Хуткі кампост у мяшках

Увосень закладваем, а вясной уносім на градкі

Кампост — даступнае, карыснае, эфектыўнае арганічнае ўгнаенне, якое задавальняе патрэбу раслін у мікраэлементах і пажыўных рэчывах, паляпшае структуру глебы і яе характарыстыкі.

Робіцца кампост практычна з любых раслінных рэшткаў (пустазелле, кухонныя ачысткі, скошаная трава, бацвінне агародніны, тонкія галінкі). Толькі правільны кампост спее не менш як 1-2 гады, што можа здацца занадта доўга. Але існуюць тэхналогіі падрыхтоўкі «хуткага» кампосту ў мяшках. Калі ўзяцца за закладанне такога кампосту восенню, то да вясны вы атрымаеце паўнавартаснае ўгнаенне.

За і супраць

У адрозненне ад традыцыйнага спосабу стварэння кампосту гэты, прагрэсіўны, метад хуткага кампаставання мае практычна адны толькі плюсы. Эканоміцца час — выдатнае ўгнаенне будзе гатова ўжо праз 2-3 месяцы, тады як «звычайны» кампост спее не менш як год.

Для стварэння кампоставых скрынь, ям або куч не трэба адводзіць асобную пляцоўку. Пры неабходнасці мяшкі з кампостам можна проста перанесці ў іншае месца, вызваліўшы тэрыторыю, напрыклад, для дадатковых градак.

Не трэба рэгулярна пералапачваць кампоставую масу ў працэсе яе паспявання, дастаткова некалькі разоў перавярнуць мяшкі з боку на бок (а многія абыходзяцца і без гэтага).

У мяшках кампост не размываецца дажджамі.

Кампост з мяхоў атрымліваецца больш чысты. У мяшку не завядуцца новыя, прыўнесеныя звонку, шкоднікі і не з'явяцца дадатковыя насенне і карані пустазелля, занесеныя, напрыклад, ветрам у той час, калі старыя ўжо расклаліся.

Сярод вельмі ўмоўных мінусаў можна назваць той факт, што давядзецца набыць спецыяльныя мяшкі. Ды яшчэ, мабыць, той момант, што ў выпадку падрыхтоўкі хуткага кампосту вельмі пажадана закладваць увесь матэрыял для будучага ўгнаення аднаразова, каб ён перагніў адначасова.

Як прыгатаваць

Спатрэбяцца мяшкі, раслінныя рэшткі, пара карысных дабавак і трохі сонечнага месца на ўчастку.

Мяшкі варта браць з цёмнага матэрыялу. Пакеты не павінны быць маленькага аб'ёму — інакш кампост у іх будзе вельмі хутка перасыхаць, а тэмпература ўсярэдзіне не дасягне патрэбных высокіх паказчыкаў. Звычайна рэкамендуюць мяшкі ёмістасцю 120-250 л.

Матэрыял мяшка павінен быць досыць шчыльны. Некаторыя абыходзяцца шчыльнымі поліэтыленавымі чорнымі смеццевымі пакетамі, але лепш набыць мяшкі са шчыльнага матэрыялу (для будаўнічага смецця і бытавых адходаў, для збору восеньскага лісця).

Сыравінай для будучага кампосту могуць быць любыя раслінныя рэшткі, прыцярушаныя агароднай зямлёй, — выпалатае пустазелле, скошаная трава, абломкі галін і кары, агародніннае бацвінне, рэшткі садавіны, абрэзкі паперы і кардону. Некаторыя агароднікі нават укладваюць у мяшкі для кампосту невялікія кавалкі знятага дзёрну, страсянуўшы з каранёў лішнюю зямлю, — за некалькі месяцаў дзёран выдатна паспявае пераапрацавацца.

Няўдалым выбарам для хуткага кампосту будуць лупіна цытрусавых і апалае лісце бягучага сезона, якія доўга пераапрацоўваюцца, а таксама абрэзкі вечназялёных раслін і карэнні шматгадовага пустазелля. Яшчэ запаволіць працэс кампаставання могуць рэшткі кустоў таматаў і бульбоўнік.

Калі перабераце з азотазмяшчальнымі раслінамі ў кампоставым мяшку, напрыклад, з рэшткамі бабовых, на выхадзе можаце атрымаць прадукт з залішне рэзкім аміячным пахам замест нейтральнага глебавага. У ідэале бактэрыям, якія робяць кампост, прыйдуцца даспадобы суадносіны азоцістай і вугляродзістай сыравіны ў прапорцыі 1:30.

Важна сачыць, каб матэрыял, які закладваецца ў мяшкі для кампосту, быў здаровы — усе заражаныя і хворыя раслінныя рэшткі трэба спаліць, каб не дапусціць распаўсюджвання хваробы.

З прадуктаў жывёльнага паходжання ў будучы кампост дапушчальна дадаваць толькі трохі птушынага памёту і перапрэлага (ні ў якім разе не свежага!) гною.

Каб кампост выспяваў хутчэй, неабходна дадаць у кожны мяшок літровы слоік драўнянага попелу і жменю аміячнай салетры.

Некаторыя агароднікі таксама дадаюць у будучы кампост біягумус, ЭМ-прэпараты, раствор глебавых бактэрый і да т. п. для павелічэння колькасці перапрацоўчых мікраарганізмаў у ёмістасці. На самай справе пры наяўнасці ў мяшку рэшткаў глебы гэта рабіць зусім неабавязкова — у агароднай зямлі патрэбных мікраарганізмаў дастаткова.

Усе пласты складнікаў у мяшках шчыльна ўтрамбоўваюць, а самі мяшкі моцна завязваюць або герметычна замотваюць скотчам — гэта важна! Папярэдне, калі здаецца, што зыходная маса атрымалася залішне сухой, перад закрыццём мяшка яе можна злёгку ўвільгатніць. Дадатковыя адтуліны для аэрацыі ў мяшках рабіць няма неабходнасці.

Работа па падрыхтоўцы хуткага кампосту амаль скончаная — застаецца толькі размясціць мяшкі на ўчастку (пажадана на сонечным месцы) і забыцца пра іх на 2,5-3 месяцы.

Па сканчэнні пазначанага часу вы павінны атрымаць у мяшках друзлы чысты перапрэлы кампост, прыдатны абсалютна для любых мэт: мульчыравання градак, вырошчвання расады, угнойвання пакаёвых кветак і агародных раслін.

Вядучая рубрыкі Ірына Тамковіч. Тэл. 8 (017) 287-18-15