Вы тут

Разгадваем тайны твораў класіка


Сёлета спаўняецца 90 гадоў з дня нараджэння беларускага класіка Уладзіміра Караткевіча. Якраз у дзень юбілею 26 лістапада на сацыякультурным канале «Беларусь 3» гледачоў чакае паказ кінафільмаў, якія былі зняты па творах пісьменніка.


«Дзікае паляванне караля Стаха» — адна з першых аповесцяў Уладзіміра Караткевіча, якую апублікавалі ў 1964 годзе, а экранізаваная яна была толькі ў 1979-м. Містычная драма ад рэжысёра Валерыя Рубінчыка пераносіць нас у ХІХ стагоддзе. Малады вучоны-этнограф Андрэй Беларэцкі прыязджае на беларускае Палессе, каб вывучаць народныя паданні. Ён пасяляецца ў маёнтку Балотныя Яліны, дзе жыве юная паненка Надзея — апошняя прадстаўніца старажытнага шляхецкага роду Яноўскіх. Дарэчы, здымкі старадаўняга палаца праводзіліся ў Падгорацкім замку, што знаходзіцца ў Львоўскай вобласці (Украіна). Дзяўчына распавядае Беларэцкаму пра прывідаў іхняга дома: Маленькага Чалавека, Блакітную жанчыну і Дзікае паляванне, што наводзяць жах па ўсёй акрузе...

Прэм'ерны паказ фільма адбыўся ў Мінску ў сценах касцёла Святых Сымона і Алены, дзе тады размяшчаўся Дом кіно. Пасля кінастужка атрымала розныя ўзнагароды па ўсім свеце. Так, напрыклад, на І Міжнародным кінафестывалі дэтэктыўных і таямнічых фільмаў «Містфэст» у Італіі «Дзікаму паляванню караля Стаха» аддалі Гран-пры, а потым праз некалькі гадоў такі ж поспех напаткаў карціну і ў Бельгіі на Міжнародным кінафестывалі містычных і навукова-папулярных фільмаў.

Экранізацыя рамана «Хрыстос прызямліўся ў Гародні» апярэдзіла выхад самой кнігі. Спачатку твор з'явіўся ў пісьменніка ў выглядзе кінасцэнарыя, па якім знялі фільм. Сюжэт яго заснаваны на рэальных падзеях. Штуршком для напісання рамана паслужыў запіс з «Хронікі...» Мацея Стрыйкоўскага пра тое, што ў ХVІ ст., у пачатку княжання Жыгімонта І, з'явіўся чалавек, які называў сябе Хрыстом. Кінастужка знятая Уладзімірам Бычковым — гэта філасофская прытча і роздум пра пакліканне чалавека... У часы голаду і татарскіх набегаў акцёр Юрась Братчык з'яўляецца перад народам у абліччы Хрыста, і народ верыць у цуд. Гэтым вырашае скарыстацца хітры манах Басяцкі. Юрася і яго сяброў — «апосталаў» арыштоўваюць па загадзе кардынала, грыміруюць, апранаюць у адпаведнае адзенне і выводзяць да народа. Галодны люд пачынае маліць пра хлеб, і Юрась вядзе натоўп да засекаў багацеяў. Збегшы ад кардынала, Юрась з сябрамі хаваецца ў жаночым кляштары. А потым з дапамогай людзей яны разбіваюць татар і войска кардынала. Фільм быў зняты на «Беларусьфільме» ў 1967-м і адноўлены ў 1989 годзе, калі яго паказалі публічна. У карціне гледачы заўважаць шмат горкай іроніі, драматызму, але разам з тым гумару і аптымізму. Сам пісьменнік неяк адзначыў, што гэта «не камедыя і не трагедыя, а трагікамедыя, смех скрозь слёзы, народная драма».

А вось тым, хто любіць гістарычныя дэтэктывы, варта будзе паглядзець фільм «Чорны замак Альшанскі» ад рэжысёра Міхаіла Пташука. Экранізацыю па матывах гэтага рамана зрабілі ў 1983 годзе. Па сюжэце дзея адбываецца ў 1611 годзе. Магутны і найбагацейшы ў Беларусі род князёў Альшанскіх раптам занепадае. Скарбы роду аказваюцца замураваныя ў адной з веж радавога замка. Апошні з князёў Альшанскіх хавае завяшчанне пра месцазнаходжанне скарбу ў вокладку кнігі, якая захавалася і ўжо ў наш час стала цэнтрам ланцуга дзіўных, загадкавых і нават крывавых падзей... Сюжэт вядомы многім, але чаму б не паглядзець яго ў кінаўвасабленні?

Алена ДРАПКО

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Сёння пачаў работу УНС у новым статусе

Сёння пачаў работу УНС у новым статусе

Амаль тысяча дзвесце чалавек сабраліся, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны. 

Навука

Наколькі эфектыўна працуе сістэма інтэлектуальнай уласнасці?

Наколькі эфектыўна працуе сістэма інтэлектуальнай уласнасці?

Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.

Здароўе

У Нацыянальны каляндар плануюць уключыць новыя прышчэпкі

У Нацыянальны каляндар плануюць уключыць новыя прышчэпкі

Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?

Грамадства

Курс маладога байца для дэпутата

Курс маладога байца для дэпутата

Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.