Вы тут

Брудныя гульні. Ад справаздачы ІКАО патыхае непрыкрытай хлуснёй


З'явіліся новыя падрабязнасці справаздачы ІКАО па інцыдэнце з рэйсам Ryanaіr. У эфіры тэлеканала АНТ нагадалі: удзел у пасяджэнні Савета ІКАО Беларусь брала па відэасувязі. Сярод пытанняў парадку дня — абмеркаванне справаздачы наконт інцыдэнту з рэйсам «Афіны — Вільнюс». Дакладчык — старшыня камісіі, якая займалася расследаваннем, Сільвіян Лафаер. Ён адразу заявіў: з'явіліся новыя факты, заснаваныя на паказаннях беларускага дыспетчара, пацверджаныя аўдыязапісамі. Як раней паведамлялася, у студзені ІКАО ужо апублікавала справаздачу. І там адзначалася, што перахоплівання не было, лётчык самастойна вырашыў ляцець у Мінск, а Беларусь уважліва выканала ўсе неабходныя працэдуры. І раптам — новыя факты.


Шыта белымі ніткамі

Удзельнікам пасяджэння прадэманстравалі толькі некаторыя тэкставыя раздрукоўкі. Але сам аўдыязапіс раней публікавалі польскія спецслужбы. Адзін з галасоў, як сцвярджалася, належыць афіцэру беларускіх спецслужбаў. Але, як аказалася, гэта голас кіраўніка палётаў Яўгена Цыганова, непасрэднага начальніка дыспетчара, на чые паказанні спасылаецца Сільвіян Лафаер.

«Зразумела, гэта мой голас, — адзначае ў эфіры кіраўнік палётаў прадпрыемства «Белаэранавігацыя» Яўген Цыганоў. — Экіпаж вельмі шмат запытваў усялякай дадатковай інфармацыі, аб якой аператыўна сам дыспетчар мог і не ведаць. Тут умешваўся крыху я, ведаючы свае дакументы, абапіраючыся на іх, прымаў рашэнне. Прычым прымаў рашэнне ва ўзаемадзеянні са старшым дыспетчарам. Вядома, канчатковае рашэнне за мной».

Але старшыня камісіі заяўляе, што інструкцыі дыспетчару даваў не яго начальнік Яўген Цыганоў, а прадстаўнік КДБ. І ў расследаванні стаў фігураваць аўдыязапіс, які зрабіў дыспетчар і перадаў уладам Польшчы і ЗША. Як адзначылі ў эфіры АНТ, магчыма, запіс зрабіў дыспетчар Алег Галегаў, а пасля гэтага выехаў з Беларусі. «Савету павінна быць вядома, што ў дыспетчарскай зале староннія прадметы строга забароненыя, — звярнуў увагу прадстаўнік Расіі. — Адсюль вынікае, што дыспетчар у парушэнне правілаў загадзя пранёс забаронены прадмет з уключаным дыктафонам. Акрамя таго, замест выканання сваіх абавязкаў ён нібыта падслухоўваў размовы. Даючы паказанні ў Польшчы і ЗША, ці не знаходзіўся гэты чалавек пад ціскам спецслужбаў гэтых краін?».

«Што з гэтым чалавекам? Гэта наогул той чалавек, які ў нас працаваў? Ці гэта нейкі новы чалавек? Скажыце імя, пакажыце інтэрв'ю, відэа, расказ ці яшчэ нешта. А калі мы ў іх пытаем: вы праверылі запіс на дакладнасць? І цішыня», — падкрэсліў дырэктар дэпартамента па авіяцыі Міністэрства транспарту і камунікацый Арцём Сікорскі.

Пры гэтым знішчаны аўдыязапіс перагавораў экіпажа. І на гэта таксама звярнулі ўвагу савета. А такая інфармацыя вельмі важная, каб паказаць логіку, якой кіраваўся камандзір паветранага судна. Знішчаць запіс пілоты не мелі права, — гэта супярэчыць правілам. Запіс важны, каб пацвердзіць, што ўсё гэта правакацыя з мэтай увядзення санкцый і абмежаванняў. Самалёт яшчэ знаходзіўся ў паветры, а розныя інфармацыйныя рэсурсы, якія кантралююцца польскім урадам, ужо інфармавалі, што затрыманы адзін з пасажыраў рэйса.

Следства працягваецца

Следчы камітэт Беларусі працягвае расследаванне справы аб прымусовай пасадцы самалёта авіякампаніі Ryanaіr у мінскім аэрапорце ў маі мінулага года, за мяжу накіравана больш за 10 запытаў, але дапамогі ў расследаванні Мінск не атрымлівае, заявіў афіцыйны прадстаўнік СК Сяргей Кабаковіч. «Варта адзначыць, што гэта не адзінкавы выпадак электроннага тэрарызму на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь. У следчых ужо даўно вызначаны алгарытм работы па дадзеных фактах. Па кожнай без выключэння крымінальнай справе накіроўваецца даручэнне або просьба аб аказанні міжнароднай прававой дапамогі з мэтай устанаўлення асоб, якія маюць дачыненне да ўчынення злачынства», — заўважыў Сяргей Казаковіч. Прадстаўнік СК адзначыў, што з пачатку 2021-га ў Беларусі распачата звыш 585 крымінальных спраў аб ілжывым мініраванні больш чым 5000 аб'ектаў інфраструктуры ў Беларусі, у тым ліку звыш 20 спраў па фактах «мініравання» Нацыянальнага аэрапорта «Мінск» і бартоў самалётаў.

І здарэнне з самалётам авіякампаніі Ryanaіr, паводле слоў Сяргея Кабаковіча, «не стала выключэннем, па справе накіравана больш за дзясятак запытаў і просьбаў за мяжу, у такія краіны, як Польшча, Літва, ЗША, Ірландыя, Ізраіль і г. д.» «Аднак адказу на іх мы так і не атрымалі да гэтага часу», — падкрэсліў афіцыйны прадстаўнік СК. Устаноўлена, што паведамленні аб мініраванні самалёта Ryanaіr паступілі з дапамогай швейцарскага паштовага сэрвісу Proton Maіl. «Туды таксама быў накіраваны міжнародны запыт аб асобе, якая ўчыніла гэтае злачынства. Варта адзначыць, што ўказаны паштовы сэрвіс ужо неаднаразова фігураваў у крымінальных справах аб пагрозе ўчынення тэрактаў і выбухаў на розных аб'ектах інфраструктуры ў Беларусі. Аднак усе прававыя запыты нашай краіны аб тэрарыстычных пагрозах, якія перасылаюцца праз гэты паштовы сэрвіс, застаюцца без адказу і дагэтуль», — заўважыў афіцыйны прадстаўнік СК.

Разам з тым, беларускі бок валодае дакладнай інфармацыяй, што звесткі аб інцыдэнце даваліся праз Літву ад Швейцарыі ў адрас ІКАО. «Нас як орган папярэдняга следства, у вытворчасці якога знаходзіцца гэтая крымінальная справа, як мінімум абурае, што ў краін калектыўнага Захаду існаваў і працягвае існаваць выбарачны падыход па прадастаўленні інфармацыі. Больш за тое, швейцарскі бок паведаміў аб прыпыненні супрацоўніцтва з нашай краінай у кантэксце ўзаемнай прававой дапамогі па крымінальных справах», — адзначыў Сяргей Кабаковіч. Беларусь, паводле яго слоў, зацікаўлена ў бесстароннім расследаванні справы і па-ранейшаму адкрытая да ўзаемадзеяння з замежнымі партнёрамі.

Без фактаў і доказаў

У выпадку з падзеяй у небе Беларусі фактаў, доказаў і сведак няма, але тэндэнцыйнае рашэнне ёсць, канстатавалі ў эфіры АНТ. Расшыфроўкі нейкіх перагавораў хапіла, каб абвінаваціць Беларусь. У савет уваходзяць 36 краін. Нас падтрымалі Расія, ПАР, Індыя, Кот-д'Івуар. Калі ж справа дайшла да таго, каб разгледзець скаргу нашай краіны на паветраную блакаду, — здарылася нечаканае. Прэзідэнт ІКАО вырашыў перанесці разгляд пытання на месяц. Афіцыйная прычына — з-за стомленасці перакладчыкаў.

«Перакладчыкі стаміліся, кажуць. Добра, кажу, давайце буду весці па-англійску. Пачынаецца, кажуць, што французы не разумеюць. У нас ёсць розніца ў часе з Манрэалем. Як правіла, раней яны стараліся планаваць усе мерапрыемствы, каб па беларускім часе яны пачыналіся ў 2 гадзіны ночы. А потым раніцай паведамлялі, што ўсе стаміліся, таму да беларускага пытання не падышлі. Давайце мы яго перанясём», — згадаў Арцём Сікорскі.

Адпачываць перакладчыкі ІКАО будуць да 24 жніўня — на гэту дату перанесена абмеркаванне скаргі Беларусі на паветраную блакаду. «Далей Беларусь вынесе абмеркаванне дзеянняў камісіі ІКАО на пасяджэнне Асамблеі арганізацыі. У яе ўваходзяць прадстаўнікі ўсіх дзяржаў—членаў арганізацыі, — паведамілі на АНТ. — Гэта 193 краіны, якія змогуць пераканацца ў тэндэнцыйнасці і ангажаванасці справаздачы, выпраўленай дзеля інтарэсаў некалькіх краін».

«Гэта фальсіфікацыя»

Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка назваў справаздачу ІКАО наконт інцыдэнту з рэйсам Ryanaіr фальсіфікаванай. Аб гэтым кіраўнік дзяржавы заявіў у інтэрв'ю інфармацыйнаму агенцтву «Франс Прэс».

«Гэта фальсіфікацыя», — сказаў Прэзідэнт наконт нядаўняй справаздачы ІКАО. Беларускі бок ужо даў сваю ацэнку гэтаму дакументу. «І чаму гэта заключэнне ІКАО менавіта сёння або ўчора з'явілася? Якое права ІКАО мае накладаць санкцыі? Або Францыя? Якое вы маеце права? Гэта права Арганізацыі Аб'яднаных Нацый. Дык нават рэкамендацыі такой не было», — заявіў беларускі лідар.

Ён звярнуў увагу, што санкцыі ў адносінах да Беларусі па закрыцці паветранай прасторы былі ўведзены еўрапейскімі краінамі яшчэ да з'яўлення якіх-небудзь дакументаў або справаздач: «Вы ж санкцыі ўвялі супраць кампаніі «Белавія» яшчэ два гады таму, без падстаў для гэтага. Вы на другі дзень усе ў адзін голас, пачынаючы ад Макрона і заканчваючы канцлерам Германіі Меркель, па ўказцы Вашынгтона пачалі крычаць: «Злачынцы, такія-сякія!». Вы яшчэ фактаў на стале не мелі».

У той жа час значна больш сур'ёзны інцыдэнт з інданезійскім самалётам, збітым у небе над Украінай, расследуецца да гэтага часу, адзначыў Аляксандр Лукашэнка. «Дзе рэзультат? Дык там колькі людзей загінула», — спытаў Прэзідэнт.

А што датычыцца Рамана Пратасевіча, які знаходзіўся на борце самалёта Ryanaіr, то ён, паводле слоў Прэзідэнта, спакойна жыве ў сваёй краіне і не хоча на Захад.

Пётр ДУНЬКО

Выбар рэдакцыі

Грамадства

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Час клопату садаводаў: на якія сарты пладовых і ягадных культур варта звярнуць увагу?

Выбар саджанца для садавода — той момант, значнасць якога складана пераацаніць.

Культура

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Чым сёлета будзе здзіўляць наведвальнікаў «Славянскі базар у Віцебску»?

Канцэрт для дзяцей і моладзі, пластычны спектакль Ягора Дружыніна і «Рок-панарама».