Што варта пачытаць

К. Хадасевіч-Лісавая. Вухуцік. Васільвася. Мінск, Выдавецкі дом «Звязда», 2019.

Два цікавыя і займальныя фантастычныя апавяданні ад Кацярыны Хадасевіч-Лісавой. Максімка знайшоў серабрыстую скрыначку, якая выпраменьвала бела-бэзавае святло і выявілася міжпрасторавым парталам. Адтуль з’явіўся галаграфічны хлопчык. Пакінуўшы свой партал, віртуальны госць стаў падобны да звычайнага хлопчыка і ўзяў сабе імя Васільвася. Галаграмы не маюць бацькоў, не ядуць, не спяць і нічога не ведаюць пра зямное жыццё. Дзякуючы Максімку Васільвася атрымаў такую магчымасць. Еў бульбу з мясам, яблычны пірог, аладкі з мёдам, гуляў у футбол. Пазнаёміўся і пасябраваў з сабакам Агатам і катом Фішам. А калі прыйшоў час ляцець назад у космас, бяздомны Фіша выказаў жаданне адправіцца разам з новым сябрам. Максімку нарэшце будзе пра каго распавесці ў школьным сачыненні «Мой самы незвычайны сябар».

Маленькая Улада любіла маляваць. Аднойчы ў цэнтры белага аркуша паперы замігцела кропка, а пасля на паперы намалявалася дзіўная істота з носам-дудачкай. Незвычайнага госця дзяўчынка назвала Вухуцікам. Высветлілася, што яго касмічны карабель трапіў у эпіцэнтр буры, але паспеў падаць сігнал SOS, які пабачыла Улада на белым аркушы. За тыя некалькі дзён, што правёў касмічны госць на Зямлі, ён навучыўся плаваць, наведваў школу і пабываў на канцэрце. А потым Улада намалявала для сябра касмічны карабель, каб Вухуцік мог вярнуцца дадому.

Як бачым, і дзяўчаткі, і хлопчыкі аднолькава цікавяцца касмічнымі вандроўкамі. Дзяўчаткі таксама гуляюць у футбол, а хлопчыкі малююць і наведваюць канцэрты. Таму не зусім зразумела, навошта першае з апавяданняў аўтарка маркіравала «для хлопчыкаў», а другое — «для дзяўчынак». Думаецца, варта пазбягаць замацавання гендарных стэрэатыпаў, асабліва важна гэта для дзіцячых кніг, бо гендарная ідэнтычнасць акурат фарміруецца ў маленстве.

Алена Брава