Аб стратэгіі барацьбы з COVІD-19, выпрабаванні вакцыны і калектыўным імунітэце

Колькасць людзей, якія заразіліся каранавірусам, у свеце перавысіла 50 мільёнаў. Як Беларусь падрыхтавалася да другой хвалі COVІD-19, ці будуць узмацняцца абмежавальныя меры, ці можна ўжо казаць аб калектыўным імунітэце, як перажывае пандэмію турыстычны сектар, і ад чаго залежыць адкрыццё меж, у інтэрв'ю БелТА расказаў намеснік прэм'ер-міністра Ігар Петрышэнка.

— Як можна ахарактарызаваць зараз сітуацыю з COVІD-19 у Беларусі? Ці карэктавалася неяк стратэгія барацьбы з каранавірусам у параўнанні з вясновай хваляй?

— Цяпер у краіне адзначаецца тэндэнцыя да павелічэння колькасці выпадкаў інфекцыі COVІD-19. Найбольшая колькасць зарэгістраваных выпадкаў захворвання прыпадае на дарослае насельніцтва (85,7 %), сярод якога больш за 50 % хворых — асобы працаздольнага ўзросту. На гэтым этапе эпідэмічны працэс характарызуецца большай інтэнсіўнасцю ў параўнанні з вясновым перыядам.

Стратэгія істотна не змянілася — вірус той жа. Усё найлепшае, што было напрацавана, выкарыстоўваецца і цяпер: механізмы ўзаемадзеяння органаў улады; шырокае правядзенне супрацьэпідэмічных мерапрыемстваў на ўсіх узроўнях; адпрацаваная лагістыка з падзелам пацыентаў на больш лёгкіх, якія лечацца і назіраюцца дома, і цяжкіх, якіх шпіталізуюць у стацыянары; сістэма стацыянараў для рэабілітацыі, якая паказала сябе паспяхова; рэалізацыя комплексу санітарна-супрацьэпідэмічных мерапрыемстваў. Адпаведныя меры прымаюцца ў кожным рэгіёне з улікам сённяшняй сітуацыі.

— Колькі ўстаноў аховы здароўя перавялі на ўзмоцнены рэжым работы?

— Цалкам перапрафіляваны для аказання меддапамогі пацыентам з COVІD-19 у цэлым па краіне 18 устаноў аховы здароўя. Астатнія працуюць альбо ў звычайным штатным рэжыме, альбо з вылучэннем аддзяленняў для лячэння такіх пацыентаў.

На амбулаторным этапе працуе каля 1,1 тысячы кантактных брыгад для аказання дапамогі пацыентам з COVІD-19 у амбулаторных умовах і 2,6 тысячы камандаў лекараў агульнай практыкі для работы з усімі астатнімі пацыентамі.

Рэзерв ложкавага фонду для лячэння пацыентаў з каранавіруснай інфекцыяй дастатковы. Для пацыентаў з інфекцыяй COVІD-19 перапрафілявана больш за 19,6 тысячы ложкаў кароткатэрміновага знаходжання, што складае менш за 30 % ад гэтага фонду.

— Як у Беларусі ідуць клінічныя выпрабаванні расійскай вакцыны? Якія перспектывы яе ўкаранення ў якасці ўжо паўнавартаснай вакцыны? Ці будуць у краіне выпрабоўваць (і пасля закупляць) вакцыны іншых вытворцаў?

— У даследаваннях удзельнічаюць 4 мінскія паліклінікі. Усяго скрынінг перад вакцынацыяй прайшлі 109 чалавек, былі вакцынаваны 100. Усе добраахвотнікі назіраюцца 180 дзён з моманту першай вакцынацыі, 30 % з іх ужо зроблена другое ўвядзенне вакцыны. Па выніках назірання спецыялістаў на гэтым этапе даследавання ін'екцыі пераносяцца добра, без якіх-небудзь ускладненняў.

Пасля завяршэння даследавання вакцыны мы прааналізуем вынікі, атрымаем інфармацыю ад вытворцаў, што датычыцца комплекснай ацэнкі эфектыўнасці вакцыны. І толькі пасля гэтага будзе прынята рашэнне аб яе прымяненні ў краіне.

Што датычыцца вакцын іншых вытворцаў, то мы прапрацоўваем розныя варыянты, вывучаем па гэтай тэме ўсё.

— Ці дзейнічае імунітэт у грамадзян, якія перанеслі COVІD-19 падчас вясновай хвалі?

— Імунітэт у тых, хто перанёс інфекцыю раней, ёсць. Пытанне ў яго выяўленасці і эфектыўнасці. На жаль, у шэрагу перахварэлых антыцелы не рэгістраваліся ці іх узровень быў нізкі. То-бок у гэтых грамадзян сфарміраваўся нізкі імунітэт. Гэта становіцца прычынай паўторных заражэнняў. У свеце паўторныя выпадкі захворвання назіраюцца ў менш чым 0,5—1 % тых, хто раней хварэў.

Спецыялісты папярэдне ацэньваюць папуляцыйны імунітэт у краіне пасля першай хвалі на ўзроўні 15—20 %. Больш дакладныя звесткі мы зможам атрымаць пазней, калі будуць праведзеныя даследаванні за больш працяглы перыяд, хоць бы 1-2 гады.

— Для медыкаў увялі надбаўкі за барацьбу з каранавірусам. Які аб'ём сродкаў ужо накіраваны на гэтыя мэты? І ў якую суму для бюджэту абыходзіцца кошт лячэння аднаго пацыента з COVІD-19?

— Названыя надбаўкі выплачаныя больш чым 51 тысячы работнікаў аховы здароўя, на гэтыя мэты накіравана звыш 350 мільёнаў рублёў.

Адзін ложка-дзень лячэння пацыента з COVІD-19 у аддзяленні анестэзіялогіі-рэанімацыі каштуе каля 800 рублёў.

— Ці ёсць перадумовы для ўвядзення зараз дыстанцыйнага навучання для школьнікаў і студэнтаў?

— Пакуль перадумоў для ўвядзення дыстанцыйнага навучання для школьнікаў няма. На працягу першай чвэрці школу наведвалі не менш за 85 % навучэнцаў, па хваробе прапускалі навучальныя заняткі не больш за 11 % школьнікаў.

У ВНУ навучальныя групы, дзе ёсць хворыя на COVІD-19, пераходзяць на аддалены фармат навучання з выкарыстаннем інфармацыйных тэхналогій. Сёння ў такім фармаце навучаецца не больш за 10 % студэнтаў.

— Адна са сфер, якая найбольш пацярпела праз пандэмію, — турыстычная, якую вы курыруеце ва ўрадзе. Як беларускі турызм перажывае гэты няпросты час? Вядома, што каля 400 тысяч беларусаў унеслі грошы за пуцёўкі, але далёка не ўсе з'ехалі на адпачынак. Як атрымалася ўрэгуляваць сітуацыю?

— Яшчэ вясной разам з вядучымі грамадскімі аб'яднаннямі ў сферы турызму выпрацаваны алгарытм вырашэння спрэчак з турыстамі. Сутнасць яго заключаецца ў індывідуальным вырашэнні кожнага канкрэтнага выпадку ў рамках дзеючага заканадаўства (Грамадзянскі кодэкс, законы «Аб абароне правоў спажыўцоў» і «Аб турызме»). Гэты алгарытм прадугледжвае некалькі варыянтаў — перанос тура, вяртанне грашовых сродкаў з адтэрміноўкай, дэпаніраванне грашовых сродкаў на наступны год.

У большасці выпадкаў турыстычным фірмам атрымалася дамовіцца са сваімі кліентамі і заключыць дадатковыя пагадненні па адным з названых варыянтаў. Частку пытанняў удалося вырашыць пасля адкрыцця меж і аднаўлення работы турыстычнага сектара.

Прававыя нормы, якія дадаткова рэгулююць гэтыя пытанні, будуць прадугледжаны ў новым законе «Аб турызме» (страхаванне, стварэнне спецыяльнага фонду або банкаўская гарантыя). Гэта, з аднаго боку, забяспечыць «падушку бяспекі» для турыстычных фірмаў, з другога — гарантыю вяртання грашовых сродкаў турыстам. Адпаведны законапраект унесены ў Палату прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу сёлета ў маі.

Сітуацыя, якая склалася, — нагода для развіцця ўнутранага турызму. Сёння ў больш выгадным становішчы аказаліся тыя турыстычныя арганізацыі, якія змаглі аператыўна пераарыентавацца на продаж тураў і экскурсій унутры краіны.

Месяц таму на пасяджэнні міжведамаснага экспертна-каардынацыйнага савета па турызме пры Савеце Міністраў быў выпрацаваны шэраг стымуляцыйных мер як для беларусаў, якія вандруюць унутры краіны, так і для турыстычных фірмаў. Гэта і развіццё новых маршрутаў, і паляпшэнне інфраструктуры, і маркетынгавыя мерапрыемствы, і палітыка падатковых ільгот і прэферэнцый, і гнуткая цэнавая палітыка, і іншыя меры. Унутраны турызм мае вялікія перспектывы.

— Пэўную падтрымку турыстычнага сектара магло б даць аднаўленне транспартных зносін у поўнай меры. Калі можна будзе разлічваць на аднаўленне чыгуначных і аўтобусных зносін з Расіяй?

— Беларускі бок гатовы да аднаўлення чыгуначных і аўтамабільных зносін з Расіяй. Аб прымаемых мерах для аднаўлення зносін мы інфармавалі нашых расійскіх калег падчас рэгулярных кансультацый, якія праводзяцца паміж Міністэрствам аховы здароўя і Расспажыўнаглядам, на іншых інтэграцыйных пляцоўках.

Зараз напружаная эпідэміялагічная сітуацыя, таму рашэнне аб аднаўленні аўтамабільных і чыгуначных пасажырскіх зносін будзе прымацца з улікам змянення сітуацыі.

— Беларусь абмежавала ўезд на сваю тэрыторыю замежнікаў. Як доўга можа дзейнічаць гэтая мера?

— Гэтая мера часовая, і тэрмін яе дзеяння будзе залежаць ад развіцця эпідэміялагічнай сітуацыі ў краінах-суседзях. Пакуль жа рабіць нейкія прагнозы рана, бо ўсюды адзначаецца няўхільны рост захворванняў.

Фота БелТА