З сённяшняга дня мы будзем знаёміць вас з нашымі адданымі чытачамі, якія на працягу дзесяцігоддзяў выпісваюць газету «Звязда». Гэтыя людзі раслі і сталелі на нашых публікацыях, некаторыя самі станавіліся аўтарамі. Ва ўсіх іх — цікавыя лёсы, якія заслугоўваюць нашай увагі.
У гасцях у Анастаса Семяновіча, нашага шматгадовага падпісчыка, карэспандэнты «Звязды» былі ўжо не раз. І не толькі таму, што жыве ён недалёка ад Мінска. Справа ў тым, што Анастас Лявонцевіч — вельмі цікавы апавядальнік. А яшчэ гэта гасцінны і працавіты чалавек: нягледзячы на свае 89 гадоў, ён і градку ўскапае, і траву на ўчастку пакосіць, а яшчэ гіру ў 16 кілаграмаў падыме і ў лазні папарыцца.
Наўрад ці сярод нашых чытачоў шмат тых, хто выпісвае «Звязду» з чэрвеня 1955 года. Даўняе сяброўства з газетай у яго пачалося на Мінскім трактарным заводзе, куды пасля службы ў войску Анастас Семяновіч прыйшоў працаваць электрыкам.
— Як сёння памятаю, калі мне прапанавалі выпісаць якую-небудзь газету, — успамінае Анастас Лявонцевіч. — Выбар тады быў вялікі. Я ж вырашыў, што выпішу толькі «Звязду». І ніколі з таго часу не здраджваў роднай газеце. Мову люблю з дзяцінства. На ёй заўсёды размаўляю, ды і чытаць люблю толькі па-беларуску.
Падмануў, каб трапіць у войска
Анастас Семяновіч нарадзіўся пад Слуцкам. У вёсцы Сахалін і прайшло ўсё яго дзяцінства.
— Вёску з двух бакоў атачала рака Случ, — тлумачыць наш чытач паходжанне назвы. — Вясной, падчас разводдзя, вада выходзіла з берагоў і падступала да самых хат. Жылі як на востраве.
Ён з’явіўся на свет у сям’і звычайных сялян, у якой выхоўвалася шасцёра дзяцей. Галеча, нястача. Таму каб аблегчыць жыццё сваім родным, хлопец вырашыў раней за тэрмін пайсці ў армію. Калі яго спыталі, колькі класаў скончыў, сказаў, што восем. Насамрэч, за плячыма ў Анастаса Семяновіча была толькі сямігодка — каб пайсці на службу, прыйшлося прыпісаць сабе год. Спачатку накіравалі ў лётную часць, у Баранавічы. Пасля даслужваў у групе савецкіх войскаў у Германіі, дзе абслугоўваў ваенныя самалёты. Анастас Лявонцевіч згадвае, які зруйнаваны пасля Вялікай Айчыннай вайны быў Дрэздэн, немцы яго адбудоўвалі наноў.
Аўтар назваў і добры гаспадар
У 1955 годзе старшы сяржант Анастас Семяновіч дэмабілізаваўся. У ваенкамаце яму прапаноўвалі працягваць службу, але ён не захацеў: хапіла армейскага жыцця. Пайшоў на трактарны завод, паралельна заканчваў 8-мы, 9-ты і 10-ты класы, вучыўся ва ўніверсітэце.
За плячыма Анастаса Семяновіча — два інстытуты: політэхнічны (цяперашні БНТУ) і інстытут Губкіна (сёння — Расійскі дзяржаўны ўніверсітэт нафты і газу імя Губкіна), які скончыў з адзнакай. У Германіі вучыўся у Вышэйшай партыйнай школе. Амаль 40 гадоў Анастас Лявонцевіч адпрацаваў у «Белтрансгазе» галоўным спецыялістам Дзяржгазнагляда СССР, стаў заслужаным работнікам Мінгазпрама СССР. Красамоўны факт: менавіта па яго ініцыятыве «Захадтрансгаз», як раней называлася прадпрыемства, стаў «Белтрансгазам».
Прыдумаў Анастас Лявонцевіч і назву вуліцы, на якой жыве ў пасёлку Лясны Бараўлянскага сельскага Савета. Гэта цяпер Бярозавы гай — адна з асноўных вуліц населенага пункта. Калі ж будаваўся наш падпісчык, тут было ўсяго некалькі хат. Праўда, адраса яны некаторы час не мелі. «А як гэта, каб вуліца была безназоўная? — задаўся пытаннем наш чытач і пайшоў у адміністрацыю. — Ці то жартам, ці то не, мяне папрасілі прапанаваць варыянты назваў. Я і кажу — Бярозавы гай. Пытаюцца: чаму? Кажу ім: ідзіце да мяне на падворак і паглядзіце, што ўвесь агарод у бярозах».
У сельскім Савеце назву адобрылі. Сёння, праўда, бяроз ужо не так шмат: дрэвы выцеснілі новыя асабнякі. Але ў Анастаса Лявонцевіча некалькі бяроз захавалася. Яны займаюць пачэснае месца побач з туямі і яблынямі. Увогуле, на ўчастку ў Анастаса Семяновіча — дагледжаны агарод, цяпліца, вялікая колькасць самых розных кветак — дзякуючы ўмелым рукам нявесткі яны квітнеюць ад ранняй вясны да позняй восені. Наш чытач таксама без справы не сядзіць: і градку ўскапаць можа, і лазню натапіць (і гэта ў 89 гадоў!), а таксама ён косіць траву — сучаснай касілкай, вядома, але тым не менш. Яшчэ нядаўна трымаў якую-ніякую гаспадарку, сёння ж ужо можа спраўляцца толькі з курамі.
Скарб ад цара і падарунак ад маршала
Мы сядзім на падворку ў Анастаса Семяновіча, любуемся прыродай. Раптам ён згадвае свайго бацьку. Аказваецца, селянін з-пад Слуцка ахоўваў Мікалая ІІ. Падчас рэвалюцыі многіх сваіх людзей цар адпусціў, перад гэтым шчодра ўзнагародзіўшы за верную службу. Гаршчочак з манетамі, а былі там і залатыя, закапалі ў садзе. Калі той спатрэбіўся, знайсці скарб, падораны Мікалаем ІІ, не атрымалася.
Яшчэ адзін красамоўны факт: бацьку нашага героя сам Жукаў зрабіў падарунак. Толькі маршалам Георгій Канстанцінавіч тады яшчэ не быў. Да вайны будучы палкаводзец служыў у Слуцку — камандаваў 4-й кавалерыйскай дывізіяй імя Варашылава. Старэйшы Семяновіч быў у яго забеспячэнцам. За добрую службу Жукаў аддаў яму свайго сабаку, які шмат гадоў верна служыў свайму новаму гаспадару.
— У гады Вялікай Айчыннай вайны немцы тройчы забіралі Грэкса (нямецкую аўчарку, падораную маршалам. — Аўт.), — расказвае Анастас Лявонцевіч. — І тройчы давалі за яго паўмяшка солі. Але жывёліну не падманеш: сабака ўсё роўна вяртаўся дамоў.
У канцы нашай размовы пытаюся ў гаспадара, адкуль у яго такое незвычайнае імя.
— Калі ў 1944 годзе пайшоў у сельскі Савет па пасведчанне аб нараджэнні, у графе «імя» мяне запісалі як Анастасія, — кажа суразмоўнік.
— Відаць, пераблыталі: так звалі маю сястру. У той час моцна не думалі. Замест таго, каб перарабіць дакумент, перапісалі апошнюю літару. Сказалі, Анастасіем буду. Так у мяне з’явілася новае імя. Хоць дагэтуль звалі мяне ўсе Станіславам.
Вераніка КАНЮТА,
Фота Яўгена ПЯСЕЦКАГА,
Пасёлак Лясны.
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
Васілеўскія такія: на Зямлі і ў космасе ліхія!