Псіхічнае захворванне прыносіць пакуты не толькі хвораму, але і яго родным, у большай ці меншай ступені закранаючы ўсіх членаў сям'і, змяняючы іх жыццё, планы на будучыню і адносіны паміж імі. Пацыенту неабходныя дапамога і падтрымка ўсёй сям'і. Даўно вядома, што адносіны ў сям'і могуць уплываць на ход захворвання, спрыяць як паляпшэнню стану, так і яго пагаршэнню.
Без усведамлення, што блізкі чалавек хворы, жыццё ўсёй сям'і ператвараецца ў суцэльнае пекла, падкрэслівае псіхолаг сталічнага клінічнага псіхіятрычнага дыспансера Наталля СТАТКЕВІЧ.
— Першае, што трэба ведаць і заўсёды памятаць, маючы зносіны з псіхічна хворым чалавекам (усё роўна, якая хвароба) — гэта тое, што яго эмоцыі адрозніваюцца ад тых, што адчувае здаровы чалавек. Каб хоць крыху зразумець, наколькі зніжаны эмоцыі ў псіхічна хворых людзей, успомніце сябе ў самыя цяжкія хвіліны смутку, калі нічога не хочацца, адно жаданне — забіцца ў кут, схавацца ад рэальнага жыцця. У псіхічна хворых людзей з'яўляецца свой свет, адбываецца сыход у сябе, надыходзіць нейкае атупенне, памяншаецца адчуванне прыхільнасці і нават любові да тых, хто раней быў дарагі, — тлумачыць псіхолаг.
Таму самае важнае для сваякоў — зразумець, што псіхічнае захворванне — гэта не ангіна і не галаўны боль, якія пры медыкаментозным лячэнні хутка пройдуць. Псіхічнае захворванне — працяглы шлях, які трэба праходзіць разам. Тут важнае медыкаментознае і псіхатэрапеўтычнае лячэнне. Але яно не зможа прынесці карысць і рэмісію без падтрымкі блізкіх, без ведання пабудовы правільных зносін з хворым. Людзі з псіхічным захворваннем павінны разумець, што, нягледзячы на магчымасць рэцыдываў, нягледзячы на тое, што не ўсе справы ў жыцці ім даступныя, яны вартыя павагі і прызнання. Таму, прымаючы хваробу роднага чалавека, праяўляючы павагу да яго, вы ступаеце на доўгі шлях, які будзеце праходзіць з ім разам.
Для таго каб глыбей зразумець, што з вашым блізкім адбываецца, неабходна ведаць сімптомы, характэрныя для дадзенага псіхічнага захворвання.
Вось тут і спатрэбяцца псіхаадукацыйныя праграмы і кансультацыі для сваякоў ва ўстанове, дзе знаходзіцца на ўліку ваш блізкі. Ведаючы сімптомы яго псіхічнага захворвання, будзе лягчэй ацаніць, што з ім адбываецца і як яму дапамагчы.
1. Самае важнае — павага, стаўцеся да хворага чалавека як да здаровага.
2. Будзьце паслядоўныя, спакойныя, дакладныя і адкрытыя.
3. Не забывайце, што чалавек хворы і часам не можа вас зразумець. Не зрывайцеся на эмоцыі і не даказвайце яму нічога.
4. Захоўвайце пазітыўны настрой нават пры няўдачах.
5. Заўважайце самыя маленькія станоўчыя зрухі. Акцэнтуйце ўвагу на пазітыўным. Людзі, якія маюць псіхічныя расстройствы, і так псіхалагічна пакутуюць.
6. Заўвагі павінны быць канкрэтнымі і па сутнасці ў дадзены момант часу.
7. Дапамагайце захоўваць годнасць чалавеку. Не стаўце на ім кляймо і не патрабуйце ад яго больш, чым ён можа. Усё дасягаецца маленькімі крокамі.
8. Дапамагайце будаваць яму кароткатэрміновыя мэты. У доўгатэрміновых няма сэнсу.
9. Вельмі важна планаваць дзень. Дапамагайце яму, улічваючы стан.
10. Уцягвайце хворага ў сацыяльнае жыццё. Не давайце яму магчымасці закрыцца і адгарадзіцца ад соцыуму.
11. Не трэба адцягваць чалавека ад камп'ютара, распавядаючы аб шкодзе выпраменьвання. Хвораму чалавеку часам прасцей пісаць, чым выбудоўваць свае думкі з дапамогай слоў. Многім псіхічна хворым людзям нашмат прасцей мець зносіны віртуальна.
12. Нельга казаць хвораму «я зараз выклічу табе перавозку». Гэта трымае ў страшным напружанні. Ён баіцца штосьці рабіць, часам нават зрабіць крок. І, натуральна, страчваецца давер да вас.
Гэта невялікая колькасць правілаў, аднак яны найважнейшыя. Розныя псіхічныя захворванні развіваюцца па-рознаму, таму і правілы будуць адрознівацца. Высветліць, якія з іх найбольш падыходзяць для канкрэтнага чалавека, можна толькі шляхам спроб і памылак. Галоўнае, каб памылкі не нанеслі шкоды ні вам, ні хвораму.
Алена КРАВЕЦ
Прэв’ю: pexels.com
Колькі ж каштуе гэты важны кампанент здаровага рацыёну зараз?
Не выявіць ні секунды абыякавасці.
«Мы зацікаўлены, каб да нас прыязджалі».
