Вы тут

Гігін: Ёсць змова літоўскіх эліт не дапусціць палітыкаў з альтэрнатыўным пунктам гледжання


Сёння ў эфіры «Будні» на «Альфа радыё» дэкан факультэта філасофіі і сацыяльных навук БДУ Вадзім Гігін аргументавана адказаў літоўскім журналістам, якія абвінавацілі яго ў распаўсюджванні фэйкавай інфармацыі аб дзяржперавароце ў Літве, які адбыўся ў 2004 годзе. 


Фота: БелТА

Але напачатку крыху перадгісторыі. Днямі на БелТА і партале sb.by з’явілася меркаванне дэкана БДУ наконт сумніўнай легітымнасці сучасных уладаў краіны-суседкі. 

— Законнасць і легітымнасьць цяперашніх літоўскіх уладаў сумніўная. Не разумею толькі, чаму пра гэта так мала кажуць. У Літве ў 2004 годзе быў здзейснены дзяржаўны пераварот. У той час ад улады быў адхілены законны прэзідэнт Раландас Паксас, паколькі павінен быў працягнуць сваё кіраванне Валдас Адамкус. Гэты памагаты нацыстаў яго пасля і працягнуў. Паксас у перыяд, калі Літва павінна была ўступаць у НАТА і рабіць свой геапалітычны выбар, стаў пытацца, чаму нафтаперапрацоўчы завод «Мажэйкю нафта» дастаецца па нейкіх сумніўных схемах амерыканскім кампаніям і ці трэба рабіць краіне такі геапалітычны пераварот. Гэта значыць ён стаў задаваць пытанні, якія не хацелі чуць, — адзначыў у размове палітолаг.

Тады экс-прэзідэнту абвясцілі імпічмент і забаранілі займацца любой палітычнай дзейнасцю. Трэба сказаць, што некалькі судовых інстанцый пацвердзілі невінаватасць палітыка, але выніку не мелі. 

— Вільнюскі суд выносіць рашэнне, якім апраўдвае Раландаса Паксаса па ўсіх пунктах абвінавачвання — і нуль рэакцыі. У 2011 годзе Еўрапейскі суд па правах чалавека прымае рашэнне аб незаконнасці пастановы аб тым, што Паксас не мае права займацца палітычнай дзейнасцю. Дзесяць гадоў Літва не выконвае гэты закон, — аргументуе пазіцыю Вадзім Гігін. — Нарэшце, зусім нядаўна Вярхоўны суд Літвы апраўдаў Паксаса па ўсіх пунктах абвінавачвання, якія яму прад’яўляліся раней. 

Беларускі палітолаг робіць выснову, што чалавек быў незаконна, па сфабрыкаваным абвінавачванні адхілены ад кіравання:

— Гэтым скарысталася група палітыкаў, якая дэ-факта ўзурпавала ўладу на чале з Валдасам Адамкусам і наступнымі яго памагатымі. Таму што вы хочаце ад гэтага ўрада? Яны здзейснілі дзяржаўны пераварот, фактычна сумнеўнымі з пункту гледжання законнасці і легітымнасці спосабамі прыйшлі да ўлады, — падкрэсліў Вадзім Гігін.

І вось учора літоўскі партал Delfi.lt падрыхтаваў «свой адказ чэмберлену» з галоўнай высновай, маўляў, усё не так, як лічыць беларускі бок і меркаванне Гігіна — фэйк. Не будзем прыводзіць усе блытаныя тлумачэнні партала, лепш засяродзімся на рэзюме, якое Вадзім Гігін агучыў сёння ў эфіры «Альфа-радыё». 

У прыватнасці, ён перакананы, што справа Паксаса — гэта ахілесава пята сучаснай літоўскай дзяржаўнасці: 

— Мы выказалі сумнеў, як быў адхілены ад улады прэзідэнт Паксас у 2004 годзе і ў гэтым ёсць нейкі склад дзяржаўнага перавароту. У выніку да ўлады вярнуўся Валдас Адамкус, які з’яўляецца памагатым нацыстаў. Вось гэта іх жудасна раз’юшыла (літоўскі бок — аўт.) і яны паспрабавалі сказаць, маўляў, усё не так, — пракаментаваў рэакцыю партала беларускі палітолаг. 

Ён агучыў прыведзеныя аргументы: пасля Паксаса выбары праводзіліся, змена ўлады была. 

— Сябры, якая розніца, што было пасля? — задаецца пытаннем аналітык. — Калі адхіляюць ад улады кіраўніка дзяржавы, звяргаюць яго з пасады. Так, за гэта галасуе парламент — другая галіна ўлады — і падтрымлівае Канстытуцыйны суд. А затым усе судовыя інстанцыі выносяць пастанову, што тых правапарушэнняў, у якіх яго абвінавачваюць, не было — няма складу злачынства. Аб чым гэта сведчыць? Што абвінавачанне сфабрыкавана, — падкрэслівае ён і робіць выснову. — Прэзідэнт Паксас быў адхілены ад улады з вышэйшай пасады Літоўскай Рэспублікі па сфабрыкаваных абвінавачаннях. Гэта што такое? Гэта не пераварот? Усе хочуць, каб пераварот быў з танкамі, дэсантнікамі на вуліцах. Перавароты бываюць рознымі, на самой справе, і тут быў такі. 

І самае галоўнае, на што звяртае ўвагу Вадзім Гігін, у публікацыі Delfi.lt была апушчана ўся судовая гісторыя Валдаса Паксаса, якая пацвярджае — ён незаконна быў пазбаўлены дасягальнасці да палітычнай дзейнасці. 

— Яго не проста адхілілі, а аднаго з самых папулярных палітыкаў Літвы наогул прыбралі з палітычнага жыцця, яму забаранілі займацца палітычным жыццём у межах нацыянальнай палітычнай сістэмы, — падкрэсліў палітолаг і засяроджвае ўвагу на тым, што Літва не выконвала рашэнне ЕСПЧ з 2011 года. 

Ён нагадаў таксама, што ў 2014-м годзе камітэтам ААН па правах чалавека вынесена рашэнне ў падтрымку Паксаса. 

— У фінале Delfi.lt наогул сябе лупцуе, калі прыводзіць аргумент, што ў 2019 годзе яго партыя прайграла на выбарах. Канешне, калі вы чалавека 16 год пераследуеце, не даеце яму займацца палітычнай дзейнасцю, — такі вынік. Больш за тое, у той момант, калі былі парламенцкія выбары, супраць Паксаса зноў распачалі крымінальную справу, і па ёй ён зноў быў апраўданы. Такім чынам мы бачым, што ёсць пэўная змова літоўскіх эліт не дапусціць палітыкаў з альтэрнатыўным пунктам гледжання да актыўнай палітычнай дзейнасці, — робіць выснову дэкан факультэта філасофіі і сацыяльных навук БДУ.

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».