«Родныя вобразы»: Працягваецца збор анталогіі аднаго верша

Дзяржаўны літаратурна-мемарыяльны музей Якуба Коласа і Выдавецкі дом «Звязда» працягвае збіранне анталогіі аднаго твора народнага песняра Беларусі Якуба Коласа ў перакладах на розныя мовы: «Родныя вобразы» на мовах свету».

---

Прадстаўляючы чытачу пераклады Міры Лукшы, беларускай пісьменніцы з Беластока (Польшча) на беларускую мову, хацелі б звярнуць увагу на тое, што творчасць Якуба Коласа добра вядомая ў Польшчы. Дарэчы, першыя польскія кнігі беларускага класіка выйшлі ўсё ў Мінску — у 1928 і 1936 гадах. Першыя публікацыі Коласа ў перыёдыцы Польшчы — у 1930-я гады. Асобныя кнігі ў Варшаве пабачылі свет у 1950, 1951 і 1982 гг. Сярод перакладчыкаў вершаў Якуба Коласа — вядомыя польскія паэты.

Міра Лукша нарадзілася 9 верасня 1958 года ў Гайнаўцы. Скончыла філіял Варшаўскага ўніверсітэта ў Беластоку (1985). З 1985 года працуе ў беларускім штотыднёвіку «Ніва». Член Беларускага літаратурнага аб’яднання «Белавежа». З 1997 года ўваходзіць у беларускую пісьменніцкую арганізацыю. Жыве ў Беластоку.

Першыя публікацыі на старонках «Нівы» — 1973 год. Выдала кнігі прозы — «Дзікі птах» (1992), «Выспа» (1994), «Бабскія гісторыі» (2001), «Дзяўчынка і хмарка» (2006), «Гісторыі з белага свету» (2008); паэзіі — «Замова» (1994), «Ёсць» (1994), «Жывінкі з глыбінкі» (2009), «Пад знакам Скарпіёна» (2011)... Шэраг кніг Міры Лукшы выйшла на польскай мове. Пісьменніца часта бывае ў Беларусі, удзельнічае ў розных сумесных беларуска-польскіх праектах.

Прапануем увазе чытачоў вершы Якуба Коласа «Родныя вобразы» і «Не бядуй!» у пераўвасабленні Міры Лукшы на польскую мову.

Дарэчы, у скарбонцы будучай анталогіі аднаго верша ўжо ёсць пераклады на рускую, чувашскую, марыйскую мовы.

Мікола БЕРЛЕЖ

---

Якуб Колас
 

РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ

Вобразы мілыя роднага краю,

Смутак і радасць мая!

Што маё сэрца да вас парывае?

Чым так прыкованы я

 

К вам, мае ўзгорачкі роднага поля,

Рэчкі, курганы, лясы,

Поўныя смутку і жальбы нядолі,

Поўныя сумнай красы?

 

Толькі я лягу і вочы закрыю,

Бачу я вас прад сабой.

Ціха праходзіце вы, як жывыя,

Ззяючы мілай красой.

 

Чуецца гоман мне спелае нівы,

Ціхая жальба палёў,

Лесу высокага шум-гуд шчаслівы,

Песня магутных дубоў...

 

Вобразы мілыя, вобразы смутныя,

Родныя вёскі і люд,

Песні цягучыя, песні пакутныя!...

Бачу і чую вас тут.

1908

Jakub Kołas

Tłumaczyła z białoruskiego Mira Łuksza

         Ojczyste obrazy

Obrazy miłe ojczystego kraju,

Radości moje i smutki!

Serce do niego wiecznie wołają,

Jakbym był doń przykuty.

 

Do was, pagórki i bruzdy pola,

Rzeki, kurhany i lasy,

Które są w smętku i żalu niedoli,

Urody dziwnej i krasy.

 

Gdy tylko legnę, powieki przykryję,

Widzę was jeden za drugim.

Mijacie w oczach, i wiem że żyję

W waszej urodzie przecudnej.

 

Słyszę poszumy ojczystej niwy,

Cichy żałosny jęk pól,

Wysokich lasów powiew szczęśliwy,

Dębów potężnych ból...

 

Obrazy miłe, obrazy smutne,

Ojczyste wioski i lud,

Pieśni przeciągłe, pieśni pokutne!..

Widzę i słyszę was tu.

[1908]

---

Якуб Колас

Не бядуй!

Не бядуй, што сонца нізка,

Што прыходзіць нудны дзень,

Не бядуй, што восень блізка

I на дол кладзецца цень.

 

Не бядуй, што снег халодны

Скрые землю ад вачэй:

Не загіне край твой родны

У тэй цемені начэй!

 

Будзе час, і снег растане,

Прыйдзе зноў да нас вясна,

Ветла з неба сонца гляне,

Ачуняе старана.

 

Не бядуй, што цяжка стала

Жыць у вечнай цемнаце,

Што нас доля вечна гнала,

Што жывём у беднаце.

 

Не бядуй, што звіслі хмары,

Што нам сонца не відаць,

Не бядуй, што ўноч пажары

Сталі неба заліваць, –

 

Дымам пойдзе ўсё ліхое,

Усё, што душыць нас і гне.

Вер, брат, – жыцце залатое

Будзе ў нашай старане.

 

[1907]

---

Jakub Kołas

Tłumaczyła z białoruskiego Mira Łuksza

 

Nie biadaj

 

Nie biadaj, że słońce nisko,

Pełznie smętny nudny dzień,

Nie biadaj, że jesień bliska

I na łące ciemny cień.

 

Nie biadaj, że ziemię żyzną

Skryją śniegi z oczu twych,

Nie zaginie twa ojczyzna

W mroku czarnym nocy złych.

 

Przyjdzie czas, i śnieg stopnieje,

Przyjdzie wiosna do nas znów.

Z nieba słońce się zaśmieje

I kraj zerwie się ze snu.

 

Nie biadaj, że tak ubogi

Los na naszą przypadł brać,

W takiej doli nam od Boga

Wiecznie już musimy trwać?

 

Nie biadaj, że chmury nisko

Nam nie dają widzieć słońc,

Że pożary, popieliska

Naszych nieb spaliły skłon.

 

Jak dym się rozwieje potem

Co nas dzisiaj dławi, gnie.

Uwierz, bracie, życie złote

W naszym kraju stanie się.

 

[1907]