У каментарыях да новага выдання «А хто там ідзе?» на мовах свету» Вячаслаў Рагойша сведчыць: «Падчас працы над гэтай анталогіяй (маецца на ўвазе выданне 1982, з перавыданнем 1983 г. — А. К. ) да ранейшых перакладчыкаў далучыліся майстры перакладу на іншыя мовы: аварскую (Расул Гамзатаў)... Прычым многія з перакладчыкаў лічылі за гонар і шчасце перакладаць славуты твор Янкі Купалы». Спадзяёмся, што сярод такіх быў і Расул Гамзатаў — вялікі паэт Дагестана.
У Расула Гамзатава, якога, лічы, ведае ўвесь свет, даўняя сувязь з Беларуссю. З паэтам сябравалі, яго перакладалі на беларускую мову самыя розныя мастакі слова нашай краіны. Сярод іх — Анатоль Астрэйка, Мікола Аўрамчык, народны паэт Беларусі Рыгор Барадулін, Алесь Бачыла, Анатоль Грачанікаў, Сяргей Грахоўскі, Алег Лойка, Янка Сіпакоў, Язэп Семяжон, народны паэт Беларусі Максім Танк, Мікола Мятліцкі і іншыя. На беларускай мове ў 1972 годзе пабачыла свет асобная кніга вершаў Расула Гамзатава — «Высокія зоркі». Пераклады паэзіі вялікага аварца ўвайшлі ў аўтарскую анталогію перакладаў сусветнай паэзіі лаўрэата Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь Міколы Мятліцкага «Сугучча».
Нараджэннем з 1923 года, Расул Гамзатаў за сваё жыццё (а памёр паэт у лістападзе 2003 года) паспеў некалькі разоў наведаць Мінск, Беларусь. Ён быў жаданым госцем для пісьменнікаў Беларусі, для чытачоў нашай рэспублікі. Памятаю, з якім піетэтам расказваў мне пра сустрэчу з аварскім паэтам Васіль Вільтоўскі — шматгадовы арганізатар руху кнігалюбаў у Беларусі, старшыня Літаратурнага фонда Саюза пісьменнікаў БССР.
У «Беларускай Энцыклапедыі» у 18 тамах (том 5) ёсць, як для энцыклапедыі, то надзвычай грунтоўны артыкул пра народнага паэта Дагестана, Героя Сацыялістычнай Працы, лаўрэата Ленінскай прэміі, але, на вялікі жаль, няма сведчанняў і пра пераклад легендарнага купалаўскага верша, і, магчыма, пра іншыя пераклады Расула Гамзатава з беларускай паэзіі. Яшчэ трэба было б высветліць, ці былі ўвогуле іншыя звароты класіка аварскай нацыянальнай літаратуры да беларускага мастацкага слова як перакладчыка. І, магчыма, з часам будзе болей грунтоўны зварот да беларускага складніка ў творчасці і жыцці Расула Гамзатава.
Алесь КАРЛЮКЕВІЧ
Амаль тысяча дзвесце чалавек збяруцца, каб вырашаць найважнейшыя пытанні развіцця краіны.
Расказаў першы намеснік старшыні Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях Рэспублікі Беларусь Дзяніс Каржыцкі.
Як вакцыны выратоўваюць жыцці і чаго можа каштаваць іх ігнараванне?
Аляксандр Курэц – самы малады народны выбраннік у сваім сельсавеце і адзіны дэпутат сярод сваіх калег па службе.
