Міністр аховы здароўя Уладзімір Каранік выступіў з адкрытым лістом. Тэкст размешчаны на сайце Міністэрства аховы здароўя.
«Дыялогу не было, склалася ўражанне, што ён і не быў патрэбен прысутным»
«Мне, як і большасці разважных калегаў, з болем і расчараваннем даводзіцца глядзець на тое, што зараз адбываецца ў сістэме аховы здароўя і ў медыцынскім асяроддзі. Мы замянілі нармальныя чалавечыя зносіны атрутнымі пастамі ў сацыяльных сетках, прычым за спіной, цішком, без магчымасці выслухаць меркаванне другога боку. Канструктыўнае абмеркаванне замянілі абменам петыцыямі і прэс-рэлізамі. Я не прыхільнік мегафонавай дыпламатыі і заўсёды лічыў, што пошук рашэння за круглым сталом — гэта найбольш правільны шлях.
Але ўчора, улічваючы, што людзьмі, якія ў сетцы пазіцыянавалі сябе як прадстаўнікі ўсёй медыцынскага супольнасці, было прапанавана прыйсці да Міністэрства аховы здароўя і задаць пытанні, а таксама прымаючы пад увагу, што зараз мы адчуваем жудасны дэфіцыт зносін, я выйшаў да прысутных, каб выкарыстоўваць хоць гэтую магчымасць наладзіць дыялог з калегамі.
На жаль, як вы, напэўна, бачылі — дыялогу не было, склалася ўражанне, што ён і не быў патрэбен прысутным. І я нават не магу падабраць вызначэнне таго, што адбывалася каля Міністэрства аховы здароўя, дзе, уласна, прадстаўнікі медыцынскай супольнасці былі далёка не ў большасці».
«Мне ніколі ў галаву не прыходзіла перакладаць абмеркаванне ў публічную плоскасць на абшары сеткі інтэрнэт»
«Зараз, як, напэўна, і ва ўсе часы самым папулярным пытаннем з’яўляецца пытанне „Чаму?“. Новае тое, што яно стала рытарычным і задаецца ў інтэрнэце ў форме маналогу. Ствараецца ўражанне, што гэтае пытанне хвалюе толькі прадстаўнікоў практычнага звяна аховы здароўя, але гэта не так. Я таксама вельмі часта задаю гэтае пытанне: разглядаючы скаргі пацыентаў, размаўляючы з іх сваякамі і наведваючы розныя медыцынскія ўстановы. Чаму некаторыя нашы калегі мала размаўляюць з пацыентам, ігнаруюць відавочныя сімптомы і таму памыляюцца з дыягназам, чаму дзяжурны персанал спіць, калі трэба ноччу дапамагчы хвораму, чаму ў кавідным стацыянары я знаходзіў пацыентаў з нізкім утрыманнем кіслароду без рэспіраторнай падтрымкі, чаму некаторыя нашы калегі бяруць, а часам і вымагаюць грошы з пацыентаў?
Але, сутыкаючыся з падобнымі праблемамі, мне ніколі ў галаву не прыходзіла перакладаць абмеркаванне ў публічную плоскасць на абшары сеткі інтэрнэт і, выклікаючы агрэсію навакольных, публікаваць прозвішчы нядбайных супрацоўнікаў для ўсеагульнага шальмавання. Я заўсёды лічыў правільным разабрацца ў прычынах, выправіць сітуацыю, вядома, пакараць вінаватых, а галоўнае — прыняць усе намаганні, каб гэта не паўтаралася надалей. Таму што нам патрэбен не піяр — нам патрэбен вынік, наша сістэма аховы здароўя павінна становіцца лепш, сучасней і, што немалаважна, дабрэй.
Вяртаючыся да ўчарашняй размовы, я паспрабую яшчэ раз асвятліць тыя пытанні, якія па-ранейшаму хвалююць людзей і якія ў нармальных умовах задаць у іх учора не атрымалася ці у мяне не было магчымасці даць адказ».
«Ні адна наша машына хуткай дапамогі не выкарыстоўвалася супрацоўнікамі МУС»
«Так, я спрабаваў сказаць, што ні адна наша машына хуткай дапамогі не выкарыстоўвалася супрацоўнікамі МУС для іх перавозкі да месцаў затрыманняў, што падобную размалёўку маюць машыны медыцынскай службы ўнутраных войскаў, дзе знаходзяцца ваенныя медыкі, натуральна ў ваеннай форме, і менавіта яны аказвалі медыцынскую дапамогу сваім пацярпелым калегам у самым эпіцэнтры, што магло і спарадзіць гэтыя чуткі.
Калі ёсць іншыя факты, прад’явіце іх, і мы разбярэмся, таму што нават здагадка, што ў машыне хуткай дапамогі могуць знаходзіцца прадстаўнікі сілавых ведамстваў, можа заклікаць агрэсію пратэстуючых і паставіць пад пагрозу бяспеку нашых супрацоўнікаў, а гэта недапушчальна. Спадзяюся, будуць прадстаўлены канкрэтныя факты ці гэтае пытанне будзе канчаткова знята з парадку дня».
«Для аказання медыцынскай дапамогі затрыманым у кожным РУУС у Мінску і буйных гарадах дзяжурыла хуткая дапамога»
«Так, я спрабаваў сказаць, што, пачынаючы з 9 жніўня, для аказання медыцынскай дапамогі затрыманым у кожным РУУС у Мінску і буйных гарадах дзяжурыла хуткая дапамога. Што ў месцах часовага ўтрымання працуюць медыцынскія працаўнікі не сістэмы аховы здароўя, а пенітэнцыярнай сістэмы, і што ёсць Пастанова Міністэрства аховы здароўя, якая рэгламентуе наша ўзаемадзеянне і ўстанаўлівае правілы аказання дапамогі затрыманым.
Таму мы шчыльна ўзаемадзейнічалі з МУС, каб максімальна хутка вырашыць пытанне аказання медыцынскай дапамогі тым, каму неабходна, і забяспечыць чалавечыя ўмовы знаходжання ў месцах часовага ўтрымання. Вынікам гэтай працы з’явіліся пераводы затрыманых грамадзян, якія маюць патрэбу ў аказанні медыцынскай дапамогі, з месцаў часовага ўтрымання ў стацыянары, а таксама аператыўнае вызваленне затрыманых з месцаў, дзе ўмовы ўтрымання не адпавядаюць нарматывам. Паводле інфармацыі прадстаўленай МУС, па стане на 17.08.2020 на Акрэсціна ўтрымліваліся 6 чалавек, затрыманых за ўдзел у вулічных акцыях, ніхто з іх у медыцынскай дапамозе не меў патрэбы. А ў Жодзіна няма ні аднаго затрыманага на дадзены момант.
Пра тое, што ўсіх затрыманых медыцынскіх работнікаў адпусцілі па ўзгадненні з Міністрам унутраных спраў, пад заруку Міністра аховы здароўя, мы ўжо пісалі, і не жадалі б гэтую тэму падымаць зноў, але гэта той факт, пра які, па нейкіх прычынах, большасць не ведае, і гэта яшчэ раз сведчыць пра цяжкасці камунікацыі».
«Сістэма аховы здароўя не праводзіць судова-медыцынскую экспертызу»
«Мы пастаянна тлумачым людзям, што сістэма аховы здароўя не праводзіць судова-медыцынскую экспертызу ў прынцыпе і не мае права накіроўваць на яе (за выключэннем выпадкаў смерці ў стацыянары, калі ёсць падазрэнні аб знешніх прычынах смерці). Адзінае, што мы можам зрабіць, гэта зафіксаваць факт звароту за медыцынскай дапамогай, апісаць атрыманыя пашкоджанні і, са слоў пацыента, пазначыць абставіны іх атрымання. І мы гэта робім усім, хто звярнуўся, толькі за 16.08.20 такіх зваротаў у адным Мінску было 160.
На жаль, ніхто не жадае чуць, што ўсе пацыенты, якія звярнуліся з траўмамі, фіксуюцца і інфармацыя пра іх перадаецца ў органы правапарадку. І так было заўсёды! Вы самі ведаеце, што, аглядаючы пацыента, лекар не можа дакладна вызначыць абставіны і прычыны траўмы: ці было гэта падзенне, знешняе ўздзеянне пры затрыманні або наступнае неапраўданае прымяненне сілы. Але мы аператыўна адказваем на запыты кампетэнтных органаў, якія праводзяць расследаванне, таму што медыцынскія работнікі, як і грамадства ў цэлым, зацікаўлены ў аб’ектыўным і бесстароннім расследаванні прычын гвалту на нашых вуліцах».
«У нашых патолагаанатамічных бюро (моргах) няма неапазнаных трупаў»
«Мы стаміліся паўтараць, што ў нашых патолагаанатамічных бюро (моргах) няма неапазнаных трупаў, што туды дастаўляюцца толькі памерлыя ў медыцынскіх установах. Загінулыя альбо памерлыя па-за бальнічнымі сценамі накіроўваюцца судова-медыцынскім экспертам, якія знаходзяцца па-за юрысдыкцыяй Міністэрства аховы здароўя. Ці ёсць у дадзены момант у службе судова-медыцынскай экспертызы неапазнаныя целы, у якой колькасці, і што з’явілася прычынай смерці — гэтыя пытанні трэба задаваць менавіта туды».
«Што зусім не ўкладаецца ў галаве, — гэта заклікі абмежаваць працу амбулаторна-поліклінічнага звяна»
«Але ёсць тое, што зусім не ўкладаецца ў галаве, — гэта заклікі абмежаваць працу амбулаторна-поліклінічнага звяна, як па часе, так і па аб’ёме і складу, а таксама спыніць аказанне планавай медыцынскай дапамогі ў стацыянарах. І гэта на фоне таго, што мы, як і ўсе астатнія краіны, абмяжоўвалі аказанне планавай хірургічнай дапамогі ў сувязі з COVID-19, улічваючы яго небяспеку ў пасляаперацыйным перыядзе, адмянялі дыспансерныя абследаванні, каб мінімізаваць рызыку інфікавання пацыентаў з хранічнай паталогіяй. У выніку, у нас назапасілася значная колькасць пацыентаў, якія чакаюць планавыя аперацыі і дыспансерныя агляды.
Акрамя таго, улічваючы верагоднасць другой хвалі каранавіруснай інфекцыі, зрушыліся тэрміны прышчэпачнай кампаніі ад грыпу на сярэдзіну верасня, каб завяршыць яе да магчымага ўздыму захворвання каранавіруснай інфекцыі. У нас назапасіўся значны аб’ём працы, які трэба зрабіць менавіта цяпер, у гэты эпідэміялагічна «светлы прамежак». Я ўпэўнены, што нашы лекары разумеюць, што не выкананая своечасова планавая аперацыя, што сарваныя тэрміны дыспансернага агляду — гэта не выяўленыя своечасова анкалагічныя захворванні, не дыягнаставаная дэкампенсацыя хранічнай паталогіі, больш высокая рызыка ўскладненняў, якія патрабуюць аказання экстранай медыцынскай дапамогі. Мы рызыкуем сотнямі і тысячамі чалавечых жыццяў! У мяне няма слоў, каб даць дакладнае вызначэнне такім заклікам. І, што самае крыўднае, распаўсюджваюцца гэтыя заклікі па сутнасці ананімна, подла хаваючыся пад подпісамі: беларускія медыкі, лекары г. Мінска і г. д. Людзі разумеюць, што падпісаць такое — гэта ўзяць на сябе адказнасць за смерць пацыентаў, таму не падпісваюць, але ўсё роўна заклікаюць. Няўжо хтосьці з нас жадае пабудаваць сістэму аховы здароўя, дзе чалавечыя жыцці прыносяцца ва ўгоду вулічным акцыям, дзе частка медыцынскіх работнікаў вызначае, у якім рэжыме будуць працаваць установы, дзе лекар выбірае каму аказваць дапамогу, а каму не. Такой сістэмы няма ні ў адной цывілізаванай краіне і, спадзяюся, не будзе і ў нас, таму што наўрад ці хто-небудзь з нашых грамадзян захоча апынуцца ў сітуацыі, калі аказанне або неаказанне яму дапамогі, будзе залежыць ад таго, ці супадаюць яго погляды па розных пытаннях сучаснасці з поглядамі лекара, да якога яго прывезлі.
Паважаныя калегі, усім неабходна прыцішыць эмоцыі і ўспомніць, што безумоўнае аказанне медыцынскай дапамогі ўсім якія жывуць у нястачы — гэта пастулат, які не абмяркоўваецца і не ставіцца пад сумнеў, ад слова «зусім»! У вольны ад працы час вы маеце права выказваць сваю грамадзянскую пазіцыю, хоць, можа быць, было б больш правільным выказаць яе не выхадам на вуліцы, а дадатковым аб’ёмам работ на карысць нашых грамадзян, як пацярпелых падчас вулічных акцый, так і тых, што проста чакаюць аказання планавай медыцынскай дапамогі? Кожны вольны прымаць самастойнае рашэнне. Калі ў вас ёсць пытанні, у тым ліку любімае «Чаму?», вы можаце задаваць яго міністру альбо яго намеснікам, як у пісьмовай, так і ў вуснай форме ў любы даступны час.
Перастаньце абражаць адзін аднаго, гэта не ўпрыгожвае нікога. Інакш проста страшна ўявіць, што будзе, калі сапраўды прыйдзе другая хваля каранавіруснай інфекцыі і застане нас у эканамічна складаным становішчы, і з поўным разладам у сістэме аховы здароўя. А гэтую небяспеку ніхто не адмяняў.
P.S. Сістэма аховы здароўя ў цэлым і кіраўніцтва аховы здароўя ў прыватнасці заўсёды прыярытэтам сваёй працы ставілі аказанне якаснай і даступнай медыцынскай дапамогі, і гэтыя няпростыя дні не з’явіліся выключэннем. Чым выкліканая такая агрэсія з боку шэрагу інтэрнэт-рэсурсаў і часткі нашых грамадзян на адрас Міністэрства аховы здароўя, для нас не зусім зразумела. Але мы гатовыя да дыялогу, гатовыя да адкрытага абмеркавання наяўных праблем, але не з ананімнымі персанажамі, а людзьмі, здольнымі на гэты дыялог».
Бяспека рэальная, віртуальная, у навальніцу і на адлегласці.
Яшчэ нядаўна поле сланечніку здавалася нам дзіўнай з'явай.
«Эфект шафёра» лічыцца адной з распаўсюджаных ментальных пастак.
Хто здолее змяніць гісторыю ці змяніцца пад яе ўплывам?
