Лукашэнка: Праект пад назвай СНД адбыўся і зноў пацвярджае сваю жыццяздольнасць ў гэты няпросты час

Прэзідэнт Беларусі сустрэўся з удзельнікамі пасяджэння Савета кіраўнікоў урада СНД, якое прайшло ў Мінску. Беларусь, як старшыня Садружнасці ў 2021 годзе, выступае за наданне ёй дынамікі і аўтарытэту, а таксама за плённае супрацоўніцтва краін. Адпаведнае пытанне стане ключавой тэмай сустрэчы Прэзідэнта з кіраўнікамі ўрадаў СНД.

«Сёння ў нашых сяброў з Азербайджана Дзень Рэспублікі. Дазвольце мне павіншаваць азербайджанскі народ і іх лідара, нашага вялікага сябра Ільхама Аліева з гэтым вялікім святам», — пачаў сваё выступленне Аляксандр Лукашэнка, — «Мне прыемна, што вы прыехалі ў Мінск. Наколькі я назіраў напярэдадні, многія змаглі пагаварыць тэт-а-тэт, высветліць усе адносіны і перспектывы. Я рады, што вы на беларускай зямлі, нягледзячы на атакі на Беларусь у асноўным у інтэрнэце. Вы бачыце, што абстаноўка ў нас спакойная. Мінск па-ранейшаму ціхі, спакойны, утульны горад для жыцця людзей. Так што запрашаем і грамадзян вашых дзяржаў», — сказаў Прэзідэнт, вітаючы кіраўнікоў урадаў краін СНД. Ён падкрэсліў, што сваім прыездам яны паказваюць усім вельмі важны прыклад, што нельга бясконца сядзець пад замком.

«Пытанняў для абмеркавання заўсёды было шмат»

«Трэба адчыняцца, весці жывы дыялог, ісці адзін аднаму насустрач. Пагадзіцеся, ніякія нават самыя сучасныя тэхнічныя сродкі сувязі, якімі мы вымушаныя актыўна карыстацца, не могуць замяніць даверлівыя зносіны. Тым больш што пытанняў для абмеркавання заўсёды было шмат і сёння іх не менш», — адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Ён канстатаваў, што сёння можна з поўнай упэўненасцю сказаць, што праект пад назвай СНД адбыўся і зноў пацвярджае сваю жыццяздольнасць ў гэты няпросты час.

«Нават развал Савецкага Саюза не змог канчаткова парваць трывалыя інтэграцыйныя сувязі паміж брацкімі савецкімі рэспублікамі. Гэта была вялікая краіна ва ўсіх адносінах — вельмі прыцягальны геапалітычны цэнтр з развітай эканомікай і перадавой культурай, у якім мірна жылі больш за сотню розных этнасаў», — сказаў беларускі лідар.

«Мы маем каласальны вопыт некалькіх пакаленняў, шматвяковыя традыцыі дружбы і добрасуседства. Сілу духоўнага адзінства савецкіх народаў прадэманстравалі нашы дзяды і прадзеды. Мы маем тое, што нам падарылі дзеды і прадзеды, бацькі, перамогшы ў самай крывавай вайне мінулага стагоддзя», — падкрэсліў прэзідэнт.

«Самы галоўны патэнцыял нас усіх — гэта наш дух»

Адным з аргументаў на карысць інтэграцыі Аляксандр Лукашэнка назваў мэтанакіраваную працу, якая праводзіцца знешнімі сіламі супраць Садружнасці. Сёння ў наяўнасці — відавочнае грэбаванне прынцыпамі міжнароднага права і рост колькасці выпадкаў прымянення так званага права моцнага.

Але, па словах кіраўніка дзяржавы, логіка апанентаў цалкам зразумелая. «Па-першае, мы ўмацоўваемся, адпаведна, здольныя перашкодзіць іх планам па прыладзе аднапалярнага свету. Па-другое, нашы краіны маюць каласальны патэнцыял, што выклікае неспакой у канкурэнтаў. Самы галоўны патэнцыял нас усіх — гэта наш дух. І па-трэцяе, гэты патэнцыял можа быць памножаны, калі мы працягнем паглыбляць нашу інтэграцыю», — растлумачыў ён.

Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што адным з непарушных прыярытэтаў знешняй палітыкі Рэспублікі Беларусь сёння з’яўляецца развіццё сувязяў унутры аб’яднання. Па яго словах, найбольш актуальныя задачы Садружнасці пазначаны ў праграмных дакументах беларускага старшынства, яны таксама прасоўваюцца ў фармаце ЕАЭС. Многія задачы ужо рэалізаваны ў рамках Саюзнай дзяржавы Беларусі і Расіі.

Прэзідэнт Беларусі заўважыў, што асноўную ўвагу ўрадаў краін СНД і яе рабочых органаў трэба засяродзіць на развіцці агульнай эканамічнай прасторы. «Скажу адкрыта і прама, калі мы ў бліжэйшы час гэта не вырашым, казаць аб існаванні эфектыўнай Садружнасці Незалежных дзяржаў не давядзецца. Нават і ЕАЭС. Надышоў час, канчаткова расставіўшы усе кропкі над і, прыняць рашэнне па фарміраванні гэтага падмурку адносін нашых дзяржаў. Падмурак — гэта эканоміка», — заявіў беларускі лідар.

Аснова для паспяховага развіцця эканамічнай інтэграцыі, па словах кіраўніка дзяржавы, — удасканаленне дакументаў Садружнасці і гарманізацыя іх з нарматыўна-прававой базай Еўразійскага эканамічнага саюза. «І потым вельмі эфектыўна рухацца наперад», — сказаў Аляксандр Лукашэнка.

«Давайце не згубім адзін аднаго»

Беларускі лідар звярнуў увагу на тое, што разам краіны Садружнасці змогуць больш эфектыўна супрацьстаяць новым глабальным выклікам, у тым ліку распаўсюджванню каранавіруснай інфекцыі і яе наступстваў, а таксама спробам расхіствання сітуацыі ў розных рэгіёнах. Прэзідэнт шчыра сказаў, што не трэба думаць, што падзеі ў Расіі, Украіне, Беларусі не адбываюцца дзесьці далёка і датычацца кожнага. «Мы ніколі не думалі, што ў мірнай спакойнай Беларусі з талерантным народам магчымы падобныя з’явы. Разумееце, якімі метадамі яны дзейнічалі, колькі грошай выдаткавана, якія сеткі ствараюцца. У іх дзеяннях і размовы не было пра правы чалавека. Ствараўся выбуховы момант для пачатку мяцяжу. Многія вашы дзяржавы адчувалі гэта на сабе, і мы адчуваем», — сказаў Аляксандр Лукашэнка. Ён падкрэсліў, што справа не ў тым, каб усе сталі дапамагаць Беларусі. Прэзідэнт заклікаў рабіць тое, што краіны ўмелі рабіць у мінулым стагоддзі, у часы Савецкага Саюзу.

«У нас была інтэграваная эканоміка, па многіх пазіцыях яна застаецца ў кааперацыі. Парваць нас вельмі цяжка, таму што эканоміка завязаная. Давайце спакойна рабіць гэтую справу, ствараць фундамент, каб людзі адчулі, што сэнс ёсць. Давайце не згубім адзін аднаго», — прызнаўся кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка расказаў, як калісьці папярэджваў лідараў Украіны і Грузіі не спяшацца выходзіць з СНД. «Выйсці заўсёды паспееш, а вось увайсці назад — шмат выдаткаў і праблем будзе. Таму, паважаныя сябры, ніколі не спяшайцеся», — заклікаў ён.

«Вы ж ведаеце, жыццё такое кароткае і так імгненна пралятае. І калі мы часам на роўным месцы пачынаем спрачацца і дзяліць рубель на чатыры часткі ці за тысячу кубоў газу не можам усталяваць нейкую цану ў той час, калі яго ў Туркменістане падзець няма куды. Пачынаем выгадваць, пакуль яшчэ жывучы ў адной прасторы. Гэта не нармальна. Не губляйце тое, што ёсць. Беражыце тое, што ёсць. Давайце будзем дадаваць, а не губляць», — адзначыў беларускі лідар.

«Аб’яднаўшыся, мы змаглі выстаяць»

Асобную ўвагу ў сваім выступленні Аляксандр Лукашэнка надаў праблеме пандэміі каранавірусу і барацьбы з яе наступствамі. «Ніхто б не мог падумаць, што гэты працэс, не толькі сама хвароба так пераверне свет. Але, аб’яднаўшыся, мы паказалі, што мы можам выстаяць», — заўважыў ён.

Прэзідэнт Беларусі падзякаваў кіраўніцтву Расіі і асабіста прэм’ер-міністру Міхаілу Мішусціну за дапамогу з вакцынай. «Вы не хаваеце гэтую вакцыну ні ад каго, іх ужо чатыры. Можа, яшчэ распрацуеце, улічваючы, што каранавірус муціруе, і будуць новыя штамы. І дай бог, каб нашы вакцыны дзейнічалі супраць усіх штамаў. Мая падзяка вам асаблівая. Вы не проста прадалі нам вакцыну, вы аддалі свае тэхналогіі, і мы паспяхова вырабляем паўмільёна вакцын у месяц», — сказаў ён. Аляксандр Лукашэнка расказаў удзельнікам сустрэчы, што ў лабараторных умовах Беларусь ужо мае сваю вакцыну. Але пакуль не плануецца яе нават выпрабоўваць. Пакуль праблем з вакцынацыяй няма, беларускі бок хоча паглядзець, што будзе з каранавірусам праз год, каб прыстасаваць вакцыну да новага штаму. Ён запэўніў, што калі ўсё атрымаецца, гэта будзе агульная вакцына, і Беларусь зробіць, як зрабіла Расія.

Беларускі лідар расказаў, што на мінулай сустрэчы са сваім расійскім калегам Уладзімірам Пуціным яны абмяркоўвалі дапамогу грамадзянам заходніх краін. «Хоць іх кіраўніцтва паводзіць сябе непрыстойна ў адносінах да Беларусі, вы бачыце, які запыт на „Спадарожнік V“ у грамадзян заходніх дзяржаў. Людзі просяць аб дапамозе. Мы дамовіліся з прэзідэнтам Расіі, што Беларусь адкрые некалькі пераходаў на мяжы, уладкаваць там адпаведныя палаткі, калі трэба. Бальніц у нас на мяжы хапае, каб прыняць жадаючых людзей з тэрыторыі Польшчы, Літвы і іншых дзяржаў і асабліва Украіны. Там жа нашы людзі жывуць, на адной мове размаўляем і трэба аказаць ім дапамогу ў вакцынаванні», — сказаў ён. Зараз гэта адпрацоўваецца. У Беларусі ў спакойным тэмпе адбываецца вакцынацыя насельніцтва без «шаленства» па гэтай тэме.

«Галоўнае для нас цяпер абараніць старых і людзей, якія ў першую чаргу схільныя да захворвання каранавірусам. Мы іх падштурхоўваем, але не настойваем. Абавязковай вакцынацыі няма і не будзе. Але трэба дапамагчы суседзям, і асабліва ўкраінцам», — рэзюмаваў Аляксандр Лукашэнка.

«Людзі павінны размаўляць»

«У перыяд пандэміі пацярпелі не толькі эканамічныя сувязі, але і сацыяльна-гуманітарныя. Іх таксама трэба аднаўляць. Перш за ўсё гэта датычыцца чалавечых кантактаў, сфер культуры, навукі, адукацыі, спорту, турызму. Я даўно глыбока пагружаны ў гэту праблему», — сказаў Аляксандр Лукашэнка. Ён заклікаў краіны СНД актыўна адкрывацца, спрыяць зносінам людзей паміж сабой, узнаўляць транспартны паток. Аляксандр Лукашэнка сказаў, што ён даўно асвядомлены ў сітуацыі ў дзяржавах і яна ўсюды прыкладна аднолькавая. Ён падкрэсліў, што сітуацыю з каранавірусам усе перажывуць і трэба даць людзям магчымасць мець зносіны.

«Калі ў нас больш-менш нармальна, мы выраўняліся ў гэтых адносінах усімі праўдамі і няпраўдамі, давайце адчыняцца адзін аднаму», — заклікаў кіраўнік дзяржавы.

Прэзідэнт нагадаў, што Беларусь з самага пачатку пандэміі не закрывала свае межы. А меры, прынятыя беларускімі ўладамі для барацьбы з інфекцыяй, высока ацаніла Сусветная арганізацыя абароны здароўя.

«Мы абралі свой шлях барацьбы з каранавірусам. Мы не маглі зачыніцца, таму што абваліцца эканоміка. І мы за кошт гэтага вытрымалі. У нас з вамі акрамя рук і мазгоў нічога няма. Давайце адчыняцца і мець зносіны. Тое, што мы зачыненыя не будзе спрыяць памяншэнню захворвання, працэс даўно запушчаны і дай бог, каб ён хутчэй завяршыўся. Тое, што самалёты будуць лётаць або не лётаць, нічога не зменіцца. Будзем несці вялізныя страты», — канстатаваў Аляксандр Лукашэнка.

Ён звярнуў увагу на тое, што пандэмія паказала, наколькі краіны-партнёры СНД блізкія адна да адной і як здольныя падтрымліваць. «Як бы мы на гэты калектыўны Захад не глядзелі, але ў гэтай частцы, пры ўсіх недахопах яны падтрымліваюць адзін аднаго. Дзякуй богу, што расіяне не зачыніліся, як некаторыя, і з’явіліся для нас прыкладам падтрымкі. Таму трэба адчыняцца. Спорт, турызм, адукацыя, культура, навука і галоўнае — эканоміка. Трэба, каб людзі размаўлялі», — заўважыў кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што часам сітуацыя даходзіць да абсурду. Ён нагадаў, што чыгуначным транспартам паміж Беларуссю а Расіяй можна спакойна перамяшчацца, а авіяцыйны транспарт абмежаваны. «Але, я думаю, на перамовах з Уладзімірам Пуціным мы аб гэтым дамовімся», — сказаў ён.

«Не страціўшы тое, што ёсць, ісці наперад»

Перакананы, што пры наяўнасці розных інтэграцыйных фарматаў у вырашэнні агульных рэгіянальных праблем павінны быць задзейнічаны ўсе краіны Садружнасці«, — заявіў Аляксандр Лукашэнка.

Ён у пазітыўным ключы падкрэсліў правядзенне пасяджэння Еўразійскай міжурадавага савета 29 красавіка бягучага года ў Казані, у якім у статусе назіральнікаў і ганаровых гасцей удзельнічалі прадстаўнікі Малдовы, Узбекістана, Таджыкістана і Туркменістана.

«Відавочна, што гэтая ідэя расійскага боку. Я ўдзячны, што вы так зрабілі. Тым больш, што мы набліжаемся да 2025 года — значнай вехі ў развіцці ЕАЭС, калі павінна быць завершана фарміраванне агульных рынкаў газу, нафты і нафтапрадуктаў, электраэнергетыкі, адзінага фінансавага рынку, адзінай транспартнай прасторы, скаардынаванай аграпрамысловай палітыкі», — сказаў ён.

Кіраўнік дзяржавы не стаў утойваць наяўнасць складанасцяў і што яны заўсёды будуць. «Любая вялікая справа без іх не абыходзіцца. Пры гэтым грамадскасць павінна бачыць ход і вынікі нашай працы. І трэба кожны дзень рабіць хоць які-небудзь крок наперад», — заўважыў ён.

Аляксандр Лукашэнка, карыстаючыся выпадкам, павіншаваў удзельнікаў сустрэчы з 30-годдзем з дня ўтварэння Садружнасці Незалежных Дзяржаў. «Прашу перадаць кіраўнікам вашых краін маё запрашэнне наведаць Рэспубліку Беларусь 15 кастрычніка 2021 года для ўдзелу ў пасяджэнні Савета кіраўнікоў дзяржаў СНД, якое будзе прымеркавана да гэтага юбілею», — адзначыў беларускі лідар.

Прэзідэнт Беларусі нагадаў, што менавіта ў Беларусі была пастаўлена кропка ў існаванні Савецкага Саюза. «Можа, і ў Белавежскую пушчу на экскурсію з’ездзім. Там усё засталося, як было, мы гэта беражліва захоўваем. Калі б я вас туды запрасіў і сам там быў экскурсаводам, я б вам многае расказаў, як паводзілі сябе кіраўнікі і як элементарна адным росчыркам пяра знішчылі не проста вялікую краіну, а наймагутнейшы цэнтр сілы, без якога не вырашалася ні адна праблема», — сказаў ён.

Але, як падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка, гэта было ўчора, а сёння на гэтай прасторы існуюць суверэнныя, незалежныя дзяржавы. «Не трэба тут адзін на аднаго крычаць, што хтосьці каго-небудзь хоча кудысьці ўключыць, падціснуць, аб’яднаць... Слухайце, свет змяніўся. Ідыётаў няма сёння сярод нас, каб каланіяльным чынам занявольваць прытым сяброўскую дзяржаву. Гэта немагчыма сёння. Любая спроба паглынання дзяржавы ці нейкай сілай аб’яднаць, далучыць выкліча страшэнны адпор у гэтай дзяржаве. А памочнікаў у гэта вогнішча падкінуць палення вельмі шмат сёння. Таму трэба прымаць дэ-факта і дэ-юрэ тое, што ёсць. І на гэтай аснове, не страціўшы тое, што ёсць, ісці наперад, інтэгруючыся на новых прынцыпах, у новых умовах — так, як патрабуе ад нас час», — сказаў ён.

Прэзідэнт Беларусі запрасіў гасцей як мага часцей прыязджаць у Беларусь, запэўніўшы, што тут іх заўсёды будуць рады бачыць і цёпла прыняць.

Валерыя СЦЯЦКО

Фота БЕЛТА