Асалода чытання, або Як Пушкін да суперфіналу ў конкурсе давёў

Брастаўчанка Вікторыя Пташыц, пераможца адборачнага тура чэмпіянату па чытанні ўголас сярод старшакласнікаў «Старонка'21», які прайшоў у цэнтральнай гарадской бібліятэцы імя А. С. Пушкіна, выйшла ў суперфінал. Ён адбудзецца ў сярэдзіне ліпеня ў расійскім пісьменніцкім пасёлку Перадзелкіна. Чым атрымалася заваяваць журы, што дае сам удзел у мерапрыемстве і пра што марыць удзельніца конкурсу чытальнікаў, нам расказала сама Вікторыя.

— Як ты трапіла на чэмпіянат «Старонка'21»?

— Я вучуся ў 10 класе ліцэя імя А. С. Пушкіна. Мае педагогі, пачуўшы, што ў цэнтральнай гарадской бібліятэцы праходзіць такі цікавы конкурс, вырашылі адправіць мяне. Сама навіна пра ўдзел у мерапрыемстве стала для мяне вялікай нечаканасцю, паколькі даведалася я пра гэта ў самы апошні момант. Мяне пераканалі ў тым, што трэба будзе проста прачытаць тэкст з паперы. Гэта не верш, які можна было завучыць загадзя.

— Хочаш сказаць, што падрыхтоўкі ніякай не было?

— Канешне, не! Я нават не ведала, што мяне чакае! Справа ў тым, што гэта такі конкурс, да якога нельга падрыхтавацца загадзя. Можа быць, плюсам быў той факт, што я актыўная ўдзельніца тэатральных пастановак у нашым ліцэі. З таленавітымі педагогамі мы ставілі розныя пастаноўкі, я чытала вершы, набывала вопыт.

— Якія этапы ўключае творчае спаборніцтва і хто ў ім браў удзел?

— Пасля адборачнага тура ў бібліятэцы быў фінал канферэнцыі «Заграніца», які адбыўся ў анлайн-рэжыме. У фінале былі старшакласнікі з дзесяці краін: Іарданіі, Казахстана, Германіі, Вялікабрытаніі, Беларусі, Турцыі, Іспаніі, Арменіі, Амерыкі і Эстоніі.

— Якія ўрыўкі табе трэба было чытаць?

— З усіх дзевяці твораў рускай прозы я, як вучаніца ліцэя імя А. С. Пушкіна, знаходзячыся ў бібліятэцы імя А. С. Пушкіна, змагла выцягнуць твор самога Пушкіна! Гэта было неверагодна! Так, відаць, зоркі сышліся. Гэта быў урывак з «Пікавай дамы». Ён не асабліва эмацыянальна насычаны. Гэта значыць, што спадабацца журы ты мог альбо інтанацыяй, альбо дыкцыяй, альбо харызмай.

— Як думаеш, чым скарыла журы?

— Па шасцібальнай сістэме мне паставілі «чатыры». Нечаканым стала тое, што пры гэтай «чацвёрцы» ў мяне была найбольшая колькасць балаў за першы этап конкурсу.
А здавалася, што я чытала горш за ўсіх.

Тэхніку і артыстызм чытання, дарэчы, ацэньвала аўтарытэтнае журы ў складзе Аляксандра Гаўрылава, расійскага крытыка і рэдактара, літаратурнага дзеяча, паэта, тэлевядучага; Ягора Масквіна, вядучага тэлеканала «Культура»; Ірыны Буляковай, чэмпіёнкі свету чэмпіянату «Адкрый Рот» у сезоне 2020 года.

У фінальны раўнд па рашэнні Міхаіла Фаўстава выйшлі не тры чалавекі, а чатыры. Склалася дзіўная сітуацыя: тры чалавекі набралі 101 бал, а адзін — 103. Падчас гэтага этапу ўдзельнікі чыталі вершы пра лета. У выніку журы аднагалосна паставіла мне самы высокі бал.

— Такім чынам, ты дайшла да суперфіналу. Твае эмоцыі?

— Прызнацца, паставілася да гэтай навіны скептычна. Хвалююся, каб паездка адбылася, нічога не падвяло. Але азарт усё ж бярэ верх, хочацца вярнуцца ў Беларусь з перамогай!

— Чым наогул захапляешся? У якой прафесіі сябе бачыш?

— Гэта самае тупіковае пытанне для любога старшакласніка. Бо спачатку мяне захапіла фізіка, я нават хацела выбраць ва ўніверсітэце радыётэхнічны кірунак і стаць інжынерам. Пасля гэтага вырашыла развівацца творча і пайшла ў мастацкую школу. Была ўпэўненасць, што стану архітэктарам. Зараз жа выкладчыкі ліцэя бачаць ува мне актрысу. А мне ўсе гэтыя сферы дзейнасці падабаюцца настолькі, што я нават не ведаю, куды і падацца.

Што датычыцца вучобы, я не выдатніца — у мяне дзве «васьмёркі» ў дзённіку. У нейкі момант свайго жыцця важна вызначыцца з тым, што менавіта табе трэба са школьнай праграмы, усё не вывучыш.

— Якія ў цябе сёння мэты і мары?

— Спадзяюся, што ў мяне ўсё атрымаецца і я змагу з'ездзіць у Маскву на чэмпіянат. Скажу шчыра, вельмі хвалююся. Мне здаецца, чым больш я чытаю для сцэны, тым менш турбуюся. Хваляванне адыходзіць на другі план, калі ты стаіш на ёй.

— Дзякуй, Вікторыя, за гутарку. Жадаем перамогі ў чэмпіянаце!

Настасся МІШКАВЕЦ

Фота аўтара