робiцца мука i змешваецца проста з вадой. У цяпле ўсё закiсае, iдзе рост дзiкiх дражджэй i малочнакiслых бактэрый. Закваска расце пяць-восем гадзiн, потым ставiм рошчыну — дадаём ваду i муку. На рошчыне замешваем цеста, якое пакiдаем расстойвацца для далейшага закiсання.
Прыгатаванне хлеба займае ў залежнасцi ад гатунку ад 12 гадзiн да сутак. У гэтым, як сцвяржаюць прафесiяналы, i ёсць уся «соль»: працэсы закiсання ўжо скончаны, i такi хлеб больш карысны для страўнiка чалавека. Яшчэ ён нiколi не пакрыецца цвiллю.
— Працэс працяглы, але ў гэтым i асалода сакральнага хлебнага дзейства, — дзелiцца ўражаннямi Вольга. — Вучышся адчуваць хлеб: як ён дыхае, рэагуе. Добры натуральны хлеб — гэта пра стасункi i энергетычны ўзаемаабмен.
Дарэчы, свае хлебныя пачастункi Вольга выпякае ў звычайнай духоўцы. Яна здолела цалкам змянiць гастранамiчныя прыхiльнасцi сваiх дамачадцаў у дачыненнi да крамнай выпечкi. А яшчэ парада ўсiм матулям: менавiта хатнi хлеб заклаў у сям'i Бахметавых добрую традыцыю снедаць i вячэраць разам — без гаджэтаў i прагляду тэлевiзара.
— Калi ты пачынаеш вучыцца пячы хлеб, то, здаецца, разам з закваскай расцеш i ты сам. Добры хлеб змяняе чалавека нават вонкава, — для Вольгi выпяканне дамашняга хлеба не бiзнес, а хучэй падпрацоўка. — Працэс займае даволi шмат часу. Каб пячы хлеб у вялiкiх аб'ёмах, трэба толькi гэтым i займацца. У мяне ёсць некалькi клiентаў, але я не стаўлю гэта, так бы мовiць, на вытворчую лiнiю. Я пяку ў сярэднiм 15 боханаў некалькi разоў на тыдзень.
Яна прайшла ў хлебнай гiсторыi ўсе этапы: пякла, каб адказаць на ўласны выклiк, потым — для сваёй сям'i, вырабляла хлеб на продаж, ладзiла майстар-класы па выпяканнi. Цяпер яе поўнасцю паглынула выкладанне хлебапякарскай справы. Яе i вучняў пах самаробнага хлеба яднае нават праз тысячы кiламетраў. Вольга як куратар мiжнароднай школы праводзiць урокi для жыхароў розных куткоў свету. Дарэчы, падтрымка анлайн на ўсiх этапах стварэння хлеба — 24 гадзiны ўсе сем дзён на тыдзень.
— Я кажу, што праз хлеб у маё жыццё прыйшло вельмi шмат людзей. Гэта сотнi розных гiсторый, лёсаў. Гэта асэнсаванне, што перад мукой i вадой усе роўныя — багатыя цi бедныя. Не важна i тое, хто на якой мове размаўляе i дзе жыве. Усе вучацца шанаваць простыя рэчы ў сваiм жыццi.
У жыццi Вольгi Бахметавай на самым пачатку яе хлебнага шляху таксама адбылася цiкавая гiсторыя, якая надала сiлы рухацца да мэты.
— «Хлебныя каранi», як я кажу, толькi пачалi прарастаць у глыб маёй душы, — дзелiцца Вольга. — Я марыла пабываць на майстар-класе амерыканскага хлебапёка Джэфры Хамельмана. Яго ў свеце лiчаць хлебным гуру. Ён прыехаў у Санкт-Пецярбург. Я звязалася з арганiзатарамi сустрэчы. Адказалi, што са ста чалавек на майстар-клас адабрана толькi дзесяць. Я вырашыла, што ўсё роўна паеду — дачакаюся зорку каля дзвярэй залы, дзе праходзiць навучанне вырабу хлеба.
Вольга так i зрабiла, а калi пабачыла амерыканца, працягнула кнiгу майстра для яго аўтографа i выдала сваю гiсторыю захаплення хлебам.
— Гуру аказаўся простым у стасунках чалавекам. Ён так расчулiўся, пачуўшы адкуль я прыехала да яго, што загадаў наступным разам уключыць мяне ў спiс удзельнiкаў яго майстар-класа. Так, са мной звязалiся потым, але папярэдзiлi, што кошт навучання — 800 долараў. Я адмовiлася, бо грошай зусiм не было. Аднак мне праз нейкi час зноў патэлефанавалi i даслалi бясплатнае iмянное запрашэнне ад Джэфры Хамельмана. Ён мяне памятаў увесь гэты час.
Дарэчы, цяпер акрамя выкладання хлебапякарскай справы на мiжнародных анлайн курсах Вольга Бахметава — выхаванка гомельскай школы «Сацыяльны прадпрымальнiк». Не так даўно яна стала фiналiсткай конкурсу найлепшых бiзнес-iдэй сярод самазанятых гамяльчан.
Наталля КАПРЫЛЕНКА
Фота з сямейнага архiва Бахметавых
А разам з імі навучанне, сацпакет і нават жыллё.
Беларусь — адзін з сусветных лідараў у галіне здабычы і глыбокай перапрацоўкі торфу.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».
