Як развіваецца першы ў Беларусі іванавацыйна-прамысловы нафтахімічны кластар

Пазаўчора ў Наваполацку ўдзельнікі пленарнага пасяджэння навукова-кансультацыйнага савета пры Прэзідыуме Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу абмяркоўвалі, як развіваецца першы ў Беларусі іванавацыйна-прамысловы нафтахімічны кластар.

Гэты «кангламерат» быў створаны ў 2017 годзе. Адпаведнае пагадненне аб супрацоўніцтве тады падпісалі кіраўнікі гарвыканкама, Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта
і адкрытага акцыянернага таварыства «Нафтан».

Кіраўнік верхняй палаты беларускага парламента Наталля Качанава, якая ўзначальвае гэты савет, выказала ўпэўненасць, што пры правільным падыходзе кластар можа быць вельмі карысны для ўсіх, хто ў яго ўваходзіць або зацікаўлены стаць яго членам, а таксама для развіцця рэгіёна і краіны ў цэлым.

Старшыня Савета Рэспублікі падкрэсліла, што кластар адначасова павінен спрыяць вырашэнню многіх задач. Напрыклад, павелічэнню вырабу прадукцыі з высокім дабаўленым коштам, унутранага валавога прадукту, павышэнню якасці навучання студэнтаў, навуковага патэнцыялу, у тым ліку прыцягненню моладзі ў навуку.

Дарэчы, у Наваполацку сёлета пачаліся заняткі ў двух спецыялізаваных класах, дзе юнакоў і дзяўчат будуць мэтанакіравана рыхтаваць да паступлення ва ўстановы адукацыі, звязаныя з перапрацоўкай нафты. Гэты вопыт Наталля Качанава ўхваліла. Як і планы больш плённага супрацоўніцтва нашых навукоўцаў з прамысловікамі. Каб мінімізаваць выплаты замежнікам, якія робяць праекты, будуюць устаноўкі для нафтаперапрацоўчай галіны, робяць экспертызы якасці прадукцыі і гэтак далей.

На сённяшні дзень кластар налічвае сем удзельнікаў. Плануецца, што ў хуткім часе да іх далучацца яшчэ тры. Як падкрэсліў старшыня Наваполацкага гарвыканкама Дзмітрый Дзямідаў, намеснік старшыні Пастаяннай камісіі Савета Рэспублікі па эканоміцы, бюджэце і фінансах, такая форма ўзаемадзеяння мае перспектывы, што пацвярджаецца і вялікім інтарэсам да супрацоўніцтва з боку адной з самых буйных кітайскіх карпарацый. Мэр горада дадаў, што кластар дазваляе прыцягнуць больш інвестараў для развіцця горада ў цэлым, новыя тэхналогіі — для павышэння эфектыўнасці кіравання эканомікай...

У мясцовай альма-матар штогод рыхтуюць кадры для нафтаперапрацоўчай прамысловасці краіны і актыўна супрацоўнічаюць з «Нафтанам». Але і тут ёсць яшчэ вялікі рэзерв. На мерапрыемстве рэктар Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта, доктар тэхнічных навук, прафесар Дзмітрый Лазоўскі агучыў магчымыя кірункі больш плённага ўзаемадзеяння з «Нафтанам». Напрыклад, гэта датычыцца да экспертных паслуг. Прадстаўнікі вышэйшай навучальнай установы цікава расказалі пра вопыт работы для забеспячэння патрэб вытворчасці. Наталлю Качанаву асабліва закранула гаворка аб тым, што многія выкладчыкі і навукоўцы сыходзяць з ВНУ на прадпрыемствы з-за значнай розніцы ў аплаце працы. Сапраўды, гэта тэма для асобнага абмеркавання. Напрыклад, чаму б у такім выпадку былому выкладчыку, які стаў работнікам «Нафтана», не чытаць лекцыі студэнтам і надалей — пры фінансавай падтрымцы прадпрыемства? Навучэнцы хутка стануць членамі каманды «нафтанаўцаў», таму лагічна «ўкладвацца» ў веды патэнцыйных калег…

Дыскусія была надзвычай цікавая і вельмі шчырая — пасяджэнне скончылася на гадзіну пазней, чым планавалася.

Спікер Савета Рэспублікі прапанавала часцей збірацца менавіта ў такім фармаце, бо ёсць шмат дробных невідавочных пытанняў, але менавіта з-за іх нешта і бывае «на ручніку» або развіваецца не так хутка, як хацелася б. Наталля Качанава не раз падкрэслівала, што ў дэфіцыце — ініцыятыва. А тое, што ў краіне ёсць: ад структур, дзе працуюць эксперты, распрацоўшчыкі, даследчыкі, да розных камітэтаў і ведамстваў — павінна працаваць па максімуме. Тут ёсць магчымасць без прыцягнення знешніх інтэлектуальных сіл, фірмаў-вытворцаў, гэта значыць, самастойна спрыяць эфектыўнаму вырабу тавараў і паслуг.

Каментуючы вынікі пасяджэння журналістам, Наталля Качанава адзначыла, што абмеркаванне карыснае для таго, каб скаардынаваць практыку дзейнасці іншых кластараў. Іх у Беларусі ўжо сем — напрыклад, у Віцебскай вобласці ёсць фармацэўтычны. Такая форма арганізацыі вытворчасці за мяжой даказала сваю эфектыўнасць, Беларусь жа не адстае ад часу.

Аляксандр ПУКШАНСКІ

Фота БелТА